به گزارش ایرنا، اولیای مدارسی كه موافق تنبیه بدنی دانش آموزان هستند، آگاه نیستند كه تنبیه بدنی گاه آسیبی جدی بر جسم و روان دانش آموز تنبیه شده، برجای می گذارد.
یك جستجوی ساده در فضای مجازی، خیل عظیمی از گزارش های مرتبط با تنبیه بدنی را پیش روی مخاطب قرار می دهد، تنبیه هایی كه همین ماه های گذشته اتفاق افتاده و حتی منجر به جراحت شدید دانش آموز شده است.
برای مثال، ماجرای ششم دی امسال كه خبر از تنبیه بدنی دانش آموز (سیلی زدن به صورت و چشم شاگرد) توسط معلم گرگانی می دهد، كه به دلیل ناراحتی ناشی از پاسخ ندادن دانش آموز به سوال ریاضی سبب آسیب دیدگی وی شد.
بنا نیست زحمات معلمان و دست اندركاران مدارس زیر سوال برود، اما یك دانه گندیده می تواند انباری از گندم را به سمت تباهی پیش ببرد.
شاید تنبیه بدنی به عقیده برخی ها در دهه های گذشته جواب می داد، طی آن سال ها به نوعی والدین و دانش آموز هم آن را قبول كرده بودند، اما امروزه یافته های علمی نشان می دهد آثار تنبیه بدنی علاوه بر خطرات جانی كه دانش آموز را تهدید می كند، روان وی را تا سال های سال تحت تاثیر قرار می دهد.
برخی ها هنوز هم به تنبیه بدنی به عنوان ابزار كنترلی برای برقراری نظم دانش آموزان در زنگ تفریح و یا كلاس درس، همچنین ممانعت از گستاخی دانش آموزان در محیط مدرسه می نگرند و شاید هم اگر منع قانونی نداشتند، از آن ابزار به راحتی استفاده می كردند.
رئیس نظام روانشناسی و مشاوره استان زنجان آثار روانی تنبیه بدنی دانش آموز را تبیین می كند و می گوید: علاوه بر آثار روانی، شخصیت فردی دانش آموز كه در سنین كم شكل می گیرد، به طور جدی آسیب دیده و گاه باعث می شود تا سال ها تنبیه بدنی معلم را فراموش نكند.
سیدعبدالله احمدی قلعه می افزاید: مدرسه گریزی، دلزدگی، ابتلا به ترس های مرضی، درونی شدن خشم و پرخاشگری (خود درگیری) از جمله دیگر آسیب های روحی و روانی تنبیه های بدنی دانش آموزان است.
بهترین مصداق برای این گفته اتفاقی است، كه برای بیژن دانش آموز معروف ویدئوی 'شیب، بام' ( این ویدئو در سال های گذشته به علت انتشار پاسخ های عجیب و خنده دار بیژن كه استنباطش از سوالات معلم به این شكل بود، مربوط می شد)، اتفاق افتاد و باعث ترك تحصیل وی به علت فشار روانی وارده به او شد.
بیژن با حضور در برنامه تلوزیونی بهار نارنج آشكارا اعلام كرده بود كه به خاطر انتشار این ویدئو خیلی زجر كشیده و مجبور به ترك تحصیل شده و حالا هم به عنوان كارگر ساختمانی كار می كند.
رئیس اداره مشاوره تربیتی و تحصیلی اداره كل آموزش و پرورش استان زنجان هم در این رابطه می گوید: كاهش آستانه تحمل افراد در كنترل خشم، می تواند تاثیر زیادی در بروز رفتارهای ناهنجار از جمله تنبیه بدنی داشته باشد.
حمید بهبودی اضافه می كند: راهكار این موضوع آموزش مهارت های زندگی و تاب آوری در مقابل رفتارهای نامناسب است.
وی ادامه می دهد: اگر تنبیه بدنی اتفاق بیفتد، عزت نفس دانش آموز كاهش می یابد و باعث صدمه دیدن اعتماد به نفس وی می شود.
پدر یكی از دانش آموزان در رابطه با تنبیه بدنی می گوید: بنده به عنوان والد دانش آموز در سال های گذشته، درباره تنبیه دانش آموزان در مدارس منطقه خودمان خبری نشنیدم، اما استفاده از كلمات ركیك و توهین آمیز معلمان در تحقیر دانش آموزان بیش از پیش رواج یافته است.
به نظر می رسد علت افزایش توهین كلامی برخی از معلمانی كه حوصله آنچنانی برای تدریس ندارند، آگاهی آنان از تبعات زیاد تنبیه بدنی است و به نوعی با این رفتار، خشم خود را تخلیه می كنند، این جمله ای است كه اكبر آرامش اضافه می كند.
امیر علی خالقی با 25 سال سابقه تدریس در مدارس زنجان، می گوید: تنبیه در گذشته شاید رواج داشت اما هم اكنون همه می دانند كه این نوع تنبیه اثر سوء بسیاری بر روان دانش آموزان می گذارد.
وی تنبیه قهری را در صورت تشخیص معلم برای دانش آموز تجویز می كند و می گوید: تادیب دانش آموز با روش های مصرح در دستورالعمل های وزارت آموزش و پرورش كافی است و نیازی به تنبیه بدنی وی كه آثار مخرب فراوانی دارد؛ نیست.
ماده 76 آئین نامه اجرایی مدارس وزارت آموزش و پرورش اعلام می كند كه دانش آموزان متخلفی كه راهنمایی ها و چاره جویی های تربیتی در آنها مفید و موثر نمی افتد با رعایت تناسب به یكی از روش های زیر مورد تنبیه قرار می گیرند:
1.تذكر و اخطار شفاهی به طور خصوصی .
2. تذكر و اخطار شفاهی در حضور دانش آموزان كلاس مربوط.
3.تغییر كلاس در صورت وجود كلاس های متعدد در یك پایه با اطلاع ولی دانش آموز.
4. اخطاركتبی و اطلاع به ولی دانش آموز.
5. اخراج موقت از مدرسه با اطلاع قبلی ولی دانش آموز حداكثر برای مدت سه روز.
6.انتقال به مدرسه ای دیگر.
در ماده 77 همین قانون تصریح شده است كه اعمال هرگونه تنبیه دیگر از قبیل اهانت، تنبیه بدنی و تعیین تكالیف درسی جهت تنبیه ممنوع است و در اعمال تنبیهات نباید بین دانش آموزان تبعیض قائل شد.
خالقی تصریح می كند: یكی از علل تنبیه بدنی دانش آموز، برخی فشارهای وارده روحی نامرتبط با فضای كلاس در معلم است و سریع ترین یا راحت ترین راهی كه به طور آنی برای كنترل كلاس نتیجه می دهد، استفاده از این نوع تنبیه است.
این معلم با سابقه در این باره ابراز می كند: در آن لحظه كه خشم و تنبیه اتفاق می افتد، معلم به تبعات دیگری كه ممكن است رخ دهد فكر نمی كند، رفتاری كه حتی احتمال فوت دانش آموز در حین تنبیه نیز وجود دارد.
یكی از مصادیق فوت دانش آموز بر اثر تنبیه بدنی، گزارش فرارو از تنبیه منجر به فوت دختر دبیرستانی بعد از تنبیه مدیر مدرسه است.
این دانش آموز كه در مدرسه به علت به همراه داشتن گوشی موبایل تنبیه شده بود، همان روز بستری و سه روز پس از آن فوت كرد.
زهرا شهبازی معلم شیمی مقطع متوسطه هم در رابطه با تنبیه بدنی دانش آموزان می گوید: معلم باید تفاوت های فردی و خانوادگی تك تك دانش آموزان كلاس را بشناسد، تا بر اساس آن توانایی مدیریت صحیح كلاس را داشته باشد.
وی می افزاید: صبر و حوصله معلم از ویژگی های بارز این شغل به شمار می آید، بنابراین شخصیت معلم سبب می شود تا نه فقط از كلمه های نامناسب و ناهنجار در كلاس استفاده نكند، بلكه جای تعجب است اگر فردی پیدا شود كه در حال حاضر از تنبیه بدنی برای مدیریت كلاس بهره بگیرد.
شهبازی اظهار می كند: یكی از علل این نوع تنبیه می تواند نا آشنایی معلم به شغلی كه انتخاب كرده است، باشد، چرا كه با این رفتار باعث دگرگونی در سرنوشت دانش آموز، تحقیر وی نزد هم كلاسی ها و شكل گیری دیگر تبعات جبران ناپذیر دیگر در زندگی وی می شود.
وی تشویق را بسیار كارآمدتر از تنبیه های اشاره شده حتی در قانون می داند و می گوید: آثار محبت كردن و ارزش گذاری به دانش آموز بسیار سریع تر از تنبیه كردن به روش های قانونی نتیجه می دهد.
این معلم یادآور می شود: بنابراین در زمانی كه دیگر چاره ای نیست و مجبور به تنبیه (قانونی) شدیم، باید از روشی استفاده كنیم كه مطمئن هستیم باعث اصلاح رفتار دانش آموز می شود و گرنه این نوع تنبیه هم ارزشی نخواهد داشت.
رعنا رفعتی كارشناس مسائل اجتماعی به تاثیر شبكه های اجتماعی در آگاه سازی والدین و آشنایی با حقوق فردی اشاره و بیان می كند: از جمله این حقوق اطلاع از مواخذه معلمی است كه فرزندش را مورد تنبیه بدنی قرار داده است.
وی معتقد است، تنبیه بدنی بیشتر در مناطق محروم اتفاق می افتد و یك بررسی كلی نیز می تواند تایید كننده گفته این جامعه شناس باشد.
رفعتی می گوید: رسانه به ویژه رسانه های تصویری و شبكه های مجازی در زمان حاضر نقش ویژه ای در افزایش سطح آگاهی و افكار عمومی دارد و سبب ممانعت از رفتارهای ناهنجار برخی معلمان و دیگر اولیای مدارس در برخورد با دانش آموزان می شود.
به گزارش ایرنا، سال 79 آئین‌نامه اجرایی مدارس به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش رسیده است.
3216/3001
خبرنگار: سجاد كریمی** انتشار دهنده: مینا افشاری
زنجان - ایرنا - به رغم ممنوعیت و كم شدن تنبیه بدنی در مدارس، هنوز برخی از معلمان، مدیران و دیگر اولیای مدارس از تنبیه بدنی، به عنوان یك ابزار كاربردی در تربیت دانش آموزان استفاده می كنند در حالی كه از آسیب های روحی و روانی آن مطلع نیستند.
