آبیاری نوین/ صرفه جویی در آب و هزینه ها

آبیاری‌های نوین به شكل تحت فشار و به دو روش آبیاری قطره‌ای و بارانی انجام می‌شود و بهره وری آبیاری بارانی تا 70 درصد و آبیاری قطره‌ای تا 95 درصد است و این یعنی اینكه در سیستم آبیاری بارانی تا 20 درصد و قطره ای تا 5 درصد آب هدر می رود.
آبیاری صحیح و استفاده بجا و متعادل از این مایع حیاتی در برهه ای كه خشكسالی بیداد می كند ضروری است زیرا بخش زیادی از آبی كه می تواند مورد استفاده گیاهان قرار گیرد به علت نبود آشنایی كشاورزان با روشهای صحیح آبیاری به هدر می رود.
برای رفع این مشكل می توان با استفاده از روشهای جدید آبیاری، آب موجود را به نحو كاملا مفید در دسترس گیاهان قرار داد و از جمله این روشها، ابیاری قطره ای است كه نوعی آبیاری تحت فشار است.
با استفاده از این سیستم با مقدار آب موجود می توان زمین بیشتری را زیر كشت برد و نیاز آبی محصول را در طول دوره رشد تامین كرد.
دولت بر توسعه بخش كشاورزی، اصلاح الگوی كشت و توجه به مزیت های بالقوه سامانه آبیاری نوین تاكید دارد و طی چند سال گذشته اعتبارات خوبی را برای اجرای طرح های آبیاری تحت فشار در سطح كشور اختصاص داده كه استمرار این مهم می تواند رونق اقتصادی در بخش كشاورزی را تسهیل كند.
استان یزد كه در دل كویر قرار گرفته و سالهاست با كمبود آب و بی آبی دست و پنجه نرم می كند حتی یك قطره آب هم در آن حكم كیمیا را دارد.
سطح زیر كشت محصولات كشاورزی استان یزد 130 هزار هكتار بود كه به علت خشكسالی و كمبود آب در سالهای اخیر این رقم به 118 هزار هكتار رسیده است.
بنابر این مسئولان و برنامه ریزان استان در تلاش هستند برای رفع این چالش، سیستم آبیاری نوین را در بخش كشاورزی توسعه دهند.
***تغییر الگوی كشت در بیش از 9 هزار هكتار از اراضی یزد
رئیس سازمان جهاد كشاورزی استان یزد كشت گیاهان كم آبخواه و مجهز شدن زمین های كشاورزی به سیستم آبیاری نوین را مهمترین راهكار موثر در صرفه جویی آب در بخش كشاورزی بیان كرد و گفت: در یك برنامه 10 ساله 9 هزار و 300 هكتار از كشتهای پر آبخواه استان به كم آبخواه تبدیل می شود.
سید جمال سجادی پور با بیان اینكه قرار است هرساله 10 درصد از این میزان تبدیل به كشتهای كم آبخواه شود افزود: زعفران، كنجد، زیره، ارزن و گیاهان دارویی از جمله كشتهای جایگزین هستند كه به تدریج جایگزین كشتهای پرآبخواه نظیر گندم،سبزی و صیفی،ذرت و یونجه خواهد شد .
رئیس سازمان جهاد كشاورزی استان یزد همچنین با اشاره به اینكه توسعه كشتهای گلخانه ای نیز از سیاستهای این نهاد در استان یزد برای توسعه كشتهای كم آبخوه است افزود: در كنار اجرای روشهای نوین آبیاری در سه سال گذشته 200 هكتار به سطح زیر كشت گلخانه های استان یزد افزوده شده است.
*** اجرای سیستم آبیاری نوین در سطح 17 هزار هكتار
مدیر آب و خاك و امور فنی سازمان جهاد كشاورزی استان یزد با بیان اینكه آبیاری قطره ای از سال 70 در استان آغاز شده گفت: اكنون افزون بر 17 هزار هكتار از زمین های باغی این استان زیرپوشش طرح آبیاری قطره ای قرار دارد.
سید علی اصغر مصطفوی بیشترین طرحهای اجرا شده این بخش را در شهرستانهای خاتم، ابركوه و تفت بیان كرد و افزود: بیشتر باغ های پسته استان زیرپوشش این طرح قرار گرفته است.
وی با بیان اینكه اجرای آبیاری قطره ای در باغهای زردآلو، بادام و انار هم در دستور كار قرار دارد تصریح كرد: هم اكنون این طرح در یكهزار و 200 هكتار از باغات یاد شده در دست انجام است.
مصطفوی، میزان كمك دولت برای اجرای استفاده كشاورزان از آبیاری تحت فشار را به ازای هر هكتار 65 میلیون ریال اعلام و اضافه كرد: سال گذشته 35 میلیارد ریال برای آبیاری تحت فشار مصوب شده بود.
مدیر آب و خاك و امور فنی سازمان جهاد كشاورزی استان یزد تصریح كرد: امسال هم 600 میلیارد ریال برای آبیاری نوین پیش بینی شده است.
وی افزایش راندمان آبیاری، صرفه جویی در مصرف آب، كاهش علفهای هرز، بهبود كمی و كیفی در تولید محصول، افزایش بهره وری، امكان همزمان آبیاری و كوددهی را از مزایای آبیاری قطره ای بیان و گفت: با اجرای هر هكتار آبیاری تحت فشار حدود سه هزار و 500 مترمكعب آب صرفه جویی می شود.
مدیر آب و خاك و امور فنی سازمان جهاد كشاورزی استان یزد با بیان اینكه در آبیاری معمولی در هر هكتار 10 هزار مترمكعب آب مصرف می شود افزود: كشاورزان ضروری است با اصلاح روشهای آبیاری و استفاده از روشهای نوین در مصرف آب صرفه جویی كنند.
این مسئول اظهار كرد: در صورت تامین اعتبار مورد نیاز طی چند سال آینده 35 هزار هكتار از زمینهای كشاورزی استان یزد زیرپوشش آبیاری قطره ای قرار می گیرد.
*** 135 میلیارد تومان اعتبار برای آبیاری قطره ای
مدیر آب و خاك و امور فنی سازمان جهاد كشاورزی یزد افزود: در سفر ریاست جمهوری به استان 135 میلیارد تومان برای 16 هكتار آبیاری قطره ای در سالهای 95 و 96 مصوب شده است.
وی با بیان اینكه این اعتبار بسیار خوبی در این بخش است اظهار كرد: امیدواریم كه با زیر پوشش قرار گرفتن زمین های كشاورزی با سیستم آبیاری نوین شاهد افزایش تولیدات محصولات كشاورزی در استان باشیم.
*** استفاده از سیستم آبیاری نوین راهكار صرفه جویی در مصرف آب
كارشناس باغبانی سازمان جهاد كشاورزی یزد استفاده از سیستم آبیاری قطره ای را موثرین راهكار برای صرفه جویی در مصرف آب كشاورزی بیان كرد و گفت: همچنین محصولات كم آبخواه باید جایگزین پرآبخواه شوند.
علی محمد ذبیحی با اشاره به اینكه صرفه جویی در مصرف آب، نیروی كمتر و كاهش علفهای هرز از مزایای آبیاری قطره ای است تصریح كرد: این نوع آبیاری را می توان در هر نوع آب و هوا مانند آب هوای خشك ، نیمه خشك و نیمه مرطوب استفاده كرد.
وی اضافه كرد: آبیاری قطره ای برای محصولاتی كه نزدیك هم كشت می شود مانند غلات مناسب نیست اما برای میوه هایی مانند مركبات ، خرما و انگور كه عمر طولانی دارند بسیار مناسب است.
***ایجاد صنایع كم آبخواه و اصلاح الگوی كشت
مدیر عامل شركت آب منطقه ای یزد گفت: برای جلوگیری از مصرف بی رویه آب باید از كشت محصولات پرآبخواه خودداری شود بطوریكه حتی كشت گندم و جو هم در استان از لحاظ مصرف آب، اقتصادی نیست.
غفوری افزود: كشاورزان باید محصولات كم آبخواه، كشت و از سیستم آبیاری قطره ای و تحت فشار استفاده نمایند.
مدیر عامل شركت آب منطقه ای یزد با اشاره به اینكه هم اكنون به ازای هر یك كیلوگرم گندم یكهزار و 200 لیتر آب مصرف می شود اظهار كرد: در صنعت هم باید صنایع كم آبخواه ایجاد و تصفیه مجدد آب مصرفی انجام شود.
***
یك كشاورز یزدی هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینكه 260 هكتار از باغات پسته خود را بصورت قطره ای آبیاری می كند افزود: این روش آبیاری در صرفه جویی آب بسیار مناسب است.
علی خانی اظهار كرد: از زمانی كه از سیستم آبیاری قطره ای استفاده كرده ام بسیار راضی هستم و میزان محصول هم نسبت به گذشته بسیار افزایش یافته است.
وی تصریح كرد: گرچه برای تجهیزات اراضی به آبیاری قطره ای باید هزینه زیاد كرد اما نتیجه بخش است و برداشت محصول چند برابر می شود.
وی از دریافت تسهیلات مناسب در این بخش خبر داد و از سازمان جهاد كشاورزی استان و دولت تدبیر و امید در این زمینه قدردانی كرد.
خانی با این حال از نبود وسایل استاندارد مناسب و بخصوص شیرآلاتی كه در این سیستم استفاده می شود ابراز ناخرسندی كرد.
استان یزد مانند سایر نقاط كشور با كمبود آب روبروست و از این رو هرچه آبیاری مدرن و تحت‌ فشار در این منطقه توسعه یابد شاهد رونق كشاورزی در این خطه خواهیم بود.
در این بین، متاسفانه برخی از كشاورزان همچنان بر آبیاری غرقابی اصرار دارند كه باید با فرهنگ سازی و ارائه تسهیلات، استفاده هر چه بیشتر از شیوه‌های مدرن آبیاری را در استان فراهم نمود.
2088/ 6197