به گزارش ایرنا، روند رو به رشد بیماری های غیرواگیر چالش جدی كشور است كه كلید گره گشایی از این معضل در خودمراقبتی و ارتقاء سلامت مردم نهفته است و این موضوعی است كه در سالهای اخیر به علت درمان محور بودن سیاست های حوزه سلامت كمتر به آن پرداخته شده است.
خودمراقبتی زنجیره رفتارهایی است كه از صدمات به جسم و روان پیشگیری می كند و هر كسی به عنوان سرمایه انسانی ارزشمند جامعه برای پیشبرد اهداف توسعه ای نیازمند آن است و شناخت لایه ها و برنامه های خودمراقبتی به عنوان یك سیاستگذاری مطمئن در حوزه سلامت باید گسترش یابد.
كارشناس مسئول آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشكی اراك گفت: اجرای یك برنامه خودمراقبتی موفق نیازمند مشاركت مردمی و فرهنگ سازی گسترده است و اگر این مهم در جامعه نهادینه شود بسیاری از مخاطرات كنونی در عرصه درمان حذف می شود و اثربخشی نیروی انسانی با نشاط به معنای واقعی برای جامعه رقم می خورد.
نادیا مشایخی افزود: خود مراقبتی اعمالی اكتسابی، آگاهانه و هدفدار است كه مردم در سطوح مختلف روابطشان به ویژه برای خود، فرزندان و خانواده هایشان انجام می دهند تا تندرست بمانند، از سلامت جسمی، روانی و اجتماعی خود حفاظت كنند، نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی خود را برآورده سازند.
به گزارش ایرنا، وی اظهار كرد: این اقدام باعث می شود افراد از چنگال بسیاری از بیماری های جسمی و روانی مصون مانده و طیف بزرگی از حوادث پیشگیری شود.
كارشناس مسئول آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشكی اراك ادامه داد: خودمراقبتی شیوه هوشمندانه در حفظ و ارتقاء سلامت است كه می تواند از بیماری ها پیشگیری گرده و در صورت ابتلا آثار تخریبی آن را به حداقل برساند و مدیریت كند.
مشایخی گفت: سلامت چند علیتی است كه با ابعاد متعددی مواجه است و در زندگی روزمره غفلت از این شاخص ها و گرفتار شدن به رفتارها و عادات غلط می تواند عمر مفید و نشاط و كیفیت زیستی فرد را تحت الشعاع قرار دهد.
وی اظهار كرد: خودمراقبتی الفبای پایه در زندگی است كه سطوح مختلفی دارد و به عنوان یكی از خمیرمایه های رفتاری و شخصیتی باید از سنین پایین در لایه های جمعیتی نهادینه شود تا سرمایه انسانی و منابع مادی و انسانی حفظ و سوگیری موثر در راستای توسعه متوازن داشته باشد.
وی خاطر نشان كرد: واحد آموزش و ارتقاء سلامت حوزه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی اراك در راستای اجرای بند پنجم تحول نظام سلامت در حوزه بهداشت تحت عنوان برنامه ملی ترویج و توسعه خود مراقبتی نسبت به معرفی برنامه به مردم از طریق خانه های بهداشت و مراكز خدمات جامع سلامت و پایگاه های سلامت اقدام كرده است.
كارشناس مسئول آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشكی اراك افزود: 31 هزار و 50 نفر از مردم استان تاكنون به عنوان سفیر سلامت جذب این برنامه های شده اند و از این تعداد 24 هزار و 771 نفر در دوره های هشت ساعته علاوه بر آشنایی با خود مراقبتی و نحوه برنامه ریزی برای اجرای یك برنامه خود مراقبتی موفق كه ابتدا با ارزیابی از وضع سلامت خود آغاز می شود، در زمینه خودمراقبتی در ناخوشی های جزیی با توزیع رایگان یك جلد كتاب در این زمینه آموزش دیده اند.
مشایخی بیان كرد: ناخوشی های بخشی آن دسته از بیماری هایی هستند كه در مدتی كوتاه، بدون درمان یا با درمان های خانگی ساده بهبود می یابد و مردم در صورت توانمندی می توانند مشكل خود را به طور مناسبی حل و از دریافت غیرضروری دارو اجتناب كنند.
به گزارش ایرنا، وی گفت: با توجه به اینكه 6 میلیون مرگ از 38 میلیون مرگ ناشی از بیماری های غیرواگیر در جهان در سنین كمتر از 70 سال رخ می دهد اهمیت تقویت برنامه های خودمراقبتی تعیین كننده است.
كارشناس مسئول آموزش و ارتقاء سلامت دانشگاه علوم پزشكی اراك اضافه كرد: بیش از 80 درصد این مرگ ها در كشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد و افزایش شیوع بیماری های غیرواگیر و ماهیت مزمن، پیشرونده و ناتوان كننده آن ها باعث به وجود آمدن مشكلات عدیده ای می شوند.
مشایخی اظهار كرد: غفلت از خودمراقبتی نیروی مولد جوامع را به طور مستقیم در معرض خطر مرگ و میر، معلولیت و ناتوانی ها قرار می دهد و محصول آن هزینه های درمانی سنگین و افت كیفیت زندگی است.
به گزارش ایرنا، رئیس مركز بهداشت استان مركزی نیز گفت: با توجه به گذار بیماری ها از واگیر به غیرواگیر و حركت از درمان قطعی بیماری ها به مراقبت مادام العمر، نقش مردم در مراقبت از سلامت فردی و اعضای خانواده برای سالم زیستن، مدیریت ناخوشی های جزئی، مدیریت بیماری های حاد و مزمن روز به روز در حال افزایش است، به گونه ای كه طبق برآوردها 65 تا 85 درصد تمام مراقبت ها از نوع خود مراقبتی است.
دكتر جواد نظری افزود: هر انسانی به طور ذاتی توان و استعداد مراقبت از خود را داراست و با برنامه های خود مراقبتی می توان به بیدار كردن استعدادها و پرورش توانمندی های بالقوه افراد پرداخت.
وی اظهار كرد: خود مراقبتی مهمترین شكل مراقبت اولیه چه در كشورهای توسعه یافته و چه در كشورهای در حال توسعه است.
رئیس مركز بهداشت استان مركزی ادامه داد: چهار بیماری دیابت، فشار خون بالا، سرطان و بیماری های مزمن تنفسی به همراه چهار عامل خطر كم تحركی، تغذیه ناسالم، مصرف الكل و دخانیات مهمترین علل مرگ و میر ناشی از بیماری های غیرواگیر است كه احتمال مرگ ناشی از بیماری های غیرواگیر را افزایش می دهند.
دكتر نظری عنوان كرد: به همین دلایل سازمان جهانی بهداشت كنترل این بیماری ها و عوامل زمینه ساز آن ها را به عنوان هدف اصلی برای كاهش 25 درصد مرگ و میر ناشی از بیماری های غیرواگیر تا سال 2025 تعیین كرده است.
وی خاطر نشان كرد: بیماری های غیرواگیر مسئول بیش از 53 درصد از بیماری های جهان است و بیش از 76 درصد كل بار بیماری های در ایران به بیماری های غیرواگیر اختصاص دارد.
رئیس مركز بهداشت استان مركزی اضافه كرد: پایه پیشگیری از بیماری های غیرواگیر، شناسایی عوامل خطر اولیه و پیشگیری و كنترل این عوامل است.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی استان مركزی نیز گفت: خود مراقبتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و مردم باید به این مهم توجه جدی داشته باشند.
دكتر حسن طاهر احمدی افزود: بسیاری از بیماری های سخت با توجه به خود مراقبتی پیشگیری می شود.
وی بیان كرد: شواهد نشان داده خودمراقبتی باعث كاهش ویزیت عمومی تا 40 درصد، كاهش ویزیت های سرپایی تا 17 درصد، كاهش ویزیت های بعدی بیماری ها تا 50 درصد، كاهش بستری شدن در بیمارستان تا 50 درصد، كاهش و یا تعدیل مصرف داروها و كاهش روزهای غیبت از كار تا 50درصد شده است.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی استان مركزی افزود: بخش های خود مراقبتی شامل ارتقاء سلامت، اصلاح سبك زندگی، پیشگیری از بیماری، خود ارزیابی، حفظ سلامت و مشاركت در درمان و توانبخشی است.
دكتر طاهر احمدی تاكید كرد: توانمند شدن افراد در زمینه خود مراقبتی امری ضروری است و همه باید به شعار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی كه هر خانه ایرانی یك خانه سلامت توجه جدی داشته باشند.
وی عنوان كرد: شهروندان استان مركزی می توانند از هر خانوار یك نفر از اعضای آن كه حداقل دارای هشت كلاس تحصیلات داشته باشند با در دست داشتن كد ملی برای تشكیل پرونده سلامت و به عضویت درآمد در برنامه سفیران سلامت به مراكز خدمات جامع سلامت، پایگاه های سلامت و خانه های بهداشت این استان مراجعه كنند تا با استفاده از كتب و محتواهای آموزشی و آموزش های لازم در راستای خود مراقبتی توانمند شوند.
از 27 تا سوم آذرماه به عنوان هفته جهانی خود مراقبتی نامگذاری شده است.
3005/6013/خبرنگار: معصومه صفری**انتشار دهنده:مژگان حیدری*
اراك - ایرنا - خودمراقبتی، نظامی هدفمند است كه بر مبنای رفتار آگاهانه زیستی بنا شده و به افزایش طول عمر و شرایط بهتر زندگی می انجامد.
