به گزارش خبرنگار ایرنا، آیین چهارشنبه سوری ریشه در تاریخ ایران دارد. در شاهنامهٔ فردوسی اشاره هایی درباره بزم چهارشنبه در نزدیكی نوروز وجود دارد كه نشان دهنده كهن بودن این جشن است.
واژه چهارشنبه سوری از 2 واژه 'چهارشنبه' از روزهای هفته و 'سور' به معنای جشن و شادمانی ساخته شده است، طبق آیین باستان در این روز آتش بزرگی بر افروخته می شود كه تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته می شود.
این آتش معمولاً در بعدازظهر زمانی كه مردم آتش روشن می كنند و از روی آن می پرند آغاز می شود و در زمان پریدن عبارت ' زردی من از تو، سرخی تو از من ' را زمزمه می كردند.
به بیان دیگر، قرن ها پیش باور مردم بر این بود كه در چهارشنبه سوری، آتش تمام رنگ پریدگی و زردی، بیماری و مشكلاتشان را بگیرد و به جای آن سرخی و گرمی و نیرو به آنها بدهد.
در سال های اخیر، رسانه های ایران توجه زیادی به خطرات احتمالی ناشی از استفاده از مواد آتش زا و انفجاری نشان می دهند اما نكته قابل توجه و پرسش اصلی آن است كه چرا همه تلاش ها برای بزرگ نشان دادن خطرات چهارشنبه سوری صورت می گیرد.
كارشناسان و مدیران دانشگاه های علوم پزشكی و بهداشتی، مسئولان قضایی،انتظامی، اجرایی و شهرداری ها در آستانه چهارشنبه سوری امسال نیز در بیانیه ها و اظهارنظرهای خود، خطرات احتمالی برگزاری این آیین را یادآور شده اند.
امسال با توجه به حادثه ساختمان پلاسكو و ایثارگری و جانفشانی آتش نشانان شهید چهارشنبه سوری رنگ و بویی دیگر دارد ، پیام های هشدار با تاكید بر حفظ حرمت آتش نشانان در گوشه و كنار شهر شیراز دیده می شود و در این پیام ها شهروندان به رعایت توصیه های ایمنی و پرهیز از خطر آفرینی در اخر سال توصیه شده است .
حتی برخی از شهروندان شیراز در خیابانهای این شهر با چاپ كاغذ نوشته هایی و نصب در معابر عمومی از مردم خواسته اند كه از بروز اعمال خطر افرین در چهارشنبه آخر سال خودداری كنند .
پلیس استان فارس نیز از مردم خواسته است كه در چهارشنبه آخر سال با نظارت بیشتر بر رفتار فرزندان ، از وقوع حوادث ناگوار برای آنها جلوگیری كنیم ، سرهنگ یوسف ملك زاده فرمانده انتظامی شهرستان شیراز هم در برنامه زنده گفت و گو با موضوع' امنیت و آرامش در شهر شیراز ' كه از سیمای مركز فارس پخش می شود از مردم خواست تا جوانب ایمنی را رعایت كنند .
پلیس استان فارس همچنین با بیان توصیه های ایمنی به مردم تاكید كرده است: در چهارشنبه آخر سال مراقب شادی هایمان باشیم. در آستانه سال نو ، خانواده خود را به سبب اعمال غلط اندوهگین نكنیم و در لحظات شیرین سال نو با حوادث ناشی از مواد محترقه كام خود را تلخ نكنیم.
در این توصیه ها همچنین آمده است: پس از شناسائی عاملین فروش مواد محترقه آنهارا به مراجع انتظامی معرفی كنیم. با ایجاد سرو صدای ناهنجار و مهیب شادكامی خودرا به تلخ كامی دیگران تبدیل نكنیم.در شادی ها فرزندان دلبندمان را همراهی كنیم تا همیشه نظاره گر گل خنده هایشان باشیم. سوختگی بسیار دردناك است، با بی احتیاطی لحظات شاد را به درد و رنج همیشگی تبدیل نكنیم.
پلیس همچنین به خانواده ها توصیه كرده است كه از نگهداری مواد محترقه، تهیه و ساخت وسایل آتش بازی توسط فرزندان جلوگیری و نظارت بر موضوع را جدی بگیرند.
در هشدارهای پلیس همچنین آمده است: قطع عضو، ضـایعه ای جبـران ناپذیر است، با احتیاط و پرهیز از رفتارهای پرخطرزندگی را برای خود و دیگران تلخ نكنیم.
فرماندهی انتظامی استان فارس نیز تاكید كرد : برای پاسداشت حقوق شهروندان و در راستای كاهش حوادث احتمالی چهارشنبه آخر سال با تاكید بر انجام این مراسم به صورت كوچه محور، از مردم شریف خصوصاً تمامی والدین می خواهد تا در چهارشنبه پایانی سال در كنار فرزندان خود و با نظارت و كنترل دقیق آنها از بروز حوادث تلخ و ناگوار پیشگیری كنند.
سردار سرتیپ دوم احمدعلی گودرزی از برخورد قاطع پلیس با متخلفین چهارشنبه آخر سال خبر داد و از بازداشت هنجارشكنان و توقیف وسایل نقلیه آنها تا پایان نوروز خبر داد .
وی اضافه كرد: با هرگونه هنجارشكنی در شب چهارشنبه سوری با قاطعیت برخورد می شود ، هنجارشكنان ، تا پایان تعطیلات نوروز در بازداشت خواهند بود ، وسایل نقلیه ای كه از هنجارشكنان در چهارشنبه آخرسال توقیف شود نیز تا پایان تعطیلات نوروزی ترخیص نخواهد شد.
رئیس كل دادگستری استان فارس نیز با بیان اینكه متخلفان و برهم‌زنندگان نظم و آرامش مردم در چهارشنبه آخر سال مورد برخورد جدی و قانونی قرار می‌گیرند، گفت: واحدهای صنفی و مغازه‌هایی كه متصدیان این واحدها مبادرت به نگهداری و توزیع مواد منفجره و محترقه غیرمجاز كنند نیز تعطیل می‌شوند.
بنا بر گزارش روابط عمومی دادگستری استان فارس، علی القاصی با تأكید بر اینكه هیچ مخالفتی با شادی های متعارف مردم در روزهای پایانی سال وجود ندارد گفت: همه ساله در آستانه عید نوروز و چهارشنبه آخر سال بعضی از افراد به بهانه برگزاری مراسم شادمانی، اقدام به انجام اعمال ناهنجار، ساختارشكنانه و مجرمانه می‌كنند و با استفاده از مواد محترقه و منفجره موجبات سلب آسایش و امنیت شهروندان را فراهم می‌كنند كه دستگاه قضایی با این اقدامات در چارچوب قانون برخورد قاطع خواهد كرد.
نماینده عالی قوه قضاییه در استان فارس همچنین از اختصاص شعب ویژه در دادسرا و دادگاه های شیراز و حوزه های قضایی استان برای رسیدگی سریع و خارج از نوبت به جرائم متخلفان حوادث چهارشنبه پایان سال خبر داد و خاطرنشان كرد: این متخلفان تا پایان تعطیلات در بازداشت خواهند بود.
وی با ابراز تأسف از اینكه عده ای از افراد با اعمال خود ضررهای جبران‌ناپذیر مادی و معنوی به شهروندان وارد كرده و به حقوق مردم تعرض می‌كنند گفت: قطعاً با افرادی كه به هشدارها و تذكرات در این خصوص توجه نكنند با حساسیت، برابر قوانین و مقررات برخورد می‌شود.
رئیس كل دادگستری استان با اشاره به اینكه امسال نیز همچون سالهای گذشته هماهنگی‌های بسیار خوبی با نیروی انتظامی و ضابطین انجام شده است، تأكید كرد: به دادستان‌های شهرستان‌های تابعه استان ابلاغ شده است تا در راستای تامین امنیت شهروندان با جدیت و قاطعیت با كسانی كه مبادرت به تهیه و توزیع مواد محترقه و منفجره غیرمجاز و غیراستاندارد می‌كنند بر خورد نمایند.
این مسئول ارشد قضایی استان با بیان اینكه اجازه سودجویی و منفعت طلبی به افرادی كه اسباب سلب آسایش و امنیت و آرامش مردم را فراهم كنند و بخواهند با ایجاد ناامنی به مردم ضررهای غیرقابل جبرانی را وارد كنند نخواهیم داد، اظهار داشت: در این رابطه با هماهنگی انجام شده با پلیس راهور استان، اتومیبل هایی كه اقدام به ایجاد ترافیك در سطح شیراز و شهرستان‌ها نمایند به پاركینگ منتقل می‌شود.
معاون هماهنگ كننده فرماندهی انتظامی استان فارس نیز با اشاره به كشف یك میلیون و 335 هزار و 410 عدد مواد محترقه كم خطر و غیر استاندارد در استان، افزود: در یك ماه گذشته نیز تعداد 12 هزار و 678 عدد ترقه پرخطر، 41 كیلو گرم مواد محترقه جهت ساخت بمب های پرخطر كشف و تعداد 32 نفر در این رابطه دستگیر شده اند .
سرهنگ ناصر كشاورز در پایان ضمن تقدیر و تشكر از مردم شهید پرور و ولایت مدار استان فارس در راستای تعامل و هماهنگی با مجموعه نیروی انتظامی، از راه انداری سامانه پیامكی 110 خبر داد و بیان كرد: شهروندان می توانند مطالب و گزارش های خود را در خصوص افرادی كه مواد محترقه بین جوانان توزیع می كنند به این سامانه ارسال كنند.
معمولا در چهارشنبه سوری ها بیشترین خسارت به تاسیسات شهری ، بوستان ها ، درخت ها ، سطل های زباله ، تابلوهای شهری و امكاناتی می آید كه نگهداری از آن در حیطه مسوولیت و وظایف شهرداری ها است اما در شیراز و استان فارس كمتر مواردی از مصاحبه و گفت و گوی مقام های شهری با خبرنگاران قبل از برگزاری این مراسم دیده شده است .
عجیب تر از آن اینكه تا كنون سابقه نداشته كه هیچكدام از شهرداران شیراز و استان فارس قبل از رسیدن چهارشنبه سوری در نشست هایی مكان هایی را به شهروندان توصیه كنند كه انجام بی خطر چهارشنبه سوری در آن زیان كمتری به تاسیسات شهری وارد آورد.
برخی هشدارها و توصیه ها نیز همزمان با نزدیك شدن به مراسم چهارشنبه سوری از حوزه بهداشت و درمان به گوش می رسد كه بیشتر جنبه آموزشی و بازدارنده دارد.
به نظر می رسد در دنیای امروز خودداری از پرداختن صرف به اظهارنظرهای سلبی و فراهم كردن زمینه برگزاری بی خطر آیین چهارشنبه سوری، فرهنگسازی در زمینه ضرورت رعایت حقوق دیگر شهروندان و حفظ اموال عمومی راهگشا باشد و از آسیب های روزهای پایانی سال بر جان و مال مردم بكاهد.
اینجاست كه باید پرسید آیا نمی توان با نسل جوان به گونه ای دیگر سخن گفت و آنها را از بدعت های به وجود آمده در چهارشنبه سوری آگاه كرد؟ و اینچنین طرحی نو در آستانه سال نو درانداخت؟
پویش های مردمی مانند پویش تحریم استفاده از مواد محترقه به احترام آتش نشانان شهید پلاسكو از رویكردهایی است كه می تواند هم آوایی بیشتری با گفتمان نسل نو داشته باشد؛ گفتمانی كه باید با ادبیات و نگاه خاص با آن سخن گفت.
6113/ 2027
گزارشگر: نیكنام خشنودی ** انتشاردهنده: سیداحمد نجفی
شیراز - ایرنا - چهارشنبه سوری كه در برخی از رسانه ها و محافل اجتماعی جامعه ما از آن به عنوان سه شنبه آخر سال نیز یاد می كنند سالهای گذشته به چالشی دلهره آور تبدیل شده است و از این رو، اتخاذ رویكردهای جدید متناسب با ذائقه و گفتمان نسل نو برای كاستن از آسیب های جسمی روزهای پایانی سال اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.
