تفاوتی نمی كند كه از میدان پلیس راه قدیم و تقاطع خروجی زاهدان و شیراز وارد بندرعباس شوید یا از سمت اسكله باهنر و مسیر بوشهر،در هر صورت صفی از گدایان پاكستانی یا به شما خوشامد می گویند و یا برایتان دعای سفر می خوانند.
متكدیان پاكستانی با دست های دراز و گردن های كج، به امید تَرَحم برای دریافت پول بی زحمت و مشقت انتظار می كشند اولین منظر شهری این دروازه و قطب تجاری كشور است.
از ساعت های اولیه صبح تا پاسی از شب، بی تعطیلی و خستگی مشغول تكدی گری اند حتی در ساعت های طولانی برای غذا خوردن دست از تلاش برای روزیِ بی تلاش بر نمی دارند و همزمان با گدایی از میوه و بیسكویت و لقمه نانی كه به همراه دارند تناول می كنند.
حتی نوزادانشان را در خیابان ها و سر چهارراه ها و بازار شیر می دهند و در همین حال از تكدی گری دست بر نمی دارند، ترسی از شهرداری و نیروی انتظامی ندارند، گویی در برابرشان مصون شده اند.
متكدیان پاكستانی فارسی را متوجه می شوند و برخی به خوبی با لهجه بندری و سِماجَت از مردم تقاضای پول می كنند.
چند بار كه آنان را رصد كنی متوجه می شوی تكدی گری را منطقه بندی كرده اند و مناطقی مانند بازار ، چهار راه ها و پیاده روهای شهر هركدام متكدی خاص خود را دارد.
مرد متكدی پاكستانی در گوشه ای دست پسر كودكی را گرفته و به چراغ روشنایی در كنار ورودی بازار بندرعباس تكیه داده ، كودكی دیگر در حد فاصل تقاطع بلوكی و برق در بافت مركزی شهر مانند افراد معلول روی زمین نشسته و به پاهای عابران می چسبد، كودكی دیگر در منطقه میوه فروش های بازار بندرعباس در حال تكدی گری است، زنی پاكستانی در قسمت بازار ماهی فروش های بندرعباس و عده ای دیگر در چهار راه ها مشغول گدایی هستند.
هر از چندگاهی جابه جا می شوند ولی از محدوده خود دور نمی شوند، 'كمك كن ، كمك كن' بیشترین واژه ای است كه از زبانشان خارج می شود، به كودكانشان آموخته اند پاهای رهگذران را گرفته و تا زمانی كه مبلغی نستانده اند رها نكنند.
برای جلب تَرَحم بیشتر، كودكانشان را شبیه افراد معلول در پیاده رو می گذارند و خود در گوشه ای دیگر به تكدی می پردازند و بعد از گذشت یك تا 2 ساعت برای بردن پول های جمع شده به سراغشان می آیند.
در بین اسكناس هایی كه از این كودكان جمع شده و به كیسه بزرگترهایشان می رود، چندین اسكناس 5 و 10 هزار تومانی له و مچاله شده به چشم می خورد.
همان كودك متكدی پاكستانی كه صبح چهار اسفند مانند افراد معلول توی پیاده رو نشسته بود و خود را روی زمین می كشید، عصر همان روز پیاده و با پاهای سالم در بازار تكدی گری خود را ادامه می داد و فردایش مقابل پاساژ طلافروشان در مركز شهر از مردم پول می خواست.
زنان پاكستانی متكدی كه در بازار بندرعباس پرسه می زدند در لحظه خرید مردم سر می رسیدند ، در گوشه ای دیگر یكی از اینان كه به نظر می رسد تازه وارد است از دست فروشی می پرسد این اسكناس چند تومانی است.
جالب اینجاست كه برای تامین مایحتاج ضروری نیز دست به كیسه گدایی نمی زنند و برنج ، روغن ، نمك و دیگر لوازم تهیه وعده غذایی را هم از مردم گدایی می كنند.
برای اجرا كردن این بخش، تكدی گری را از سطح بازار ، چهار راه ها و پیاده رو خیابان های اصلی به محله ها و كوچه ها كشانده و منزل به منزل گدایی را از محله اسلام آباد در غرب بندرعباس تا شهرك طلاییه در قسمت شرقی شهر پی می گیرند.
عده ای نیز قبض كمك به احداث مسجد را در دست داشته و از مردم می خواستند كمك شان كنند، روی قبض ها كلماتی به زبان اردو نوشته شده بود ولی هیچكدام از قبض ها جدا نشده بود.
وقتی از زن و مرد جوان پاكستانی كه این قبض ها را در دست داشتند پرسیدم، این رسید چیست و اینجا چه كار می كنید، گفتند در حال جمع آوری كمك برای احداث مسجد در كشور خود هستیم.
معاون سیاسی امنیتی اسبق هرمزگان حدود 10سال پیش گفته بود بندرعباس بهشت گدایان است و از آن زمان تا كنون این شهر همچنان حكم همان بهشت را دارد كه متكدیان پاكستانی به روش های مختلف خود را به آن می رسانند.
وجود متكدیان چهره بندرعباس را زشت كرده و تلاش چندین ساله متولیان شهری و استانی برای زیباسازی آن نتیجه بخش نبوده است.
مسئولان هرمزگان در سال های گذشته بارها و بارها بخش هایی از این دُمَل را از چهره بندرعباس برداشته اند ولی هربار مجدد این پدیده رشد كرده و به بندرعباس بازگشته است.
این حضور تقریبا دائمی و گسترده متكدیان فرصت های فراوانی را از مسئولان برای پرداختن به بسیاری امور دیگر گرفته و تبدیل به دغدغه ای شده كه هم مردم و هم مسئولان استان را كلافه كرده و به ستوه آورده است.
علاوه بر گفته های متولیان شهری بندرعباس، مشاهده های میدانی حكایت از آن دارد كه متكدیان این شهر درآمد بالایی دارند به گونه ای كه كمترین درآمد روزانه هر متكدی بیش از 100 هزار تومان است.
زن پاكستانی متكدی در یك مرحله جمع آوری پول هایی كه دخترك خردسال همكارش كسب كرده بود، حداقل 4 اسكناس 10 هزار تومانی و 6 اسكناس 5 هزار تومانی لابه لای سكه ها و اسكناس ها به كیسه ای كه حكم كیف پولش را داشت ریخت.
اگر همان درآمد 100 هزار تومانی گفته شده توسط مسئولان را در نظر گیریم، متكدیان ماهانه سه میلیون و سالانه به 36 میلیون تومان درآمد دارند كه از حقوق كارمندان دولت با درآمد ماهانه یك میلیون و 600 هزار تومان افزون تر و از خط فقری كه كارشناسان اقتصادی اعلام می كنند و حداقل هزینه های زندگی در بندرعباس بالاتر است.
به عبارتی در حالی كه كارمندان با حقوق كمتر از 2 میلیون تومانی خود به سختی گذارن زندگی می كنند متكدیان در هرمزگان درآمدی دارند كه نه تنها هزینه های زندگی شان را پوشش می دهد، بلكه امكان پس انداز را نیز برای شان فراهم كرده است.
بسیاری از ما كه خود با هزار زحمت و مشقت یك ماه را به پایان می رسانیم، با كمك های خارج از مسیر درست و اصولی به این متكدیان، زمینه را برای ادامه حضور آنان فراهم كرده ایم.
مسئولان هرمزگان با آگاهی از این نوع رفتارها در بندرعباس معتقدند تا زمانی كه فرهنگ كمك رسانی در استان اینگونه است هر روز باید شاهد این وضعیت باشیم و چرخه باطل جمع آوری و طرد آنها و بازگشتشان ادامه می یابد.
این عده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار می دارند : مردم هرمزگان به راحتی به هر شخصی كه تقاضا و اعلام نیاز كند كمك می كنند در صورتی كه شرایط فرهنگی سایر نقاط كشور بدین گونه نیست.
آنان معتقدند: شرایط آب و هوای بهاری هرمزگان در فصل پاییز و زمستان عاملی است كه بر جذابیت این استان نسبت به سایر مناطق كشور افزوده و به متكدیان و متعادان اجازه می دهد شب و روز را در كنار خیابان ها سپری كنند.
به گفته این مسئولان، دستگاه های متولی در حال جمع آوری این افراد از سطح بندرعباس هستند و از سوی دیگر، متكدیان جدید نیز وارد مركز هرمزگان می شوند.
معاون سیاسی امنیتی استاندار هرمزگان در گفت و گو با ایرنا می گوید: مردم هرمزگان به راحتی كمك های خود را به دیگران ارائه می كنند در صورتی كه این كمك ها باید در مسیر درست انجام شود.
بهروز اكرمی ادامه می دهد: آب و هوای مطبوع و مناسب هرمزگان در شش ماه دوم سال نسبت به سایر نقاط كشور اجازه می دهد متكدیان و معتادان در سردترین فصل سال، شب را بدون مشكل سرما در كنار خیابان ها بگذرانند.
معاون سیاسی امنیتی استاندار هرمزگان ابراز داشت : وجود حتی یك متكدی برای استان ناپسند است و متكدیان پاكستانی از سطح خیابان ها جمع آوری و به كمپ ها منتقل و سپس كشورشان بازگردانده می شوند.
مدیركل اتباع و مهاجرین خارجی استانداری هرمزگان نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا می گوید: شرایط استان به لحاظ اقتصادی ، عطوفت مردم و آب و هوای مطلوب، دست به دست هم می دهد تا متكدیان از اقصی نقاط كشور و حتی كشور پاكستان وارد هرمزگان شوند.
منصور نبی زاده می افزاید: مدیریت اتباع و مهاجرین استانداری وظیفه رسیدگی به اتباع و مهاجران كشورهای همسایه را بر عهده دارد و متكدیان و مهاجران غیر قانونی خارجی را پس از تحویل از نهادهای مسئول به كشورهایشان عودت می دهد.
فرماندار بندرعباس كه ریاست شورای تامین شهرستان را برعهده دارد در این خصوص به خبرنگار ایرنا می گوید: معضل حضور متكدیان پاكستانی تا زمانی كه راحت از مرز وارد كشور می شوند در بندرعباس ادامه خواهد داشت.
پویافر گفته، پاكستان باید با اعمال كنترل مناسب بر روی مرزهایش؛ مانع از ورود متكدیان پاكستانی به ایران شود.
انتظار می رود مسئولان هرمزگان با هم رده های خود در استان سیستان و بلوچستان همكاری های بین استانی برای جلوگیری از ورود متكدیان پاكستانی به این استان داشته باشند.
جانشین فرمانده انتظامی هرمزگان در این خصوص می گوید: كنترل ها در مرز و مسیرهای منتهی به هرمزگان و بندرعباس انجام می شود ولی بسیاری از اتباع غیر مجاز پاكستانی از بی راهه ها و با صرف وقت فراوان خود را به بندرعباس می رسانند.
وی ادامه می دهد: بسیار از این افراد در مسیر حركت به سمت بندرعباس دستگیر می شوند ولی باز هم عده ای موفق می شوند خود را به بندرعباس برسانند.
این گفته جانشین فرمانده انتظامی را می توان هشداری فراتر از ورود متكدیان دانست و در حقیقت باید خدا را شاكر باشیم كه افرادی خطرناك تر از متكدیان،این مسیرهای باز و بی در و پیكر را نمی شناسند وگرنه معلوم نبود به جای مواجهه با متكدیان، با چه پدیده های دیگری روبرو می شدیم.
معاون سیاسی فرماندار بندرعباس با بیان اینكه شورای تامین شهرستان چندین نشست در سال جاری برای حل معضل متكدیان پاكستانی برگزار كرده ، می گوید: تصمیم هایی در این نشست ها برای رفع این معضل گرفته شد و دستگاه های متولی شبانه روز برای جمع آوری متكدیان پاكستانی از سطح شهر بندرعباس تلاش می كنند و پای كار هستند.
علی نیكویی بیان می كند: بر اساس آزمایش های صورت گرفته توسط مركز بهداشت هرمزگان متكدیان پاكستانی دارای انواع بیماری ها بوده و حضورشان برای شهروندان خطرناك است.
مسئول بیماری های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی هرمزگان در این خصوص اظهار داشت: متكدیان پاكستانی پس از شناسایی واكسیناسیون سرخك، سرخجه ، هپاتیت و سایر بیماری ها برای پیشگیری از بروز بیماری در جامعه بر روی آنها انجام می شود.
رضا صفری اشاره كرد: بیماری هایی نظیر مالاریا، وبا ، سرخك و سل ظرف مدت زمانی 8 سال گذشته بین متكدیان پاكستانی مشاهده شده كه نسبت به بستری و درمان آنها اقدام شده است.
وی یكی از مشكل های مركز بهداشت هرمزگان در شناسایی متكدیان پاكستانی را نداشتن مكان و جمعیت ثابت دانست كه بر مشكل شناسایی بیماری های شایع در بین آنان افزوده است.
معاون اجتماعی اداره كل بهزیستی هرمزگان در این خصوص اظهار می دارد: این نهاد مسئولیتی در برابر متكدیان خارجی كه به صورت غیر قانونی وارد هرمزگان می شوند نداشته و آنان را تحویل نمی گیرد.
زهرا دارابی ادامه می دهد: سازمان بهزیستی تنها متكدیان داخلی و از متكدیان خارجی، آنانی را تحویل می گیرد كه از مسیرهای قانونی وارد كشور شده باشند.
این سخن معاون اجتماعی بهزیستی درحالی مطرح می شود كه ماده 2 آیین نامه ساماندهی متكدیان كه در سال 1387 به تصویب شورای عالی اداری رسیده متكدیان را تفكیك نكرده است.
مدیر هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری بندرعباس می گوید: یك هزار و 640 معتاد و متكدی در 10 ماه گذشته از سطح این شهر جمع آوری شده كه به علت نبود همكاری و همراهی برخی دستگاه های متولی یك هزار و 279 نفر آنان رها شدند.
حبیب بهادری ادامه می دهد: حدود 558 نفر از این عده متكدیان خارجی بوده كه شامل 315 كودك ، 208 زن و 35 مرد می شود كه در 10 ماهه سال جاری جمع آوری شدند.
وی ادامه می دهد : 196 زن ، 30 مرد و 294 نفر از این متكدیان خارجی جمع آوری شده به دلایل مختلف همچون محدودیت های قانونی در نگهداری و نبود همكاری سایر دستگاه ها رها شدند.
به گفته بهادری، متكدیان پاكستانی روزانه افزون بر 100 هزار تومان درآمد داشته و مردم با كمك های خود آنان را تایید می كنند.
3219 /2094 /1484
خبرنگار : عزت الله معمارباشی ** انتشار دهنده : اصغر رضاخانی
بندرعباس - ایرنا - هوای بهاری بندرعباس در زمستان و دست و دلبازی بندرنشینان، متكدیان پاكستانی را از اسلام آباد پایتخت این كشور به محله اسلام آباد بندرعباس و دیگر خیابان ها و چهارراه های این شهر كشانده است.
