اوایل سال 2016 میلادی با سفر رسمی الهام علی اف به جمهوری اسلامی ایران همراه بود كه این دومین سفر رییس جمهوری آذربایجان در دوران مسوولیت حسن روحانی به كشورمان بود .
در این سفر رییس جمهوری آذربایجان كه در ماه فوریه انجام گرفت 11 سند همكاری با هدف توسعه و شتاب بخشیدن به سطح همكاری دو كشور به امضا رسید .
این توافقنامه هاحوزه های مختلف اقتصادی ، انرژی ، بهداشتی ، كار و تامین اجتماعی ، سرمایه گذاری متقابل ، بخش خصوصی ، گمرك ، همكاری در زمینه ساخت نیروگاه برق آبی را در بر می گرفت.
جمهوری آذربایجان این اسناد امضا شده را برای گسترش روابط و همكاری های دو كشور مهم ارزیابی كرد .
الهام علی اف رییس جمهوری آذربایجان پس از این سفر در یك تماس تلفنی با حسن روحانی همتای ایرانی خود اعلام كرد با اجرای این توافقات حاصله در تهران، فصل نوینی در روابط دو كشور گشوده می شود.
جمهوری آذربایجان همچنین توافقنامه میان این كشور و جمهوری اسلامی ایران در زمینه تكمیل سد خدا آفرین و ساخت یك نیروگاه برق آبی جدید بر روی رود ارس را یك سند تاریخی مهم عنوان كرد.
یكی از رویداد مهم سال جاری در روابط دو كشور سفر حسن روحانی رییس جمهوری ایران در ماه اوت به جمهوری آذربایجان و برگزاری دیدار سه جانبه روسای جمهوری اسلامی ایران ، جمهوری آذربایجان و روسیه در باكو بود .
قبل از این سفر محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ماه آوریل به منظور حضور در دیدار سه جانبه وزیران امور خارجه كشورمان ، جمهوری آذربایجان و روسیه به باكو سفر كرد .
وزیر امور خارجه كشورمان در دیدار با الهام علی اف گسترش روابط با آذربایجان و دیگر همسایگان را سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران اعلام كرد .
باكو پایتخت جمهوری آذربایجان قبل از دیدار سه جانبه روسای جمهوری این كشور ، ایران و روسیه كه در 8 اوت ( برابر 18 مرداد ماه ) برگزار شد ، میزبان نشست سه جانبه وزیران خرجه سه كشور در هفتم آوریل ( برابر 19 فروردین ماه ) شد .
محمد جواد ظریف ، المار محمدیاراف و سرگئی لاورف وزیران امور خارجه ایران ، جمهوری آذربایجان و روسیه زمینه های مختلف گسترش روابط و همكاری های دو و سه جانبه و مسائل منطقه ای را بررسی كر دند .
محمد جواد ظریف بر اهمیت گسترش همكاری های سه كشور در حوزه راه آهن، حمل و نقل و ارتباطات، همكاری های مرزی، مبارزه با تروریسم، همكاری در زمینه های فرهنگی و گفت و گوی ادیان و همكاری های بانكی تاكید كرد.
سفر رییس جمهوری اسلامی ایران در ماه اوت سال جواری به جمهوری آذربایجان و برگزاری دیدار سه جانبه روسای جمهوری ایران ، جمهوری آذربایجان و روسیه در باكو رویداد تار یخی مهم در روابط دوجانبه و منطقه ای به شمار می رود .
دیدار سه جانبه روسای جمهوری ایران ، آذربایجان و روسیه در باكو در واقع پایه گذار فرمت جدید همكاری های منطقه ای بود و این دیدار تاریخی مورد توجه مجامع بین المللی قرار گرفت .
در بیانیه مشترك سران ایران ، روسیه و آذربایجان امضا شده در پایان این دیدار عزم راسخ سه كشور برای گسترش همكاری در همه زمینه ها انعكاس یافته است .
این دیدار به اجرای برخی پروژه های منطقه ای و بخصوص استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت های ترانزیتی سه كشور از طریق تكمیل دالان جمل و نقل شمال – جنوب ، تحرك جدی بخشیبد .
گفتنی است جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران از ابتدای سال جاری تلاش های خود در جهت عملی كردن توافقات حاصله میان دو كشور را ادامه دادند و در این راستا كمیسیون مشترك همكاری های اقتصادی دو كشور بسیار فعال بوده است .
در رابطه با این تلاش های كمیسیون مشترك همكاری های اقتصادی الهام علی اف رییس جمهوری آذربایجان مدال دوستی این كشور را به محمود واعظی رییس ایرانی این كمیسیون اعطا كرد .
برگزار مراسم كلنگ زنی پل ریلی آستارا – آستارا در مرز دو كشور رویداد مهم در راستای اتصال خطوط آهن دو كشور همسایه آذربایجان و ایران در قالب تكمیل دادلان حمل و نقل شمال –جنوب بود .
این مراسم 20 آوریل ( برابر 1 اردیبهشت ماه ) با حضور روسای كمیسیون مشترك همكاری های اقتصادی و مسوولان راه دو كشور برگزار شد .
همچنین بر اساس توافقات حاصله میان دو كشور همزمان با این ساز ه حمل و نقل ساخت خط ریلی 8.3 كیلومتری از ترمینال راه آهن آستارای جمهوری آذربایجان تا مرز ایران و نیز ساخت خط ریلی 1.7 كیلومتری و ترمینال جابجای محموله ها در خاك ایران آغاز شد .
بر اساس كار های انجام گرفته در این راستا اداره راه آهن جمهوری آذربایجان در اواسط آبان ماه طی گزارشی از پایان كارهای ساخت و ساز خط ریلی جدید 8.3 كیلومتری از پایانه راه آهن آستارای جمهوری آذربایجان تا مرز جمهوری اسلامی ایرانرا خبر داد .
همچنین بنا به توافق حا صله در سفر اخیر محمود واعظی به جمهوری آذربایجان مراسم افتتاح این خط و نیز پل ریلی جدید در مرز مشترك دو كشور تا عید نوروز برگزار خواهد شد .
همچنین برگزاری مراسم كلنگ زنی كارخانه مشترك خودروسازی ایران و جمهوری آذربایجان در كوی صنعتی نفتچالا واقع در 168 كیلومتری جنوب باكو یكی از رویداد های مهم در عرصه همكاری های اقتصادی دو كشور می باشد.
ظرفیت تولید این كارخانه كه بر اساس طرح مشترك 15 میلیون دلاری شركت های ایران خودرو و 'آذیوروكار' احداث می شود، 10 هزار دستگاه خودرو سواری در سال خواهد بود .
كارخانه مشترك خودروسازی ایران و جمهوری آذربایجان در كوی صنعتی نفتچالا در سال 2018 میلادی مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت و در آن چهار مدل خودروی رانا، دنا، سورن و سمند تولید خواهد شد .
با مرور بر سفرهای متقابل و مرتب مقامات دو كشور و نیز مذاكرات انجام گرفته و توافقات حاصل شده میان جمهوری آذربایجان و ایران می تواند گفت ، دو كشور برای استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت های موجود برای توسعه روابط اقتصادی در شرایط مناسبات سیاسی بسیار خوب عزم راسخ دارند .
در حال حاضر ساخت كارخانه مشترك داروسازی در حومه باكو و نیز بیمارستان جمهوری اسلامی ایران در پایتخت جمهوری آذربایجان در دستور كار دو طرف می باشد .
همچنین بر اساس آمار اعلام شده، در حال حاضر 450 شركت با سرمایه گذاری جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان فعال بوده و توسط ایران در اقتصاد جمهوری آذربایجان 2.5 میلیارد دلار از جمله یكصد و 50 میلیون دلار در حوزه های غیر نفتی سرمایه گذاری شده است .
میان دو كشور بطور كلی 40 سند همكاری در حوزه های اقتصادی مختلف به امضا رسیده و امضای 21 سند دیگر نیز در دستور كار قرار می گیرد .
در شرایط كسترش همكاری های اقتصادی دو كشور به منظور معرفی هر بیشتر ظرفیت ها و توانمندی های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران ، دومین نمایشگاه تخصصی ایران پروژه 19 سپتامبر ( برابر 29 شهنریور ماه ) باد حضور 50 شركت كشورمان در باكو برگزار شد .
بازدید كنندگان این نمایشگاه فرصت آشنای نزد یك با دست آوردهای كشورمان حوزه های نفت و گاز و پتروشیمی، ساختمان و انرژی، آب و برق و خدمات فنی و مهندسی را داشتند .
سطح بالای روابط سیاسی جمهوری آذربایجان و ایران به برقراری و تقویت تعاملات دو كشور در سایر عرصه ها كمك كرده است و در چنین شرایط سفر اولین ناو گروه نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران متشكل از ناوهای دماوند و جوشن حامل پیام صلح و دوستی به جمهوری آذربایجان بیانگر این واقعیت می باشد .
تعمیق تعامل سیاسی و اقتصادی جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران همچنین به كسترش روابط مردمی دو كشور از جمله افزایش سفرهای گردشگری متقابل تحرك بخشیده است .
بنا به امار رسمی اخیر جمهوری آذربایجان سفرهای گردشگری از جمهوری اسلامی ایران در سال جاری میلادی در مقایسه با یك سال قبل 58 درصد ا فزایش یافته است .
همچنین سفرهای زیارتی ، بازرگانی و درمانی شهروندان جمهوری آذربایجان مانند سالهای قبلی در سال جاری نیز بطور قابل توجه بوده و مسوولان نهادهای مربوطه ایران و جمهوری آذربایجان با توجه به اهمیت افزایش سفرهای متقابل گردشگری برای اقتصاد و تعاملات مردمی دو كشور طرح های مشترك با هدف بهبود بخشیدن به شرایط در این عرصه اجرا می كنند كه راه اندازی قطار مسافربری نخجوان – تبریز – تهر ان مشهد یكی از طرح های مهم در این حوزه می باشد .
كارشناسان بر این باور هستند ، بحران اقتصادی و مالی در جهان و كاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی ایجاب می كند تا دو كشور همسایه برای مقابله با تاثیرات منفی این بحران به تعاملات خود در حوزه های اقتصادی مختلف بیافزایند و بصورت مشترك از ظرفیت های یكدیگر به نحو احسن بهرمند شوند .
همچنین چالش ها و تهدیدات موجود در منطقه از جمله ضرورت مبارزه مشترك با تروریسم بین المللی در منطقه برقراری روابط تنگاتنگ و همكاری های گسترده میان جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران را ایجاب می كند و بنابر این در سال 2017 میلادی شاهد آغاز اجرای طرح های مهم اقتصادی میان دو كشور خواهیم بود .
خاورم ** 337*1579
انتشار دهنده:مرضیه فاتحی علیشاه
باكو - ایرنا – سال 2016 میلادی سالی پرتحرك در روابط جمهوری آذربایجان و ایران بود و سه دیدار روسای جمهوری دو كشور در 9 ماه اخیر نیز بیانگر این واقعیت می باشد .
