آيا خانه تاريخي «سپهبد امير احمدي» با 11عمارت تخريب مي‌شود؟

تهران- روزنامه ايران- شماره 6440- مديركل دفتر ثبت سازمان ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي از پيگيري پرونده ثبت ملي خانه «سپهبد امير احمدي» براي جلوگيري از تخريب آن توسط كميته امداد خبر مي‌دهد.

اين بنا داراي 11 عمارت تاريخي و با ارزش است كه متأسفانه به دليل كم كاري‌هاي سازمان ميراث فرهنگي كشور، تا كنون در فهرست آثار ارزشمند شهر تهران شناسايي نشده و به ثبت آثار ملي نرسيده است.
اين خانه هم درست مثل خانه توران بعد از هشدار كميته مردم‌نهادِ پيگيري حفاظت از خانه‌هاي تاريخي تهران در صدر اخبار نگران كننده ميراث فرهنگي نشست.
كميته امداد امام خميني با انتشار آگهي عمومي، خانه تاريخي سپهبد اميراحمدي را با رقم عجيب 24 ميليارد تومان به مزايده گذاشت تا يك بناي ديگر به سرنوشت ويران خانه «ملكه توران» دچار شود و پايتخت يكي از آخرين داشته‌هاي فرهنگي را قرباني نوسازي و مدرن سازي‌ها كند.
«فرهاد نظري» مديركل دفتر ثبت سازمان ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي در گفت‌و‌گو با روزنامه ايران از پيگيري پرونده ثبت ملي خانه «سپهبد امير احمدي» براي جلوگيري از تخريب آن توسط كميته امداد خبر مي‌دهد.
اما «معمارزاده» كارشناس ميراث فرهنگي تهران در گفت‌و‌گو با روزنامه ايران ثبت ملي را شرط لازم و كافي براي نجات بناهاي تاريخي نمي‌داند ومي گويد: «پيشتر هم رسانه‌ها خبر از تخريب خانه ملكه توران توسط كميته امداد دادند، سازمان ميراث فرهنگي به صورت اضطراري آن را ثبت كرد اما اين ثبت نتوانست جلوي تخريب آن را بگيرد.»
خانه تاريخي توران به رغم ارزش‌هاي معماري و اعتراض‌هاي بسيار، شبانه توسط كميته امداد تخريب شد. «فرهاد نظري» در پاسخ به اين سؤال كه چرا سازمان ميراث فرهنگي درباره ثبت ملي خانه سپهبد امير احمدي تعلل كرده است هم مي‌گويد: «سازمان ميراث فرهنگي تا دو هفته پيش خبر نداشت چنين خانه‌اي وجود دارد.»
نامه نگاري‌ها و جلسات متعدد بين سازمان ميراث فرهنگي و كميته امداد تا به امروز به اين سؤال پاسخ نداده است كه چند خانه تاريخي در اختيار اين كميته قرار دارد.
به گفته نظري، كميته امـــــــــداد براي ساخت و ساز در يك خانه تاريخي نياز به صدور مجوز از شهرداري دارد، شهرداري هم قبل از صدور مجوز از ميراث فرهنگي استعلام مي‌كند تازه در اين مرحله است كه ميراث فرهنگي از وجود خانه‌هاي تاريخي در اختيار سازمان‌ها، دستگاه‌ها و نهادهاي مختلف باخبر مي‌شود.

*كشف جديد از تاريخ تهران
مختصات خانه 7 هزار متري سپهبد امير احمدي زماني به گوش عموم مي‌رسد كه رسانه‌ها خبر از به مزايده گذاشتن آن مي‌دهند. هنوز چند ماه از تخريب شبانه خانه «ملكه توران» نمي‌گذرد كه كميته امداد، خانه جديد را به مزايده مي‌گذارد تا دوباره اعتراض افكار عمومي به روند تخريب خانه‌هاي تاريخي در پايتخت شدت بگيرد.
بنا به گفته عبدالله انوار- طهران‌شناس- سردار عظيم يكي از قزاق‌هاي بنام دوره قاجار و پهلوي بود و املاكي در حوالي ميدان حسن آباد داشت كه پس از ازدواج سپهبد اميراحمدي با توران (دختر سردار) خانه‌اي را در شمال ميدان حسن‌آباد در اختيار دامادش گذاشت و در نهايت سند آن را در سال 1304 به نام سپهبد اميراحمدي كرد.
محل اسكان و خانه اصلي سردار عظيم در پايين ميدان حسن‌آباد، كوچه حمام شاهزاده قرار داشت.
سردار عظيم (پدر زن سپهبد امير احمدي) بخش اصلي اين بنا را در اواخر قاجار بنا كرد.
سپهبد اميراحمدي هم بخش‌هايي از عمارت‌هاي اين خانه را در دوران پهلوي اول و دوم احداث كرد. اين بنا داراي 11 عمارت تاريخي و با ارزش است كه متأسفانه به دليل كم كاري‌هاي سازمان ميراث فرهنگي كشور، تا كنون در فهرست آثار ارزشمند شهر تهران شناسايي نشده و به ثبت آثار ملي نرسيده است.
اين خانه هم درست مثل خانه توران بعد از هشدار كميته مردم‌نهادِ پيگيري حفاظت از خانه‌هاي تاريخي تهران در صدر اخبار نگران كننده ميراث فرهنگي نشست.
خانه سپهبد اميراحمدي در خيابان حافظ، نرسيده به ميدان حسن آباد، بين خيابان‌هاي پيام انقلاب و شهيد محمدعلي سيد صدري قرار دارد.
اين بنا پس از پيروزي انقلاب اسلامي توسط بنياد مصادره و سپس بخشي از آن به اداره كميته امداد امام خميني (ره) و ساير عمارت‌ها به عنوان محل اسكان كاركنان كميته امداد داده شد.
به مرور زمان اين خانه‌ها و اتاق‌ها تخليه شد. در حال حاضر تنها ساكنين مجموعه يكي از كاركنان و نگهبان اين اثر تاريخي است. عمارت‌هاي قاجاري اين بنا متأسفانه رها و در حال تخريب و ويراني است.
سپهبد احمد اميراحمدي، نخستين سپهبد ايران، يكي از مهره‌هاي اصلي كودتاي سوم اسفند، 8 بار وزير جنگ، 2 بار وزيركشور، 5 بار فرماندار نظامي تهران، 2بار فرمانده كل ژاندارمري، سال ها فرمانده لشكرهاي لرستان، آذربايجان و … و 16 سال عضو مجلس سنا بود.
سپهبد امير احمدي خانه ديگري هم در شميران دارد كه پس از مرمت در سال‌هاي 1384 تا 1386 به عنوان باغ موزه هنر ايراني براي بازديد عموم بازگشايي شده است.
معمارزاده مي‌گويد: «براساس طرح تفصيلي كه به طور واضح تصريح مي‌كند بناهاي ثبت شده و ارزشمند كه اعلام شده يا اعلام خواهد شد، بايد اين خانه‌ها در اختيار متولي اصلي آن يعني سازمان ميراث فرهنگي قرار بگيرد.»
به گفته او تلاش‌هاي كارشناسان ميراث فرهنگي براي بازديد از اين خانه تا به امروز جواب نداده و با در بسته كميته امداد رو به رو شده است.
تلاش خبرنگار ميراث فرهنگي روزنامه براي تماس با روابط عمومي كميته امداد هم تا اتمام نگارش اين گزارش بي‌نتيجه ماند!

روزنامه ايران
9353
۰ نفر