به گزارش ايرنا، پروبيوتيك ها يا ميكروب هاي مفيد در سال 1906 به وسيله پروفسور 'مچ نيكو' برنده جايزه نوبل كه در زمينه راز طول عمر مردم يكي از روستاهاي مجارستان تحقيق مي كرد، كشف شد.
تحقيقات وي نشان داد كه راز طول عمر مردم روستاي مورد مطالعه به علت مصرف زياد مواد لبني، ماست و دوغ كه سرشار از ميكروبهاي مفيد است، مي باشد.
امروزه دانشمندان به اين نتيجه رسيده اند كه انواع فراورده هاي لبني به ويژه ماست و دوغ ترش سرشار از پروبيوتيك ها يا ميكروب هاي مفيد است.
اين در حالي است كه بر اساس اسناد تاريخي ايرانيان نخستين مردماني بوده اند كه در چندين هزار سال پيش از ماست و دوغ محلي استفاده مي كردند و كشورهاي تركيه و بين النهرين نيز در مصرف مواد لبني سابقه طولاني مدت دارند.
به گفته پزشكان، پروبيوتيك ها يا ميكروب هاي مفيد به طور طبيعي در بدن همه انسان ها وجود دارند و از سوي ديگر محصولاتي مانند مواد لبني، ميوه و سبزي هاي تازه، موز و سير باعث افزايش و رشد ميكروب هاي مفيد در بدن مي شوند كه به آنها 'پره بيوتيك' مي گويند.
هم اكنون دانشگاه علوم پزشكي مشهد به عنوان قطب تحقيق و بررسي پروبيوتيك و پره بيوتيك ها در كشور شناخته شده و پژوهشگران اين دانشگاه تاكنون بيشترين تحقيقات را در اين زمينه ارائه كرده اند و موفق به نوشتن فصلي از كتاب بين المللي با نام 'پروبيوتيك ها، پره بيوتيك ها و سينبيوتيك ها' با همكاري محققان آمريكايي شده اند.
در همين راستا مشهد در چند روز گذشته ميزبان همايش رويكرد باليني به پروبيوتيك ها و پره بيوتيك ها با حضور پزشكان و متخصصاني از سراسر كشور بود و نقش ميكروب هاي مفيد در كنترل بيماريهاي مانند آلرژيك، بيماري هاي اطفال و نوزادان، بيماري هاي عفوني، بيماري هاي اعصاب و دستگاه ادراري در اين همايش مورد بحث و بررسي قرار گرفت.
* ميكروب هاي مفيد بيماري زا نيستند
پژوهشگر دانشگاه علوم پزشكي مشهد كه تاكنون در زمينه پروبيوتيك ها و پره بيوتيك ها تحقيقات بسيار انجام داده است، در اين باره گفت: در بدن هر انسان 100 تريليون ميكروب غير بيماري زا و بي آزار وجود دارد كه بخشي از آنها مفيد هستند و به آنها پروبيوتيك گفته مي شود.
دكتر حميد آهنچيان افزود: پروبيوتيك ها ميكروب هاي مفيد موجود در بدن انسان هستند كه معمولا در دستگاه گوارش، پوست و ريه ها استقرار دارند و پره بيوتيك ها مواد و محصولاتي مي باشند كه باعث افزايش رشد ميكروب هاي مفيد در بدن مي گردند.
وي با بيان اينكه پروبيوتيك ها اولين بار در سال 1906 كشف شد، اظهار كرد: ميكروب هاي مفيد نقش مهمي در پيشگيري و درمان بيماريهاي مختلف نظير آلرژي و آسم، بيماري هاي گوارشي، حساسيت هاي پوستي، اسهال، دل دردهاي مزمن كودكان، عفونت هاي دستگاه تنفسي، كوليك هاي نوزادان و بيماريهاي اعصاب دارند.
اين پزشك فوق تخصص آلرژي و ايمنولوژي گفت: محصولات 'پروبيوتيك' يا حاوي ميكروبهاي مفيد مانند ماست، دوغ و انواع مواد لبني براي همه گروههاي سني مفيد و سودمند بوده و هيچ ضرري ندارند.
* پروبيوتيك ها و نقش 40 درصدي پيشگيري از عفونت هاي تنفسي
دانشيار دانشگاه علوم پزشكي مشهد افزود: مصرف پروبيوتيك ها و پره بيوتيك ها يا ميكروب هاي مفيد باعث پيشگيري از عفونت هاي تنفسي در فرد به ميزان 30 تا 40 درصد مي شود.
آهنچيان اظهار كرد: اگر در سه سال اول زندگي ميكروب هاي مفيد وارد بدن انسان شوند، نقش مهمي در پيشگيري و كنترل بيماريهاي خود ايمني و آلرژي در سنين بزرگسالي دارند.
وي با بيان اينكه دانشگاه علوم پزشكي مشهد قطب علمي پروبيوتيك ها و پره بيوتيك ها در كشور شناخته شده است، ادامه داد: يك فصل از كتاب مرتبط با پروبيوتيك ها در دانشگاه 'آريزوناي' آمريكا با موضوع پيشگيري از عفونت هاي تنفسي، توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشكي مشهد نوشته شده است.
وي گفت: پژوهشگران دانشگاه علوم پزشكي مشهد از 15 سال گذشته تاكنون 20 مقاله در زمينه پروبيوتيك ها و پره بيوتيك ها ارائه كرده اند كه 10 مقاله از اين تعداد در مجلات علمي و معتبر بين المللي به چاپ رسيده است.
آهنچيان افزود: مصرف ميكروب هاي مفيد به دو طريق از طريق مصرف محصولات حاوي پره بيوتيك مانند سبزي و ميوه تازه يا از طريق فراورده هاي دارويي و مصرف پودرهاي مكمل ميسر است.
وي اظهار كرد: محصولات حاوي پروبيوتيك محصولاتي نظير پنير، ماست و خميردندان هستند و ماست ترش نيز سرشار از ميكروبهاي مفيد است.
* ورود ميكروب هاي مفيد از طريق زايمان طبيعي وشير مادر
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي مشهد با بيان اينكه زايمان به روش طبيعي و مصرف شير مادر باعث ورود ميكروب هاي مفيد به بدن كودك مي شود، گفت: ميكروب هاي مفيد موجود در كانال زايماني و همچنين شير مادر، كودك را در مقابله با بيماريها مقاوم مي سازد.
دكتر حميد آهنچيان افزود: از سوي ديگر مصرف بي رويه و نامناسب آنتي بيوتيك ها باعث از بين رفتن ميكروب هاي مفيد در بدن شده و ميكروب هاي مقاوم و مضر را جايگزين مي كند و در نتيجه فرد را مستعد بيماري مي سازد.
به گفته وي، 90 درصد عفونت هاي تنفسي و بيشتر اسهال ها ويروسي هستند و نيازي به آنتي بيوتيك ندارند در حالي كه برخي پزشكان براي اطمينان از اثربخشي درمان، آنتي بيوتيك ها را تجويز مي كنند.
* خاستگاه اصلي ميكروب هاي مفيد در دستگاه گوارش است
دانشيار دانشگاه علوم پزشكي مشهد نيز در اين زمينه گفت: سرتاسر بدن انسان سرشار از پروبيوتيك ها يا ميكروب هاي مفيد است كه به صورت هم زيستي با بشر عمل مي كنند.
دكتر سيد علي جعفري افزود: خاستگاه اصلي و اثربخشي پروبيوتيك ها يا ميكروب هاي مفيد دستگاه گوارش است و اين ميكروب ها از حفره دهان تا انتهاي دستگاه گوارش را در برمي گيرند، اما در روده باريك و روده بزرگ به وفور يافت مي شوند.
وي اظهار كرد: پروبيوتيك ها در سلامت، افزايش طول عمر و افزايش ايمني بدن نقش مهمي دارند.
اين پزشك فوق تخصص گوارش كودكان ادامه داد: قبل از اينكه داروهاي پروبيوتيك ابداع شوند، انسان ها از زمان هاي قديم مواد سرشار از ميكروب هاي مفيد مانند مواد لبني، ماست و دوغ را استفاده مي كردند.
جعفري گفت: با گذر زمان بشر به اين نتيجه رسيد كه بهتر است ميكروب هاي مفيد را جدا و تكثير كرده و در قالب فراورده هايي وارد بدن كند تا بتواند بيشتر از خاصيت آنها استفاده كند و بدين صورت انواع پروبيوتيك ها به صورت فراورده هاي دارويي و غذايي به بازار عرضه شد.
وي افزود: تاكنون پيشگيري و درمان بيماريهاي گوارشي، عفونت هاي اسهالي و عفونت حاد در كودكان توسط پروبيوتيك ها مطالعه و به اثبات رسيده است.
به گفته وي، از قديم در ايران زمين اگر كسي اسهال مي شد به او كته ماست يا سير ماست مي دادند و امروز نيز ثابت شده است كه اين محصولات سرشار از ميكروب هاي مفيد هستند و براي درمان بيماريهاي گوارشي اثربخشي قوي دارند.
جعفري اظهار كرد: پره بيوتيك ها موادي هستند كه محيط را براي رشد و تكامل ميكروب هاي مفيد آماده مي كنند و در محصولات گياهي مانند سبزي و ميوه جات تازه، سير، موز و مواد لبني به وفور وجود دارند.
وي گفت: پره بيوتيك ها در دردهاي مزمن شكمي كودكان، يبوست هاي كودكان، بيماريهاي التهابي روده و بيماريهاي كبدي و در پيشگيري و درمان چاقي كاربرد دارند.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي مشهد افزود: لازم نيست به دنبال فراورده هاي خاص تجاري و دارويي براي مصرف پره بيوتيك ها باشيم، چرا كه محيط اطراف ما سرشار از مواد غذايي داراي پره بيوتيك است.
وي ادامه داد: پرهيز از مصرف فست فودها، جايگزين كردن دوغ به جاي نوشابه، مصرف فراورده هاي طبيعي و كاهش مصرف فراورده هاي غذايي داراي مواد نگهدارنده، نقش مهمي در تامين ميكروب هاي مفيد دارند.
وي با بيان اينكه مصرف بي رويه آنتي بيوتيك ها در ايجاد اسهال اثبات شده است، اظهار كرد: بهتر است در دوراني كه از آنتي بيوتيك ها استفاده مي شود مصرف مواد لبني مانند ماست، شير و دوغ افزايش يابد تا ميكروب هاي مفيد بدن نيز زياد شوند.
3027 / 6053 گزارشگر: مريم انجيدني ** انتشار دهنده: محمد حسين علي مقدم
مشهد- ايرنا- مادران و مادر بزرگ هاي ما در گذشته از تركيب 'ماست و كته' براي درمان بيماريهاي گوارشي استفاده مي كردند در حالي كه نمي دانستند اين تركيب سرشار از ميكروب هاي مفيد است و بعدها اين ميكروب هاي شفابخش 'پروبيوتيك' نامگذاري شدند.
