بر اساس مطالعات انجام شده، اغلب دانش آموزان به دليل مصرف كم لبنيات بويژه شير دچار مشكلات اسكلتي و كمبود كلسيم هستند، مساله اي كه به دغدغه مسئولان و دست اندركاران امر تعليم و تربيت تبديل شده است.
وزارت آموزش و پرورش به عنوان مجري اصلي و سكاندار اين دستگاه عريض و طويل چند سالي است كه براي رفع مشكل جسمي دانش آموزان وارد ميدان شده و با توزيع شير رايگان، همت و تلاش خود را به كار گرفته تا بتواند سهمي در افزايش سلامت جسمي دانش آموزان داشته باشد.
حساسيت و اهميت نحوه توزيع شير در مدارس و ميزان اعتبارات و در عين حال مشكلات فرا روي اين حركت عظيم، خبرگزاري جمهوري اسلامي را بر آن داشت تا گفت و گويي با منصور مجاوري مسئول كميته ملي شير مدارس و مدير كل دفتر برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش ترتيب دهد.
مجاوري نيز در پاسخ به دعوت ايرنا، به سوالات خبرنگار حوزه آموزش در قالب ميزگردي در محل خبرگزاري جمهوري اسلامي پاسخ داد كه در ادامه به تفصيل آورده شده است.
* 14.5 ميليون دانش آموز در انتظار شير
مسئول كميته ملي شير مدارس وزارت آموزش و پرورش گفت: سال تحصيلي 96 - 95 برنامه ريزي اين وزارتخانه توزيع شير رايگان در بين 14.5 ميليون دانش آموز است.
منصور مجاوري با بيان اينكه با استقرار دولت يازدهم و در مدت سه سال گذشته، هر سال به جمعيت تحت پوشش دانش آموزي در رابطه با توزيع شير رايگان اضافه شده است، اظهار داشت: جمعيت تحت پوشش دانش آموزي در سال 91 هشت و نيم ميليون نفر بود، در حالي كه در سال تحصيلي 96 - 95 براي 14.5 ميليون دانش آموز برنامه ريزي شده است.
وي ادامه داد: اعتبار شير مدارس در سال تحصيلي 95 - 94 حدود 600 ميليارد تومان برآورد شده بود كه تاكنون حدود 300 ميليارد تومان به آموزش و پرورش پرداخت شده و 150 ميليارد تومان به كارخانجات لبني بدهكار هستيم.
مدير كل دفتر برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش يادآورشد: تخصيص اين مبلغ به سازمان هدفمندي يارانه ها ابلاغ شده و ما منتظر تامين اعتبار هستيم تا بدهي و مطالبات سال گذشته شركت ها و كاخانجات توليدي لبني را پرداخت كنيم.
مجاوري اضافه كرد: اگر آموزش و پرورش تا قبل از شروع سال تحصيلي جديد با تمامي كارخانجات لبني تسويه حساب كند مي تواند براي سال جديد خريد داشته باشد.
وي با بيان اينكه سال گذشته 175 كارخانه درگير تامين و توزيع شير مدارس شده بودند كه با اين فرآيند، بهترين فرهنگسازي براي استفاده خانواده ها از شير صورت مي گيرد، خاطرنشان كرد: از ديگر مزاياي توزيع شير در بين دانش آموزان آن است كه به نوعي از كارخانجات لبنياتي و شركت هاي توليدي در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي حمايت خواهد شد.
مسئول كميته ملي شير مدارس ميزان مصرف شير دانش آموزان در سال گذشته را حدود 170 هزار تن در قالب حدود 800 ميليون پاكت شير و 55 نوبت اعلام كرد و گفت: با توجه به اينكه توليد شير در كشور بيش از اين ميزان است مي توان با حمايت بيشتر از كارخانجات لبني در راستاي سلامت جامعه گام برداشت.
مجاوري از وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواست تا به عنوان يكي از اعضاي موثر در كارگروه اعتبارات هدفمندسازي، توجه ويژه اي به مساله شير مدارس داشته باشد.
وي يادآورشد: حمايت از بيماران يك امر ضروري است اما براي رشد و ارتقا سلامت جامعه بايد به دنبال پيشگيري نيز بود از اين رو يكي از راه ها مصرف روزانه شير است.
* توزيع بيشتر شير در مناطق درگير آلودگي هوا
مدير كل دفتر برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش گفت: برنامه توزيع شير براي سال تحصيلي 96 - 95 مصوب شده در استان هايي چون ايلام، خوزستان، بوشهر و استان هاي غرب كشور به دليل آلودگي هوا هر زمان كه لازم بود در بين دانش آموزان شير توزيع شود.
مجاوري اضافه كرد: در بازديد از منطقه عسلويه به دليل شرايط آب و هوايي آن مصوب شد هر روز به دانش آموزان شير داده شود.
* گلايه از تاخير در تخصيص اعتبارات شير مدارس
مسئول كميته ملي شير مدارس در ادامه از تاخير در تخصيص اعتبارات شير مدارس گله كرد و گفت: با گذشت پنج ماه از سال و برغم مكاتبات و پي گيري ها، هنوز سهم بودجه وزارت آموزش و پرورش براي شير مدارس از محل هدفمندسازي يارانه ها اعلام نشده است.
مجاوري خاطرنشان كرد: شنيده ها حاكيست كه امكان دارد اعتبار شير مدارس براي فرهنگ سازي مصرف شير در اختيار تعاون روستايي قرار گيرد حال آنكه وزارت آموزش و پرورش مناسب ترين مكان براي فرهنگسازي در اين رابطه است.
وي با اشاره به اينكه بودجه شير از دو محل تامين مي شود، خاطرنشان كرد: يك محل رديف بودجه عمومي كشور است كه دولت در سال جاري بودجه خوبي را پيش بيني كرده و انتظار داريم بودجه سال 95 كه 200 ميليارد تومان است كامل تخصيص داده شود و محل دوم بودجه هدفمندي يارانه ها است كه سال گذشته، 400 ميليارد تومان بود اما تاكنون هيچ رقمي به اين وزارتخانه اعلام نشده است.
مدير كل دفتر برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش اظهار كرد: اگر صرفا 200 ميليارد تومان امسال به برنامه شير مدارس اختصاص داده شود توزيع شير از 55 نوبت در سال گذشته به 20نوبت كاهش مي يابد، اما اگر اعتبار از محل هدفمندي يارانه ها تخصيص يابد قادر خواهيم بود تا 70 نوبت شير در بين دانش آموزان توزيع كنيم.
مجاوري گفت: در سال 91، 25 نوبت، در سال 92، 21 نوبت، در سال 93، 42 نوبت و در سال 94، 55 نوبت شير در اختيار دانش آموزان قرار گرفته است.
وي گفت: با توجه به اينكه در فصل تابستان مصرف شير پايين است، در جلسه اي با معاونان سازمان برنامه و بودجه، آموزش و پرورش پيشنهاد داده تا اعتبار مربوط به خريد شير مدارس، زودتر در اختيار اين وزارتخانه قرار گيرد تا بتواند شير را از كارخانجات لبني با قيمت ارزان تر پيش خريد كند.
مسوول كميته ملي شير مدارس اضافه كرد: اين اقدام از يك سو به نفع آموزش و پرورش و از سوي ديگر كمكي به كارخانجات توليدي، دامدار و كشاورز است كه از ركود فروش در تابستان خارج شوند.
وي با بيان اينكه در اين طرح مي توان شير استريل كه زمان ماندگاري دارد را از كارخانجات لبني خريداري كرد، گفت: اكنون ظرفيت توزيع شير 60 درصد استريل و 40 درصد پاستوريزه است و ميانگين مبلغي كه بابت شير پاستوريزه در سال گذشته پرداخت شده 475 تومان و براي شير استريل هر پاكت 530 تومان بوده است.
مجاوري خاطرنشان كرد: يكي از سياست هاي آموزش و پرورش اين بوده كه از سال 92 ، عقد قرارداد و توافقنامه با كارخانجات به عهده كارگروه هر استان شامل نظارت بهداشتي، اجرايي و فني گذاشته شود تا با در نظر گرفتن شرايط و ويژگي هاي هر منطقه شير پاستوريزه يا استريل خريداري و در بين دانش آموزان توزيع شود.
* توزيع شير مدارس از 15 مهرماه
مجاوري با بيان اينكه در گذشته توزيع شير مدارس از آذر و دي ماه شروع مي شد، افزود: با اقدامات انجام شده سال گذشته زنگ شير در زمان بازگشايي مدارس به صدا درآمد و توزيع شير نيز از 15 مهرماه در مدارس آغاز شد.
وي با اشاره به اينكه امسال نيز اين روند ادامه دارد و دانش آموزان از 15 مهرماه شير رايگان دريافت مي كنند، اظهار داشت: از آنجا كه بعد از عيد نوروز به دليل گرم شدن هوا و اينكه زمان كمتري دانش آموزان در مدرسه حضور دارند، بايد سعي شود تا بيشترين نوبت شير در فصل زمستان در بين دانش آموزان توزيع شود.
مدير كل دفتر برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش خاطرنشان كرد: اگر دولت در اين يك ماه باقيمانده تا سال تحصيلي جديد اعتبارات را در اختيار وزارتخانه قرار دهد مي توانيم با 150 كارخانه شير قرارداد بسته و از 15 مهرماه توزيع شير در 105 هزار مدرسه را آغاز كنيم.
* آغاز فعاليت ستاد تغذيه رايگان مدارس از اواخر دهه 70
مسئول كميته ملي شير مدارس وزارت آموزش و پرورش با بيان اينكه در اواخر دهه 70 با مطالعات و بررسي ها مشخص شد دانش آموزان برخي مناطق آموزش و پرورش به لحاظ رشد جسمي، سلامت و تامين بخشي از مواد غذايي با مشكل مواجه هستند، گفت: در همان سال ها برنامه ستاد تغذيه رايگان در مدارس اجرا شد.
مجاوري اظهار داشت: بعدها به تدريج و با توجه به محدوديت هاي اعتباري و سياست هاي كلان دولت، برنامه تغذيه رايگان جمع شد اما در اوايل دهه 80، موضوع توزيع شير رايگان بين دانش آموزان شروع شد.
وي افزود: با توجه به اينكه در برخي از مناطق محروم، روستايي و كم برخوردار دانش آموزان از لحاظ سلامت جسمي مشكلاتي داشتند شير ابتدا به صورت آزمايشي توزيع شد و با توجه به رويكرد مناسب و استقبال از آن تا سال 85 توسط وزارت جهاد كشاورزي ادامه يافت.
مسوول كميته ملي شير مدارس ادامه داد: از اين سال بر اساس مصوبه دولت، برنامه شير مدارس در اختيار آموزش و پرورش قرار گرفت و از آن زمان به صورت جدي با تشكيل كميته ملي شير مدارس فعال شد.
مجاوري از وزارت جهاد كشاورزي، سازمان هاي غذا و دارو، برنامه و بودجه، حمايت از مصرف كنندگان و توليدكنندگان، سازمان ملي استاندارد و بخش بهداشت محيط وزارت بهداشت و درمان به عنوان اعضاي اصلي و فعال اين كميته نام برد.
وي با اشاره به اينكه از سال 85 تا 92 برنامه شير مدارس بر اساس اصول آموزش و پرورش پيش رفت و هر سال بر تعداد جمعيت دانش آموزي تحت پوشش شير رايگان افزوده شد، گفت: از سال 92 با استقرار دولت يازدهم، يكي از برنامه هاي اصلي رييس جمهوري و وزير آموزش و پرورش حمايت از دانش آموزان به صورت ميان وعده غذايي بود.
مدير كل دفتر برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش يادآورشد: با هماهنگي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي سعي شد شير باكيفيت و ارزش غذايي مناسب در اختيار دانش آموزان قرار گيرد به همين علت در سه سال گذشته كمتر موردي پيدا شده كه در خصوص بحث شير اعتراضي داشته باشند.
* ويتامين دي چاشني شير مدارس
مجاوري بيان داشت: با توجه به آمار وزارت بهداشت در برخي استان ها مبني بر نياز دانش آموزان به كلسيم و ويتامين دي، آموزش و پرورش با كارخانجات لبني وارد مذاكره شد تا بدون در نظر گرفتن بحث قيمت شير، ويتامين دي و ريزمغذي ها به شير مدارس اضافه شود.
وي با اشاره به اينكه سال گذشته در 25 استان شير داراي ويتامين دي توزيع شد، افزود: بر اساس مطالعات، دانش آموزان 25 استان به دليل كمبود كلسيم و ويتامين دي، مشكلات جسمي دارند زيرا به دليل يك فرهنگ رايج و اشتباه اغلب دانش آموزان بدون خوردن صبحانه به مدرسه مي روند.
مسوول كميته ملي شير مدارس ادامه داد: در دستورالعمل ويژه، اعلام شده كه مصرف شير بايد بين ساعت اول و دوم تفريح دانش آموزان باشد.
* احصا ظرفيت هاي اقتصادي آموزش و پرورش
مدير كل دفتر برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش اظهار داشت: آموزش و پرورش از نظر نيروي انساني، فضاهاي آموزشي و ورزشي سرمايه دار است اما بايد بررسي كرد كه آيا توانسته از اين ظرفيت استفاده كند؟
مجاوري افزود: هنرستان هاي كشاورزي با دارا بودن صدها هزار هكتار زمين و ماشين آلات مي تواند به چرخه شير مدارس كمك كند.
وي بيان داشت: وظيفه آموزش و پرورش تعليم و تربيت است اما مي توان ظرفيت هاي بالقوه اين وزارتخانه را بالفعل كرد، از اين رو كارگروه تامين منابع درآمدي آموزش و پرورش تشكيل و 140 فرصت اقتصادي احصا شده است.
مجاوري يكي از ظرفيت هاي موجود را هنرستان هاي كشاورزي دانست و گفت: به دنبال سرمايه گذاري با بهره گيري از اين ظرفيت هستيم تا با استانداردسازي فضاهاي آموزشي، تربيتي در هنرستان هاي كشاورزي، آموزش هاي مهارتي و حين توليد را به دانش آموزان ارايه دهيم.
وي خاطرنشان كرد: از آنجا كه اغلب دانش آموزان اطلاع كافي از مهارت ها و حرفه ها ندارند، با كارخانجات و شركت هاي توليدي توافق شده تا با تبليغ برندهاي خود در مدارس نسبت به معرفي صنايع و توليدات داخلي در راستاي تحقق اقتصاد مقاومتي گام بردارند.
مجاوري افزود: آموزش و پرورش حدود دو هزار فضاي ورزشي، 200 درمانگاه و 250 مركز رفاهي دارد كه در نظر است اين مراكز با كارخانجات توليدي وارد مذاكره شوند تا هم آنها محصولات و توليدات خود را معرفي كنند و هم آموزش و پرورش از مزاياي اين اقدام بهره مند شود.
فراهنگ**1883
تهران - ايرنا - دانش آموزان به عنوان آينده سازان كشور براي رشد و بالندگي و در دست گرفتن چرخه اقتصادي، بايد از سلامت جسمي و روحي مناسب برخوردار باشند، مساله اي كه هر يك منفك و جدا از ديگري نيست.
