شكست ایران هراسی از دستاوردهای مذاكرات بود/ پسابرجام فضای آمادگی جهانی برای كار با ایران است

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، محمدجواد ظریف روز شنبه در نشست فرصت های ایران پس از برجام كه با حضور احزاب، تشكل های سیاسی، صنفی، اقلیت های دینی، سازمان های مردم نهاد و اصحاب رسانه برگزار شد، افزود: اگر بخواهیم در مورد شرایط حال كشور و آنچه به نام شرایط پسابرجام و شرایط پساتحریم برای كشور حاصل شده صحبت كنیم، از چند منظر می توانیم در این زمینه گفت و گو كنیم.
وی افزود: یك منظر این است كه از طریق برجام و مذاكرات هسته ای از چه وضعیتی جلوگیری شد؛ چهره ای از ایران در جهان به غلط و دروغ به عنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین المللی ترسیم شده بود كه در قالب این تصویرسازی ناهنجار هر گونه اقدام علیه جمهوری اسلامی ایران را می توانستند توجیه كنند.
وی ادامه داد: هر سال نخست وزیر منفور رژیم صهیونیستی به آمریكا و سازمان ملل سفر می كرد و با دست پری از تحریم های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران بازمی گشت.
وزیر امور خارجه خاطرنشان كرد: تحریم ها كه در زمان شروع مذاكرات هسته ای در مردادماه سال 1392 به حدی رسیده بود كه براساس مصوبه جدید مجلس نمایندگان آمریكا كه هیچ گاه اجرایی نشد فروش نفت ایران را در فاصله كوتاهی به صفر می رساند و اختیارات رئیس جمهور برای لغو تحریم ها را نیز از او می گرفت. همین اختیاراتی كه برای برجام استفاده شد؛ یعنی به واقع دست رئیس جمهور آمریكا را نیز برای توافق با ایران می بست.
ظریف افزود: اگر مذاكرات نمی شد و اگر به برجام نمی رسیدیم این شرایط برای ایران پیش بینی و طراحی شده بود.
وی خاطرنشان كرد: به نظر من آنچه رژیم صهیونیستی و متاسفانه برخی از كشورهای منطقه از آن نگرانند این است كه این وضعیت به وجود آمد.
رییس دستگاه دیپلماسی كشورمان ادامه داد: اینكه نتانیاهو این میزان فشار به كشورهای غربی و اروپایی به وجود آورد و تلاش كرد و این میزان در كنگره آمریكا هزینه كند و از او بدون اطلاع كاخ سفید برای حضور در كنگره دعوت كردند و اینكه می بینیم حكام رژیم سعودی تا این میزان فشار آوردند و سفر كردند و رشوه دادند برای اینكه مانع برجام شوند به خاطر این بود كه می خواستند مانع از دست رفتن یك سرمایه گذاری طولانی مدت برای بر هم زدن وضعیت ایران در میان مدت و ایجاد یك تصویر خشن و وحشتناك از ایران شوند كه هر اقدامی علیه ایران را مقبولیت بین المللی می بخشید.
وزیر امور خارجه گفت: یكی از دستاوردهای مذاكرات هسته ای این بود كه این روند را متوقف كرد و توانستیم یك مرحله جدیدی را شروع كنیم كه در ابتدا به كاهش تحریم ها و در نهایت به از بین رفتن تحریم ها منجر شد.
** زمان آن نیست كه بر سر میزان پیروزی در برجام بحث كنیم
وزیر امور خارجه گفت: الان زمان آن نیست كه با هم بر سر میزان پیروزی در برجام بحث كنیم. حتما مذاكرات هسته ای یك روند توافق بود .
هر روند توافق ، متضمن بده و بستان است ، مگر اینكه یك طرف تسلیم شود كه تسلیم نیز در تاریخ هیچ گاه پایدار نخواهد بود .
ظریف افزود: ما معتقدیم با مجموعه شرایط در این بده و بستان سیاسی، كشور ما ضرر نكرد اما امروز این بده و بستان تمام شده و وقت استفاده از ستاده های ما است نه وقت تكرار داده.
وی ادامه داد: امروز شرایطی فراهم شده كه باید آنچه را كه توانسته ایم به دست آوریم و نقد كنیم یعنی از آن استفاده كنیم.
وزیر امور خارجه خطاب به منتقدان دولت گفت: شما معتقدید ما در برجام از 100، 10 گرفته ایم. ممكن است بنده معتقد باشم كه از 100، 80 گرفته ایم و یكی دیگر ممكن است معتقد باشد كه از 100، 95 گرفته ایم كه هیچ اشكالی ندارد؛ اگر از 95 استفاده نكنیم و به جای اینكه بخواهیم استفاده كنیم وارد دعوا شویم نتیجه این خواهد شد كه ما از برجام هیچ منفعتی نخواهیم برد.
وی ادامه داد: یعنی در واقع وقت ما به دعوای داخلی خواهد گذشت و به تخطئه یكدیگر می پردازیم.
وزیر امور خارجه گفت: من خجالت می كشم كه برای یك سفر رسمی كه رئیس جمهور ما در فرانسه انجام داد بالاترین تشریفات را دولت فرانسه برگزار كرد اما برخی دوستان برای تخطئه و به خاطر اینكه اهداف دیگری را دنبال می كنند می گویند رئیس جمهور را وزیر خارجه تحویل گرفت.
ظریف خطاب به این تخطئه كنندگان افزود: شما نگاه بكنید و سابقه را نگاه كنید و نگویید یك حركت غیرعادی بوده است. ببینید وقتی نخست وزیر هند و آقای پوتین به فرانسه رفت چطور آنها را تحویل گرفته اند.
وی ادامه داد: مگر ما خودمان در مراسم استقبال رسمی قبل از مراسم استقبال در كاخ ، رئیس جمهور به پیشواز كسی می رود؟ كشورها پروتكل مشخص دارند و در فرانسه ما چندین نوع سفر داریم . سفر رئیس جمهور سفر رسمی بود و در سفر رسمی بالاترین تشریفات برای رئیس جمهور ما انجام شد. چرا بی جهت عزت مردم ما را به حقارت تبدیل می كنید.
وی ادامه داد: مردم ما عزیزند و دنیا مردم ما را پذیرفته است. بالاترین فردی كه در سفر رسمی از یك مقام خارجی استقبال كرده ، وزیر امور خارجه فرانسه بوده و در مورد ما نیز چنین انجام شده كه این فقط برای قدرت های برتر دنیا انجام می شود؛ چرا بی جهت این را به كام مردم تلخ می كنید.
وزیر امور خارجه گفت: امروز زمان بهره برداری از شرایط جدید جهانی است و زمان آن است كه ما به دنیا اعلام كنیم این مردم عزتمند و قدرتمند هستند و با عزت و قدرت خودشان توانسته اند شرایط ویژه ای را ایجاد كنند و به یمن رهبری و مقاومت مردم، از این شرایط بهترین استفاده را خواهند كرد.
ظریف ادامه داد: اما از یك نگاه دیگر هم می توانیم به برجام نگاه كنیم و آن نگاه فرصت هایی است كه برای ما ایجاد كرده و ارتباط مستقیمی با همان نگاه قبلی دارد كه اگر مذاكرات هسته ای نمی شد و برجام به نتیجه نمی رسید چه اتفاقی می افتاد.
وی افزود: اگر مقداری به آن نگاه قبلی تاكید كنیم، آنچه تلاش های بدخواهان جمهوری اسلامی رقم زده بود ایجاد یك فضای روانی بین المللی بود حتی بیش از این كه مقررات مصوب شورای امنیت یا مقرراتی كه توسط حتی آمریكا به عنوان محدودیت علیه ایران تصویب شده و بر ایران موثر باشد.
ظریف گفت: فضایی كه این شرایط ایجاد كرده بود، موثر بود كه ما می توانیم از آن به عنوان فضای ایران هراسی یا فضای هزینه مند كردن ارتباط با ایران نام بریم.
وی افزود: یعنی اگر به بانكی مراجعه می كردید و می خواستید با آن بانك ارتباط برقرار كنید، ممكن بود خرید دارو هیچ منع قانونی نداشته باشد حتی مقامات آمریكا رسما اعلام كرده بودند كه بانك ها هیچ محدودیتی ندارند برای ایران حساب ال سی یا تعهدات تجاری برای خرید دارو و غذا باز كنند اما این كار صورت نمی گرفت؛ به این دلیل كه فضای ایجاد شده فضای نگرانی از كار كردن با ایران و فضای هزینه مند بودن ارتباط با ایران بود.
وزیر امور خارجه ادامه داد: نمی خواهم وارد جزئیات برجام شوم كه چه امكاناتی را برای كشور فراهم كرده است. برجام برنامه هسته ای ایران را كه می گفتند غیر قانونی است نه تنها قانونی كرد كه كشورها را موظف كرد با ایران در حوزه هسته ای همكاری كنند. برجام این امكان را فراهم كرد آنچه را كه به عنوان اتهامات برنامه نظامی هسته ای علیه ایران مطرح بود ، یك گزارش آژانس آن را رد كند كه حتی اگر گزارش را هم قبول نداشته باشیم اما این موضوع را ثابت می كند كه ایران هیچ گاه حتی یك گرم مواد هسته ای را به سمت فعالیت های غیر صلح آمیز منحرف نكرده است.
ظریف گفت: چنین نتیجه گیری توسط آژانس در بستر سیاسی قبل از برجام ناممكن بود؛ گرچه واقعیت را گفته است. نتیجه گیری در آن قسمت كه هیچ چیزی را منحرف نكرده است. این، در بستر سیاسی قبل از برجام ناممكن بود.
** فضای هزینه مند بودن ارتباط با ایران ، با برجام شكسته شد
وی افزود: برجام این امكان را برای ما فراهم كرد كه از همكاری بین المللی در حوزه هسته ای بهره مند شویم و تمام تحریم ها برداشته شود و همه اینها دستاوردهای بزرگی بود اما دستاورد بزرگ آن این بود كه فضا را شكست و فضای هزینه مند بودن ارتباط با ایران، با برجام شكسته شد.
ظریف ادامه داد: یك بار دیگر به دنیا ثابت كردیم كه روی حرفمان می ایستیم و اگر تعهدی كردیم آن را انجام می دهیم. هیچ كس در دنیا پیش بینی نمی كرد كه اجرای برجام تا دی ماه به نتیجه برسد همه فكر می كردند لااقل تا فروردین و اردیبشهت سال آینده اجرایی نخواهد شد.
وی گفت:‌ در داخل هم خیلی ها نگران بودند اگر ما همه تعهدات خود را در تمام مراحل انجام و به آژانس اجازه دهیم اقداماتش را انجام دهد آیا واقعا پرونده پی ام دی بسته می شود كه بسته شد،. نگران بودند اگر اقداماتمان را انجام دهیم آمریكا واقعا تحریم ها را برمی دارد كه عملا و علنا برداشته شد و اتحادیه اروپا تحریم ها را برداشت.
ظریف افزود: آن طرف هم نگران بود كه آیا واقعا ایران به تعهدات خود عمل می كند، یعنی فضای عدم اعتماد متقابل بین ما و طرف متقابل حتی اجرای برجام را هم نامحتمل می دید اما فضایی كه ایجاد شد فضای پسابرجام و پسا تحریم، نگرانی از كار با ایران را تا حد قابل توجهی پایان داد.
وی اظهار داشت: این را می گویم كه وظیفه خودمان را بفهمیم كه از این پس، چه كار باید انجام دهیم، چون مقداری دست آنهاست و مقدار بیشتر دست خود ماست و آنچه تا حالا انجام شد به دلیل همین مردم است كه انجام شد؛ اگر مردم ثابت نكرده بودند تحریم نمی تواند به نتایج مورد نظر آنها برسد حتما مذاكرات هسته ای نه شكل می گرفت و نه به نتیجه می رسید.
ظریف گفت: اگر در انتخابات خرداد 92،‌ 73 درصد مردم پای صندوق های رای نرفته و نشان نداده بودند كه تعیین تكلیف سیاسی مردم نه در خیابان كه در پای صندوق های رای شكل می گیرد، اهداف تحریم گزاران كه ایجاد فضای بین حاكمیت و مردم؛ دولت و مردم و كشاندن مسایل ملی و سیاسی به ناآرامی های اجتماعی بود حاصل شده بود؛ لذا فكر می كردند كه تحریم ها موثر است و آن را ادامه می دادند.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: درست است كه امكان دارد عده ای با مردم ما سر ناسازگاری داشته باشند و تحریم را برای فشار اقتصادی دنبال كنند اما واقعیت این است كه هدف تحریم ایجاد فشار برای فاصله انداختن بین مردم و حاكمیت و ایجاد نارضایتی میان مردم است تا به اهداف خود برسند.
وی افزود: در مرحله قبل، مردم، تشكل ها، احزاب و جامعه مدنی ما بود كه توانست تحریم ها را شكست دهد و چون شكست داد مذاكره ممكن شد، امروز شرایطی داریم كه دوباره كار به دست همین مردم،‌ تشكل ها و بنگاه های اقتصادی ماست كه بتوانند حالا كه آن فضا را شكست دادند از فضای جدیدی كه ایجاد شده برای پیشبرد اهداف ملی استفاده كنند و حاصل و میوه برجام و شكستن فضای تحریم و فضای ایران هراسی را به نفع مصالح ملی، اقتصاد ملی و اقتصاد مقاومتی،‌ توسعه و پیشرفت كشور بچینیم.
ظریف گفت: این نیازمند فهم این واقعیت است كه تحریم یك فضا بود، یك فضای روانی بین المللی بی اعتمادی نسبت به كار با ایران و‌ هزینه مند بودن فعالیت با ایران بود و پسا برجام و پسا تحریم هم بیش از هر چیزی یك فضای آمادگی جهانی برای كار با ایران است، یك فضای شكست خوردن پروژه ایران هراسی وعادی شدن ارتباط با ایران است.
وزیر امور خارجه افزود: از این به بعد ما هستیم كه تعیین می كنیم؛ این در حد یك فضا باقی می ماند كه همواره شكننده است، با یك حركت و اتفاق ناگوار فضا می شكند، با یك ضد حمله از طرف مخالفان اگر برجام و فضا را نهادینه نكرده باشید می تواند موانع و مشكلاتی ایجاد كند كه خدای ناكرده مجددا شرایط قبلی را بازسازی یا تلاش كنند شرایط قبلی را لااقل تا حدی برگردانند.
ظریف اظهار داشت: برای این كه بشود از این فضا استفاده كرد نیاز به چند اقدام هماهنگ ملی داریم؛‌ اول از همه باید بفهمیم كه مخالفان ما به دنبال چه هستند كه ما نه تنها آن را تقویت نكنیم بلكه با آن مخالفت كنیم.
وی ادامه داد: اگر بپذیریم كه قبل از برجام آنچه مانع همكاری با ایران می شد یك فضای نگرانی از همكاری بود باید بدانیم كه بیشترین كاری كه مخالفان ما می خواهند آن را انجام دهند این است كه آن فضا را حفظ كنند و به دنیا بگویند كه كار با ایران كماكان هزینه دارد و قابل اعتماد نیست،‌ تمام حركاتی كه در كنگره آمریكا انجام می شود برای این است كه به بنگاه های اقتصادی و فعالان اقتصادی دنیا بگویند كه شما باید نگران باشید.
وزیر امور خارجه به نامه 'كاتن' سناتور آمریكایی اشاره كرد و افزود: كاتن دلش نسوخته به همراه 47 سناتور دیگر نامه بنویسد كه به ما اعلام كند به دولت ما اعتماد نكنید؛ این كار را كرد برای این كه به دیگر كشورها پیغام دهد كار با ایران قابل اعتماد نیست برای این كه ما برخواهیم گشت و روابط را به هم خواهیم زد.

**قطع روابط سعودی با ایران با هدف رساندن این پیام بود كه شرایط ایران عادی نیست
وی ادامه داد: رژیم صهیونیستی همین اقدام را انجام می دهد تا در فضای بین المللی این تصور را ایجاد كند كه وضعیت كنونی ایران بی دوام است. تنش آفرینان منطقه ای بی جهت و بی دلیل به تنش دامن می زنند؛‌ اقدام دولت سعودی در قطع روابط با ایران اقدامی بود برای رساندن یك پیام ؛ پیام عادی نشدن شرایط در ایران، برای این كه فعالان اقتصادی را از همكاری با ایران منصرف كند.
ظریف افزود: شما واقعیت سفر رییس جمهور چین به ایران و سفر رئیس جمهور ما به ایتالیا و فرانسه را می بینید كه در بهترین شرایط و دستاوردها انجام شد و هم سفرهایی كه در آینده نزدیك شاهد آن خواهیم بود؛‌ اینها واقعیت بیرونی است اما تلاش می شود كه نشان بدهند شرایط ایران همان شرایط نامطمئن قبلی است، لذا باید آن را درك كنیم.
وی ادامه داد: ما كه این سرمایه گذاری را كرده ایم، در تولید این شرایط جدید باید این واقعیت را درك كنیم كه دشمنان و بدخواهان این مردم به دنبال این هستند كه به دنیا بگویند وضعیت تغییر نكرده است؛ ما به عنوان مدافعان مردم چه در جامعه مدنی، چه در احزاب و گروه ها چه پیامی را باید به دنبا بدهیم؛ پیام این است كه شرایط ایران شرایط پذیرای همكاری و سرمایه گذاری و حضور در فضای فعال در صحنه بین المللی است.
ظریف گفت: اگر ما هم بیاییم پیام تنش،‌ تشنج و ناسازگاری را مطرح كنیم، در واقع آب به آسیاب دشمنان ریخته ایم و این یك واقعیت غیر قابل انكار در شرایط كنونی است.
وی افزود: كسانی كه به دنبال ایجاد وحشت از ایران هستند، به دنبال این هستند كه بگویند سرمایه گذاری در این كشور آینده ندارد؛ اگر بخواهیم به شرایط رشد هشت درصدی در برنامه ششم كه دستور مقام معظم رهبری است برسیم نیاز به سرمایه گذاری خارجی است و این امر تنها در محیط آرام و نه در محیطی كه دشمنان می خواهند به عنوان محیط پرتنش یاد كنند، شكل می گیرد.
ظریف گفت: لذا ضرورت اول این است كه بفهمیم چه فضایی را طرف مقابل می خواسته ایجاد كند كه تاحدودی هم توفیق پیدا كرده و تلاش دارد به هر قیمتی آن را بازسازی كند، در برابر بازسازی آن فضا ما نه تنها ایستادگی كنیم كه اقدام متقابل انجام دهیم.
وی اظهار داشت: فضای ایران به لطف خدا و به بركت حضور مردم در صحنه و رهبر معظم انقلاب فضای آرام ، قابل اعتماد، مطمئن و امن برای سرمایه گذاری است و خلاف آن را به دنیا القاء نكنیم و نگوییم كدام آدم عاقلی در ایران سرمایه گذاری می كند؛ اتفاقا هر كسی كمترین عقلی در سر دارد در ایران سرمایه گذاری می كند.
ظریف گفت: پریروز آقای ترامپ نامزد حزب جمهوری خواه اعلام می كند چرا تمام قراردادها را ایرباس باید با ایران ببندد و بویینگ كجاست؛ این كشور ماست، كسی كه به شدت با برجام مخالف است اینقدر می فهمد كه ایران امن ترین محیط برای سرمایه گذاری است و نگران عقب افتادن سرمایه گذران آمریكایی است. اگر دشمنان ما این واقعیت را فهمیده اند چرا خودمان خلافش را انجام دهیم؟
وی افزود: اگر می خواهیم از فضای ایجاد شده پسابرجام و از زحمتی كه كشیده شده، كه این ملت كشیده اند، با تحمل و مقاومت، شهدای هسته ای و همه ایستادگی در برابر فشارهای خارجی، زحمت ایستادگی، بزرگمردی و رادمردی مردم را پاسخ دهیم باید این فضا را تقویت كنیم و اگر می خواهیم از این شرایط استفاده كنیم باید به آن چه رهبر معظم انقلاب به عنوان شعار سال كه همدلی و همزبانی دولت و ملت نامگذاری كردند به این شعار وفادار باشیم.
وی در ادامه گفت: این شرایط را امروز می توانیم از 10 به 100 تبدیل كنیم و یا 100 به صفر و منهای صفر تبدیل كنیم. بنابراین اگر ما با ابتكار عمل كنیم و با استفاده از فرصت های خودمان كار را بدست بگیریم ما هستیم كه نفوذ می كنیم و اگر ما استفاده نكردیم یقینا طرف مقابل استفاده می كند؛ در آن زمان است كه نفوذ شكل می گیرد.
ظریف گفت: به عبارت دیگر می خواهم باز هم روی این موضوع تاكید كنم كه تحریم و پساتحریم یك فضا است و زمان آن است كه از این فضا بهترین بهره برداری را داشته باشیم و دنیا هم آمادگی دارد.
وزیر امورخارجه با بیان این كه در هر توافق و تبادل اقتصادی منافع دو طرف مطرح خواهد بود، افزود: نباید از این كه طرف مقابل هم از این تبادل استفاده كند ناراحت شویم چرا كه معلوم است كه باید استفاده كند. كدام آدم عاقلی می آید در كشوری سرمایه گذاری كند كه برایش منفعت نداشته باشد.
رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: منفعت طرف مقابل از سرمایه گذاری در ایران عامل پایداری این رابطه است نه عامل خطر. اگر طرف مقابل از سرمایه گذاری در ایران منفعتی نداشته باشد این دوام و استمراری نخواهد داشت. حتما ما باید نشان دهیم كه سرمایه گذاری در ایران منفعت دارد.
وی گفت: اگر می خواهیم برای جوانان عزیز كشورمان اشتغال با جهت سرمایه ایجاد كنیم حتما باید طرف مقابل احساس كند كه سرمایه اش در ایران امن است و بازده دارد و این محیط یك محیط همدل و همصدا و یكسو در جهت اجرای سیاست هایی است كه رهبر معظم انقلاب ابلاغ فرمودند واین هدفی است كه ما باید در دوران پسابرجام انجام دهیم.
ظریف افزود: من اعتقاد دارم امروز ما در یك شرایط آماده در سطح جهان برای استقبال از یك ایران منسجم ، متحد و قدرتمند هستیم؛ شرایطی كه حتما بد خواهان ما حداكثر تلاششان را خواهند كرد كه در آن خدشه وارد كنند.
رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: این وظیفه و نقش ما و به ویژه آنهایی است كه می توانند در جامعه هدایت و جهت دهی كنند و پیشرو باشند؛ این است كه باید از این شرایط به بهترین وجه برای آینده و ثبات كشور و توسعه اقتصادی و كمك به معیشت مردم استفاده كنیم. امیدوارم كه در این هدف همه ما همدل و همزبان پیش برویم و موفق باشیم.
سیام**9254**3061**1449 /7261 /1058