تنوع گوشی های همراه با امكانات و تجهیزاتی كه دارد، راه های گریزی را برای مجرمان فراهم كرده است تا با شناخت از فناوری، بتوانند دست به انواع كلاهبرداری و سرقت بزنند و از غفلت كاربران سوء استفاده كنند.
فناوری در كنار تمام محاسنی كه دارد معایبی را هم در پی خود آورده است كه با شناخت از این معایب می توان راه های نفوذ مجرمان را بست و از جرائم احتمالی جلوگیری كرد اما مساله این است كه عموما كاربران هیچ گونه شناختی از معایب این فناوری ها ندارند یا گمان می كنند هرگز به دام شیادان نمی افتند.
وابستگی افراد به گوشی های همراه در زمان حاضر به حدی است كه افراد، تمام اطلاعات شخصی خود را در حافظه آن نگهداری می كنند بدون آنكه اطلاعی از نحوه نگهداری اطلاعات حافظه گوشی همراه خود داشته باشند.
گزارش های بسیاری به پلیس فتا مبنی بر سرقت اطلاعات گوشی همراه اعلام می شود كه همه و همه ناشی از عدم آگاهی و بعضا غفلت كاربران است.
به عنوان مثال در موردی كه اخیرا اتفاق افتاده است دختر دانشجوی 21 ساله ای در پی گم شدن گوشی همراهش در دانشگاه به پلیس فتا مبنی بر اخاذی و تهدید به انتشار عكس های خصوصی او در شبكه های اجتماعی، شكایت كرد؛ چرا كه این دانشجو تصاویر و مطالب خصوصی خود را در حافظه مفقود شده گوشی تلفن همراهش نگهداری می كرد.
چند روز پس از ماجرای مفقود شدن حافظه گوشی یاد شده، فردی ناشناس با ارسال پیامك، شاكی را به انتشار تصاویر و اطلاعات خصوصی و خانوادگی اش در شبكه های اجتماعی تهدید كرد و دانشجوی جوان، ناچار به پلیس فتا مراجعه می كند.
متهم كه یكی از دیگر از دانشجویان دانشگاه بود در كمتر از یك روز شناسایی شد؛ او در بازجویی های خود منكر هرگونه اقدامی در این خصوص شد اما با مشاهده دلایل و مدارك پرونده به سوء استفاده از حافظه گوشی تلفن همراه شاكی با انگیزه اخاذی از او اعتراف كرد.
در این زمینه موارد مشابه بسیاری به پلیس گزارش شده است و می شود و حتی در برخی از مواقع افراد برای انتقام جویی های شخصی، عكس های خصوصی افراد را در فضای مجاز منتشر می كنند و آبروها می برند.
روزانه حوادثی از این دست در فضای مجازی اتفاق می افتد و هر روز مجرمان راه های ساده و كم هزینه تری را برای رسیدن به مقاصد شوم خود در پیش می گیرند؛ بر این اساس لازم است در این فضا كاربران، هوشمند تر از مجرمان عمل كنند تا از قافله عقب نمانند.
كارشناسان پلیس فتا معتقدند كه گوشی های همراه ابزار مناسبی برای ثبت اطلاعات شخصی نیست؛ زیرا احتمال سرقت گوشی ها وجود دارد و اگر سرقتی در كار نباشد ، مجرمان فضای سایبری به راحتی می توانند اطلاعات گوشی را با به كاربردن فوت و فن هایی از جمله به اشتراك گذاشتن اطلاعات شخصی در گوشی مثل عكس ها ، سرقت كنند كه یكی از راه های سرقت از گوشی ، همان به اشتراك گذاشته شدن اطلاعات گوشی در فضای مجازی از سوی صاحب آن است كه راه را برای سارقان مدرن بازمی كند.
**دردسرهای اشتراك گذاشتن اطلاعات در فضای مجازی
سرگرد حمید كیانی سرپرست اداره تشخیص جرائم سایبری پلیس فتا ناجا در این زمینه می گوید: حفظ و نگهداری اطلاعات مهم و شخصی مثل عكس و فیلم های خصوصی، شماره های تماس ، نشانی منزل و محل كار دوستان و آشنایان و بسیاری از اطلاعات دیگر را نباید درگوشی های همراه تعبیه كرد و پس از آن در فضای سایبر انتشار داد یا در شبكه های اجتماعی برای همه به اشتراك گذاشت. مجرمان سایبری كه با اهداف سوء در شبكه های اجتماعی فعالیت دارند با به دست آوردن این اطلاعات می توانند برای ما یا دوستان و آشنایان دردسرهایی را درست كنند.
كیانی اضافه می كند: اخاذی، جعل عنوان، استفاده از اطلاعات شخصی دیگر كاربران به جای خود از شگردهای مجرمان است كه با به دست آوردن اطلاعات خصوصی كاربران می توانند برای دیگر كاربران شبكه های اجتماعی ایجاد كنند.
سرپرست اداره تشخیص جرائم سایبری پلیس فتا ناجا می گوید: برخی از كاربران شبكه های اجتماعی عادت به انتشار عكس از طریق گوشی خود دارند كه این عكس ها قطعا جزو اطلاعات شخصی و خصوصی شهروندان است در حالی كه نباید آن را انتشار داد، حفظ حریم خصوصی در شبكه های اجتماعی در گام اول به عهده خود كاربر است كه نباید فرصت سوء استفاده از حریم خصوصی و شخصی خود را به دیگر كاربران شبكه اجتماعی بدهد.
به گفته وی باید در نظر داشته باشیم، استفاده از شبكه های اجتماعی داخلی، شناسایی و رسیدگی را به عمل مجرمانه را بسیار آسان تر می كند. به علت وجود سرورهای این شبكه ها در داخل كشور شناسایی مجرمین در كمترین زمان ممكن امكان پذیر خواهد بود.
**چگونگی نگهداری از اطلاعات گوشی های هوشمند
با وجود تمام هشدارهای پلیس مبنی بر سرقت اطلاعات گوشی های همراه یا به اشتراك گذاشتن این اطلاعات و دردسرهای آن، همواره عده قابل توجهی از مردم بویژه نوجوانان و جوانان، بسیاری از اطلاعات شخصی یا عكس های خصوصی خود را در گوشی های همراه خود نگهداری می كنند یا آنها را به اشتراك می گذارند براین اساس لازم است تا در این شرایط حداقل ها را برای ایمنی گوشی های همراه رعایت كنیم.
افراد با استفاده از روش های مختلف سخت افزاری و نرم افزاری در سیستم عامل ها، می توانند از امنیت اطلاعات گوشی همراه، اطمینان یابند، علاوه بر روش های مختلف قفل گذاری و رمز گذاری روی داده های تلفن همراه، سیستم های ردیابی گوشی تلفن و مدیریت از راه دور، ویژگی خوبی برای كاربران فراهم كرده است اما نكته ضروری در این میان، نحوه نگهداری از اطلاعات حافظه گوشی، آن هم در زمانی است كه كاربران در حال استفاده از این ابزار هستند.
نفوذ به دنیای مجازی كاربران و استفاده از اطلاعات شخصی آنها از طریق ابزارهای مختلف الكترونیك مثل تلفن های همراه، امروزه به امری فراگیر تبدیل شده است ، پس باید با آموختن نكاتی بتوانیم از گوشی های خود حفاظت كنیم این نكات را به صورت مداوم در توصیه های پلیس فتا به كاربران گوشی های هوشمند شاهدیم كه در ذیل برخی از این توصیه ها یادآوری می شود:
*رمزگذاری گوشی های همراه
پلیس فتا به استفاده كنندگان گوشی تلفن های همراه به ویژه گوشی های هوشمند ، توصیه می كند تا سیستم عاملی انتخاب كنند كه رمزگذاری را پشتیبانی كند.
داده های ذخیره شده روی موبایل كاربر در برابر پیشرفته ترین هكرها نیز تا حد بالایی محافظت می شود چرا كه بدون رمزگذاری ممكن است فردی بتواند داده های موجود روی دستگاه را حتی بدون در اختیار داشتن پین یا كلمه عبور بازیابی كند.براین اساس توصیه می شود تا افراد برای گوشی خود یك پین یا كلمه عبور انتخاب كنند.
*فعال كردن برنامه از بین بردن خودكار اطلاعات گوشی همراه
همچنین پلیس فتا توصیه كرده است كه كاربران برنامه از بین بردن خودكار اطلاعات گوشی همراه خود را فعال كنند چرا كه اغلب سیستم عامل های موبایل، حذف خودكار اطلاعات دستگاه را پس از چند بار تلاش ناموفق برای وارد كردن كلمه عبور، پشتیبانی می كنند البته این كار در صورتی كه رمزگذاری توسط دستگاه پشتیبانی نشده باشد، بسیار ارزشمند است، اما برای دستگاه هایی كه از رمزگذاری بهره می برند نیز می تواند مفید باشد.
*ردیابی و مدیریت از راه دور را فعال كنید
پیش از آنكه گوشی یا دستگاه موبایل كاربر گم شود یا به سرقت رود، باید راهكار ردیابی و مدیریت از راه دور برای آن تنظیم شود. اغلب این راهكارها به كاربر اجازه می دهد كه موقعیت دستگاه را روی یك نقشه مشاهده كند و این باعث می شود كه هشدارهای صوتی برای كمك به پیدا كردن گوشی ارسال و با نمایش یك پیغام تصویری به دیگران می گوید كه چگونه گوشی را به كاربر بازگردانند.
این راهكارها همچنین به كاربران اجازه می دهد كه از راه دور موبایل خود را قفل یا داده های آن را پیش از دستیابی دیگران به آن، پاك كنند.
*استفاده از wi-fi hotspot ها را را محدود كنید
زمانی كه كاربر از wi-fi hotspot هایی استفاده می كند كه رمزگذاری شده، نیستند، تمام ترافیك اینترنت كاربر از طریق بیسیم منتقل می شود و به راحتی می تواند مورد نفوذ قرار گیرد.
مهم ترین وب سایت ها و سرویس ها مانند وب سایت های بانكی، معمولا رمزگذاری (HTTPS/SSL) خود را پیاده سازی می كنند كه از ترافیك آنها محافظت می كند اما بیشتر ارائه دهندگان سرویس های ایمیل و بسیاری از شبكه های اجتماعی این كار را انجام نمی دهند؛ در نتیجه شنود كنندگان احتمالا می توانند كلمات عبور و ترافیك مربوط به این وب سایت ها را جمع آوری كنند.
باید توجه داشت كه نسل سوم، نسل چهارم موبایل و اغلب ارتباطات داده ای سلولی دیگر، معمولا توسط بستر ارتباطی رمزگذاری می شوند. علاوه بر این استراق سمع روی این نوع از ارتباطات چندان معمول نیست براین اساس كاربر باید تا جایی كه می تواند سعی كند به جای Wi-Fi hotspot های ناامن از ارتباطات داده ای استفاده كند.
اما در صورتی كه كاربر اصرار به استفاده از Wi-Fi hotspot ها دارد باید از آنهایی استفاده كند كه رمزگذاری و احراز هویت را فراهم می آورند.
* استفاده از یك آنتی ویروس یا برنامه امنیتی
ویروس ها، بدافزارها و اقدامات هكری روی دستگاه های موبایل كم كم در حال تبدیل شدن به یك مساله بزرگ است و با این وجود كاربر باید یك برنامه امنیتی نصب كند تا بتواند از آلودگی و نفوذ جلوگیری كند.
بیشتر راهكارهای آنتی ویروس، ویژگی های دیگری را نیز در اختیار كاربر قرار می دهند كه از آن جمله می توان به حذف اطلاعات از راه دور، پشتیبان گیری و تعیین موقعیت مكانی گوشی اشاره كرد.
** رمزگذاری برای اطلاعات مهم
معمولا تلفن های همراه می توانند اطلاعات مهمی را در حافظه خود ذخیره كنند. این اطلاعات می تواند شامل عكس ها، كلیپ های ویدئویی، فایل های متنی، سابقه تماس های تلفنی، اطلاعات افراد ذخیره شده در فهرست تلفن و اطلاعات شخص صاحب گوشی تلفن همراه باشد.
محافظت از این اطلاعات، مشكل و در عین حال مهم و ضروری است. از این رو انتخاب گوشی تلفن همراه دارای اهمیت ویژه ای است؛ بنابراین باید تلاش شود گوشی تلفنی انتخاب كرد كه دارای قابلیت رمزگذاری برای بخش های مختلف اطلاعات باشد.
*داشتن نسخه پشتیبان
فناوری های نوین با وجود داشتن مزیت های بی شمار، همیشه قابل اطمینان نیستند؛ شاید برای شما هم این موضوع اتفاق افتاده باشد كه تمام اطلاعات ذخیره شده روی تلفن همراه خود را به دلایل مختلف اعم از گم شدن تلفن یا خراب شدن آن از دست داده باشید.
كاربر حرفه ای از تمام اطلاعات تلفن همراه خود یك نسخه پشتیبان دارد انواع نرم افزارهای گرفتن بك آپ یا نسخه پشتیبان در اینترنت وجود دارد. همچنین بعضی از شركت های تلفن همراه برای گرفتن نسخه پشتیبان اطلاعات نرم افزاری را در سایتشان برای دانلود قرار می دهند.
*باز نكردن لینك های موجود در ایمیل های ناشناس
بهتر است پیام های ناشناس یا ایمیل های نامطلوبی دارای لینكی درج شده را مورد استفاده قرار ندهید زیرا در بیشتر مواقع، مخربان با ارسال یك اكسپلوت و كد مخرب می توانند اسمارت فون و یا تبلت شما را تحت كنترل در بیاورند و این بدان دلیل است كه شما ایمیل حاوی لینك را مورد استفاده قرار داده اید.
*عدم استفاده از بازی ها و اپلیكیشن های موجود در منابع غیر معتبر
اگر به بازی یا اپلیكیشن احتیاج دارید سعی كنید آن ها را از منابع معتبر دریافت كنید چرا كه برخی از همین اپلیكیشن ها و بازی ها می توانند آغشته به كد های مخربی باشند كه باعث بروز مشكلاتی حاد می شوند.
*حفاظت از اطلاعات مكانی و شخصی
اگر علاقه مند به عكاسی با تلفن هوشمند خود هستید و نمی خواهید كه اطلاعات موقعیتی و برخی دیگر از اطلاعات شخصی شما منتشر شود كافی است گزینه های مربوط به GPS Camera را غیر فعال كنید.
* خاموش نگه داشتن وای فای و بلوتوث
بلوتوث و وای فای خود را در مراكز شلوغ خاموش نگه دارید چرا كه امروزه بدون آنكه شما متوجه امری شوید، می توانند به تلفن شما نفوذ كنند و اطلاعات شما را به سرقت ببرند البته اگر شما به هردلیلی نمی خواهید بلوتوث یا وای فای خود را خاموش كنید بهتر است از گزینه «عدم نمایش به دیگران» یا «حالت امن» یا گزینه های مشابه موجود در بخش امنیتی تنظیمات دستگاه استفاده كنید.
*استفاده از نرم افزارهای امنیتی
با افزایش روز افزون استفاده از تلفن های هوشمند همواره تعداد ویروس ها كه برای این نوع دستگاه ها و سیستم عامل های موجود رو به افزایش است برای حفظ امنیت گجت خود شما به یك مسئول امنیتی یا همان آنتی ویروس ها نیاز دارید.
همچنین شما باید توجه داشته باشد كه فقط نصب یك آنتی ویروس خوب جلوی ویروس ها را نمی تواند بگیرد و شما باید همواره آنتی ویروس خود را بروز نگه دارید.
* به روز رسانی گوشی هوشمند
همه روزه تعداد زیادی از حفره های امنیتی سیستم عامل های گوشی های هوشمند و اپلیكشین ها شناسایی می شوند و نفوذگران در صدد استفاده از این نوع حفره ها هستند؛ بهتر است برای حفظ امنیت دستگاه خود همیشه از آخرین نسخه سیسیتم عامل و اپلیكیشن ها استفاده كنید و آنها را به روز نگه دارید.
به روزرسانی های خود را از منابع معتبر و سایت اصلی گجت خود دریافت كنید.
*عدم استفاده از مرورگرها برای انجام امور بانكی با تلفن هوشمند
باید امور بانكی خود را از طریق نرم افزار های بانكی مخصوص شعب خود انجام دهید، انجام امور بانكی با تلفن هوشمند توسط مرورگر ها یك اشتباه بسیار بزرگ است چرا كه اطلاعات در حافظه ذخیره شده یا برای شركت سازنده مرورگر ارسال می شود.
شاید رعایت این نكات بسیار پیش پا افتاده یا خیلی دور از ذهن باشند اما باید دانست كه امنیت هیچ گاه صد در صد نیست و رعایت این نكات تا حدودی به امنیت اطلاعات گوشی های هوشمند، كمك می كند.
در دنیایی كه تكنولوژی در حال گسترش است و ابزارها نیز به همان نسبت توسعه می یابد، لازم است تا هماهنگ با این تكنولوژی حركت كنیم و از آن عقب نمانیم؛ براین اساس لازمه آن بالا بردن آگاهی و نحوه محافظت از خود و خانواده در برابر خطراتی است كه ما را در این فضا ، تهدید می كند چرا كه بسیاری از كارشناسان براین باورند كه فناوری، مزایای خاص خود را دارد و باید از آن عقب نمانیم؛ اما نباید از معایب و خطرات آن نیز غفلت كنیم كه غفلت از آن گاهی به قیمت از هم پاشیده شدن خانواده خواهد بود.
گزارش از: معصومه نیكنام
اجتمام(5)9105**1776
تهران-ایرنا- امروزه برق انواع و اقسام گوشی های همراه متنوع با كاربری های متفاوت و پیشرفته چشم ها را خیره می كند و این تنوع و گستردگی به حدی است كه شهروندان را از انتخاب باز می دارد؛ اما دركنار این تنوع و فناوری، جرائم نیز متناسب با آن گسترش یافته است.
