كشت گلخانه اي گامي در مسير اصلاح الگوي كشت و صرفه جويي در مصرف آب

صرفه جويي در مصرف آب و مديريت مصرف آن در شرايطي كه با خشكسالي و افت شديد آب هاي زير زميني در استان روبرو هستيم از اهميت بسزايي برخوردار است.
در اين شرايط اعمال سياست هاي هوشمندانه در بخش كشاورزي از جمله گرايش به شيوه هاي نوين كشت و دوري از شيوه هاي سنتي بسيار مهم و ضروري است.
در بين شيوه هاي نوين، كشت گلخانه اي به دليل تاثير فراوان در كاهش مصرف آب و نيز افزايش بهره وري محصول و كاهش خسارات ناشي از بارندگي و حوادث غير مترقبه به عنوان بهترين گزينه براي كشاورزان محسوب مي شود.
در اين بين اعمال سياست هاي تشويقي، اطلاع رساني و آگاهي به كشاورزان از جمله سياست هايي است كه بايد به منظور جلب گرايش كشاورزان به اين شيوه اعمال گردد.
استان خراسان رضوي با 200 واحد گلخانه و 210 هكتار سطح زير كشت محصولات گلخانه اي رتبه قابل قبولي در كشور در اين زمينه را ندارد و صرفا به دليل تاخير در ورود به گردونه كشت گلخانه اي، در زمينه گلخانه هاي هيدروپونيك (صنعتي) موفق عمل كرده است.
اين استان با يك ميليون و 200 هزار هكتار كشتزار و 14.6 ميليون واحد دامي افزون بر 10 درصد توليدات زراعي، باغي و دامي كشور را دارد.
خراسان رضوي با توليد 6،76 ميليون تن انواع محصولات زراعي، باغي و دامي به ارزش ناخالص اقتصادي 95 هزار و 730 ميليارد و 423 ميليون ريال جايگاه تاثيرگذار در اقتصاد ايران دارد.

* صرفه جويي 10 برابري آب در كشت گلخانه اي
در حالي كه 60 درصد اضافه برداشت از مخازن آب زيرزميني در خراسان رضوي مربوط به بخش كشاورزي است، وجود شيوه هايي كه موجب صرفه جويي در مصرف آب مي شوند و توجيه اقتصادي نيز دارند مورد اقبال فراوان قرار مي گيرند كه كشت گلخانه اي از جمله اين شيوه هاست.
مدير باغباني سازمان جهاد كشاورزي خراسان رضوي در اين زمينه گفت: با كشت گلخانه اي نسبت به شيوه هاي سنتي كشاورزي، در مصرف آب 10 برابر صرفه جويي مي شود.
هاشم نقيبي افزود: با توجه به بحران آب در استان خراسان رضوي و ضرورت مديريت مصرف آب، توسعه كشت گلخانه اي به دليل ويژگي هاي مثبت و صرفه اقتصادي در دستور كار قرار گرفته است.
وي با بيان اينكه در اين راستا جهاد كشاورزي به صورت جدي از كشاورزان حمايت مي كند اظهار كرد: در كشت گلخانه اي توليد به ازاي هر واحد آب در مقايسه با فضاي باز و كشت سنتي 10 برابر مي شود.
وي با اشاره به آغاز روند توسعه كشت گلخانه اي در اين استان گفت: در اين راستا روند انتقال سبزيجات برگي و برخي درختان ميوه مانند انگور، انجير، آلبالو، گيلاس، هلو و زردآلو به داخل گلخانه آغاز شده كه با پرداخت تسهيلات بانكي اين روند تقويت مي شود.
نقيبي افزود: توليد محصول خارج از فصل، مقاومت محصول و مصون بودن باغات از تنش هاي محيطي از جمله گرما، سرما و تگرگ از ديگر مزيت هاي كشت گلخانه اي است.
وي اظهار كرد: توسعه كشت گلخانه اي و ترويج و توسعه محصولات جديد گلخانه اي از سياست هاي امسال است و پيش بيني مي شود با تخصيص به موقع تسهيلات بانكي، كشت گلخانه اي تا پايان امسال 100هكتار افزايش يابد.
وي گفت: براي اجراي هر هكتار كشت گلخانه اي 1500 ميليارد ريال تسهيلات مورد نياز است.

* خراسان رضوي استان برتر كشور در كشت گلخانه هيدروپونيك
ورود ديرهنگام اما با قوت خراسان رضوي در عرصه كشت گلخانه اي موجب شد اين استان گرچه فقط دو درصد از سطح زير كشت محصولات گلخانه اي كشور را دارد اما در زمينه كشت گلخانه صنعتي رتبه اول را از آن خود كند.
اين امر نشان از توان فراوان و ضرورت توجه و حمايت از اين ظرفيت عظيم براي تحقق اهداف مرتبط با مديريت مصرف و جايگزيني كشت سنتي با شيوه هاي مدرن دارد.
كارشناس مسئول گل و گياه سازمان جهاد كشاورزي خراسان رضوي گفت: اين استان رتبه نخست را در سطح زير كشت گلخانه هيدروپونيك (پيشرفته) در كشور داراست.
مهرداد ميرحسيني افزود: اين استان به دليل وضعيت آب و هوايي مطلوب براي كشت هاي سنتي ديرتر از استانهاي جنوبي به فعاليت در توسعه كشت گلخانه اي پرداخته است.
وي اظهار كرد: خراسان رضوي 10 سال پيش وارد عرصه كشت گلخانه اي شد كه سالانه با 20 درصد رشد در اين بخش اينك داراي بيش از 200 هكتار سطح زير كشت محصولات گلخانه اي است.
وي گفت: گرچه خراسان رضوي ازنظر سطح زير كشت گلخانه تنها دو درصد سهم كشور را دارد اما رشد فعاليت آن در اين بخش مطلوب است بطوري كه دو سال پيش 170 هكتار سطح زير كشت گلخانه هاي آن بود اما هم اكنون اين سطح به بيش از 200 هكتار رسيده كه 30 درصد آن گلخانه هاي هيدروپونيك است.

* كشت گلخانه اي ضرورتي اثبات شده براي خراسان رضوي
رئيس سازمان جهاد كشاورزي خراسان رضوي نيز با اشاره به مزاياي كشت گلخانه اي، توسعه اين كشت را از اولويت هاي اين استان در سال جاري اعلام كرد.
مجتبي مزروعي افزود: در اين راستا توسعه كشت گلخانه اي در استان طي دو برنامه با جديت دنبال مي شود.
وي ميزان برداشت آب از منابع زير زميني و چاههاي خراسان رضوي را پنج ميليارد متر مكعب ذكر و بيان كرد: با توسعه كشت گلخانه اي به ميزان قابل توجهي در مصرف آب صرفه جويي مي شود.
وي گفت: با اختصاص 17 هزار و 500 هكتار به كاشت خيار و گوجه فرنگي به روش گلخانه اي، حدود 215 ميليون مترمكعب در مصرف آب صرفه جويي مي گردد.
رئيس سازمان جهاد كشاورزي خراسان رضوي افزود: اين در حالي است كه با استفاده از كشت گلخانه اي رشد محصولات كشاورزي تا 60 برابر و ميزان بهره وري آن نيز 30 برابر كشت سنتي افزايش مي يابد.
وي ادامه داد: با توجه به كاهش فراوان مصرف آب در كشت گلخانه اي، اين نوع كشت در وضعيت موجود به مراتب سودآورتر و مناسبتر خواهد بود.
مزروعي با بيان اينكه اين استان در توسعه كشت گلخانه اي رتبه و جايگاه خوبي در كشور ندارد و بايد اين وضعيت اصلاح شود گفت: در كشت گلخانه اي كيفيت محصولات به مراتب مطلوبتر و سالمتر از ساير انواع كشت به ويژه از نظر ارزش غذايي است و در بخش صادرات نيز تقاضاي فراوان براي اين نوع محصولات وجود دارد.

* كاهش نرخ تسهيلات در جهت حمايت از بخش خصوصي
رئيس سازمان جهاد كشاورزي خراسان رضوي با بيان اينكه هزينه اوليه احداث گلخانه در مقايسه با كشت سنتي بيشتر است افزود: پارسال رديف تسهيلات بخش گلخانه در كشور 20 هزار ميليارد ريال و سهم خراسان رضوي از اين تسهيلات سه هزار ميليارد ريال بود.
وي با بيان اينكه براي حدود 1100 ميليارد ريال از اين ميزان تسهيلات در استان طرح آماده به بانك كشاورزي معرفي شده است اظهار كرد: در جذب تسهيلات براي متقاضيان مشكلات عمده اي وجود دارد كه از آن جمله مي توان به نرخ زياد تسهيلات كه هم اكنون 18 درصد است، اشاره نمود.
وي گفت: بر اساس تصميم وزارتخانه قرار شده است اين تسهيلات امسال با تسهيلات صندوق توسعه ملي تطبيق داده شده و با نرخ 14 درصد به متقاضيان پرداخت شود.

* تسريع و تسهيل راه اندازي گلخانه و دريافت وام
مزروعي افزود: اخذ تسهيلات از بانك به دليل استعلام هاي متعدد و وثيقه هاي سنگين، پروسه سخت و زمان بر دارد كه قرار است با هدف حمايت از فعالان عرصه گلخانه داري، مراحل جذب تسهيلات در اين بخش تسهيل و تسريع شده و نرخ كارمزد بانكي آن كاهش يابد.
وي بدون اشاره به نرخ پيشنهادي تسهيلات مزبور اظهار كرد: در انتظار ابلاغ تسهيلات صندوق توسعه ملي هستيم ضمن اينكه مراحل صدور مجوز و پروانه راه اندازي گلخانه تسهيل خواهد شد.
وي با بيان اينكه تسهيلات پروژه هاي گلخانه اي سقف ندارد و بر اساس سطح زير كشت پرداخت مي شود گفت: با توجه به اينكه احداث گلخانه در كمتر از سه هزار متر مربع از نظر بانك كشاورزي فاقد توجيه اقتصادي است، پرداخت تسهيلات به اينگونه پروژه ها از طريق صندوق كارآفريني انجام مي شود.
7496 / 6053