سهم ایران در تولید محتوای جهانی مطلوب نیست/اعطای لوگوی هوشمند به سایت ها

به گزارش خبرنگار ایرنا، علی جنتی روز شنبه در همایش «معرفی فرصت های سرمایه گذاری در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در محل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و كشاورزی ایران، چالش مهم هزاره سوم را «تولید محتوا» عنوان كرد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: جهان امروز آمیزه ای از فرهنگ های مختلف است كه به واسطه فناوری های نوین به سرعت به هم پیوند خورده اند. تعاملات اجتماعی در مرزهای جدیدی تعریف می شوند و روابط و عواطف انسانی با شیوه های تازه ای مجال بروز پیدا می كند.

** فرهنگ ها هم بر نوآوری، فناوری و اقتصاد تاثیر متقابل گذاشته اند
جنتی اظهار داشت: شاید بتوان گفت در هیچ دوره ای مثل امروز جوامع انسانی در چهارراه برخوردهای فرهنگی و تكنولوژیكی قرار نداشته اند. حذف مرزها و محدودیت های جغرافیایی از یك سو و سرعت انتقال داده و ارتباط انسان ها با هم در فضای مجازی باعث تقابل و تعامل فرهنگ های مختلف در جهان شده و این فضا در هر لحظه موقعیت جدیدی را ایجاد می كند.
وی با بیان اینكه از نگاه دیگر فرهنگ ها هم بر نوآوری، فناوری و اقتصاد تاثیر متقابل گذاشته اند،
جنتی یادآور شد: كشور ژاپن در سه دهه ٧٠ تا ٩٠ میلادی مدلی از فرهنگ سخت كوشی، نوآوری و كمال طلبی را به جهان عرضه كرد كه منجر به ایجاد غول های اقتصادی بزرگ در جهان شد. كره جنوبی، چین و هند نیز طی سه دهه اخیر چارچوب های اقتصادی جهان را با مدلی ممزوج شده با فرهنگ این سه كشور تا اندازه ای تغییر داده اند و الگوهای موفق اقتصادی و تكنولوژیكی به شمار می روند.
به گفته وی، یكی از اهداف همایش حاضر، بررسی مزیت های رقابتی ایران در تولید نرم افزار و محتوا است. من سعی خواهم كرد با تمركز بر این هدف و با نگاه به فرصت ها و راهكارها مرتبط با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطالبی را ارائه كنم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین با بیان اینكه ابتدا نگاهی به وضعیت تولید محتوا در دنیا و جایگاه ایران در این زمینه دارم، افزود: ما از دریچه آمار، بالقوه شرایط خوبی داریم. هرم جمعیتی جوان كشور، ضریب نفوذ بیش از ٥٣ درصد اینترنت و وجود بیش از ٤٠ میلیون كاربر اینترنت زمینه بسیار مناسبی را برای سرمایه گذاری نشان می دهد. لیكن برای رسیدن به وضعیت مطلوب نیاز به برنامه ریزی و تلاشی دو چندان داریم.

** تولید محتوا بزرگترین چالش هزاره سوم
عضو كابینه دولت یازدهم افزود: امروزه، بزرگترین چالش هزاره سوم را چالش تولید محتوا عنوان می كنند. با توجه به اینكه هریك از شهروندان فرصت ایفای نقش به عنوان تولید كننده محتوا را دارند، باید نوع نگرش و نگاه ما به تولید محتوا تغییر كند. تولید و تبدیل ذخایر و داشته های فرهنگی خود به محتوا در فضای مجازی نیاز به ارتقاء سواد رسانه ای و مسئولیت اجتماعی به عنوان یك ضرورت مبرم دارد.
جنتی افزود: بر اساس آمارهای جهانی رتبه ایران از نظر ثبت دامنه اینترنت ١٨ است. درصد سایت هایی كه از زبان فارسی استفاده می كنند ٨/. درصد و رتبه این زبان در زبان وب ١٤ است. همچنین سهم Ict ایران از تولید ناخالص داخلی بیش از ٦/١ درصد است در حالی كه در برخی از كشورها این میزان به ١٢ درصد هم می رسد. بر اساس نظر كارشناسان سهم ایران از تولید محتوای وب در جهان وضعیت مطلوبی ندارد.

** دگرگونی شرایط كسب و كار با ورود فناوری های نوین
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینكه در چند دهه اخیر با به وجود آمدن فناوری های جدید و گسترش شبكه های ارتباطی مانند اینترنت و ماهواره, مرزها روز به روز كمرنگ تر و شرایط كسب و كار دگرگون شده است، گفت: در این بین رابطه دو سویه میان «فناوری اطلاعات و ارتباطات» و «ارتقای شاخص های فرهنگی و توسعه فضای مجازی» به گونه ای در هم تنیده است كه كشورها را به سمت جلب مشاركت روزافزون مردم برای مهاجرت به فضای مجازی هدایت می كند.

** مهاجرت به فضای مجازی
به گفته وی مهاجرت به فضای مجازی می تواند به توسعه ارزش های ملی و فرهنگی جامعه كمك كند، سلامت اخلاقی و روانی جامعه را ارتقاء دهد، عدالت را گسترش داده و باعث حفظ محیط زیست شود و از اسراف در منابع در اختیار جلوگیری كند.
جنتی افزود: با نگاهی به قانون اساسی كشورمان در می یابیم كه در اصول مختلف بر برابری و عدالت اجتماعی، آگاهی و اطلاع رسانی و همچنین مشاركت اجتماعی و تعاون تاكید شده است.
به گفته وی همچنانكه چشم انداز 20 ساله ١٤٠٤ نیز در حوزه فرهنگی و اجتماعی به محورهایی چون« جایگاه اول علمی منطقه فرصت های برابر و دوری از تبعیض پرداخته و شهروندان كشور را افرادی « فعال، مسئولیت پذیر، برخوردار از روحیه تعاون، دارای تامین اجتماعی، رفاه و نهاد مستحكم خانواده و برخوردار از سازگاری اجتماعی، ایثارگر، مومن، متعهد به انقلاب و نظام اسلامی، متعهد به شكوفایی ایران و مفتخر به ایرانی بودن» تعریف می كند. این اهداف بلند و بسیار مهم قطعا با سرمایه گذاری در ایجاد زیرساخت های جدید و بكارگیری مكانیزه و به تعبیر دیگر مهاجرت به فضای شفاف مجازی بهتر تحقق خواهد یافت.

** اعطای لوگوی هوشمند به سایت ها
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از اعطای لوگوی هوشمند به سایت های اینترنتی خبر داد و گفت: این طرح برای تامین مالكیت مادی، معنوی و ادبی دارندگان سایت های خبری آغاز شده است.

** سرمایه گذاری در سه حوزه به صورت همگن
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: از سوی دیگر سرمایه گذاری نیز در سه حوزه زیرساخت، نرم افزار و محتوا باید به صورت همگن صورت گیرد. در یك نظام جامع، یكپارچه سازی سیاست های فضای مجازی در حوزه های سخت افزاری، نرم افزاری و محتوایی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است، به طوری كه پرداختن به هریك از این حوزه ها بدون توجه به دو حوزه دیگر با ناكامی روبرو خواهد شد.
وی افزود: در حالی كه شاخص های آمادگی فضای مجازی در حوزه فرهنگی به سطح تحصیلات، سواد رسانه ای، میزان كارآفرینی، مهارت های لازم برای فعالیت در فضای مجازی و میزان نوآوری در ارائه محتوا در فضای مجازی، توجه دارد، سرمایه گذاری در دو حوزه سخت افزار و نرم افزار بدون توجه به این شاخص ها، دستاوردی برای كشور به همراه نخواهد داشت. از نگاهی دیگر در همه مباحث توسعه ای فرصت ها بر مبنای داشته ها تحقق می یابند. كشور ما نیز نقاط قوت فرهنگی پررنگی دارد كه این نقاط بهره گیری از فرصت ها را ممكن می سازد.

** پهنای باند
جنتی با اشاره به موضوع پهنای باند هم گفت: پهنای باند، زیرساخت ها و شبكه توزیع از یك سو و محتوا، پایگاه های داده و نظام های تحلیل داده از سوی دیگر قدرت آینده و سهم هر كشور را در فضای مجازی رقم زده و میزان تاثیرگذاری در داخل كشور و سایر ملل را تعیین می كنند. در سال های اخیر علی رغم رشد مناسب تامین زیرساخت های مورد نیاز در زمینه فناوری اطلاعات در كشور، فعالیت های هدفمند مطلوبی در راستای تسهیل تولید محتوای فرهنگی دیجیتال صورت نگرفته است.

** اهم فعالیت ها در رونق كسب و كار در حوزه تولید و محتوا
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری، اهم فعالیت هایی كه باید برای رونق كسب و كار درحوزه تولید محتوا صورت گیرد را به صورت فهرست وار به شرح ذیل بیان كرد:
- ایجاد سهولت در راه اندازی كسب و كارهای فرهنگی دیجیتال با مقررات زدایی و ساده سازی ضوابط
- یكپارچه سازی فرآیند ها و فعالیت های مرتبط با ساماندهی یعنی ایجاد پنجره واحد ارائه خدمات فرهنگی
- ایجاد نظام نظارتی یكپارچه پس از انتشار با هدف آزادسازی فعالیت های فرهنگی دیجیتال و واسپاری مسئولیت تولید محتوا به تولید كنندگان آن
- آموزش مبانی و اصول كاربری رسانه های نوین و ایجاد كسب و كار در فضای مجازی به كاربران نوجوان و جوان
- آگاه سازی والدین نسبت به كنترل كاربری نوجوانان و جوانان در فضای مجازی و شبكه های اجتماعی و همراه سازی والدین با آنها جهت كاهش دامنه آسیب ها
- رصد تحولات آینده ابزارهای مجازی در عرصه های گوناگون سرگرمی، آموزش، اطلاع رسانی و غیره و در اختیار گذاری مستندات برای بهره برداری فعالان
- بازار سنجی هوشمند به منظور حمایت از سرمایه گذاران در بخش فرهنگی دیجیتال
- داده ای كردن، دیجیتالی كردن و دسترس پذیر ساختن میراث معنوی، مكتوب و فرهنگی كشور
- حمایت مادی و معنوی از تولیدات فرهنگی متناسب با ارزش های اسلامی و بومی در فضای مجازی
- جلب مشاركت شهروندان به عنوان فرهنگیار به منظور ارتقاء سواد رسانه ای آن ها و همچنین رصد و اشراف بر فضای فرهنگی مجازی
- پیش نگری، آینده نگری و رصد فراروندها و روندهای آینده فضای مجازی با ایجاد مركز رصد به منظور آماده كردن بخش خصوصی برای تعامل با این روندها
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خاتمه به برخی از طرح ها پروژه های در دست اقدام این وزارتخانه كه متناسب با گسترش كسب و كارهای دیجیتالی است هم به شرح ذیل اشاره كرد:
- پروژه اعطای لگوی هوشمند به سایت ها: این پروژ حدود ٨ ماه است كه آغاز شده و هدف آن تامین مالكیت معنوی و مادی دارندگان سایت ها و همچنین آگاه سازی مردم از زمینه فعالیت ها سایت، ارائه هویت دارنده سایت، نظرسنجی و رتبه بندی آن ها با كمك مردم است.
- پروژه اعطاء شماره استاندارد محتوای دیجیتال (شامد) ، كه اهداف متعددی را دنبال می كند از جمله: اعطای شناسه یكتا به آثار فرهنگی دیجیتال، ایجاد سامانه ثبت ملی آثار فرهنگی دیجیتال، اقدام در راستای عملیاتی شدن طرح سما (فضای مجازی سالم، مفید، ایمن) ارتقاء سرعت و سهولت شناسایی و نظارت بر آثار فرهنگی دیجیتال، مدیریت فرهنگی انتشار محتوا در فضای مجازی بر اساس تولید داده های واقعی از نشر آثار دیجیتال در كشور، ساماندهی بانك اطلاعات تولید كنندگان محتوای دیجیتال و زمینه سازی برای ایجاد آرشیو ملی محتوای معنوی و مادی آثار فرهنگی دیجیتال. اكنون زیرساخت این پروژه كامل شده و از ابتدای مهرماه عملیاتی خواهد شد.
- تغییر ضوابط اخذ مجوز فعالیت و ایجاد زمینه راه اندازی كسب و كار فرهنگی دیجیتال برای افراد حقیقی با حداقل ١٨ سال سن
- آماده سازی سامانه رتبه بندی واحدهای فرهنگی دیجیتال
- حمایت از تولید محتوای فرهنگی با بهره گیری از ظرفیت شبكه ملی فرهنگ
- تلاش برای ایجاد ٢٠٠٠ شغل در زمینه تولید محتوای فرهنگی دیجیتال در قالب شبكه ملی فرهنگ
- ایجاد دبیرخانه دائمی مركز 'سواد رسانه ای و مسئولیت اجتماعی' و برگزاری همایشی با این نام برای اولین بار در كشور با همكاری سازمان فناوری اطلاعات، دانشگاه ها، پژوهشگاه ها، سازمان ها و نهادها و جمعی از نخبگان
- آماده كردن طرح « جشنواره دائمی سواد رسانه ای و مسئولیت اجتماعی» با هدف جلب مشاركت مردمی در رتبه بندی محصولات فرهنگی دیجیتال
- انجام طرح ساماندهی 'شبكه های اجتماعی پیام رسان' با همكاری مركز ملی فضای مجازی در قالب كارگروه تخصصی
- اجرای طرح ساماندهی فعالیت های زنان در فضای مجازی با همكاری 'شورای فرهنگی و اجتماعی زنان و خانواده ' و سایر نهادهای فعال در حوزه زنان.
- طرح مشاركت دادن بخش خصوصی در مدیریت فضای مجازی با تشكیل اتحادیه ناشران دیجیتال
- واسپاری بخشی از امور به نمایندگان ناشران دیجیتال گروه های آموزشی، زبان خارجی و كودك و نوجوان
جنتی در خاتمه ابراز امیدواری كرد: با همت همه دست اندركاران و بازیگران اصلی در تولید محتوای فرهنگی دیجیتال در كشور بیش از گذشته گام های بلندی در این زمینه برداشته شود.
اقتصام*9186*2078*2023*1355