در اين گفت وگو كه در شماره پنجشنبه 18 شهريور 1395 هجري خورشيدي با وزير راه و شهرسازي منتشر شد، آمده است: اشاره او به خط آهن خواف-سنگان، بخشي از پروژه 191 كيلومتري ميان خواف- هرات است كه از هشت سال پيش عمليات عمراني راه‌اندازي آن كليد خورده است. آخوندي، به «اعتماد» توضيح داد: «اصل پروژه حد فاصل خواف در ايران و هرات در افغانستان است كه 77 كيلومتر تا مرز شمتيغ تكميل شده است. از مجموع چهار فاز اين پروژه دو فاز شمتيغ تا جلو و جلو تا هرات، در خاك افغانستان واقع شده است.» او مي‌گويد: اميدواريم هرچه زودتر كارهاي ابتدايي اين مسير هم انجام و به مرحله بهره‌برداري برسد. خوشبختانه در حال حاضر، فازهاي داخل كشور افغانستان در حال تكميل هستند و 40 كيلومتر از ريل شمتيغ تا هرات فراهم شده است. اين اميد وجود دارد كه با توجه به تامين منابع در افغانستان، تجهيزات فاز جلو- هرات اين قطعه به سرعت تكميل شود.
به گفته اين عضو كابينه، منطقه خواف- هرات يكي از غني‌ترين مناطق جهان از نظر معادن سنگي است و با اجراي اين پروژه مي‌توانيم دو و نيم تن بار را به بنادر جنوبي ايران برسانيم. وزير راه با ميلياردي دانستن ثروت معدني اين منطقه تاكيد كرد: «ترانسفر اين ثروت از راه حمل و نقل جاده‌اي عقلايي نيست و براي حفظ محيط زيست، ايمني، صرفه‌جويي انرژي و ساير مسائل بايد از راه حمل و نقل ريلي جابه‌جا و منتقل شود. همچنين با توجه به سرمايه‌گذاري‌هاي صنعتي در خواف و حجم عمليات معدني در اين شهر دو و نيم ميليون تن از اين حجم را به ريل منتقل كرده‌ايم. اما بايد حجم حمل بار از راه ريلي در اين منطقه را افزايش دهيم. از سوي ديگر، با توجه به اينكه معادن افغانستان روي مرز واقع هستند، چنانچه بهره‌برداري و استخراج معادن در كشور همسايه انجام شود، افغانستان نيازمند مسيري براي دسترسي به دريا است و اين كار از راه شمتيغ قابل انجام است.»
آخوندي در ادامه به تاثير اتمام اين پروژه در ترانزيت كالاي ايران اشاره كرد و گفت: «با اتمام راه‌آهن هرات- خواف، علاوه بر حمل سنگ‌هاي معدني ايران و افغانستان و رساندن آنها به آب‌هاي آزاد، افغانستان مي‌تواند به 11 كريدور بين‌المللي از راه ايران وصل شود. همچنين يكي از پروژه‌هاي مهم ريلي در ايران، ايجاد خط آهن ميان چابهار، افغانستان، تاجيكستان، قرقيزستان و چين است كه با تكميل پروژه خط آهن خواف- هرات، بخشي از اين مسير به سرانجام مي‌رسد.»
به نظر مي‌رسد با افتتاح اين خط ريلي ايران و افغانستان گام ديگري براي نزديك شدن بيش از پيش مناسبات ريلي و حمل و نقلي خود برداشته‌اند و به اين ترتيب مي‌توان اميدوار بود كه در آينده نزديك برخي از برنامه‌هاي حمل و نقلي دولت يازدهم با به ثمر رسيدن اين طرح‌ها محقق شود.
** اهميت اين خط در دسترسي به منابع معدني است
در مراسم افتتاح اين خط، مسعود نصرآزاداني، معاون ساخت و توسعه زير بناهاي حمل ونقل شركت ساخت گفت: در راستاي توسعه شبكه ريلي و گسترش مبادلات تجاري و ترانزيت ريلي كالا و مسافر راه‌آهن خواف- هرات بين كشورهاي ايران و افغانستان طراحي و اجرا شد. پروژه خواف-هرات علاوه بر توسعه و پيشرفت منطقه به‌ويژه كشور افغانستان در تكميل و توسعه شبكه ريلي كشورهاي اكو و ترانزيت از كشورهاي آسياي‌ميانه به اقيانوس هند و همچنين از راه ايران به تركيه و اروپا تاثير بسزايي خواهد داشت.
او با اشاره به راه‌آهن خواف- سنگان بيان كرد: راه‌آهن خواف- هرات در بخش ايران از كيلومتر 24 به‌علاوه 092 راه‌آهن سنگان- تربت حيدريه در نزديك ايستگاه خواف شروع و در امتداد شمال‌غربي به جنوب‌شرقي ادامه پيدا مي‌كند و در منطقه به‌نسبت كم‌عارضه و همواري پيش مي‌رود. اين مسير راه‌آهن در كيلومتر 12 به‌علاوه 240 جاده تايباد- خواف و در كيلومتر 21 به‌علاوه صد جاده معدن سنگان را به صورت زيرگذر قطع مي‌كند. سپس در كيلومتر 38 الي 42 از ارتفاعات خواجه انجير عبور و در كيلومتر 47 الي 52 وارد منطقه كم عارضه و به‌نسبت همواري مي‌شود. معاون ساخت و توسعه راه‌آهن گفت: كيلومتر 55 در مجاورت نوار مرزي قرار گرفته و در كيلومتر 76به‌علاوه 800 به مرز شمتيغ مي‌رسد. در حال حاضر ريل‌گذاري از خواف تا مرز شمتيغ به اتمام رسيده است و ريل‌گذاري از شمتيغ تا هرات آغاز خواهد شد. اين راه‌آهن به طول 14 كيلومتر اگرچه به لحاظ طول ميزان قابل توجهي ندارد اما به دليل دسترسي به معادن و توسعه سياست‌هاي معدني و فرآورده‌هاي معدني نقش قابل توجهي دارد. با بهره‌برداري از راه‌آهن اين خط، ظرفيت يك ميليون تن به حمل بار منطقه افزوده مي‌شود.
** گام اول احياي جاده ابريشم برداشته شد
محمدرضا احمدي، مديركل ساخت روسازي راه‌آهن شركت ساخت، درباره جزييات افتتاح پروژه ريلي خواف- هرات، اظهار داشت: 77 كيلومتر از اين خط آهن در خاك ايران و مابقي در خاك افغانستان قرار دارد. او در گفت‌وگو با ايلنا با بيان اينكه 77 كيلومتر خط آهن در خاك ايران به‌طور كامل ريل‌گذاري‌گذاري شده است، گفت: اين مسير ريلي امروز با حضور وزير راه و شهرسازي، استاندار خراسان رضوي و ساير مقامات محلي و وزارت راه و شهرسازي در مرز ايران و افغانستان در منطقه شمتيغ به بهره‌برداري مي‌رسد. اينكه بخشي از اين پروژه در خاك افغانستان در دو قطعه 3 و 4 هنوز به صورت كامل اجرايي نشده است. اجراي قطعه 3 جزو تعهدات ايران است كه در صورت تامين منابع پيش‌بيني مي‌شود تمام طول اين راه‌آهن تا 9 ماه ديگر به افتتاح برسد.
او با بيان اينكه اين مسير ريلي هم كاربري باري و هم مسافري خواهد داشت، تاكيد كرد: جابه‌جايي بار در اين محور ريلي اولويت دارد اما مي‌توان جابه‌جايي مسافر هم در اين مسير داشت.
احمدي با اشاره به چشم‌انداز اين مسير در جابه‌جايي بار و ترانزيت كالا از محور افغانستان گفت: جابه‌جايي 27 ميليون تن كالا براي اين مسير تعريف كرده‌ايم. افتتاح راه‌آهن خواف- هرات نخستين قدم براي احياي جاده ابريشم است. از اين مسير مي‌توانيم به چين متصل شويم و كالا بين چين و اروپا از طريق ايران ترانزيت شود و اين خط آهن مي‌تواند باعث رشد اقتصاد منطقه باشد. اين مقام مسوول افزود: اگر ريل ملي در موعد مقرر تحويل داده شود مي‌توانيم براي ريل‌گذاري مسير افغانستان از ريل ملي استفاده كنيم.
** بهره‌برداري از محور ريلي پس از 8 سال تعطيلي
نماينده خواف در مجلس شوراي اسلامي نيز گفت: مهم‌ترين معادن ايران در اين منطقه واقع است كه 10 كارخانه بزرگ كنسانتره و كندله در اين منطقه ساخته شده يا در حال افتتاح است. محمود نگهبان سلامي، از وجود نيروي انساني ماهر و ارزان، نيروگاه‌هاي بادي به ظرفيت هزار مگاوات و تعاملات اقتصادي با كشور همجوار، افعانستان به عنوان ويژگي‌هاي اين منطقه ياد كرد و گفت: اين محور ريلي بعد از 8 سال تعطيلي، با تلاش دولت تدبير و اميد تكميل و امروز به بهره‌برداري رسيد.
قطعه 14 كيلومتري راه‌آهن خواف - سنگان با هزينه‌كرد 230 ميليارد ريال اعتبار كه ديروز با حضور وزير راه و شهرسازي و استاندار خراسان رضوي به بهره‌برداري رسيد، يكي از قطعات چهارگانه راه‌آهن خواف- هرات و نخستين خط آهن بين دو كشور ايران و افغانستان است. قطعات يك و دو خط ريلي خواف- هرات از شهرستان خواف تا مرز شمتيغ و قطعات سه و چهار از مرز شمتيغ تا شهر هرات در كشور افغانستان واقع شده است. طول اين مسير در داخل ايران 76.8 كيلومتر و داراي چهار ايستگاه در سنگان، ميوتك، خوشابه و شمتيغ است.
** آغاز عمليات ريل‌گذاري راه‌آهن خواف – هرات
براساس گزارش وزارت راه همزمان با افتتاح راه‌آهن خواف- سنگان، عمليات ريل‌گذاري راه‌آهن خواف - هرات از مرز شمتيغ در كشور افغانستان نيز با حضور شماري از مقام‌هاي دوكشور آغاز شد. قطعات يك و دو خط‌ريلي خواف- هرات از شهرستان خواف تا مرز شمتيغ و قطعات سه و چهار از مرز شمتيغ تا شهر هرات در كشور افغانستان واقع شده است. طول اين مسير در داخل ايران 76.8 كيلومتر و داراي چهار ايستگاه در سنگان، ميوتك، خوشابه و شمتيغ است كه 14 كيلومتر آن تا ايستگاه سنگان امروز مورد بهره‌برداري قرار گرفت. ساخت راه‌آهن خواف- هرات سبب احياي جاده ابريشم از طريق ريلي و اتصال چين به ايران از طريق افغانستان مي‌شود و علاوه بر آن عامل توسعه و پيشرفت منطقه و كشور افغانستان، تكميل و توسعه شبكه ريلي كشورهاي اكو و افزايش ترانزيت كالا از كشورهاي آسياي ميانه به اقيانوس هند و همچنين از طريق ايران به تركيه و اروپا خواهد بود.
گسترش شبكه ريلي كشور، كمك به توسعه و پيشرفت شهر خواف و محدوده مرزي ايران و افغانستان، ايجاد شبكه ريلي مواصلاتي بين ايران و افغانستان و امكان صادرات و واردات بين دو كشور از طريق شبكه ريلي و اتصال افغانستان به آب‌هاي آزاد از ديگر مزاياي اين خط ريلي عنوان شده است. خواف از شهرستان‌هاي استان خراسان رضوي و در 250 كيلومتري جنوب غربي مشهد واقع شده؛ سنگان از جمله شهرهاي شهرستان خواف است. اين شهرستان در نوار مرز شرقي ايران و 123 كيلومتر مرز مشترك با كشور افغانستان دارد.
*منبع: روزنامه اعتماد
**گروه اطلاع رساني**9368**1755
تهران- ايرنا- روزنامه اعتماد در صفحه اقتصاد نوشت: «اهميت خط آهن خواف-هرات در اين است كه اين منطقه در يكي از ثروتمند‌ترين مناطق معدني جهان واقع شده است، از سوي ديگر اگر اين پروژه به اتمام برسد، بخش مهمي از خط آهن چابهار به آسياي ميانه نيز به بهره‌برداري خواهد رسيد.» اينها را عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي در گفت‌وگو با «اعتماد» مي‌گويد.
