به گزارش ایرنا، موضوع تایوان از زمان پیروزی انقلاب چین در سال 1949 میلادی به دلیل حمایت های آمریكا از حكومت این جزیره، همواره از چالش های جدی در روابط دو قدرت مهم جهانی یعنی چین و آمریكا بوده است.
گرچه در سال 1972 آمریكا با برقراری روابط با چین و موافقت با چین واحد، عملا در مسیر بهبود روابط با این كشور پیش رفت اما هیچگاه نخواست كه از بهره برداری از تایوان به عنوان یك ابزار فشار علیه دولت پكن دست بردارد.
چین و آمریكا اصول مربوط به نحوه برخورد با موضوع حساس تایوان را بر اساس بیانیه های مشتركی كه در سال های 1972، 1978 و 1982 امضا شده است تعیین كرده اند كه مخالفت با هر گونه حركت استقلال طلبانه تایوان از چین مهمترین بخش این توافقات است.
با اشاره به موارد یاد شده، این اولین بار از سال 1979 است كه یك رئیس جمهوری آمریكا بدون توجه به اصل «چین واحد» و بر خلاف تعهدات خود با دولت چین، مستقیما با رئیس حكومت تایوان گفت وگو می كند. این در حالیست كه ترامپ در این گفت وگو از «تسای اینگ ون» به عنوان رئیس جمهور یاد كرده است.
«تسای اینگ ون» كه اواخر دی ماه سال 94 در انتخابات ریاست جمهوری منطقه تایوان پیروز شد از حزب پیشرو یا توسعه دمكراتیك است و اولین زن تایوانی محسوب می شود كه قدرت را در این جزیره در اختیار گرفته است.
حزب او از دیدگاه چین دارای دیدگاه های استقلال طلبانه است و بخش هایی از اساسنامه آن از استقلال و منفك شدن تایوان از چین حمایت كرده است.
این حزب روابط نزدیكی نیز با آمریكا دارد و چین نگران است كه به قدرت رسیدن آن در تایوان تمامی تلاش هایش را برای نزدیك شدن به وحدت با تایوان بی نتیجه و خنثی كند.
البته آمریكا بزرگترین فروشنده تسلیحات به تایوان در حدود چهار دهه گذشته نیز به حساب می آید و روابط میان دو كشور به این شكل برقرار بوده اما رفتاری كه «ترامپ» دیروز (پنجشنبه) انجام داد در نوع خود عجیب بود كه خشم چین را در پی داشت.
این موضوع حتی باعث شده است تا «وانگ یی» وزیر امور خارجه چین امروز شنبه در مصاحبه ای با شبكه خبری فونیكس به صراحت اعلام كند، تمجید از تایوان توسط رئیس جمهوری منتخب آمریكا شرایط موجود و اصل چین واحد را تغییر نخواهد داد.
وی در حالی كه تلاش می كرد از آثار منفی این اقدام ترامپ بكاهد، خاطر نشان كرد: دولت آمریكا سالهاست كه می گوید به اصل چین واحد پایبند است.
با این حال نباید فراموش كرد كه ترامپ با این كار تابوی چند دهه گذشته در برقرار نبودن مجرای رسمی ارتباط میان رهبران آمریكا و تایوان را شكست و این می تواند نقطه عطفی در روابط طرفین باشد و همزمان باعث تیرگی فزاینده مناسبات پكن - واشنگتن گردد.
پكن بارها اعلام كرده است كه هیچ كشور دارای حق حاكمیتی كه با چین روابط رسمی دارد نباید ارتباطات رسمی از این دست با تایوان داشته باشد.
وزیر امور خارجه چین با اشاره به گفت و گوی تلفنی دیروز ترامپ با «تسای» گفت كه اصل چین واحد زیربنای روابط سالم و توسعه پایدار مناسبات چین و آمریكا محسوب می شود كه باید به آن توجه شود.
ترامپ در مذاكره تلفنی خود با رهبر تایوان اعلام كرد كه كشورش خواستار روابط مستحكم تر سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و امنیتی با تایوان است.
ترامپ همچنین به قدرت رسیدن تسای در انتخابات ریاست جمهوری تایوان در ماه ژانویه را به وی تبریك گفت و سپس در توییتی نوشت: «جالب است كه ما میلیاردها دلار معاملات تسلیحاتی با تایوان داریم اما نباید یك پیام تبریك بین دو طرف رد و بدل شود.»
تارنمای ژاپن نیوز گزارش كرده كه رهبر تایوان خواستار حمایت ترامپ از مشاركت و نقش فعال این منطقه در مسایل بین المللی شده است.
فارغ از اینكه این گفت و گوی تلفنی چه نتیجه ای در روابط چین و آمریكا خواهد داشت باید در نظر داشت كه این اقدام ترامپ عبور از خط قرمز چین محسوب می شود و این نكته ای است كه بارها دولت پكن به دیگر كشورها در این ارتباط هشدار داده است.
تارنمای «ساوت چاینا» از هنگ كنگ نیز در گزارشی با اشاره به اینكه رهبر تایوان ابتدا به رئیس جمهوری منتخب آمریكا تلفن زده است، به نقل از «وانگ یی» وزیر امور خارجه چین نوشت: این گفت وگوی تلفنی حقه زیبایی بود كه رهبر تایوان بكار گرفت اما این موضوع باعث تغییر اصل چین واحد نمی شود.
مقام های چین و تایوان در سال ۱۹۹۲ میلادی به توافقی رسیدند مبنی بر اینكه هر اقدامی در این منطقه و در روابط طرفین بر اساس اصل چین واحد باشد.
تایوان و چین در پایان جنگ داخلی سال 1949 میلادی از یكدیگر جدا شدند، اما پكن این جزیره را بخشی از خاك كشور چین می داند و مایل است كه در تایوان نیز بعد از پیوستن به سرزمین مادری، الگوی یك كشور و دو نظام همچون هنگ كنگ وجزیره ماكائو پیاده شود.
در جریان جنگ داخلی چین در سال 1949، «مائو زدونگ» رهبر حزب كمونیست چین قدرت را در این كشور به دست گرفت و «چیانگ كای شك» رئیس دولت وقت چین در آن زمان با گریختن به جزیره تایوان و انتخاب تایپه به عنوان پایتخت موقت، خود را حاكم بر حق سرزمین چین و مغولستان اعلام كرد.
دولت تایوان در اوایل دوران جنگ سرد از سوی بسیاری از كشورهای غربی تنها دولت مشروع چین شناخته می شد؛ با این حال در سال 1971 از سازمان ملل متحد اخراج شد و كرسی خود را به جمهوری خلق چین واگذار كرد.
آساق**1597*انتشاردهنده: فرهاد راستی
پكن - ایرنا - روابط چین و آمریكا كه همیشه به دلیل مساله تایوان تیره بوده بار دیگر به دلیل گفت وگوی تلفنی دونالد ترامپ رئیس جمهوری منتخب آمریكا با خانم «تسای اینگ ون» رهبر این جزیره به خطر افتاد و این موضوع می تواند روابط دیپلماتیك دو كشور را به خطر اندازد.
