به گزارش ايرنا، دانشمندان و كيمياگران با پيشرفت در زمينه ي علم پزشكي و داروسازي همواره نقش مهمي را در شناخت و درمان بسياري از بيماري ها ايفا كرده اند؛ از گذشته هاي دور تاكنون سرآمدان اين علوم با تجربه هاي فراوان توانسته اند مسير توسعه ي دانش بشري را هموار سازند.
محمدبن زكرياي رازي پزشك، فيلسوف و شيميدان ايراني از جمله اين دانشمندان است كه با اعتبار علمي و تجربي خود، از طبيبان زمانه ي خويش پيشي گرفت.
وي در 244 هجري خورشيدي در شهرري ديده به جهان گشود و دوره ي كودكي و جواني را در آن ديار با فراگيري علومي چون فلسفه، رياضيات، نجوم، شيمي و ادبيات سپري كرد.
زكرياي رازي ابتدا به كار زرگري مشغول شد و پس از آن به كيمياگري(علم شيمي) روي آورد، در 30 سالگي به دليل بيماري چشمي از پژوهش در شيمي بازماند اما اين بيماري وي را به مطالعه ي دانش پزشكي علاقه مند كرد.
بنابراين او براي فراگيري علوم پزشكي و فلسفه نزد علي ابن ربان تبري رفت و پس از آن براي افزودن دانش خود در علم طب، راهي بغداد شد و از محضر علي ابن سهل پزشك مشهور آن ديار بهره برد.
وي در بغداد به شهرت فراواني رسيد و رييس بيمارستان معتضدي آن ديار شد، پس از مدتي به دليل حسادت و كينه ورزي پزشكان آن سامان ترجيح داد كه بغداد را ترك كند و به ري بازگردد.
رازي در ري بيمارستاني را تاسيس كرد و رياست آن را به عهده گرفت. اين بيمارستان علاوه بر آن كه مانند بيمارستان هاي امروزي، محلي براي درمان بيماران بود، مركز تجمع دانشمندان، حكما و پزشكان محسوب مي شد.
رازي معتقد بود كه طبيب بايد با ويژگي هايي چون تزكيه نفس و روحيه اي مخصوص، به امر طبابت بپردازد و هر پزشكي نمي تواند ماهر و چيره دست باشد بلكه بايد با پيمودن مرحله هاي بسيار عنوان طبيبي ماهر را از آن خود كند.
دستاوردهاي اين طبيب توانا در آزمايش هاي شيمي از اهميت بسياري برخوردار هستند. در آثار رازي براي نخستين بار بررسي دقيق مواد، واكنش هاي شيميايي و ابزارهاي آزمايشي را مي يابيم كه تا زمان او و سالها پس از او همچنان بي نظيرند.
زكرياي رازي را مي توان نخستين فردي دانست كه شرحي كامل و علمي از بيماري هاي سرخك و آبله در آثارش ارايه كرده است و در بيشتر رشته هاي علوم طبيعي و فيزيك مهارت خاص داشت و در زمينه ي كيمياگري نيز كتاب هاي بسياري را از خود برجاي گذاشت كه مهم ترين آن ها الاكسير و التدبير است.
اين پزشك انديشمند با پي بردن به نقش تغذيه در سلامت انسان كتاب «منافع التغذيه و مضارها» را در اين باره نگاشت و مطلب هايي گوناگون در علم تغذيه از خواص حبوبات گرفته تا آبها و پرهيزهاي غذايي را در آن بيان كرده است.
وي حاصل تجربه هاي خود را در بيش از 200 جلد كتاب نوشته است كه الحاوي، طب المنصوري، من لا يحضره الطبيب، الجذر الحصيه، الاسرار، المدخل التعليمي، الطب الروحاني، السيرة الفلسفيه، امارت الاقبال الدولة، اللذة و العلم الالهي، هو الطب الروحاني از جمله مهم ترين اثرهاي او به شمار مي روند.
زكرياي رازي در كنار تمامي اين دستاوردهاي مفيد، اكتشافاتي را نيز داشت كه حاصل مستقيم آزمايش هاي او هستند، كشف الكل، به دست آوردن اسيد سولفوريك و اسيد كلريدريك با استفاده از تاثير آب آهك بر نوش دارو، تهيه ي استات مس براي شست و شوي زخم ها و تهيه ي مرگ موش از آن جمله اند. همچنين رازي نخستين فردي محسوب مي شود كه از الكل به گونه اي فعال در مصارف پزشكي بهره برده است، به اين پزشك و طبيعت شناس بزرگ ايراني از آن جهت كه دانش كيمياي كهن را به علم شيمي نوين تبديل ساخت، «پدر علم شيمي» لقب داده اند. وي مكتب تازه اي را نيز در علم كيمياگري به وجود آورد كه آن را مي توان مكتب «كيمياي تجربي و علمي» ناميد.
او در علوم فيزيولوژي و كالبدشكافي، جانورشناسي، گياه شناسي، كاني شناسي، زمين شناسي، هواشناسي و نورشناسي مهارت بسيار بالايي داشت و نخستين دانشمندي بود كه اجسام را به سه گروه جمادي، نباتي و حيواني تقسيم كرد.
شهرت بسيار محمدبن زكرياي رازي به عنوان يكي از دانشمندان بزرگ جهان اسلام، سبب شد تا لقب «جالينوس المسلمين» را به او بدهند.
زكرياي رازي در آخرين روزهاي زندگي به درمان بيماران ادامه مي داد اما به دليل كار مداوم با مواد شيميايي نابينا شد.
سرانجام اين طبيب برجسته ي ايراني پس از سال ها تلاش در راه اعتلاي علم و دانش سرزمين خويش، در 304 هجري خورشيدي در زادگاهش شهر ري ديده از جهان فروبست و براي هميشه دنياي طب و كيمياگري را رها كرد.
پنجم شهريور روز بزرگداشت محمدبن زكرياي رازي به پاس زحمات فراوان او «روز داروسازي» نام گرفت، امروز نام ايران با توجه به پيشرفت بسيار در زمينه ي علم داروسازي و توليد داروهاي مهم و اساسي در كشور و نقش مهم آن به جهت رشد و پرورش اين دانش با تلاش پزشكان و متخصصاني ايراني در جهان مي درخشد.
6139
شهرري ـ ايرنا ـ پنجم شهريور روز داروسازي و بزرگداشت محمدبن زكرياي رازي است؛ طبيب و انديشمندي توانا كه افتخار علمي كهن ديار ري بود و با اندوخته هاي ارزشمند علمي خود، زمينه ي پيشرفت علم داروسازي را در ايران فراهم آورد و با اكتشافاتي ماندگار، نام خويش را در جهان جاودانه كرد.