پروژه ای كه خیلی ها می گفتند به این شكل ظرفیت اجرا ندارد و بسیاری نیز می گویند اگر همت و اقدام لازم اعمال شود شاید با استقبال مواجه شود.
بیش از دو دهه است كه پایتخت با معضلی به نام آلودگی هوا دست و پنجه نرم می كند اما عزمی برای حل یا حتی كاهش آن نه در مردم و نه در متولیان دیده نمی شود؛ فزونی جمعیت تهران، استفاده از وسایل نقلیه غیر استاندارد و از رده خارج شده، فعالیت كارخانه ها و صنایع آلاینده در اطراف شهر، همگی در آلودگی هوای تهران نقش دارند.
در كنار این عوامل تشدیدكننده آلودگی هوا، آنچه بیش از همه در مقابله با این معضل مهم خودنمایی می كند موازی كاری از یكسو و قبول نكردن مسئولیت از سوی دیگر توسط نهادهای مسئول است به طوری كه بیشتر متولیان می گویند تنها آنها نقش ندارند و دیگران باید همت كنند، جالب اینكه تقریبا عمده متولیان همین حرف را می زنند و معلوم نیست بالاخره چه كسی باید پاسخگو باشد.
متاسفانه هر سال تنها با تداوم روزهای ناسالم در پایتخت مسئولان دستگاه های مختلف نسبت به معضل آلودگی هوای تهران واكنش نشان می دهند و هر كدام انگشت اتهام را به سمت دیگری نشانه می گیرند و وقتی هوا گرم تر می شود، انگار همه فراموش می كنند و دیگر صدایی از جایی بلند نمی شود.
اما صرفنظر از این مشكلات و موازی كاری های پیش روی آلودگی هوا در بحث عوامل و علت ها، استفاده بیش از وسایل نقلیه آن هم وسایل نقلیه غیراستاندارد و دارای معایب فنی، موضوع مهمی است كه همواره مورد تاكید همه متولیان حتی آنان كه مشكلات را برگردن یكدیگر می اندازند بوده است.
در این میان موتورسیكلت ها بدون در نظر گرفتن سایر مشكلاتی كه برای شهر و شهروندان به وجود می آورند به عنوان یكی از منابع جدی آلاینده هوای تهران نیز محسوب می شوند كه باید فكری برای آن كرد؛ بویژه اینكه موتورسیكلت در تهران دیگر تنها از نقش ابزاری برای جابجایی یك یا دو نفر خارج و به محل كسب و كار حتی یك خانواده تبدیل شده است.
بنابر آمارهای اعلام شده بیش از یك چهارم آلودگی هوای پایتخت ناشی از تردد موتورسیكلت هاست و بررسی ها نشان می دهد آلودگی در نقاطی از پایتخت مانند بازار و مناطق مركزی كه تردد موتورسیكلت ها در این مكان ها بیشتر بوده، بالاتر است.
اگرچه شهرداری تهران بارها اعلام كرده كه برای رفع معضل آلودگی هوا برنامه ای مدون و مشخص دارد و در صورتی كه تمامی مسئولیت حل این مشكل به این دستگاه واگذار شود، ظرف مدت شش سال مشكل آلودگی هوای پایتخت را رفع خواهد كرد اما نگاهی به عملكرد این نهاد در طرح ها و ایده هایی كه خود متولی آنهاست كارنامه موفقی از شهرداری تهران در این زمینه را نشان نمی دهد.
یكی از پروژه های مذكور اجرای پایلوت طرح موتورسیكلت های برقی بود كه سال گذشته از سوی مدیریت شهری مطرح و اعلام شد این طرح از پیشینه مطالعاتی و تحقیقاتی قوی برخوردار است و تمامی جوانب لازم برای اجرای آن در نظر گرفته شده اما متاسفانه پس از گذشت یكسال می بینیم كه این طرح در اجرا ناكام و عقیم مانده است.
اگرچه به گفته مدیران شهری قرار بود تا پایان سال گذشته 10 هزار موتورسیكلت برقی جایگزین موتورسیكلت های بنزینی شود اما از همان ابتدا شواهد امر نشان می داد شهرداری در اجرای این طرح موفق نخواهد بود، چرا كه غالب كسانی كه از این وسیله نقلیه استفاده می كنند از اقشار كم درآمد هستند و موتور برای آنها وسیله كسب درآمد و امرار معاش از طریق جابجایی مسافر و یا پیك موتوری است.
طبیعی است در شرایطی كه می توان با هزینه اندك (2 میلیون تومان) یك موتورسیكلت بنزینی تهیه كرد هیچ كس حاضر به پذیرش ریسك و خرید موتورسیكلت برقی به عنوان یك وسیله نقلیه پاك نیست آن هم در شرایطی كه زیرساخت های لازم آن از جمله جایگاه شارژ، هزینه تعمیر و نگهداری، لوازم جانبی و قطعات یدكی آن فراهم نیست.
سیدجعفر تشكری هاشمی معاون پیشین حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران در مصاحبه با رسانه ها قیمت موتورسیكلت های برقی را با توجه به قدرت موتور و امكانات آن از 2.5 میلیون تا 10 میلیون تومان و بیشتر اعلام كرده و وعده اختصاص وام كم بهره به متقاضیان موتورسیكلت های برقی را داده بود.
تشكری هاشمی همچنین درهمان وقت، از ثبت پنج هزار تقاضا برای خرید این موتورها خبر داد.
همچنین شهردار تهران در سخنانی اعلام كرد حدود 80 درصد قیمت موتورسیكلت های برقی وام قرض الحسنه داده می شود اما نكته قابل توجه این است كه تا امروز حتی یك مورد وام به متقاضیان موتورسیكلت های برقی پرداخت نشده است.
مسئولان شهرداری تهران حتی اعلام نكرده اند كدام شهروند حاضر است چنین مبالغی را در قبال خرید موتورسیكلت تعهد كند درحالی كه با حدود دو میلیون تومان و كمتر می تواند یك موتورسیكلت بنزینی بخرد.
بنابراین باوجود اعلام مدیران شهری مبنی بر برخورداری این طرح از پشتوانه علمی و مطالعاتی، در عمل پروژه جایگزینی موتورسیكلت های برقی با موتورسیكلت های بنزینی شكست خورده و امروز نه تنها جایگزینی 10 هزار موتورسیكلت برقی میسر نشده بلكه حتی وعده شهردار تهران درخصوص ارائه تسهیلات قرض الحسنه تا سقف 80 درصد قیمت موتورسیكلت های برقی برای خرید آنها نیز تحقق نیافته است.
در همین ارتباط اقبال شاكری رئیس كمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران، قیمت بالای موتورسیكلت های برقی، نبود زیرساخت ها و آماده نبودن محل شارژ آنها، هزینه بالای تعمیر و نگهداری، قطعات یدكی و باتری را به عنوان عواملی ذكر می كند كه موجب شده تا موتورسیكلت های برقی مورد استقبال عمومی قرارنگیرد و انگیزه خرید آنها به شدت كاهش یابد.
وی همچنین به مذاكراتی كه با تولیدكنندگان موتورسیكلت های برقی انجام شده اشاره و اظهار می كند: تذكرات لازم به تولیدكنندگان داده و مقرر شده مشكلات ظاهری، قدرت و شتاب موتورسیكلت ها برطرف و با حمایت شهرداری تهران تولید شوند.
شاكری خاطرنشان كرد: تنها اقدامی كه شهرداری تهران در این خصوص انجام داد بررسی موتورسیكلت ها از نظر استانداردهای فنی و اختصاص وام كم بهره برای تولیدكنندگان و واردكنندگان این نوع موتورسیكلت ها بود.
رئیس كمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران تصریح كرد: تولیدكننده از شهرداری تهران تقاضای حمایت كرد و خواست شهرداری عده ای را موظف به خرید موتورسیكلت های برقی كند و شهرداری جز پیك بادپا امكان دیگری در این زمینه نداشت و البته تاكنون نیز قراردادی در این زمینه با شركت پیك بادپا امضا نشده است.
در همین راستا سید نواب حسینی منش مدیر ستاد معاینه فنی معاونت حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران اواخر اردیبهشت ماه امسال از شماره گذاری و صدور مجوز تردد 70 دستگاه موتورسیكلت برقی برای تردد در معابر پایتخت تا هفتم خرداد ماه امسال خبر داد.
وی پس از تاریخ مذكور اعلام كرد موتورسیكلت ها به معاونت حمل و نقل شهرداری منطقه 12 تحویل داده شده در صورتی كه شهرداری منطقه 12 در این خصوص اعلام كرد: 'با محوریت ستاد محیط زیست شهرداری تهران پس از طی تشریفات قانونی در دستور كار شهرداری این منطقه قرار خواهد گرفت'.
روابط عمومی ستاد محیط زیست شهرداری تهران نیز موضوع را به معاونت حمل و نقل و ترافیك شهرداری تهران ارجاع داد.
به گفته حسینی منش قرار بود این تعداد موتورسیكلت برقی در سازمان های دولتی از جمله پست، شهرداری و پیك های موتوری (بادپا وابسته به شهرداری) مورد استفاده قرار گیرند.
اما آنچه در عمل مشاهده می شود طرحی است ناكارآمد، كارشناسی نشده و غیرقابل اجرا برای شهروندان جامعه كه پیش از آنكه ظرفیت های اجرایی آن مورد بررسی قرار گیرد، به شكل شعاری به تبلیغ آن پرداخته شده است.
گزارش از: عاطفه نژادسالاری
تهرام 9353// 1625
تهران - ایرنا - پروژه موتورسیكلت های برقی كه سال گذشته با سر و صدای بسیار پرطمطراق و برگزاری آیین های مختلف و سخنرانی بسیار از سوی شهرداری تهران مطرح شد در عمل به عنوان وعده ای فراموش شده و یا غیرقابل اجرا، ناكام مانده است.
