آنالیز ژنوم انسان برای تشخیص بیماری های ژنتیكی در ایران انجام می شود

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، دكتر حسین نجم آبادی امروز در نشست خبری اولین همایش بین المللی و نهمین همایش انجمن نوروژنتیك ایران اظهار كرد: پیشرفت های علم ژنتیك در حیطه پزشكی با سرعت بسیار زیادی صورت گرفته است به طوری كه در سال 2003 میلادی اولین ژنوم انسان پس از سال ها تلاش و كوشش دانشمندان در جهان رونمایی شد.
وی افزود: حدود پنج سال پیش، امكان تشخیص بیماری های ژنتیكی محدود بود اما اكنون با تكنولوژی های جدید و پیشرفت های علمی حاصل شده، تشخیص بسیاری از بیماری های ژنتیكی در ایران صورت می گیرد.
رئیس مركز تحقیقات ژنتیك دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی ادامه داد: با این روش می توان از برخی بیماری ها و همچنین تولد فرزندان معلول با مراجعه به مشاوران ژنتیك در كشور پیشگیری كرد.
نجم آبادی با بیان اینكه درحال حاضر آنالیز و بررسی ژنوم انسان در دنیا هزار و 500 تا 2 هزار دلار هزینه دارد، اضافه كرد: در این بررسی های می توان علت بیماری ژنتیكی فرد را مشخص كرده و روش های درمان را برای آنان در پیش گرفت.
وی با بیان اینكه بهترین زمان تشخیص و پیشگیری از تولد فرزندان معلول در خانواده ها قبل از بارداری است، گفت: قبل از بارداری خانواده ها و والدین می توانند با مراجعه به مراكز مشاوره ژنتیك و همچنین آزمایشگاه های ژنتیك از تولد فرزند معلول پیشگیری كنند.
نجم آبادی اظهار كرد: بررسی كامل ژنوم یك فرد در ایران حدود 2 تا 3 میلیون تومان هزینه دارد اما در گذشته با انجام روش های قدیمی حدود 50 تا 60 میلیون تومان باید هزینه می شد.
وی یادآور شد: بررسی كل ژنوم كدكننده بین 6 تا 7 میلیون تومان هزینه دارد كه حدود 85 درصد تغییرات ژنتیكی را می توان با كمك آن تشخیص داد.
نجم آبادی ادامه داد: هیچ بیمه ای این آزمایش ها را تحت پوشش قرار نداده اما امید است در آینده بتوان با حمایت سازمان های بیمه گر انجام این نوع آزمایش ها را در كشور برای همه اقشار جامعه امكان پذیر كرد.
رئیس مركز تحقیقات ژنتیك دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گفت: بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، سالانه حدود یك میلیون و 400 تا یك میلیون و 500 تولد جدید در جهان رخ می دهد و همچنین 2 تا سه درصد جمعیت كشورهای اروپایی كودكانی هستند كه با معلولیت به دنیا می آیند.
نجم آبادی با اشاره به اینكه سالانه در ایران 30 تا 45 هزار كودك معلول به دنیا می آید، افزود: مطالعات نشان می دهد اختلالات مادرزادی در جهان بین 2 تا سه درصد است اما این میزان در ایران به علت ازدواج های فامیلی 2 برابر بیشتر است.
وی با بیان اینكه در حال حاضر عامل بیشتر بیماری ها، یك ژن مغلوب است كه از ازدواج های خویشاوندی ناشی می شود، ادامه داد: در صورت تشخیص اینگونه بیماری ها قبل از بارداری یا قبل از تولد نوزاد، می توان با تجویز داروهای دوران جنینی و همچنین انجام آزمایش و غربالگری در هفته 10 تا 17 بارداری امكان تولد كودكان با اختلالات مادرزادی و برخی از بیماری ها را كاهش داد.
نجم آبادی افزود: پیش بینی می شود طی 3 تا 4 سال آینده بتوان در ایران از والدینی كه قرار است صاحب فرزند شوند آزمایش خون گرفته و DNA آنها استخراج و كل ژنوم مشترك آنان مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان بیماری ها را قبل از تولد تشخیص داد.
به گفته وی، با این روش و تكنولوژی جدید حتی نمونه گیری از جنین مورد نیاز نیست و با جدا كردن ژن ها می توان بیماری ها را به راحتی تشخیص داد.
رئیس مركز تحقیقات ژنتیك دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی افزود: به طور كلی بیماری های ژنتیكی به دو دسته (مغلوب و غالب) تقسیم می شوند كه بیماری های ژنتیكی مغلوب و بیماری ناقل 25 درصد و بیماری ژنتیكی غالب 50 درصد را شامل می شوند.
نجم آبادی با بیان اینكه در كشور ما بیماری ژنتیك مغلوب شیوع بیشتری دارد، ادامه داد: برخی از بیماری مانند تالاسمی شیوع بیشتری دارند و بیش از 15 درصد معلولیت تك ژنی را شامل می شوند و حدود 80 درصد دیگر به بیماری نادر در خانواده ها اختصاص دارد.
وی بیان داشت: برنامه های غربالگری كشوری در خصوص طرح تالاسمی و بیماری PKU
(بیماری ناشی از اختلال كروموزومی) در كشور اجرا شده است.
به گفته نجم آبادی، در ایران به خاطر تنوع قومیتی، مناطق شمال، جنوب، غرب و شرق كشور از بافت ژنتیكی متفاوتی برخوردار هستند.

** برگزاری اولین همایش بین المللی و نهمین همایش انجمن نوروژنتیك ایران
رئیس مركز تحقیقات ژنتیك دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی با اشاره به برگزاری همزمان این دو همایش اظهار كرد: در نهمین همایش انجمن نوروژنتیك ایران اساتید و محققان برجسته از سراسر كشور حضور دارند و آخرین یافته های علمی در حوزه تشخیص بیماری های ژنتیكی را به مخاطبان ارایه می كنند.
وی افزود: اولویت در این همایش بررسی معلولیت های ژنتیكی است كه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی پروژه های كشوری را در این زمینه در دست انجام دارد.
نجم آبادی گفت: بررسی علل ژنتیكی و عقب ماندگی، بیماری های حسی و عصبی، بیماری های مرتبط با شنوایی و بیماری های نادر از دیگر محورهای این همایش است.
وی اظهار كرد: در اولین همایش بین المللی نیز اساتیدی از كشورهای آلمان و فرانسه حضور خواهند داشت و در زمینه اطلاعات شناختی و ژنتیك مطالب علمی را بیان خواهند كرد. همچنین چهار كارگاه آموزشی برای دانشجویان این رشته برگزار می شود.
اولین همایش بین المللی و نهمین همایش انجمن نوروژنتیك ایران از 12 تا 14 اسفند ماه در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی برگزار می شود.
علمی 1354**1834