پیگیری برای ثبت جهانی روز ذخایر ژنتیكی/ جمع آوری 30 هزار نمونه زیستی

نامگذاری روز 15 فروردین به عنوان « روز ملی ذخایر ژنتیكی و زیستی » یكی از موضوعات ماده واحده تعیین مناسبت‌ های تقویم رسمی سال 1394 است كه در جلسه 751 شهریور سال 1393 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.
دكتر سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی به مناسبت روز ملی ذخایر ژنتیكی و زیستی به خبرنگار علمی ایرنا اظهار كرد: نزدیك به دو سال از نامگذاری این روز ملی سپری شده و امسال تلاش می كنیم آن را به مجامع بین المللی پیشنهاد دهیم تا به عنوان روز جهانی به ثبت برسد.
وی اظهار كرد:درحال حاضر روز جهانی تنوع زیستی را در خرداد ماه داریم اما روز به نام ذخایر ژنتیكی و زیستی در دنیا نداریم و تنها كشوری هستیم كه این روز ملی را به ثبت رسانده ایم.
وی حفظ و نگهداری ذخایر ژنتیكی و زیستی، توزیع و تكثیر آنها و اشاعه فرهنگ بهره برداری صحیح را از جمله دلایل نامگذاری این روز اعلام كرد و افزود: این روز همانند روزهای درختكاری و طبیعت نامگذاری شده تا مردم و مسئولان نگاه ویژه ای به این موضوعات مهم داشته باشند.
فاضلی گفت: این كار انجام شده تا مردم از اهمیت این موضوع به نحو مطلوب آگاه شوند و مسلما مردم برای موضوعاتی كه در فرهنگ آنها نهادینه شده و یا تقویم كشور گنجانده می شود، احترام خاصی قائل هستند و این موضوع می تواند سبب تحولات خوبی در این حوزه شود.

** جمع آوری قریب به 30 هزار نمونه زیستی در كشور
رئیس مركزملی ذخایرژنتیكی وزیستی ایران گفت: در این مركز نزدیك به 30هزار نمونه زیستی طی شش و هفت سال اخیر جمع آوری شده است.
وی ادامه داد: برنامه های متنوعی برای ادامه این كار در دست اجرا داریم كه متاسفانه به دلیل كمبود بودجه، به نتیجه نرسیده اما امیدواریم امسال، سال شكوفائی این موضوع باشد.
فاضلی با اشاره اینكه در ایران هشت هزار گونه گیاهی وجود دارد گفت: هر گونه گیاهی مانند گندم به چندین تنوع مختلف تبدیل می شود و در مجموع تعداد زیادی نمونه های زیستی در كشور وجود دارند كه باید جمع آوری شوند.
در ایران بیش از 8 هزار گونه گیاهی وجود دارد كه بیش از یك هزار 700 گونه آن اندمیك یا انحصاری ایران هستند كه از جنبه های مختلف گونه های گیاهی بسیار مهم به شمار می آیند.
وی ادامه داد: نمونه های زیستی كه در سال های اخیر با سعی و تلاش جمع آوری شده اند باید در شرایط مناسبی نگهداری شوند كه برای این كار نیاز به تجهیزات ابزار و فضاهای مناسب است.
رئیس مركز ملی ذخایر ژنتیكی و زیستی ایران، افزودن به تعداد گیاهان جمع آوری شده را از جمله برنامه های مهم این مجموعه اعلام كرد و گفت: متاسفانه در یك و دو سال اخیر به خاطر كمبود بودجه این موضوع روند نامناسب را طی كرده است.

** مسئولان باید اهتمام بیشتری به ذخایر ژنتیكی و زیستی داشته باشند.
وی از دولتمردان تقاضا كرد كه اهتمام جدی تر نسبت به موضوع ذخایرژنتیكی و زیستی داشته باشند و گفت:اگر نتوان آنها را بطور مناسب جمع آوری، نگهداری و تكثیر كرد، نسل های آینده دچار مشكلات اساسی خواهند شد.
فاضلی بااشاره به اینكه باید نگاه دور اندیشانه به این موضوعات داشته باشیم، اظهار كرد: نگاه به این موضوعات نگاه دوراندیشانه نبوده و این روند سبب شده تا در برنامه های دولت و مجلس هم به خوبی به آنها پرداخته نشود.
رئیس مركز ملی ذخایر ژنتیكی و زیستی ایران تاكید كرد: متاسفانه نگاه صحیح به بانك های زیستی در چند دهه اخیر در كشور ما وجود نداشته و این موضوعات باید مورد توجه بیشتر مسئولان و دست اندركاران این حوزه قرار گیرند.
وی نگاه ضعیف مسئولان را از مهمترین چالش این حوزه اعلام و ادامه داد: هركدام از ذخایر ژنتیكی می توانند سرنوشت یك كشور را در حوزه هائی مانند تغذیه، سلامت و اقتصاد تغییر دهند و به همین دلیل باید مورد اهتمام بیشتر قرار گیرند.
فاضلی، بهره برداری از ذخایر ژنتیكی را پایه های اساسی اقتصاد دانش بنیان در همه دنیا اعلام كرد و افزود: اقتصاد دانش بنیان در كشور ما نیز بر پایه این ذخایر كه دارای توانمندی های ملی است، بنا شده كه نقطه قوت اقتصاد مقاومتی می باشد.
اگر تنوع ژنتیكی كاهش پیدا كند سبب كاهش توانایی سازگاری گونه ها با تغییرات محیطی می شود. لذا حفاظت از ذخائر ژنتیكی و تنوع ژنتیكی در سطح كلان برای ما حائز اهمیت است.
حفظ تنوع زیستی ( اكو سیستم ها، گونه ها و تنوع زیستی گونه ها) به دلیل ارزش های اقتصادی منابع زیستی، خدمات اكوسیستمی و زیبا شناختی مورد توجه است.
وی با توجه به نامگذاری سال 95 به اقتصاد مقاومتی 'اقدام و عمل' تاكید كرد كه باید توجه خیلی ویژه به این ذخایر شود.

** اهمیت میكروارگانیسم ها برای مردم ناشناخته است
فاضلی اظهار كرد: هنوز مردم با اهمیت میكروارگانیسم ها در صنایع مختلف از جمله غذا و دارو آشنایی كامل ندارند و این موضوعات برای آنان ناشناخته است و باید اقدامات جدی برای آشنائی مردم انجام گیرد.
رئیس مركز ملی ذخایر ژنتیكی و زیستی ایران، مناسبت های ملی از جمله روز ذخایر ژنتیكی و زیستی، فرصت های مناسبی برای شناساندن موضوعاتی مانند میكروارگانیسم ها به مردم دانست.
وی به استفاده از میكروارگانیسم ها در بسیاری از صنایع اشاره كرد و گفت: در صنایع ای مانند غذائی مانند پخت نان، داروئی همچون آنتی بیوتیك ها، لبنی و مصارف صنعتی و تولید آنزیم ها مورد استفاده قرار می گیرند.
علمی ** 1201 **1440