به گفته كارشناسان ، در سال های اخیر هر چند مراكز بازپروری برای درمان معتادان اقدامات متعددی در مراحل اولیه درمان و بازگشت سالم آنان به جامعه انجام داده و می دهند ، اما نبود نهادهای كارآمد در ادامه كمك به این افراد برای ماندگاری در شرایط زندگی سالم ، سبب می شود تا آنان خیلی سریع دوباره به دامان اعتیاد پرتاب شوند.
تلاش های فراوانی برای پیشگیری ، درمان و جلوگیری از بازگشت دوباره افراد به اعتیاد از سوی مسئولان اجرایی و تشكل های غیر دولتی در حال انجام است ، اما می توان گفت كه موفقیت در درمان این معضل و آسیب اجتماعی با اشتغال و به دست آوردن درآمد به سرانجام می رسد.
بخش عمده معتادان جامعه متاسفانه در حاشیه شهرها و روستاها ،از بیكاری ، فقر و نداری رنج می برند و به تبع آن از فرصت های اجتماعی نیز كم بهره برده و این امر رنج اعتیاد را برای این خانواده ها مضاعف و بازگشت سالم به جامعه را مشكل می سازد.
به گفته كارشناسان وجود شغل و كار مناسب مهم ترین عامل و فرصت در پاك ماندن معتاد پس از ترك اعتیاد و بازگشت به جامعه است و در صورت نبود این فرصت ، بازگشت دوباره به اعتیاد خیلی سریع اتفاق می افتاد.
ابوالقاسم - میم ، 32 ساله كه به گفته خودش هفت سال از دوران طلایی زندگیش به خاطر اعتیاد سیاه شد ، نداشتن شغل را عاملی دانست كه در گرایش وی به استعمال مواد مخدر تاثیر گذاشت . وی كه اهل و ساكن شهر جویبار است ، گفت : برای پركردن اوقات فراغت و فرار از نداشتن شغل به نشستن دور همی جمع دوستان روی آوردم و بدین گونه از این مساله آسیب دیدم.
ابوالقاسم ادامه داد : با وجود تمام مشكلات ناشی از بیكاری و نداشتن درآمد ، اعتیاد به مواد مخدر نیز به این وضعیت بد زندگیم اضافه شد ، به طوری كه آسیب این مساله تنها دامن گیر خودم نشد ، بلكه علاوه بر تحمل همیشگی زجر برچسب معتاد بودن ، تاوان این مساله را خانواده ام نیز پرداخت كردند و اندك در آمدم نیز صرف خرید مواد مخدر می شد .
وی پنج سال قبل با تصمیم خود پا در مسیر ترك اعتیاد گذاشت و امروز یقین دارد كه عامل از بین رفتن جایگاه اجتماعی و متلاشی شدن كانون خانواده اش كه منجر به طلاق نیز شد ، بیكاری و گرایش به اعتیادش بوده است.
او اظهارداشت : برای بازگشت نكردن به اعتیاد تلاش های زیادی از جمله تقاضای دریافت تسهیلات اشتغال از بهزیستی مازندران داشتم و با دریات تسهیلات بهزیستی و خرید چند دستگاه چرخ خیاطی و اجاره مغازه در شهر جویبار ، حرفه ای برای خود ایجاد كردم و به كار مشغول هستم.
وی افزود : اشتغال و كار كردن باعث شده تا از پنج پیش تاكنون كه اعتیاد را كنار گذاشتم دیگر وقتی برای فكر كردن به مواد مخدر نداشته باشم .
ابوالقاسم كه به فكر گسترش شغلش است ، گفت كه هم اكنون چند نفر از جوانان جویباری در كارگاه خیاطیش مشغول كار هستند و ابراز امیدواری كرد كه بهزیستی با درخواست تقاضای تسهیلات بیشتر برای گسترش كارگاه و فعالیت خیاطی اش موافقت كند.
' رضا ' مورد دیگری است كه زندگی اش با اعتیاد گره خورده است . او به خبرنگار ایرنا گفت كه دغدغه كار و شغل دامنگیر بسیاری از جوانان است و برای افرادی همچون او این دغدغه بیشتر است .
رضا كه در سن 22 سالگی به مواد مخدر اعتیاد پیدا كرد ، گفت : بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه برای به دست آوردن شغل بسیار تلاش كردم ، اما تلاش هایم بی ثمر بود.
وی كه خود را جوان سرخورده در پیدا كردن شغل و كسب درآمد معرفی می كند ، افزود : بیكاری و فكرهای پریشان درباره آینده ام مرا به سمت اعتیاد كشاند ، اما این روش و رفتن به راه انحرافی اعتیاد نه تنها مشكلات روحی و روانی ، بیكاری و نداشتن درآمدم را رفع نكرد ، بلكه مشكلات دیگری را ایجاد و آینده ام را خراب كرد .
رضا كه از ساكنان شهر ساری است ، گفت : شاید با دریافت تسهیلات یا كمك های گروههای مشاوره و نهادهای اجتماعی می توانستم برای خود شغلی ایجاد كنم تا به این مسیر كشانده نشوم ، ولی بیكاری این بلا را بر جانم انداخته است .
وی البته امیدوار است كه با ترك اعتیاد و داشتن یك شغل بتواند برای همیشه از دام خانمانسوزی كه در آن گرفتار شده ، نجات یابد .
** نداشتن شغل مولفه ای برای معتاد شدن افراد
مدیركل بهزیستی مازندران از بیكاری به عنوان یكی از مولفه های مهم گرایش افراد به مواد مخدر نام برد و گفت كه دلایل متعدد برای معتاد شدن افراد وجود دارد كه نداشتن شغل می تواند یكی از این بسترها باشد .
سید سعید آرام افزود : بهزیستی به عنوان یك نهاد حمایتی علاوه بر انجام اقدامات پیشگیرانه برای معتاد نشدن افراد ، اقدامات حمایتی را مورد نظر دارد .
وی یكی از این اقدامات حمایتی برای افراد زیر پوشش بهزیستی را پرداخت تسهیلات برشمرد و افزود : تسهیلات اشتغال به معتادان بهبود یافته پرداخت می شود .
مدیر كل بهزیستی مازندران گفت كه فرد معتاد علاوه بر از دست دادن موقعیت اجتماعی ، شغل خود را نیز از دست می دهد .
وی با اشاره به اینكه تا سقف 150 میلیون ریال تسهیلات اشتغال به معتادان بهبود یافته پرداخت می شود ، افزود : اشتغالزایی گامی برای حمایت از این افراد رانده شده از جامعه و بازار كار است .
او از ارائه خدمات به 22 هزار نفر در 132 مركز ترك اعتیاد استان خبرداد و گفت كه این تعداد سال گذشته با مراجعه به این مراكز تخصصی ،خدمات مورد نیاز را دریافت كردند .
آرام مركز سرپایی بازتوانی اعتیاد ، مركز اقامتی شبانه روزی و مركز كاهش آسیب اعتیاد برای معتادان پر خطر را از مراكز خدمات دهی بهزیستی مازندران به این افراد برشمرد و ادامه داد : اقامت موقت ، پزشكی ، روان شناختی ، مددكاری و بازتوانی شغلی از جمله خدماتی است كه دراین مراكز ارائه می شود .
وی بیشترین نوع مواد مخدر مصرفی معتادان مازندران را به ترتیب تریاك ، شیشه و حشیش اعلام كرد. ** چشم انتظاری چهار هزار معتاد بهبود یافته مازندران برای خودكفایی
معاون امور توسعه و پیشگیری اداره كل بهزیستی مازندران از پشت نوبت بودن چهار هزار معتاد بهبود یافته استان برای دریافت تسهیلات اشتغالزایی خبرداد .
رمضانعلی گلچوبی این معتادان بهبود یافته را افرادی معرفی كرد كه دوره های آموزشی حرفه آموزی را زیر نظر فنی و حرفه ای مازندران طی كردند و با تعیین اولویت و علاقه شغلی ، طرحشان مورد پذیرش قرار گرفته است .
وی گفت كه به هر معتاد كه این مراحل را طی كرده و متقاضی دریافت تسهیلات اشتغالزا باشد 120 تا 150 میلیون ریال تسهیلات پرداخت می شود .
معاون امور توسعه و پیشگیری بهزیستی مازندران با اشاره به اینكه سال گذشته 760 معتاد بهبود یافته در دوره های حرفه آموزشی فنی و حرفه ای استان شركت كردند ، ادامه داد : با پرداخت تسهیلات به 420 نفر ازاین افراد ، زمینه اشتغال و خودكفایی اقتصادیشان ایجاد شده است .
** سهم 21درصدی تسهیلات بهزیستی مازندران برای اشتغال معتادان بهبود یافته
معاون مشاركت های مردمی و اشتغالزایی بهزیستی مازندران از تخصیص 21 درصد تسهیلات این نهاد به اشتغال معتادان بهبود یافته در سال گذشته خبرداد .
نورالدین علاء الدینی گفت كه سال گذشته 201 میلیارد ریال اعتبار اشتغالزایی به دو هزار و 291 نفر از افراد زیر پوشش بهزیستی مازندران پرداخت شد كه سهم معتادان بهبود یافته ازاین اعتبارات 21درصد بود .
وی تلاش و برنامه ریزی بهزیستی مازندران برای اشتغالزایی و خودكفایی معتادان بهبود یافته را بازگرداندن آنان به جامعه دانست و افزود : پرداخت تسهیلات با كارمزد پایین تا سقف 150 میلیون ریال یكی از نمونه های حمایتی بهزیستی استان از این افراد است .
معاون بهزیستی مازندران ابراز امیدواری كرد كه با تخصیص اعتبارات بیشتر ، میزان بیشتری تسهیلات برای اشتغال معتادان بهبود یافته استان پرداخت شود .
** اشتغال راهی برای نجات جوانان از اعتیاد
یك استاد دانشگاه های مازندران ، معتاد شدن بخشی از افراد بویژه جوانان را گره خورده با مساله كار و اشتغال دانست و گفت : برخی افراد برای فرار از فشار روانی ناشی از بیكاری و پركردن وقت به مصرف سیگار و مواد مخدر روی می آورند .
مصطفی بهرام زاده افزود : هرچقدر افراد مشغول كار باشند فرصت برای انجام این گونه كارها كم می شود .
وی ادامه داد : جوانان تحصیلكرده دانشگاهی كه سرخورده از بازار كاری كه در جامعه وجود ندارد به كارهایی نظیر مصرف مواد مخدر دست می زنند .
این روانشناس گفت كه این برخورد و رفتار جوانان تحصیلكرده دانشگاهی را می توان نوعی افسردگی ناشی از سرخوردگی در دست نیافتن به شغل دانست .
وی خاطرنشان كرد : به نظر می رسد تنها با انجام اقدامات پیشگیرانه نظیر مشاوره ، برپا كردن كمپ های ترك اعتیاد نمی توان در جنگ با اعتیاد موفق بود .
بهرام زاده از بیكاری به عنوان عامل مهمی در گرایش افراد بویژه نسل جوان به اعتیاد نام برد و گفت : برای مقابله با این عامل باید از ابزار مختص به آن استفاده كرد .
وی اشتغالزایی را ابزار مناسبی برای این منظور دانست و افزود : با توجه به این كه فرصت اشتغال در دستگاههای اجرایی محدود و كم است می توان از بسترهای بخش خصوصی برای راه اندازی صنایع بهره برد .
این استاد دانشگاههای مازندران گفت : شغل و كسب در آمد می تواند در معتادان رها یافته اطمینان به زندگی ایجاد كرده و از گرایش افراد دیگر به مواد مخدر جلوگیری كند .
گزارش از فاطمه قنبری قادیكلایی
2096/1899 /1654
ساری – ایرنا – ترك اعتیاد ناموفق 75 درصدی معتادان بنا به آمارهای رسمی با وجود تلاش تمامی نهادهای اجتماعی در سال های اخیر ، نشان می دهد كه برای ایستگاه آخر رهایی معتادان و پرتاب بدون بازگشت آنان به جامعه باید راهكارهای نوین اندیشید.
