تصویب تازه ترین قطعنامه سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (یونسكو) علیه اشغالگری های رژیم صهیونیستی، تیر خلاصی بر روابط تیره یونسكو و رژیم صهیونیستی بود. رژیم اشغالگر قدس در واكنش به تصویب پیش نویس این قطعنامه در بیست و دوم مهرماه، روابط و همكاری های خود با یونسكو را قطع كرد.
بر پایه اعلان این قطعنامه كه در دویستمین نشست سازمان یونسكو و با 24 رای موافق، 6 رای مخالف و 26 رای ممتنع به تصویب رسید، مسجدالاقصی در قدس اشغالی متعلق به فلسطینیان است. یونسكو همچنین 2 محوطه سایت حرم ابراهیمی در الخلیل و مسجد بلال ابن رباح در بیت لحم را بخش تفكیك ناپذیر فلسطین دانست و ضمن اشاره به اهمیت این 2 مكان مذهبی برای پیروان ادیان آسمانی بزرگ اسلام، مسیحیت و یهودیت، فعالیت ها و ساخت و سازهای صهیونیست ها برای ایجاد مسیرهای اختصاصی شهرك نشینان و احداث دیوار حایل در بخش قدیمی الخلیل را محكوم كرد.
** پیشینه اختلاف های یونسكو و رژیم صهیونیستی
سازمان یونسكو در اكتبر 2011 (مهرماه 1390)، عضویت فلسطین در این سازمان را با رای مثبت دو سوم از كل اعضایش تصویب كرد. با پذیرش فلسطین به عنوان صد و نود و پنجمین كشور عضو یونسكو، دور تازه ای از تنش ها میان رژیم صهیونیستی و این سازمان آغاز شد. در اواسط دسامبر 2011 یعنی یك ماه و نیم پس از عضویت كامل فلسطین در یونسكو، برافراشته شدن پرچم فلسطین به عنوان یك عضو مستقل، از سوی مقام های رژیم صهیونیستی به مثابه رد تلاش های جامعه جهانی برای پیشبرد روند صلح خاورمیانه تعبیر شد.
ایالات متحده آمریكا نیز به عنوان حامی اصلی رژیم صهیونیستی در واكنش به این اقدام، پرداخت 60 میلیون دلار كمك این كشور به یونسكو را لغو كرد. درست سه سال پس از عضویت فلسطین در یونسكو، در اكتبر 2014 شورای اجرایی این سازمان، رژیم صهیونسیتی را «اشغالگر» نامید و 2 سال بعد، در آوریل 2016 درخواست رژیم صهیونیستی برای تغییر نام مسجد الاقصی به «جبل الهیكل» از سوی این نهاد بین المللی رد شد. در نهایت، یونسكو در ادامه حمایت هایش از پیشینه فرهنگی و تاریخی فلسطین، پنجشنبه هفته گذشته در آخرین نشست اجرایی خود مسجدالاقصی را از آن مسلمانان دانست و رژیم صهیونیستی را ظالم و اشغالگر خواند.
**واكنش ها به قطعنامه یونسكو
پیش نویس قطعنامه اخیر یونسكو كه به پیشنهاد تشكیلات خودگردان فلسطین و با پشتیبانی كشورهای مصر، الجزایر، مغرب، لبنان، عمان، قطر و سودان مطرح و تصویب شد، واكنش شتابزده «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی را در پی داشت. نتانیاهو در نخستین اظهار نظر پس از قطعنامه یاد شده اظهار كرد: یونسكو تصمیمی عجیب گرفت و مدعی شد هیچ ارتباطی بین اسراییلی ها با دیوار ندبه و كوه هیكل وجود ندارد. وی با اهانت به یونسكو، مصوبه آن را « زشت» و« بی ارزش» خواند و ادعا كرد یونسكو مشروعیت ناچیز خود را هم از دست داده است.
«رووفین ریفلین» رییس رژیم صهیونیستی هم ادعا كرد: هر طرفی كه در جهان ارتباط تاریخی و دینی یهودیان با مكان های مقدس در قدس را نفی كند، خود را تحقیر كرده است. «نفتالی بنت» وزیر آموزش و پرورش رژیم صهیونیستی، در نامه‌ای به «ایرینا بوكووا» مدیر سازمان یونسكو این سازمان را به نادیده گرفتن «هزاران سال رابطه یهودیان» با بیت‌المقدس و كمك به «تروریسم اسلامی» متهم كرد.
افزون بر مقامات، رسانه های صهیونیستی نیز واكنش های سراسر خشمی را به این قطعنامه نشان دادند. روزنامه صهیونیستی «یدیعوت آحرونوت» در این باره نوشت: زمانی كه مشخص شد یونسكو به قطعنامه پیشنهادی فلسطین رای می دهد، اسراییل تلاش های زیادی را در چند هفته گذشته برای كاهش شمار رای های مثبت به این قطعنامه انجام داد و حتی برای نخستین بار نماینده اسراییل به واتیكان رفت.
در كنار واكنش های مقام های رژیم صهیونیستی، آمریكا نیز به تصویب این قطعنامه معترض شد. «مارك تونر» قائم مقام سخنگوی وزارت امور خارجه آمریكا گفت: با قطعنامه یونسكو در مورد 2 محوطه سایت حرم ابراهیمی در الخلیل و مسجد بلال ابن رباح در بیت اللحم، به شدت مخالفیم و این اقدام كمكی به حل مشكلات منطقه نمی كند.
در همین پیوند، سازمان اسلامی، آموزشی، علمی و فرهنگی «آیسسكو» و اتحادیه عرب از تصویب پیس نویس قطعنامه یونسكو استقبال كردند. «سعید ابوعلی» معاون دبیر كل اتحادیه عرب در امور فلسطین و سرزمین اشغالی اظهار كرد كه صدور این قطعنامه بیانگر حق مسلم فلسطینیان و عرب‌ها در قدس و مقدسات اسلامی آن با تایید و حمایت قوانین و معاهدات بین‌المللی است. همچنین «فوزی برهوم» سخنگوی جنبش حماس اقدام یونسكو در تاكید اسلامی بودن مسجدالاقصی را گامی درست عنوان كرد.
** دلایل و پیامدهای تصویب قطعنامه
تصویب پیش نویس قطعنامه علیه رژیم صهیونیستی در حالی صورت می گیرد كه سیاست های سختگیرانه در برخورد با مردم بیت المقدس و اصرار این رژیم برگسترش دامنه اشغالگری در شهری كه آن را «اورشلیم» می خواند، باعث شد یونسكو از رفتارهای این رژیم ابراز تاسف و انزجار كند. این سازمان همچنین مهمترین دلیل تصویب پیش نویس قطعنامه اخیر را «حفاظت از میراث فرهنگی كشور فلسطین» اعلام كرد.
شهر قدس و مسجد الاقصی سال ها محل اختلاف رژیم صهیونیستی و مردم فلسطین در مجامع جهانی بوده است. سازمان ملل متحد این مناطق را اشغالی می‌داند و از رژیم اشغالگر قدس می‌خواهد به مرزهای قبل از جنگ شش روزه 1967 برگردد. رژیم صهیونیستی اما مدعی است دیوار ندبه، تنها موضع باقی مانده از معبد بزرگ و مقدس ترین مكان جهان برای یهودیان است. در این میان، قطعنامه یونسكو ارتباط دینی را كه مهمترین دلیل اشغالگری های رژیم صهیونیستی است، فاقد پیشینه تاریخی می داند و از این رژیم می خواهد به خشونت ها در مسجدالاقصی پایان دهد.
به باور بسیاری از تحلیلگران، تاكید بر اشغالگر بودن رژیم صهیونیستی در پیش نویس این قطعنامه آن را به سندی غیرقابل انكار در زمینه اشغالگری های رژیم صهیونیستی و احقاق حقوق فلسطینیان مبدل می سازد. از دیگر سو، تصویب این قطعنامه در دراز مدت می تواند تلاش صهیونیست ها برای تسلط بر بیت المقدس و ثبت این شهر به عنوان پایتخت را با ناكامی روبرو كرده و به انزوا و رسوایی هرچه بیشتر این رژیم در خاورمیانه و جهان منجر شود.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
خبرنگار: لیلا واحدی**انتشاردهنده: سیدمحمد موسی كاظمی**پژوهشم**9402**9279
تهران- ایرنا- یونسكو در واپسین روزهای هفته گذشته قطعنامه ای تصویب كرد كه بر پایه مهمترین بند آن، مسجد الاقصی در شهر اشغالی قدس متعلق به فلسطینیان است. تصویب قطعنامه تازه یونسكو دور تازه ای از تنش ها را میان این سازمان بین المللی و رژیم صهیونیستی به وجود آورد.
