موضوع بدهی بیمهها به وزارت بهداشت كه مسئولان وزارت بهداشت میزان آن را 10 هزار میلیارد تومان اعلام كردهاند، از بحثهای بسیار داغ رسانهها در یك ماه گذشته است، مسئولان این وزارتخانه اعلام كردهاند كه اگر هر چه زودتر و تا یكی دو ماه آینده حداقل بخشی از این بدهی پرداخت نشود، بحران دارویی در كشور به وجود میآید و بیمارستانهای دولتی وارد مرحله ورشكستگی میشوند.
به گفته مسئولان وزارت بهداشت، پزشكان،پرستاران و كادر بهداشتی- درمانی مراكز دولتی حدود یك سال است كه به علت تاخیر بیمهها در پرداخت مطالبات، كارانه دریافت نكردهاند و این مسئله موجب نارضایتی آنها شده است و خطری است كه میتواند به افت كیفیت خدمات بیمارستانی منجر شود.
از طرف دیگر سازمانهای بیمهگر، از نداشتن اعتبار برای پرداخت مطالبات بیمارستانها و مراكز تابعه وزارت بهداشت سخن میگویند و معتقدند كه همخوان نبودن میزان افزایش اعتبار آنها با میزان افزایش تعرفههای پزشكی در دو سال گذشته عامل اصلی این بدهی بزرگ است.
مسئولان وزارت بهداشت اما خلف وعده بیمهها از تعهداتی كه هنگام شروع طرح تحول سلامت امضا كرده بودند را عامل این مشكل میدانند و معتقدند كه سازمان های بیمهگر بر اساس قانون برنامه توسعه پنجم باید تجمیع شوند و شورای عالی بیمه نیز باید به وزارت بهداشت بیاید تا سیاستگزاری منابع سلامت در اختیار وزارت بهداشت باشد، زیرا «وزارت بهداشت متولی و مسئول سلامت مردم است.»
در حاشیه بیست و دومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها فرصتی دست داد تا در این مورد با بهمن برزگر، عضو هیئت مدیره سازمان بیمه سلامت گفت و گو كنیم.
او در مصاحبه تفصیلی با خبرنگار سلامت ایرنا، اعلام كرد كه تجمیع بیمهها اولویت قانون نیست و وزارت بهداشت باید قبل از آن مطابق قانون برنامه پنجم، نظام ارجاع و پزشك خانواده را اجرا كند، ضمن اینكه قرار بود بر اساس تفاهم بین وزارت بهداشت با بیمهها،بخشی از اعتبارات طرح تحول سلامت در اختیار بیمهها قرار گیرد و همین مسئله عامل بدهی چند هزار میلیارد تومانی، سازمان بیمه سلامت به وزارت بهداشت است.
با هم مشروح این گفت و گو را میخوانیم:
*نظر شما درباره تجمیع بیمهها چیست؟
برزگر: تجمیع بیمهها، اولویت قانون نیست و قانون برنامه توسعه پنجم در حوزه سلامت چند اولویت دیگر دارد كه باید قبل از تجمیع بیمهها اجرا شوند، سوال من از شما این است كه اصلا برای چه باید بیمهها تجمیع شوند؟
*در قانون برنامه توسعه پنجم آمده است كه برای اینكه قدرت خرید خدمت بیمهها افزایش یاید و احتمالا برای جلوگیری از هدررفتن منابع و افزایش كیفیت و پوشش خدمات سلامت، بیمهها باید تجمیع شوند.
برزگر: سوال من از شما این است كه كدام بند از قانون برنامه پنجم را اجرا كردهایم كه حالا می خواهیم به سراغ تجمیع بیمهها برویم، كدام یك از الزامات قانونی نظام ارائه خدمات سلامت اجرا شده است؟ آیا پزشك خانواده اجرا شده است؟ آیا گاید لاین های خدمات سلامت اجرا شده است؟ آیا نظام ارجاع اجرا شده است؟ آیا پرونده الكترونیك سلامت اجرا شده است؟ سطح بندی خدمات اجرا شده است؟ اگر صحبت از قانون برنامه توسعه است، اجرای این مواد قانونی كجا رفته است؛ چرا كسی سراغ آنها را نمیگیرد.
* همه اینها كه گفتید جزو قانون است و باید اجرا شود ولی اینكه یك بند قانون اجرا نشده، دلیل می شود كه مواد دیگر قانون اجرا نشود، همه این موارد جزو قانون برنامه توسعه هستند. فرض كنید این مواد قانونی اجرا شدند، علت مخالفت برخی سازمانهای بیمهگر با تجمیع بیمهها چیست؟
برزگر: اولا فرض شما نادرست است، چون هیچ كدام از این مفاد قانون برنامه پنجم كه گفتم اجرا نشده است، دوم اینكه در قانون برنامه پنجم توسعه، دولت و وزارت بهداشت مكلف شدهاند كه پزشك خانواده، نظام ارجاع، سطح بندی خدمات سلامت و پرونده الكترونیك سلامت را اجرا كنند و این تكلیف قانونی آنهاست اما در مورد تجمیع بیمهها به دولت اختیار داده شده است كه این كار را بكند و الزام قانونی ندارد اما در مورد آن الزامات، دولت اجبار دارد.
نكته بعدی این است كه هدف از تجمیع بیمهها چیست؟ كسانی كه دنبال تجمیع بیمهها هستند، دنبال چه هستند كه الان شرایط آن فراهم نیست و در ساختار فعلی امكان تحقق آن وجود ندارد، همه اهداف آنها از جمله تجمیع منابع برای این است كه توان خرید خدمت بالا برود، اگر سیاستگزاری واحدی باشد، در شرایط فعلی هم میسر است.
سوال بعدی من این است كه مگر اكنون اصلا منابعی در بیمهها وجود دارد كه تجمیع شود، هر چه پول بوده به وزارت بهداشت و بیمارستانها رفته است، منابعی در بیمهها نمانده است كه بخواهد تجمیع شود، منابع مازاد بر اعتبارات بیمهها نیز كه قرار بود بعد از طرح تحول سلامت به بیمهها داده شود نیز داده نشده است، بنابراین چطور بحث تجمیع بیمهها مطرح میشود.
*به هر حال تجمیع بیمهها هم جزو قانون است.
برزگر: بله، جزو قانون است. ما هم در سازمان بیمه خدمات سلامت مجری و تابع قانون هستیم ولی سازمان بیمه سلامت هیچ اختیاری برای اجرای این قانون ندارد.
* تا جایی كه من میدانم، سازمان بیمه خدمات سلامت، موافق تجمیع بیمهها بوده است؟
برزگر: بله، موافق بوده است، هنوز هم موافق است ولی اختیاری برای اجرای آن نداشته است، البته ما در سازمان بیمه سلامت با تجمیع منابع موافق هستیم.
* یعنی با تجمیع بیمهها موافق نیستند؟
برزگر: موافق هستیم ولی شرایط آن فراهم نیست.
*منظورتان از تجمیع منابع چیست؟
برزگر: یعنی هر جا در كشور، منبعی برای سلامت وجود دارد، همه را یكجا جمع كنیم.
*منظورتان این است كه منابع وزارت بهداشت هم به بیمهها بیاید؟
برزگر: بله، دقیقا، در نظام قانونی كشور، بیمهها محور خرید خدمات سلامت هستند،كجای قانون آمده است كه اعتبارات خرید خدمات سلامت جای دیگری برود،منطق قانون همین است.
*منظورتان كدام اعتبارات است؟ رقم آن چقدر است؟
برزگر: من نمیخواهم وارد جزئیات شوم، چون از منظرهای مختلف میتوان رقم های مختلفی را بیان كرد، از جمله اعتبار یك درصد مالیات بر ارزش افزوده و 10 درصد سهم سلامت از محل صرفه جویی هدفمندی یارانهها كه در اختیار وزارت بهداشت است، البته میدانیم كه همه این اعتبارات محقق نشده است.
*ظاهرا در پیش نویس قانون برنامه ششم مطرح شده بود كه بخشی از این اعتبارات حذف شود؟
برزگر: نه، بحث حذف نبود، بحث این بود كه بخشی از این اعتبارات به جای دیگری بود كه منتفی شد و دوباره به وزارت بهداشت برگشت، منظور من این است كه در كل مسیر را اشتباه میرویم.
* چه اشتباهی، به هر حال دستگاههای اجرایی باید قانون را اجرا كنند؟
برزگر: اگر قانون است، همه قانون باید دیده شود، مهمترین بخش قانون برنامه توسعه در حوزه سلامت، پزشك خانواده و نظام ارحاع است كه خیلی مهمتر از تجمیع بیمههاست، الزام قانونی آن هم خیلی بیشتر است، اختیارات اجرای آن هم وجود دارد و نیازی به هیچ نهادی فراتر از وزارت بهداشت و بیمهها برای اجرای آن نیست.
*چرا مواد مربوط به پزشك خانواده و نظام ارجاع اجرا نشد؟
برزگر: برای اینكه در حوزه اجرا، درمان را بر بهداشت و نظام ارجاع ترجیح دادند، وزارت بهداشت، پزشك خانواده و نظام ارجاع را از اولویت خارج كرد.
* چرا سازمان بیمه سلامت برای اجرای این مواد قانونی كاری نكرد؟
برزگر: چون یكجاهایی ما به عنوان سازمان بیمه سلامت، اقتدار قانونی لازم را نداشتیم.
*ولی سازمان بیمه سلامت، برای اجرای طرح تحول سلامت با وزارت بهداشت توافق كرد و تفاهمنامه مشترك را امضا كردید.
برزگر: ببخشید، شما میدانید كه در ساختار دولتی یك سازمان به تنهایی تصمیم نمیگیرد. البته من هم قبول دارم و معتقدم بیمهها باید مقاومت بیشتری میكردند، این نقد شما به بیمهها وارد است.
* ولی مسئولان وزارت بهداشت معتقدند كه بیمهها برای اجرای طرح تحول سلامت پای كار آمدند و قول همكاری دادند اما بعد خلف وعده كردند.
برزگر: خیلی ببخشید، ولی من بر عكس این نظر را دارم، وزارت بهداشت خلف وعده كرده است.
*چطور؟
برزگر: قرار بود، بعد از مدتی منابع طرح تحول سلامت از طریق بیمهها هزینه شود و در این زمینه خلف وعده شده است، همین الان هم بخشی از منابعی كه سازمان بیمه سلامت به وزارت بهداشت بدهكار است، را وزارت بهداشت باید تامین كند و به بیمه بدهد. تا همین الان بر اساس تفاهمی كه بیمه سلامت با وزارت بهداشت داشته است، باید وزارت بهداشت سه هزار میلیارد تومان به سازمان بیمه سلامت بدهد و اگر این پول را بدهند، میتوانیم بخشی از بدهی را پرداخت كنیم.
* از كدام منبع باید این پول را بدهند؟
برزگر: بر اساس تفاهمی كه داشتیم، دولت باید سه هزار میلیارد تومان از اعتباراتی كه به وزارت بهداشت داده است را به سازمان بیمه سلامت میداد تا بتوانیم بدهی را پرداخت كنیم.
* از كدام منبع؟
برزگر: از محل مربوط به حق بیمه افرادی كه تازه بیمه شدند.
* همان 10 میلیون نفر؟
برزگر: حداقل بخشی از این 10 میلیون نفر. بخش دیگر اعتبارات مربوط به افزایش هزینههای كتاب ارزشهای نسبی خدمات سلامت (كتاب جدید تعرفههای پزشكی) است، چرا كه تعرفههای پزشكی دو برابر شد و قرار شد این اعتبارات را به بیمه بدهند تا بتوانیم پرداخت كنیم.
* در تفاهمی كه بین وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت،بود این موضوع هم آمده است؟
برزگر:بله، این موضوع هم بوده است و تا به حال اجرا نشده است.
* از رقم كل 10 هزار میلیارد تومان بدهی بیمهها به وزارت بهداشت، هزار و 500 میلیارد تومان بدهی سازمان تامین اجتماعی و بیش از هشت هزار میلیارد تومان بدهی سازمان بیمه خدمات سلامت است؟
برزگر: بله.
* علت این بدهی بزرگ چیست؟
برزگر: علت آن این است كه وزارت بهداشت در سیستم خود، نظام كنترل هزینه ندارد.
* ولی نظارت و كنترل هزینه وظیفه بیمهها هم هست؟
برزگر: ببخشید، بخشی از این وظیفه به عهده وزارت بهداشت است، اما چون گایدلاین و راهنمای بالینی استاندارد خدمات ندارند و مهمتر از آن چون نظام ارجاع و پزشك خانواده اجرا نشده است، چارچوبی برای كنترل هزینهها در وزارت بهداشت وجود ندارد، بنابراین هر چقدر هم كه پول وارد سیستم شود، به جایی نمیرسیم.
* منظورتان این است كه اعتبارات هدر میرود؟
برزگر: نه، من این حرف را نمیزنم، برداشت من این نیست.
* پس چه شده است؟
برزگر: منظور من این است كه چارچوبی برای مدیریت هزینههای سلامت وجود ندارد، این چارچوب، نظام ارجاع و پزشك خانواده است كه آن را در كشور نداریم. تا زمانی كه مدل پرداخت نظام سلامت، پرداخت به ازای خدمت (فی فور سرویس) است و هر چقدر بیشتر خدمت بدهند، پول بیشتری می گیرند. امكان كنترل هزینهها وجود ندارد و این امكان وجود دارد كه كنترل هزینهها از دست مدیران خارج شود. این كاری است كه باید وزارت بهداشت با همكاری بیمهها اجرا كند و متاسفانه این موضوع از اولویت وزارت بهداشت خارج بوده است.
سازمان بیمه خدمات سلامت حتی در ابتدا اعلام كرد كه حداقل برای 10 میلیون بیمه شده جدید، نظام ارجاع اجرا شود ولی وزارت بهداشت نپذیرفت.
* و این پیشنهاد در تفاهمنامه بین بیمه و وزارت بهداشت برای اجرای طرح تحول سلامت نیامد؟
برزگر: بله، پیشنهاد دادم ولی وزارت بهداشت نپذیرفت، وزارت بهداشت پیشنهاد خودش را در دولت تصویب كرد كه طبق روال قبلی به بیمه شدگان جدید خدمت رسانی شود.
* الان كه به این وضعیت رسیدهایم و بیمهها 10 هزار میلیارد تومان بدهی دارند، به نظر شما راه حل چیست؟
برزگر: راه حل گفت و گوست، فقط در تعامل و گفت و گو و پذیرفتن یك راه حل منطقی میتوانیم از این وضعیت خارج شویم، باید راه حلی باشد كه مبتنی بر منافع همه باشد و مهمتر از همه، منافع بیمه شدگان باید لحاظ شود.
*راه حل مشخص شما چیست؟
برزگر: راه حل را قانونگذار گفته است، راه حل، اجرای پزشك خانواده و نظام ارجاع است و مطابق مصوبه مجلس دولت باید هشت هزار میلیارد تومان اوراق قرضه منتشر كند و بدهی بیم ها را بپردازد.
* افزایش تعرفههای پزشكی در بروز این مشكلات نقشی نداشت؟
برزگر: هزینههای ناشی از تعرفههای جدید و كتاب ارزشهای نسبی خدمات سلامت (كتاب جدید تعرفههای پزشكی) هم بود. مطابق آن تعرفههای پزشكی در دو سال گذشته نزدیك به چهار برابر شده است اما در عوض سرانه بیمهها حدود 50 درصد رشد داشته است.
* و این فاصله بزرگی است.
برزگر: بله فاصله زیادی است. پولهای بخش سلامت به جای اینكه به سرانه سلامت بیمه شدگان اختصاص یابد به ارائه دهندگان خدمات داده شده است.
* این موضوع قابل پیش بینی نبود؟
برزگر: من برای این سوال شما پاسخی ندارم.
* اما الان هر كس، دیگری را محكوم میكند.
بزرگر: من قصد محكوم كردن كسی را ندارم، مسئولان كشور باید این مشكل را حل كنند.
*منظورتان شورای عالی بیمه است؟
بزرگر: بخشی از آن، شورای عالی بیمه است، سازمان برنامه و بودجه و مجلس هم در این زمینه نقش دارند و آنها هستند كه تصمیم میگیرند، به نظر من باید اعتبار یك درصد مالیات بر ارزش افزوده به بیمهها داده میشد.
*رقم آن چقدر بود؟
برزگر: در ابتدا حدود سه هزار میلیاردتومان بود كه الان بیشتر شده است.
* اگر این پول به بیمهها میآمد، مشكل بدهیها حل میشد؟
برزگر: بله، عمده مشكل بدهی سازمان بیمه سلامت بر طرف میشد، پولی كه برای طرح تحول سلامت به وزارت بهداشت رفت باید از طریق بیمهها هزینه میشد.
اجتمام(5)**3063**1569 **انتشار: علی حبیبی
عضو هیئت مدیره سازمان بیمه سلامت در گفتوگوی تفصیلی با ایرنا:
تجمیع بیمهها اولویت نیست/پزشك خانواده باید اجرا شود
۲۴ آبان ۱۳۹۵، ۹:۱۶
کد خبر:
82307165
تهران - ایرنا - عضو هیئت مدیره سازمان بیمه خدمات سلامت از خلف وعده وزارت بهداشت گلایه كرد و درباره تجمیع بیمهها گفت: تجمیع بیمهها اولویت كشور نیست و به جای آن باید پزشك خانواده اجرا شود.