در اين گفت و گو كه در صفحه بين الملل در شماره شنبه چهارم ارديبهشت 1395 خورشيدي با كارشناس و تحليل گر مسايل سياسي و امنيتي افغانستان از كابل انجام شد و به قلم آرش خيلي خانه انتشار يافت، آمده است: افغانستان اين روزها اوضاع وخيم و تأسف‌باري را تجربه مي‌كند كه در چند سال گذشته و از زمان شكل‌گيري دولت جديد در اين كشور بي‌سابقه بوده است.
شرايط بسيار بد اقتصادي و معيشتي، ناكامي در بازسازي و توسعه زيرساخت‌هاي كشور، فقر و بيكاري، بحران مهاجرت، چالش‌هاي امنيتي عميق، قدرت گرفتن روزافزون طالبان كه اكنون بخش‌هاي بزرگي از كشور را در شمال و جنوب در كنترل دوباره خود دارند، ظهور پديده داعش در برخي از نقاط اين كشور، تداوم اختلاف‌ها ميان رئيس جمهور و رئيس اجرايي و بن بست در تكميل كابينه بعد از گذشت 20ماه و حالا بحران پايان اعتبار پيمان وحدت ميان اشرف غني و عبدالله عبدالله كه چشم‌انداز مبهمي را در برابر دولت و ملت اين كشور قرار داده است.
در اين شرايط به نظر مي‌رسد موضوع مبارزه با طالبان و دفاع از شهر‌ها و ولايات مورد هجوم اين گروه كاملاً از اولويت‌هاي دولت بحران‌زده افغانستان خارج شده است.
در حالي كه جنگ در مناطق شمالي و جنوبي با طالبان بطور مستمر مغلوبه مي‌شود، دولتمردان افغانستان كماكان درگير نزاع‌هاي خود بر سر قدرت هستند، قدرتي كه ديگر حتي در كابل هم قادر به تأمين امنيت نيست.
چند روز پيش و پس از آنكه اشرف‌غني فرمان داد تا طالبان در هر نقطه‌اي بايد سركوب شوند، انفجاري مهيب قلب كابل را در نزديكي كاخ رياست جمهوري، وزارت دفاع و سفارت آمريكا لرزاند كه پاسخي روشن بود به رئيس‌جمهور اين كشور.
كمتر از دو هفته پيش هم كه جان كري براي وساطت و تعيين تكليف سرنوشت دولت افغانستان به كابل آمد و از لزوم سركوب طالبان سخن گفت، اين راكت‌هاي طالبان بود كه از اطراف به كابل رسيد و پاسخ او را داد.
**تعيين تكليف جان كري براي مشروعيت دولت افغانستان
اعتبار دولت ائتلافي افغانستان تا كمتر از 5ماه ديگر به پايان مي‌رسد و اشرف غني رئيس‌جمهور و عبدالله رئيس اجرايي دولت هنوز هم برخي وزارتخانه‌ها و حتي دستگاه امنيتي افغانستان را بدون مدير نگه داشته‌اند.
اين در حالي است كه انتخابات پارلماني افغانستان هم كه بايد در شهريورماه برگزار شود، ظاهراً بدليل نبود بودجه اگر منتفي نشود به تأخير خواهد افتاد.
با اين حال جان كري در كابل نه تنها براي دولت ائتلافي تعيين تكليف كرد و گفت اين دولت مي‌تواند تا 3سال و نيم ديگر در قدرت بماند كه اعلام كرد آمريكا و دولت‌هاي خارجي بودجه‌اي براي انتخابات پارلماني به افغانستان نخواهد داد، زيرا اين پول صرف بازرسي‌ها و مسايل امنيتي شده است. كري حتي تشكيل لويه جرگه(مجلس ريش سفيدان) را هم منتفي اعلام كرد.
**مرگ مذاكرات صلح با طالبان
پيام ديگر اين وضعيت و انفجار دوشنبه شب در كابل مرگ مذاكرات صلح با طالبان است. اشرف غني نه تنها موفق نشد مذاكرات صلح با طالبان و جذب آنها در ساختار سياسي و قدرت را با همه تضرع‌هايي كه به اسلام آباد كرد محقق سازد كه اكنون كنترل بخش‌هاي بزرگي از كشور را از دست داده است.
وحيد مژه كارشناس و تحليل‌گر مسايل سياسي و امنيتي افغانستان از كابل در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به اينكه عمليات بهاري طالبان كه براي بزرگداشت ملامحمدعمر، عمليات عمري نام‌گذاري شده امسال يك ماه و نيم زودتر از سنوات قبل آغاز شده، مي‌گويد: دولت افغانستان از پاكستان خواسته است تا از طالبان بخواهند امسال عمليات بهاري خود را اجرا نكنند و به نظر مي‌رسد اين خواسته نه تنها از سوي آنها ناديده گرفته شده كه آنها بسيار هم بر گستره عمليات خود افزوده‌اند و براي اولين بار در يك دهه گذشته شهرهاي بزرگ مهمي را تصرف كرده‌اند.
از اين‌رو بايد گفت ديگر چيزي بنام مذاكرات صلح وجود ندارد و آنچه واقعيت دارد جنگ است كه بر خلاف گذشته حالا در تمام افغانستان گسترده شده است.
وي درباره راهبرد دولت اشرف غني در برابر بحران طالبان با اشاره به بحران بزرگتر فرا روي دولت او يعني مشروعيت دولت ائتلافي و پايان اعتبار پيمان ائتلاف ميان اشرف‌غني و عبدالله خاطرنشان مي‌كند: گروه‌هاي سياسي كه ائتلاف را پذيرفته‌اند كنون تأكيد دارند كه مشروعيت دولت ائتلافي تا چند ماه ديگر كه عمر آن دوساله خواهد شد و موعد انتخابات پارلماني و تشكيل دولت فرا مي‌رسد از بين خواهد رفت و اين يك بحران سياسي است.
وي تأكيد مي‌كند: با همه هزينه‌هايي كه شده و كشته‌هايي كه افغان‌ها داده‌اند عملاً جنگ با طالبان و مذاكره با آنها هر دو با شكست مواجه شده است و اشرف‌غني راه ديگري جز تلاش براي مذاكره و مصالحه با طالبان ندارد، اما تا زماني كه چشم دولت به خارجي‌ها و بويژه پاكستان است، راه به جايي نمي‌برد.
اين تحليل‌گر مسايل افغانستان درباره بحران مشروعيت دولت‌ائتلافي و سرنوشت اين چالش نيز با اشاره به سفر جان كري به كابل و مذاكرات محرمانه او با اشرف‌غني و عبدالله مي‌گويد: وزير خارجه آمريكا گفت كه اين دولت‌ائتلافي مي‌تواند بكار خود ادامه دهد و اكنون اين دو نفر مشروعيت خود را به گفته جان كري منتسب مي‌كنند و مي‌گويند ما مشروعيت داريم، چون آمريكايي‌ها ما را پذيرفته‌اند.
وي تصريح مي‌كند: در كشوري كه خارجي‌ها براي دولت زمان و مشروعيت تعريف كنند و مشروعيت از جانب آنها باشد، طبيعي است كه بحران سياسي بوجود خواهد آمد و اين بحران از هم اكنون خود را به صورت ضعف نيروهاي دولتي در افغانستان نشان مي‌دهد.
*منبع: روزنامه قدس
**گروه اطلاع رساني**9128**2002
تهران- ايرنا- روزنامه قدس در گفت و گو با وحيد مژه، شرايط سياسي افغانستان را از هنگامه شكل گيري دولت تازه در اين كشور بررسي كرد.
