ژئوپارك قشم زیر ذره بین یونسكو/یك گام تا ثبت جهانی ژئوپارك قشم

حمیدرضا محسن پور روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگاران، بازدید از ژئوسایت ها، تاسیسات ژئوپارك، ارزیابی شبكه همیاران ژئوپارك جزیره، دیدار با انجمن های زنان و شركت های تعاونی روستایی را بخشی از اقدامات بازرسان یونسكو در مدت سه روز اقامتشان در قشم اعلام كرد.
وی اضافه كرد: در این مدت اثربخشی برنامه های آموزشی و توان افزایی ژئوپارك قشم و نقش انجمن های زنان و شركت های تعاونی روستایی در این حوزه ها نیز به صورت دقیق توسط كارشناسان یونسكو ارزیابی می شود.
محسن پور با اشاره به پیشرفت های ژئوپارك قشم و تبیین اقدامات اخیر این مدیریت، اظهار امیدواری كرد كه گزارش بازرسان حاضر در جزیره، ژئوپارك قشم را یك گام دیگر به ثبت در شبكه جهانی ژئوپارك های یونسكو نزدیكتر كند.
وی با بیان اینكه مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم بر توسعه زیرساخت های ژئوپارك جزیره تاكید دارد، گفت: در همین چارچوب در 18 ماه گذشته اقدامات گسترده ای با هدف پیوستن این ژئوپارك به مجموعه ژئوپارك های جهانی یونسكو انجام شده است تا جوامع محلی از امتیازهای تحقق این مهم بهره مند شوند.
مدیر ژئوپارك قشم یادآوری كرد: با دریافت كارت سبز یونسكو، ژئوپارك قشم به عنوان یك برند در حوزه گردشگری بین المللی معرفی می شود و ظرفیت های این جزیره در تمام ژئوپارك های جهان در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد.
وی از غنای فرهنگی مردمان جزیره قشم به عنوان یكی از امتیازهای منحصر به فرد ژئوپارك قشم نام برد و گفت: این ظرفیت نمادی از دوستی انسان و طبیعت را به تصویر كشیده و در كمتر منطقه ای از جهان قابل دستیابی است.
محسن پور ادامه داد: حضور موثر جوامع محلی و تعامل سازنده آنان در همجواری دیرینه با ظرفیت های ارزشمند زمین شناسی و زمین ریخت شناسی، برتری و شایستگی قشم را در احراز جایگاه كانونی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نشان می دهد.
وی از مشاركت حداكثری جوامع محلی در برگزاری دوره های آموزشی ژئوپارك با هدف توسعه سرمایه انسانی و سپردن امور به قشرهای مختلف مردم روستاهای همجوار با ژئوپارك قشم خبر داد و تاكید كرد: این سیاست یكی از رویكردهای موثر برای دریافت كارت سبز یونسكو است.
به گزارش ایرنا، نتایج سفر اخیر بازرسان یونسكو به همراه نتایج مثبت سفر اسفند ماه سال گذشته بازرسان این نهاد بین المللی، در همایش شبكه بین المللی ژئوپارك ها یونسكو كه در انگلیس برگزار می شود، مطرح و نتیجه نهایی برای ارایه كارت سبز یونسكو به یگانه ژئوپارك ایران صادر می شود.
ژئوپارك براساس تعریف یونسكو، منطقه ای است با وسعت كافی كه مرزهای آن به وضوح مشخص شده و چندین پدیده بارز زمین شناسی در محدوده آن قرار گرفته باشد و این محدوده باید بتواند در توسعه اقتصادی جوامع پیرامونی خود نقش موثری ایفا كند.
ژئوپارك ممكن است علاوه بر پدیده های زمین شناسی از آثار تاریخی، بوم شناسی، باستان شناسی و میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد.
یونسكو طرح ژئوپارك را در پاسخ به نیاز احساس شده به وجود برنامه ای بین المللی برای بازشناسی مكان های دارای جاذبه های زمین شناختی به راه انداخت و هدف برنامه شبكه جهانی ژئوپارك ها تاكید بر ارزش چنین مكان هایی و همزمان ایجاد اشتغال و تقویت توسعه اقتصاد منطقه ای است.
یونسكو برای تحقق اهداف این برنامه یك عنوان به رسمیت شناخته از لحاظ بین المللی به نام «ژئوپارك یونسكو» را ایجاد كرد و درنظر دارد كه این عنوان را به 500 ژئوپارك در سراسر جهان بدهد.
برنامه ژئوپارك یونسكو در هماهنگی با «مركز میراث جهانی» یونسكو و «شبكه جهانی ذخیره گاه های زیست كره» یا «انسان و زیست كره» (MAB) عمل می كند.
ژئوپارك قشم برای نخستین بار با وسعتی افزون بر 300 هزار هكتار كه محدوده غربی جزیره را در برمی گرفت، در سال 2006 به عنوان اولین و یگانه ژئوپارك خاورمیانه در فهرست شبكه جهانی ژئوپارك ها ثبت شد.
در آن زمان، فقط 19 كشور جهان ژئوپارك ثبت شده داشتند كه ایران نیز به واسطه ژئوپارك قشم یكی از كشورهای دارای ژئوپارك در شبكه جهانی ژئوپارك ها بود.
پس از مدتی سازمان یونسكو مهلت 2 ساله ای برای ژئوپارك قشم در نظر گرفت و از مسوولان این منطقه خواست كه برای رفع كمبودهای موجود در این محدوده از جمله تابلو و علائم راهنمایی، راه های دسترسی، توسعه مكان های اقامتی همچون هتل ها و گسترش مجموعه عوامل پشتیبانی برای حضور گردشگران در محدوده ژئوپارك اقدام كنند.
به دلیل برآورده نشدن درخواست های یونسكو، این سازمان پس از اتمام مهلت یاد شده، ژئو پارك قشم را از فهرست شبكه جهانی ژئو پارك های ملی تحت حمایت یونسكو خارج كرد.
براساس ضوابط یونسكو، پیوستن دوباره ژئوپارك قشم به شبكه جهانی ژئوپارك ها فقط در صورت تامین زیرساخت ها و شرایط تعیین شده از سوی این سازمان امكان پذیر می شد.
به گزارش ایرنا، تلاش جدی برای بازگشت این ژئوپارك به شبكه جهانی ژئوپارك های یونسكو در سال های پس از روی كار آمدن دولت یازدهم آغاز و پس از ایجاد زیرساخت های لازم در منطقه، پرونده آن در آذر سال گذشته به یونسكو ارسال شد.
در این مدت، تعدادی از كارشناسان و اعضای اصلی شبكه ژئوپارك های یونسكو با سفر به جزیره قشم، وضعیت ژئوپارك قشم را از نزدیك بررسی كردند و بررسی این پرونده همچنان ادامه دارد.
به گفته مسئولان ژئوپارك قشم و كمیسیون ملی یونسكو، روند بررسی پرونده این مجموعه ارزشمند طبیعی نشان می دهد كه ژئوپارك قشم تا پایان تابستان امسال به فهرست 112 ژئوپارك جهانی یونسكو می پیوند و نخستین ژئوپارك در خاورمیانه و شمال آفریقا خواهد بود كه ثبت جهانی می شود.
هم اینك ژئوپارك قشم با وسعتی بیش از 36 هزار و 662 هكتار در غرب جزیره قرار دارد و دارای محدوده ای طولی است كه شرق آن روستای طبل - سلخ، غرب آن به روستای گوری - كانی، از شمال به ساحل شمالی و از جنوب به ساحل جنوبی منتهی می شود.
مجموعه طبیعی ژئوپارك قشم به دلیل موقعیت راهبردی آن در خلیج فارس و به عنوان نمونه منطقه ای كه در میان ژئوپارك های منطقه ی آسیای شرقی و ژئوپارك های اروپایی قرار گرفته، از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
ژئوپارك قشم تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در كنار تنوع سایت های مختلف را ارائه می كند و علاوه بر این، تنوع اكولوژیكی، باستان شناسی و فرهنگی خاصی دارد.
این ژئوپارك دارای سایت های متنوع اصلی همچون تنگه چاهكوه، دره ستاره ها، دره تندیس ها، دره شور و غار نمكدان است و مجاورت آن با جنگل های حرا واقع شمال جزیره قشم كه دارای پنج عنوان تالاب بین المللی، ذخیرگاه زیست كره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزش ها و جذابیت های طبیعی ژئوپارك قشم افزوده است.
2090/