در اين يادداشت كه در شماره سه شنبه 11 خرداد منتشر شده است، مي خوانيم: آن‌طور كه اعلام شده، ملا منصور در مسير تفتان به كويته در منطقه دالبندين در ايالت بلوچستان پاكستان با اجازه مستقيم باراك اوباما، رئيس جمهوري ايالات متحده مورد هدف يك پهپاد آمريكايي قرار گرفته و كشته شده است.
ادعايي كه هم به لحاظ محل و همراهي تنها يك راننده و هم زمان با توجه به موقعيت ملااختر منصور ترديدبرانگيز است. با اين حال به فرض صحت مرگ رهبر طالبان پيامدهاي آن از چند بعد مهم خواهد بود. موقعيت طالبان در معادله قدرت، تاثير آن بر روند صلح و جنگ در افغانستان، تاثير آن بر مناسبات افغانستان، پاكستان و آمريكا و تاثير آن بر موقعيت ساير جريان‌هاي افراطي مانند داعش و القاعده.
ممكن است ابعاد ديگري در ارتباط با قتل ملا اختر منصور بتوان بيان كرد ولي در همين حد در شرايط كنوني مي‌توان اكتفا كرد. به ويژه كه درباره هر كدام از اين پيامدهاي احتمالي به سختي مي توان وحدت نظر داشت. فوري‌ترين بحث در درون طالبان مساله جايگزيني و انتخاب رهبر جديدي براي طالبان است. چنانكه گفته شده است، با وجود تكذيب اوليه خبر مرگ ملا اختر منصور رهبران و سران جريان طالبان در كويته مركز ايالت بلوچستان پاكستان، جايي كه شوراي كويته در آن استقرار دارد، اجتماع كرده‌اند تا رهبر جديدي انتخاب كنند. از چند نفر به عنوان نامزد رهبري ياد شده است.
سراج‌الدين حقاني و ملا آخوند دو معاون ملا اختر منصور، مولوي يعقوب پسر ملا محمد عمر رهبر سابق كه مرگ وي به مدت دو سال پنهان نگه داشته شده بود، ملا قيوم ذاكر يكي از فرماندهان ميداني در جنگ افغانستان و ملا عبدالمنان برادر ملاعمر در صدر فهرستي قرار دارند كه شانس آنها براي جانشيني ملا اختر منصور بيش از ديگران است. فقط حقيقت آن است كه با نگاه به تجربه قبلي طالبان، توافق روي يك فرد بسيار دشوار است و به درستي معلوم نيست كه فرماندهان ميداني در داخل افغانستان تصميماتي را كه در كويته و تحت نفوذ مقامات امنيتي پاكستان گرفته مي‌شود، بپذيرند.
به ويژه آنكه زمان و مكان اعلام شده قتل ملا اختر منصور براي خيلي از سران طالبان قانع كننده به نظر نمي‌رسد و احتمالا آنها نوعي همكاري اطلاعاتي را بين پاكستاني‌ها و آمريكايي‌ها احساس مي‌كنند. هرچند اوباما صحبت از اطلاع دادن مقامات پاكستاني و افغانستاني كرده ولي اولا روشن نكرده است كه اين اطلاع قبلي يا بعد از قتل ملا اختر منصور بوده است و ثانيا نواز شريف نخست وزير پاكستان در اين باره اظهار بي‌اطلاعي كرده است.
بنابراين بروز جنگ و قدرت بر سر تعيين رهبر جديد طالبان ميان مدعيان قدرت در داخل افغانستان و ساكنان در پاكستان محتمل است و مي‌تواند باعث جهت‌گيري‌هاي متفاوت و حتي انشعاب و تضعيف طالبان شود. شائبه دخالت دستگاه امنيتي پاكستان موسوم به ISI در چگونگي تعيين جانشيني ملا اختر منصور در خارج از افغانستان، عدم پذيرش رهبر جديد را در ميان فرماندهان طالبان در ميدان جنگ تقويت مي‌كند و خطر تجزيه مجدد طالبان را افزايش مي‌دهد.
امري كه در شرايط كنوني موقعيت طالبان را مي‌تواند تضعيف و اميد به دستيابي به تمامي قدرت از طريق برتري نظامي را از بين خواهد برد. به ويژه اگر فردي مانند سراج‌الدين حقاني، معاون ملا اختر منصور و رهبر شبكه حقاني به عنوان رهبر جديد طالبان اعلام شود كه بسيار با ISI و آژانش اطلاعاتي محرمانه ارتش پاكستان نزديك است، بروز اختلاف و تشديد جنگ و قدرت در درون جريان طالبان افغانستان قطعي‌تر خواهد شد.
*منبع: روزنامه آرمان، 11 خرداد 1395
**گروه اطلاع رساني**2059**9131
تهران- ايرنا- پيرمحمد ملازهي تحليلگر مسائل شبه قاره در يادداشتي در روزنامه آرمان، نوشت: قطع نظر از ابهاماتي كه در ارتباط با قتل ملا اختر منصور، دومين رهبر طالبان افغانستان وجود دارد، مي‌توان اذعان داشت كه پيامدهاي آن در تحولات آينده افغانستان بسيار حائز اهميت است.
