رخ نمایی كمیاب ترین گل های جهان در ارتفاعات خراسان شمالی

شكفتن لاله های واژگون زرد و بنفش در خراسان شمالی ارتفاعات، كوه ها و دشت های سرسبز برخی از مناطق خراسان شمالی فروردین و اردیبهشت رویشگاه انواع گل های زیبای وحشی بخصوص لاله واژگون است كه منظره چشم نواز، دل انگیزی و رویایی را به وجود آورده است.
آراسته شدن كوهسارها و دشت های سرسبز در این خطه با گل لاله های واژگون منتظر حضور گردشگران و علاقه مندان به طبیعت، گل های وحشی و دارویی است.
رویش هزاران بوته لاله واژگون در ارتفاعات این استان چشم اندازی بكر و كم نظیر ایجاد می كند كه گردشگران و طبیعت گردان تنها یكبار در طول سال می توانند شاهد آن باشند.
دیدن لاله های سر به زیر در دامنه كوهستان، می تواند سفر بهاری به یاد ماندنی را برای هر تماشاگری رقم بزند.
به گزارش ایرنا این گل زیبای وحشی را می توان در چند نقطه از ایران از جمله دامان كوه های بهار، پلنگ و جوزك در استان خراسان شمالی دید اما دیدن این گل های زیبا در كوه و دشت های خراسان شمالی كه به رنگ های زرد و بنفش است از این جهت متفاوت و ممتاز است.
رویش و جلوه گری بهاره لاله های واژگون در ارتفاعات خراسان شمالی از زیباترین جلوه های بكر و طبیعی این خطه است كه بیننده را مسحور زیبایی خلقت خداوند می كند كه در فروردین ماه این گل ها در این مناطق خودنمایی می كنند.
این روزها بهترین دوره شكوفایی سالانه اش را سپری می كند با عمر كوتاهی كه این گل ها دارند و زمان محدودی كه پهنه كوهسار ها را می پوشانند بهتر است هرچه زودتر برای دیدن لاله های واژگون اقدام كنیم.
اگرچه استان خراسان شمالی از نظر جاذبه های گردشگری طبیعی بسیار غنی است اما زیبایی لاله های واژگون كه بر بلندای كوهسارهای مرتفع و در خنكای مرغزارهای سرسبز این خطه می روید چون تابلوی بی بدیل، دیگر جاذبه های طبیعی این خطه را تحت الشعاع خود قرار می دهد.
عمده رویشگاه های این گونه كمیاب گیاهی در كوه خمبی و سرای در شهرستان گرمه، دوراهی دشت، كوه بهار، كوه پلنگ و جوزك در شهرستان مانه و سملقان، كوه اسدلی در میانه بجنورد و اسفراین و كوه تكل قوز در شهرستان راز و جرگلان شناسایی شده است.
لاله های واژگون با همه زیبایی مسحور كننده، سر به زیر و تسلیم، خود را به نسیم دل انگیز بهاری سپرده و با هر نرم بادی از سویی به سویی خم می شوند كه تماشای آنها بیننده را به افتادگی در برابر ذات احدیت فرامی خواند.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی می گوید: لاله واژگون از گیاهان علفی پیازدار چند ساله از خانواده سوسنی ها با نام علمی
(fritillna) است كه در مناطق وسیعی از فلات ایران می روید.
رضا باغبان در گفت و گو با ایرنا اظهار كرد: این گل ها به دلیل اینكه مقدار زیادی شبنم در بین گلبرگ های آن جمع شده و سپس به زمین می چكد به گل اشك و یا اشك مریم نیز موسوم شده است.
وی گفت: عمر این گیاه بسیار اندك است و گل دهی آن بسته به نوع اقلیم مناطق مختلف متفاوت است به طوری كه در خراسان شمالی در فروردین و در سایر مناطق تا اواسط اردیبهشت ماه دیده می شود.
وی افزود: تاكنون بیش از 60 گونه مختلف این گونه گیاهی در دنیا و 15 گونه آن در ایران شناسایی شده است.
وی گفت: گونه گرگانی لاله واژگون با ارتفاع 50 تا 80 سانتی متر با گلهای زرد كمرنگ متمایل به لیمویی قابل مشاهده است.
وی به جنبه های مختلف ارزشی این گونه گیاهی اشاره كرد و افزود: لاله واژگون علاوه بر زیبایی طبیعی و جنبه گردشگری، دارای خواص دارویی نیز هست.
به گفته وی عمده خاصیت دارویی این گونه مربوط به پیاز آن است كه در قسمت زیرین یقه گیاه زیر خاك مدفون است و چنانكه در منابع آمده دارویی موثر برای درمان دردهای روماتیسمی و درد مفاصل و پاك كننده كبد است.
وی در عین حال افزود: این گیاه از نظر دارویی در رده گیاهان سمی قرار دارد و مصرف خودسرانه آن می تواند مشكل ساز شود كه حتما باید زیر نظر پزشك صورت گیرد.
وی اظهار كرد: این گیاه صبغه تاریخی نیز دارد و زمانهای بسیار قدیم از جنبه های مختلف مورد استفاده انسانها بوده و آثاری از آن در نقش ستونهای سلسله ساسانی در موزه طاق بستان در كنار نقش پادشاهان ساسانی دیده می شود.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: در میان لاله های شناخته شده ایرانی لاله واژگون از شهرت و زیبایی منحصر به فردی برخوردار است و همه ساله تعداد زیادی از مردم در فصل بهار برای تماشا به رویشگاه های آن سركشی می كنند.
وی در عین حال از برخی تعرض ها به عرصه های رویش این گونه زیبای گیاهی انتقاد كرد و افزود: چرای عرصه های رویش این گونه توسط احشام، برداشت غیرمجاز آن برای عرضه در بازار و تخریب رویشگاه های آن برای توسعه كشتزارها از مسایلی است كه حیات این گونه را تهدید می كند.
لاله واژگون خراسان شمالی از نظر ارتفاع و رنگ با لاله واژگون استان های چهارمحال و بختیاری و كهكیلویه و بویر احمد متفاوت است و عمدتا با دو رنگ زرد و بنفش كمرنگ در جای جای مناطق خراسان شمالی و عمدتا در ارتفاعات بالای 1500 متر می روید.
شناسایی، معرفی و حفظ این گل وحشی زینتی و دیگر گونه ها در استان می تواند نقش موثری در رونق صنعت گردشگری منطقه داشته باشد.
لاله واژگون از گل های بهاری است كه به طور طبیعی در ماه های فروردین و اردیبهشت گل می دهد و گل های آن بسیار جذاب اما با عمری كوتاه است.
لاله واژگون از زیباترین گیاهان زینتی دنیا است كه بازارپسندی بالایی را دارد و بازارهای كشورهای اروپایی و آمریكایی توجه خاصی به این گیاه نشان می دهند، این گل به دلیل دارا بودن ساقه‎های بلند و قوی می تواند به عنوان گل شاخه بریدنی به اقصی نقاط دنیا صادر شود.
لاله واژگون مقاومت زیادی در برابر سرما و سازگاری ویژه ای با دامنه های سنگلاخی و صخره ای دارد و چنانچه زیستگاه این گل به وسیله انسان و دام تخریب نشود، توانایی پوشاندن عرصه های وسیعی از طبیعت را با رویش هزاران شاخه زیبا دارد.
گیاه لاله واژگون از جمله گیاهان در خطر انقراض كشور است كه هرساله به دلیل برداشت غیرقابل كنترل گل و پیاز از رویشگاه های طبیعی، بیش از پیش در معرض نابودی قرار دارد، از دست دادن این نعمت بزرگ كه از میلیون ها سال پیش به ما به ارث رسیده است، ضایعه ای بزرگ خواهد بود.
به علاوه شكل و رنگ و اندازه گل آن بسیار زیبا و مناسب برای پارك ها و باغ ها است و می‎تواند رقیبی جدی برای لاله‎ها و سنبل‎هایی باشد كه اكنون در تمامی نقاط جهان كشت و كار می‎شوند و این گونه قابلیت فروش به صورت گیاه گلدانی را نیز داراست.
استان خراسان شمالی به دلیل وجود مناطق كوهستانی، عرصه های جنگلی و مراتع سرسبز، از تنوع كم نظیر گیاهی برخوردار است و تاكنون 350 گونه گیاهی در آن شناسایی شده كه 50 درصد این گونه ها جنبه دارویی و صنعتی نیز دارد.
در این استان در سال گذشته توسط اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی و شهرداری جشنواره لاله های واژگون در منطقه خمبی و سرابی شهرستان گرمه در اردیبهشت برگزار و از استقبال خوبی برخوردار شد.
هدف از برگزاری این جشنواره نیز معرفی این جاذبه طبیعی و شناساندن رویشگاه لاله های واژگون به مردم و جذب گردشگر به این منطقه عنوان شده بود.
وجود لاله های واژگون زرد در طبیعت بكر در كنار سایر جاذبه های طبیعی و گردشگری خمبی جلوه ویژه ای به این منطقه داده است و ضمن معرفی گیاهان دارویی منطقه، از خطر انقراض این ثروت ملی طبیعی جلوگیری كرده و توانایی بالقوه این منطقه معرفی خواهد شد.
لاله واژگون در استان خراسان شمالی از گونه های خیلی كمیاب گیاهی است و چیدن آن توسط بهره برداران و تبدیل رویشگاه های این گونه به كشتزارهای گندم و جو از عوامل تهدید آن است.
لاله واژگون علاوه بر ارزش تفرجگاهی و ایجاد چشم انداز قابل توجه، دارای ارزش دارویی نیز هست به طوری كه جوشانده پیاز خشك شده این گیاه برای رفع دل پیچه، ناراحتی های همراه با گریه كودكان، بی خوابی نوزادان و دفع مرض استسقاء (تشنگی) موثر است.
محل رویش این گیاه در دو سه سال گذشته مختص استان چهارمحال و بختیاری و استان های غربی و جنوبی كشور تلقی می شد كه مناطقی از خراسان شمالی از قبیل كوه های خمبی و سرای در شهرستان گرمه، قسمت های غربی كوه آلاداغ، منطقه جوزك، كوه پلنگ و بزداغی در مانه و سملقان، كوه بهار و سالوك در جاجرم، قسمت هایی از كوه اسدلی در بجنورد و كوه تكل قوز در نوار مرزی راز و جرگلان محل رویش این گل است.
لاله واژگون روییده در استان های غربی و جنوبی كشور با همتایان آنها در خراسان شمالی از لحاظ رنك تفاوت هایی دارد به طوری كه لاله های خراسان شمالی به رنگ زرد و بنفش است و حال آنكه گل های رسته بر دامنه های استان های جنوبی و غربی به رنگ قرمز است.
3007/ 6042