توانمندسازی نیروی انسانی محقق و توجه به كیفی سازی پژوهش ها

به گزارش ایرنا، اهداف معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی به طور كلی در دو بخش شامل تحقیقات دانشگاهی و فناوری خلاصه می شود و با توجه به اهمیتی كه این وزارتخانه در دولت یازدهم برای بخش پژوهش كشور قائل است، یك درصد از اعتبارات این وزارتخانه علاوه بر اعتبارات تعیین شده برای معاونت تحقیقات، در اختیار بخش تحقیقات پزشكی قرار گرفته است.
در بخش تحقیقات دانشگاهی، این معاونت همواره تلاش داشته با تدوین برنامه های زیربنایی همچون برنامه های حمایتی و آموزشی به ظرفیت سازی در حوزه انسانی بپردازد و در كنار ارتقای سطح علمی محققان، با ارایه تسهیلات حمایتی آنها را جذب كرده و مانع از مهاجرت آنها شود.
دكتر شاهین آخوندزاده قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در این خصوص به خبرنگار علمی ایرنا گفت: برگ برنده ما در ایران نیروی انسانی است؛ ما از نظر منابع مالی نمی توانیم با كشورهای پیشرفته و حتی برخی كشورهای همسایه رقابت كنیم اما نسل جوان بسیار باهوش و توانمند و همچنین اعضای هیات علمی دانشمندی داریم كه پیشرفت های علمی كشور را مدیون آنها هستیم.

** اعطای گرنت 25 میلیون تومانی به اعضای هیات علمی
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت یكی از اقدامات حمایتی این معاونت در راستای جذب نخبگان علمی كشور را اعطای گرنت یا اعتبار 25 میلیون تومانی به اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشكی سراسر كشور عنوان كرد و گفت: امسال نیز در ادامه فعالیت های سال های گذشته این تسهیلات در اختیار نخبگان علمی قرار گرفته است.
آخوندزاده اظهار كرد: گروهی از اعضای هیات علمی و محققان كه جزو فرهیختگان پژوهشی كشور هستند و اچ ایندكس 15 به بالا دارند، در سال گذشته و همچنین در سال جاری مورد حمایت ویژه قرار گرفته اند.
وی افزود: این حمایت ها به صورت گرنت های تحقیقاتی 25 میلیون تومانی در سال گذشته به 290 نفر از این نخبگان اعطا شد و امسال نیز در روز پنجم اسفند ماه این تسهیلات تحقیقاتی به تعداد 420 نفر عضو هیات علمی تعلق می گیرد.
آخوندزاده خاطرنشان كرد: پارسال 290 عضو هیات علمی دانشگاه های علوم پزشكی ایران دارای اچ ایندكس بالای 15 بودند كه تعداد آنها امسال به 420 نفر رسیده است؛ این وضعیت بسیار قابل توجهی است كه در ایران تنها در حوزه پزشكی این تعداد عضو هیات علمی دارای اچ ایندكس بالای 15 هستند درحالی است كه به عنوان مثال در كشور مصر با جمعیتی معادل جمعیت ایران در كل رشته های علمی حدود 150 محقق دارای اچ ایندكس بالای 15 هستند و این نشان می دهد كه ما از نظر نیروی انسانی بسیار توانمند هستیم.

** برگزاری كارگاه های آموزشی
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت برگزاری كارگاه های آموزشی برای اعضای هیات علمی را از دیگر برنامه های این معاونت در سال جاری عنوان كرد و گفت: موسسه ملی توسعه تحقیقات پزشكی كشور امسال نیز در ادامه برنامه های سال های گذشته، بیش از 25 كارگاه ملی را برگزار كرده است.
آخوندزاده افزود: به منظور گسترس تعاملات بین المللی، 95 درصد مدرسان این كارگاه ها اساتید ایرانی مقیم خارج از كشور یا اساتید خارجی و 5 درصد نیز از اساتید داخل كشور بودند.
وی خاطرنشان كرد: گزینش تعداد كمی از اساتید داخل كشور برای این كارگاه ها به این معنا نیست كه ما در ایران مدرس برای برگزاری این كارگاه ها نداریم بلكه به منظور گسترس تعاملات بین المللی با مراكز علمی جهان كارگاه ها به این صورت برگزار شده است.

** فراهم كردن دسترسی محققان كشور به منابع الكترونیك
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت فراهم كردن امكان دسترسی محققان كشور به منابع الكترونیك علمی تحقیقاتی بین المللی را از دیگر اقدامات این معاونت در سال جاری دانست و افزود: هر ساله بودجه قابل توجهی از وزارت بهداشت به این منظور اختصاص می یابد كه امسال نیز مبلغی حدود 45 میلیارد تومان اختصاص یافته است.
آخوندزاده اظهار كرد: این برنامه باعث شده كه تمام دانشگاه های علوم پزشكی در چند سال گذشته به صورت مستمر بتوانند به منابع الكترونیك بین المللی از جمله نشریات علمی دسترسی داشته باشند و در راستای ارتقای سطح علمی خود و كیفی شدن تولیدات علمی از آنها بهره مند شوند.

** راه اندازی سامانه علم سنجی
وی گفت: راه اندازی «سامانه علم سنجی اعضای هیات علمی» از دیگر برنامه های اجرا شده است كه طی آن اعضای هیات علمی می توانند به صورت آنلاین اطلاعات مربوط به فعالیت های علمی خود را در این سامانه قرار دهند.
آخوندزاده اظهار كرد: درحال حاضر 17 هزار نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه های علوم پزشكی سراسر كشور عضو این سامانه هستند و به صورت آنلاین اطلاعات علم سنجی شامل تعداد مقالات، موضوعات مقالات، میزان استنادات به مقالات و اچ ایندكس خود را در آن اعلام می كنند.
وی ادامه داد: این سامانه كه امسال به طور كامل به بهره برداری رسید، اطلاعات بسیار ارزشمندی را در رابطه با تولید علم پزشكی كشور گرد می آورد. آخوندزاده با اعلام این خبر كه «سامانه جامع نشریات الكترونیك» نیز هفته آینده راه اندازی می شود، در مورد آن توضیح داد: اطلاعات 40 هزار نشریه معتبری كه دانشگاه های علوم پزشكی ما به آنها دسترسی دارند به همراه اطلاعات مربوط به 400 نشریه علمی پژوهشی ایران، در این سامانه قرار دارد و محققان می توانند از این منابع استفاده كنند.
وی اظهار كرد: همچنین در این سامانه فهرست نشریات نامعتبر نیز منتشر می شود تا به این طریق محققان این نشریات را شناخته و به آنها استناد نكنند.

** پزشك پژوهشگر، دستیار پژوهش و پسادكترا
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در مورد سایر برنامه های معاونت برای جذب نخبگان پزشكی كشور به اجرای برنامه پزشك پژوهشگر، دستیار پژوهش و دوره پسادكترا اشاره كرد و گفت: این برنامه كه از حدود سه سال گذشته آغاز شده، همچنان با جذب تعداد بیشتری از نخبگان پزشكی كشور درحال اجرا است.

** پزشك پژوهشگر
آخوندزاده در مورد برنامه پزشك پژوهشگر توضیح داد: در دو دوره گذشته حدود 24 نفر جذب این برنامه شده اند و امسال نیز قرار است 12 نفر دیگر جذب این دوره شوند.
وی گفت: بخشی از دانشجویان پزشكی، دندانپزشكی و داروسازی برای دسترسی به امكانات پژوهشی قوی تر اقدام به مهاجرت می كنند و این برنامه پزشك پژوهشگر می تواند این زمینه تحقیقاتی را ایجاد كند و تا حدودی مانع از مهاجرت آنان شود.
آخوندزاده اظهار كرد: برنامه پزشك پژوهشگر یك برنامه مشترك بین بنیاد نخبگان و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و معاونت تحقیقات وزارت بهداشت است كه طی قراردادی با این مراكز قرار بر این شد كه 70 درصد اعتبارات پژوهشی این طرح را این دو نهاد تامین كند اما تاكنون این حمایت به خوبی انجام نشده و وزارت بهداشت با چالش های متعددی برای تامین اعتبار این برنامه مواجه است.
وی گفت: از دوستان خود در این دو نهاد تقاضا داریم در شرایط كنونی كه باید زمینه های جذب دانشجویان جوان بیشتر فراهم شود، حمایت های لازم را اعمال كرده تا برنامه با قوت بیشتر پیش رود.

** دستیار پژوهش
آخوندزاده اظهار كرد: بسیاری از فارغ التحصیلان جوان داروسازی، پزشكی و دندانپزشكی طرح خود را در ایران انجام نمی دادند و وثیقه می گذاشتند و به خارج از كشور می رفتند ما برای این گروه برنامه ای ایجاد كردیم كه طرح خود را در مراكز تحقیقاتی معتبری كه خودشان انتخاب می كنند، بگذرانند و به آنها حقوق نیز می دهیم.
وی افزود: این برنامه نیز قرار بود با مشاركت بنیاد نخبگان اجرا شود به این صورت كه بخشی از حقوق این فارغ التحصیلان را بنیاد نخبگان و بخشی را وزارت بهداشت پرداخت كند كه در این بخش نیز بنیاد نخبگان حمایت لازم را انجام نداد و برای این كه برنامه شكست نخورد، تمام منابع مورد نیاز آن را تاكنون معاونت تحقیقات وزارت بهداشت تامین كرده است.

** دوره پسادكترا
آخوندزاده اظهار كرد: افرادی كه دوره پی اچ دی خود را گرفته اند اما هنوز رزومه قوی ندارند كه بتوانند جذب هیات علمی یا مراكز تحقیقاتی شوند، باید حدود دو سال دیگر كار تحقیقاتی انجام دهند تا به سطح لازم برای عضویت در هیات علمی، برسند.
وی افزود: این مرحله برای فارغ التحصیلان جوان مرحله بسیار سختی است به همین دلیل به اساتید برجسته یك گرنت تحقیقاتی اختصاص داده ایم تا بتوانند یكی از این فارغ التحصیلان را برای شركت در دوره پسادكترا جذب كنند و حقوقی نیز با حمایت صندوق حمایت از پژوهشگران در اختیار آنها قرار می گیرد تا فارغ التحصیلان جوان بتوانند با انجام یك كار تحقیقاتی، رزومه بهتری برای ارائه داشته باشد.

** اجرای مراحل اولیه ساخت 11 آزمایشگاه جامع
آخوندزاده به اجرای مراحل اولیه ساخت 11 آزمایشگاه جامع در دانشگاه های علوم پزشكی ایران در حوزه فعالیت های بخش فناوری این معاونت اشاره كرد و گفت: امسال قرارداد راه اندازی این آزمایشگاه ها منعقد شد و طی دو تا سه سال آینده به بهره برداری خواهند رسید.
به گفته وی، این آزمایشگاه ها قرار است در دانشگاه های تیپ دو همچون بیرجند، گیلان و شهركرد تاسیس شوند.
آخوندزاده اظهار كرد: همچنین 10 آزمایشگاهی كه در سه سال گذشته مراحل اولیه ساخت آنها آغاز شده بود، امسال در دانشگاه هایی همچون دانشگاه تهران، شهید بهشتی، شیراز، مازندران، مشهد، تبریز به بهره برداری رسید.
وی افزود: برای راه اندازی آزمایشگاه های جامع مهمترین بخش تجهیز از نظر لوازم آزمایشگاهی است كه هزینه بر است و نیاز به اعتبارات ارزی دارد كه امیدواریم در سال های آتی این هزینه ها تامین شود.

** توسعه مراكز رشد دانشگاه ها
آخوندزاده به توسعه مراكز رشد در دانشگاه ها به عنوان اقدام دیگر معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در سال جاری در بخش فناوری اشاره كرد و گفت: در بخش معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت تلاش شده تا هر دانشگاه حداقل یك مركز رشد داشته باشد كه امر محقق شده و بر این اساس در حال حاضر 60 مركز رشد دانشگاهی داریم.
وی افزود: شركت های دانش بنیان از دل این مراكز رشد درمی آیند و با توجه به تسهیلات معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و گردش كار نسبتا آسانی كه در وزارت بهداشت فراهم شده، تعداد شركت های دانش بنیان بخش سلامت افزایش قابل توجهی داشته است به طوری كه در حال حاضر حدود 600 شركت دانش بنیان در بخش سلامت كشور وجود دارد كه گردش مالی اینها یك سوم گردش مالی كل شركت های دانش بنیان در كل ایران است.
آخوندزاده گفت: این به آن معنا است كه شركت های دانش بنیان بخش سلامت یك سوم از گردش مالی شركت های دانش بنیان را دارد كه درصد قابل توجهی است و می تواند هم برای طراحی و ارائه فناوری و هم برای اشتغال دانش آموختگان رشته های پزشكی موثر باشد.

** ثبت بیماری ها
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت اظهار كرد: از سال گذشته برای ایجاد مگادیتا (دیتاهای بزرگ) به منظور انجام فعالیت های كیفی و عمیق دو پروژه تحقیقاتی بزرگ (مگاپروژه) با عنوان پرشین كوهورت در دو استان آغاز شد كه هم اكنون نیز در حال پیگیری است؛ طی این برنامه ها قرار است اطلاعات مربوط به 50 بیماری شایع در كشور ثبت شود.
آخوندزاده افزود: با اتمام این پروژه ها در دو سه سال آینده شاهد خواهیم بود كه از این پروژه های تحقیقاتی به نام مگاپروژه، اطلاعات ارزشمندی هم برای سیاستگذاران بخش بهداشتی درمانی كشور و هم برای انجام كارهای تحقیقاتی تهیه خواهد شد.

** تولید داروی هپاتیت «سی»
قائم مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت تولید داروی هپاتیت «سی» مشابه نمونه خارجی در ایران را یكی دیگر از اقدامات این معاونت برشمرد و گفت: شبیه سازی این دارو با فرمولاسیون جدید كه از سال های گذشته آغاز شده بود، در سال 95 به نتیجه رسید و سبب كاهش هزینه های درمان بیماران مبتلا به هپاتیت شد.
آخوندزاده اظهار كرد: هزینه این دارو برای یك دوره سه ماهه درمان بیماری حدود 150 هزار دلار برای هر بیمار بود كه در حال حاضر بعد از این كه این دارو در ایران شبیه سازی شد، هزینه درمان این بیماری به هزار دلار كاهش یافته است.
وی با تاكید بر این كه این مساله توانایی صنعت داروسازی ایران را نشان می دهد، افزود: این دارو در آمریكا تولید می شود و محققان ایرانی توانستند آن را شبیه سازی و مشابه آن را تولید كنند.
آخوندزاده گفت: این دارو اكنون وارد بازار دارویی ایران شده است و می تواند از نظر هزینه و سودمندی كمك زیادی به سیستم درمانی بهداشتی كشور كند.
علمی** 1834
خبرنگار: ناهید شفیعی ** انتشار: امید غیاثوند
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با كانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me