اسبی رام ، زیبا و اصیلی كه صاحب نظران آن را با پیشینه بیش از پنج هزار سال به عنوان قدیمی ترین نژاد اسب موجود در جهان ، جد اولیه كلیه اسبهای خونگرم دنیا و بازیابی اش را یكی از بزرگترین كشفهای این هزاره می دانند.
این اسب اصیل ایرانی توسط مجامع مختلف بین المللی در معرض خطر انقراض معرفی شده است.
*كاسپین میراث ملی
هوشنگ افشاری رییس سابق هیات سواركاری گیلان و از پرورش دهندگان اسب كاسپین به خبرنگار ایرنا گفت :جمعیت اسب كاسپین را در گیلان 106 سر ، داده برداری كرده ایم ولی وجود 250 اسب در این استان تخمین زده می شود .
وی كه هم اكنون 20 سر اسب كاسپین ثبت شده جهانی را در باشگاه سواركاری خود دارد علت كاهش جمعیت اسب كاسپین در گیلان را بی توجهی روستاییان و مسئولان عنوان كرد.
وی با بیان این كه اسب كاسپین میراث ملی و ژنتیكی ما محسوب می شود حفاظت از این حیوان نادر و ارزشمند را الزامی خواند .
افشاری افزود: خوشبختانه تمام دنیا به دلیل محسنات موجود در ژن ، طالب این اسب هستند و تمایل دارند با اسبهای بومی خودشان این خون را تلفیق كنند .
وی با تاكید بر لزوم انجام اقدامات پایه ای برای حفاظت همه جانبه از اسب كاسپین اظهار كرد : وظیفه سازمان جهاد ؛ حمایت و حفاظت ، اصلاح نژاد ، تكثیر و تولید نمونه های برتر، ثبت اسبهای موجود و شناسنامه دار كردن آنها و حمایت از برگزاری جشنواره ها در شهرهای مختلف گیلان و استانهای دیگر است .
وی در خصوص تاثیر برگزاری جشنواره ها بر استقبال مردم برای حفاظت از این اسب نادر گفت : خوشبختانه اكنون توجه مردم به این اسب نسبت به قبل خیلی تفاوت پیدا كرده اما هنوز به نقطه مناسب نرسیده است .
وی اظهار كرد : مقاوم و رام بودن ، نیاز به فضای كوچك برای نگه داری ، كم خوراك بودن از جمله مزایای این اسب است .
افشاری با اشاره به مناسب بودن اسب كاسپین برای آموزش سواركاری به كودكان خاطرنشان كرد : چند سال است كه در صدد هستیم در كنار زیبایی توانایی های ورزشی اسب كاسپین را مطرح كنیم .
*لزوم حفاظت از اسب كاسپین در خاستگاهش
خانم آتشه فیروز نیز در حاشیه جشنواره به خبرنگار ایرنا گفت : تا 10 سال پیش این اسب بیشتر در انگلیس پرورش داده می شد اما اكنون در سراسر اروپا در حال پرورش دادن این اسب هستند.
وی با اشاره به این كه امریكا هم اكنون بزرگترین گله اسب كاسپین را دارا است ابراز امیدواری كرد كه جمعیت این نژاد نادر اسب در خاستگاهش گیلان و ایران حفاظت و افزایش یابد.
بابك شكیب از داوران جشنواره نیز در خصوص تاثیرات برگزاری جشنواره گفت : برگزاری جشنواره بی شك در معرفی اسب كاسپین و حفاظت بهتر از آن موثر بوده است.
وی با اشاره به محبوبیت این اسب در جهان خاطرنشان كرد : پرورش این اسب نادر فرصتی برای صادرات به سایر كشورها است.
شكیب یادآور شد: سال گذشته داوران خارجی برای آشنایی با خاستگاه این نژاد به گیلان و مازندران آمدند.
وی برگزاری مسابقات بیشتر در سطح ملی و استانی را شرط اصلی معرفی بهتر این نژاد نادر عنوان كرد.
این كارشناس پرورش اسب خاطرنشان كرد : هم اكنون برای مسابقات اسب هایی از خارج وارد می كنند در حالی كه با پرورش اسب های بومی نظیر كاسپین 80 درصد نیاز به اسبهای خارجی كم می شود.
به گفته كارشناسان اسب كاسپین از حیوانات نادر جهان و از نژادهای مهم اسب در ایران است كه با تاریخ ایران و سواحل جنوبی دریای خزر به خصوص گیلان عجین شده است كه علاوه بر قدمت و سابقه تاریخی از ارزش بالای زیستی ،اقتصادی و فرهنگی برخوردار است .
امروزه اكثر باستان شناسان وجود اسبهای كوچك اندام در قبل از میلاد در ایران را تائید می كنند اسب كاسپین از زمان فتح ایران توسط اعراب در قرن هفتم به فراموشی سپرده شد ، تا این كه سال 1966 میلادی توسط لوئیس فیروز در سواحل جنوبی دریای خزر بازیابی شده و مورد پرورش و تكثیر قرار گرفت .
از سال 1971 میلادی با تشكیل انجمن اسب كاسپین در انگلیس عده ای اقدام به خرید این اسب با قیمتهای ناچیز از روستاییان شهرستانهای فومن ،رضوانشهر ،ماسال و غیره و خارج كردن آن به صورت قاچاق از كشور نمودند و بدین طریق اسب كاسپین وارد كشورهایی مانند انگلیس، امریكا ،استرالیا ،نیوزیلند ،بلژیك و غیره شد.
در سالهای گذشته در مجموع 32 رأس كاسپین از ایران به انگلیس و آمریكا صادر و در آنجا تكثیر شد.
انجمنهای ملی حمایت از این گونه در بیش از 15 كشور و انجمن جهانی آن در انگلیس تأسیس شده است .
بر اساس برخی آمارها هم اكنون تعداد یكهزار و 600 رأس از این اسبها در دنیا وجود دارد.
*ویژگی ها و استانداردهای نژادی اسب كاسپین
قد اسبهای كاسپین ثبت شده در ICS بین 100 تا 125 سانتی متر گزارش شده البته نمونه های كمتر از 100 سانتی متر هم به ندرت دیده می شود .
اسب كاسپین به علت موزونی اندام ،هوش بالا، رام و مهربان بودن مورد توجه قرار گرفته ولی با همه این توصیفات این اسب زیبا در موطن اصلی خود چندان شناخته شده نبود تا این كه با برگزاری همایشها جشنواره ها و اطلاع رسانی از طریق رسانه ها و ارگانهای مختلف مردمی تا حدودی به ارزش و اهمیت این اسب پی بردند.
كارشناسان اختصاص این نژاد به كشور ایران بخصوص سواحل دریای خزر و استان گیلان ، وجود بیشترین تعداد این نژاد در این استان،تنوع ژنتیكی موجود ، نیاز كشورهای خارجی به ژنهای تازه جهت كنترل همخونی ،نیاز جامعه ایران و استان به ایجاد امكانات برای فعالیتهای فرهنگی، تفریحی و افزایش تقاضا برای ورزش سواركاری و در نهایت جذب توریست و رونق بخشیدن به امر گردشگری را از نكات قابل توجه در ضرورت آشنایی هرچه بیشتر و توسعه پرورش اسب كاسپین عنوان می كنند .
گیتی بابایی
/6070/6030
انزلی- ایرنا- پانزدهمین جشنواره ملی زیبایی اسب كاسپین در حالی روز دو شنبه در منطقه آزاد انزلی برگزار شد كه هنوز این موجود نادر حتی در موطن اصلی خود آنگونه كه شایسته است معرفی شده نیست .