كمیته ثبت میراث جهانی یونسكو ماه گذشته در چهلمین اجلاس این كمیته در استانبول تركیه با ثبت 11 قنات ایرانی از جمله قنات زارچ در فهرست میراث جهانی یونسكو موافقت كرد كه با ثبت قنات های ایرانی در میراث تاریخی - فرهنگی یونسكو، در مجموع 20 اثر ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسكو قرار گرفت.
به گزارش ایرنا، بخشدار زارچ در آیین جشن ثبت جهانی قنات تاریخی زارچ گفت: ثبت جهانی قنات زارچ در یونسكو به عنوان طولانی ترین سازه دست ساز بشر نه تنها برای استان یزد بلكه برای كشور دارای اهمیت ویژه ای است.
امیر صادقی مقدم ادامه داد: تاكنون آثار محدودی از ایران به ثبت جهانی رسیده و پس از ثبت جهانی قنات زارچ، وظیفه مسئولان و مردم برای حفظ و حراست از این میراث كهن دوچندان شده است.
وی این سازه آبی را نمادی از فرهنگ، تمدن و هویت مردم سختكوش خطه كویر مركزی ایران عنوان كرد و گفت: طولانی بودن، داشتن 2500 حلقه چاه در میسر قنات و قدمت حدود سه هزار ساله از شاخصه های ثبت جهانی قنات زارچ بوده است.
صادقی مقدم با قدردانی از همه سازمان ها، ارگان ها و دست اندركاران ثبت جهانی قنات زارچ به خصوص سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری افزود: انجمن میراث فرهنگی زارچ در سال جاری تشكیل شده و یكی از تصمیم های مهم این انجمن ایجاد بوستان كاریز یا قنات در ابتدای ورودی سرچشمه زارچ است تا محلی برای بازدید گردشگران داخلی و خارجی در مظهر قنات وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: برای احداث این بوستان زمینی توسط یكی خیران اختصاص داده شده و شهرداری زارچ نیز طرح این بوستان را با همكاری اداره كل میراث فرهنگی تهیه كرده است.
وی اظهار امیدواری كرد با توجه به اهمیت ثبت جهانی قنات زارچ، اعتبارات مناسبی از مسئولان برای بازسازی و مرمت این قنات اختصاص یابد.
امام جمعه شهر زارچ نیز با تبیین برخی آیات قرآن مجید جهانگردی را از دستورهای سفارش در دین مبین اسلام عنوان كرد.
حجت الاسلام محمود دهقان نیری افزود: در جهان به موضوع گردشگری و جهانگردی بیشتر از زاویه كسب درآمد نگاه می شود، اما هدف اسلام و قران از گردش در جهان و دیدن آثار و احوال گذشتگان عبرت آموزی و دیدن با تفكر و تعقل است.
وی با تاكید بر حفاظت از قنات زارچ یادآورشد: ثبت جهانی قنات زارچ اگرچه اقدام ارزشمندی است اما حفظ حیات این قنات و جلوگیری از آلوده شدن آن و همچنین مرمت و بازسازی آن برای استفاده از آب قنات در بخش شرب و كشاورزی مهمتر بوده و باید مورد توجه همه مسئولان و عموم مردم قرار گیرد.
در این آیین از تلاش های مسئولان و دست اندركاران ثبت جهانی قنات زارچ تقدیر شد و از خبرگزاری ایرنا نیز در حوزه رسانه ای به دلیل انتشار اخبار و گزارش های متعدد در خصوص معرفی و ثبت این اثر تقدیر به عمل آمد.
قنات زارچ با طول بیش از 83 كیلومتر و در عمق 23 متری زمین به عنوان طولانی ترین قنات ساخت دست بشر شناخته شده كه از ویژگی های این سازه 70 پله بودن آن است و این ویژگی به اضافه طولانی بودن و قدمت آن، این قنات را به یكی از قنوات ارزنده دنیا تبدیل كرده است.
قنات زارچ از نظر طول در ردیف طولانی ترین قناتهای استان یزد و كشور قرار دارد و تشكیل شده از دو رشته اصلی شور و شیرین است كه با هدف بهره برداری از آب های زیرزمینی برای مشروب كردن اراضی كشاورزی ساخته شده است.
جوی ربانی، جوی قدمگاه، جوی امام حسین (ع)، جوی وقت الساعت، جوی سیدركن الدین، جوی كلیمیان و جوی محل تل از جمله پایاب های شاخه شیرین قنات زارچ است.
برای ثبت جهانی این قنات پایاب های جوی كوشكنو، پایاب حاج عباس، پایاب میرعسكر شاهی، حسینیه شاه ابوالقاسم، مدرسه شهاب الدین طراز، مدرسه شاه كمالیه و مسجد جامع و پا شیرهای آب انبار جِن نُك و حسینیه شاه ابوالقاسم مرمت و ساماندهی شدند.
فناوری ساخت قنات در اوایل هزاره اول پیش از میلاد در مناطق خشك كوهستانی ایران گسترش یافت و به كشاورزان این مناطق اجازه داد تا بتوانند در دوره های طولانی خشكی كه آب سطحی پیدا نمی شود به كشت و زرع بپردازند، ایجاد قنات به تدریج در مناطق دیگر دنیا نیز رایج شد و اكنون قنات های زیادی از چین تا مراكش و حتی در قاره آمریكا وجود دارند.
شهر زارچ با قدمت بیش از سه هزار سال از مناطق كهن مركز ایران محسوب می شود و در پنج كیلومتری شهر یزد قرار گرفته است.
7532/6014
یزد - ایرنا - آیین جشن ثبت جهانی قنات زارچ، شامگاه یكشنبه همزمان با جشن میلاد حضرت امام رضا (ع) در مجتمع گردشگری الماس اله آباد بخش زارچ برگزار شد.
