پشیمانی امارات از همراهی با عربستان نتیجه جنگ بیهوده و طولانی در یمن

عربستان سعودی از ششم فروردین ماه سال 1394 با تشكیل ائتلافی از برخی كشورهای عربی بخصوص امارات و با حمایت دولت آمریكا، تجاوز هوایی و محاصره علیه مردم یمن را به بهانه بازگرداندن منصورهادی رییس جمهور مستعفی و فراری یمن به حكومت این كشور آغاز كرد كه تنها آثار آن را می توان كشتار بی رحمانه حدود هفت هزار زن و كودك و شهروند یمنی و مجروح شدن دهها هزار و آواره شدن صدها هزار نفر دیگر اعلام كرد.
در اثر این حملات بیش از 80 درصد موسسات خدماتی، آموزشی، درمانی و بیمارستان ها، انبارهای دارو و غذا، مدارس و منازل مردم یمن ویران شده و مردم این كشور در اثر محاصره هوایی، زمینی و دریایی در شرایط بحرانی بسر می برند.
تصمیم دولت امارات صبح روز پنجشنبه از زبان انور قرقاش وزیر مشاور دولت در امور خارجه و در یك كنفرانس مطبوعاتی اعلام شد، او گفت: موضع ما روشن است، جنگ برای سربازان ما تمام شده، تحركات و اقدامات سیاسی را رصد می كنیم و نقش اصلی ما اكنون كمك به یمنی ها در مناطق آزاد شده است.
اما مهم تر از آن اینكه شیخ محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی همین سخنان را در توییتر خود تكرار نمود و مهر تایید ابوظبی را بر این سخنان وارد كرد.
سوال های زیادی ورای عقب نشینی امارات از همراهی با عربستان در جنگ یمن به اذهان خطور می كند كه به نظر كارشناسان سیاسی، عمده دلیل آن شاید ناشی از اختلافاتی عمیق باشد كه از همان آغاز تجاوز به یمن بین دو محور اصلی این جنگ (عربستان و امارات) همچون آتش زیر خاكستر گاهی خود را نمایان می ساخت، اما اشتراك منافع مانع شعله ور شدن آن می شد.
اعلام عقب نشینی نظامیان متجاوز اماراتی از یمن در حالی كه هنوز گفت وگو بین گروه های سیاسی یمنی در كویت به نتیجه ملموسی نرسیده، آنقدر به مذاق سعودی ها سنگین آمد كه تا یك روز پس از این اعلام اماراتی ها، سعودی ها بجای اعلام موضع، سكوت اختیار كردند، اما روز بعد هر دو كشور امارات و عربستان 'عذر بدتر از گناه' را دستاویز خروج از این موضوع اختیار كردند.
انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجه امارات كه خود خبر عقب نشینی این كشور را از جنگ یمن اعلام كرده بود به انعكاس آن در رسانه ها و استفاده از آن علیه عربستان واكنش نشان داد و گفت كه رسانه های مغرض، سخنان وی را تحریف كرده اند، بن جبیر وزیر خارجه عربستان نیز از آن سوی دنیا كه به همراه بن سلمان جانشین ولیعهد این كشور به آمریكا سفر كرده، اعلام كرد كه امارات یكی از اركان اساسی ائتلاف حمله به یمن است.
روزنامه عربی رای الیوم پس از اعلام این موضع توسط اماراتی ها نوشت: تصمیم دولت امارات متحده عربی مبنی بر توقف عملیات نظامی نیروهای خود در یمن معانی و مفاهیم متعددی را در دل خود جا داده است، از جمله اینكه كاسه صبر آنها از جنگ فرسایشی و بیهوده در یمن لبریز شده و نمی خواهند در كنار عربستان در فهرست سیاه قرار بگیرند.
به نوشته این روزنامه، این تصمیم از لحاظ مضمون و زمان غیرمنتظره است و چه بسا ائتلاف عربی علیه یمن را كه به منظور مشروعیت بخشیدن به عبدربه منصور هادی تشكیل شده و هدف خود را مبارزه با حوثی ها و علی عبدالله صالح اعلام كرده تحت تاثیر قرار دهد.
بطور حتم گفت وگوهای صلح یمن در كویت بین هیات منصور هادی و جنبش انصار الله و حزب كنگره به ریاست علی عبدالله صالح نیز تحت تاثیر این موضع دولت امارات قرار خواهد گرفت و عبدالملك الحوثی رهبر جنبش انصارالله در اولین واكنش از موضع هشیارانه اماراتی ها استقبال كرد؛ وی اتخاذ چنین موضعی از سوی دیگر اعضای ائتلاف حمله یمن را نیز خواستار شد.
امارات تنها كشور عضو ائتلاف حمله به یمن بود كه پا به پای سعودی بیشترین حملات هوایی و حتی زمینی را به یمن انجام داد و پس از عربستان بیشترین خسارت های جانی و مالی را نیز متحمل شد.
گفته می شود، بیش از یكصد نظامی اماراتی در جنگ ها و رویارویی های میدانی یمن كشته شدند كه تنها در یك مرحله آن 52 نظامی اماراتی در اثر اصابت یك موشك انصار الله به پایگاه آنها در ماه سپتامبر سال 2015 كشته شدند كه در داخل نیز با واكنش منفی مردمی و انتقاد تحلیل گران سیاسی مواجه شد.
تنها در هفته گذشته و ظرف چند روز سه بالگرد این كشور در اثر اصابت موشك سرنگون شده و سرنشینان آن كشته شدند.
اماراتی ها در ماه های اخیر نیز در چندین مرحله مواضع مختلفی با سعودی ها در جنگ یمن اتخاذ كردند و حدود دو ماه پیش نیروهای ویژه خود را از مناطق مختلف یمن جمع آوری و به شهر المكلا اعزام نمودند؛ آنها همچنین بارها از تجزیه یمن به دو بخش شمالی و جنوبی سخن گفتند و جبهه گیری های متفاوت و متناقضی را علیه و یا به نفع سعودی ها در صحنه های جنگ اتخاذ نموده بودند و همیشه تلاش داشتند تا قدرت نمایی خود را در بخش هایی از یمن به رخ دیگر كشورهای ائتلاف عربی بكشانند.
اماراتی ها حتی در تعیین برخی مقامات دولتی و استاندارهای شهرهایی مثل عدن از سوی دولت خودخوانده منصورهادی و سعودی ها با آنها درگیر بودند و بخصوص در رابطه با تعیین خالد بحاح به عنوان نخست وزیر كه سعودی ها وی را طرفدار اماراتی ها می دانستند، دامنه اختلاف ها به جایی كشیده شد كه منصورهادی برخلاف میل اماراتی ها و با حمایت سعودی ها او را از منصب خود بركنار كرد.
به عقیده كارشناسان، طولانی شدن جنگ در یمن بدون اینكه زمینه ای برای بازگشت منصورهادی رییس جمهور مستعفی و فراری به یمن فراهم شود و در مقابل كشتارهای فزآینده مردم بی گناه بر اثر بمباران های كور جنگنده های ائتلاف را به همراه داشته و باعث افزایش انتقادهای بین المللی از جنگ علیه یمن و قتل عام بیش از شش هزار و 500 و زخمی شدن بیش از 20 هزار نفر غیرنظامی دیگر شده است و نیز اعلام دو هفته پیش بان كی مون دبیر كل سازمان ملل برای قرار دادن نام عربستان در فهرست سیاه كشورهایی كه كودكان را می كشند، می تواند از جمله دلایلی باشد كه اماراتی ها را به عقب نشینی یكجانبه از همراهی با رژیم آل سعود واداشته است.
البته همه این دلایل بجز تحمل هزینه های سرسام آور و خسارت های مالی و جانی فراوانی است كه از زمان شروع این جنگ بویژه در چندماهه آخر این جنگ بر اماراتی ها وارد شده است.
تحولات اخیر نشان می دهد كه شعارهای تبلیغاتی مقام های سعودی و اماراتی در اینكه امنیت امارات بخشی از امنیت عربستان یا امنیت عربستان بخشی از امنیت امارات است، شعاری بیش نبوده كه هرگز محقق نشد بلكه یك مانور سیاسی در زمانی محدود برای رسیدن به اهداف و مصالح مشترك در یمن و منطقه بود كه تنها بر شدت هرج و مرج در منطقه افزود و انتقادهای منطقه ای و بین المللی و حتی مردم داخل این كشورها را نیز در پی داشت.
گزارش از: سعید محسنی راد
خاورم**1653**1275