اين اداره كل روز يكنبه به نقل از حسين زارع صفت گزارش داد: اين اثر تنها گورستان مربوط به ارامنه در شهر مشهد است كه از لحاظ تاريخي و سياسي از جايگاه و ارزش خاصي برخوردار مي باشد.
وي ادامه داد: با مشاركت شوراي خليفه گري ارامنه تهران و شمال و پيگيريهاي انجام شده اين اثر با شماره 31444 در رديف آثار ملي ايران قرار گرفت.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي
گفت: محدوده زمين قبرستان ارامنه مشهد وسعتي معادل چهار هزار و 542 مترمربع دارد و مساحت كليساي يا مادور(نمازخانه) آن نيز 102 مترمربع است.
وي افزود: طبق كتيبه سردر مادور راهبه كاترين را آرپنيك و ملكوم هارتونياس به ياد مادر و مادرزن خود كه در همين مكان دفن هستند در سال 1947ميلادي بنا نموده اند.
همچنين در سالهاي گذشته وسعتي معادل 2584 مترمربع از كل ملك قبرستان جهت ايجاد بلوار اصلي تخريب و سنگ قبور آن به قسمت ديگري منتقل شده است.
زارع صفت ادامه داد: بر اساس تاريخ حك شده بر روي سنگ قبرها قديمي ترين آن متعلق به اواخر دوره قاجار و جديدترين آن اوايل پهلوي دوم مي باشد.
وي گفت: مدفونين گورستان ارامنه شهر مشهد از كشورهاي آمريكا، روسيه، گرجستان،كانادا، فرانسه، لهستان بوده لذا خطوط نوشته شده بر روي الواح قبور شامل رسم الخط فارسي، آرامي، ارمني، انگليسي، لهستاني، فرانسوي، روسي است.
او افزود: مهمترين قبر اين گورستان متعلق به مبلغ آمريكايي لوئيس اف.اسلستين است كه ر سال1312 قمري (1895ميلادي) در مشهد متوطن گرديد.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي
ادامه داد: در اين گورستان افرادي با فرق گوناگون دفن شده اند كه مي توان به ارتودكسها، كاتوليكها، ارامنه گريگور و آشوريها اشاره كرد.
وي گفت: همچنين بخشي از قبور اين گورستان متعلق به مهاجران لهستاني و گوياي حقيقتي تلخ از برگهاي تاريخ جنگ جهاني دوم است. اين زنان وكودكان كه در سال 1942ميلادي پس از رهايي از اردوگاههاي كار اجباري درسيبري به ايران پناه آوردند.
زارع صفت افزود: در اين آرامستان 30 لهستاني مهاجر در بخشي ويژه مدفونند.
وي ادامه داد: شكل سنگهاي تراشيده بر روي قبور بسيار متنوع بوده و تعدادي از آنها محل مخصوص عودسوز دارد.
براي نخستين بار نادرشاه افشار تشماري خانواده ارامني و يهودي را به مشهد كوچ داد و آنها را در محله عيدگاه و بيرون آن ساكن نمود و از آنجايي كه خراسان با آسياي ميانه مرز مشترك داشت و پل ارتباطي محسوب مي شد تجار و صنعتگران مسيحي بسياري از ايروان، قراباغ، نخجوان، تركمنستان و روسيه به اين منطقه مهاجرت كردند.
قبرستان ارامنه مشهد در تقاطع حرعاملي و بلوار شهيد كريمي قرار دارد.
استان خراسان رضوي داراي 1500 اثر تاريخي و فرهنگي ثبت شده در فهرست آثار ملي است.
7496/1858
مشهد- ايرنا- مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خراسان رضوي گفت: مجموعه تاريخي بناي كليسا و قبرستان ارامنه شهر مشهد در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد.
