به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، تنش میان تركیه و برخی كشورهای اتحادیه اروپا در حال افزایش است و پس از كشمكش سیاسی تركیه با آلمان، اتریش و هلند مناسبات تركیه با سوئد هم وارد تنش شد ، كشورهای اروپایی همه برنامه های تبلیغاتی دولت تركیه برای همه پرسی ماه آینده را به چالش می كشند.
پس از دولت آلمان كه كمپین آری به همه پرسی تغییر قانون اساسی تركیه را در شهرهای آلمان لغو كرد، دولت هلند نیز اجازه برگزاری چنین كمپینی را به مقام های تركیه نداد. كشور هلند مانع ورود به هواپیمای حامل «مولود چاوش اوغلو» وزیر امور خارجه تركیه در فرودگاه روتردام شد. او قرار بود در این سفر درباره همه‌پرسی تغییرات قانون اساسی در گردهمایی ترك تبارهای هلند سخنرانی كند. اما مقام های هلند اعلام كردند كه برای این برنامه مجوز صادر نكرده‌اند.
همچنین مقام های هلند از ورود «فاطمه سایان كایا» وزیر خانواده تركیه به كنسولگری این كشور در روتردام جلوگیری كردند و او را به مرز آلمان برگرداندند. «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهوری تركیه در واكنش به اقدام مقامات هلند این افراد را بازماندگان نازیسم و فاشیسم به شمار آورد. پیش از این نیز اردوغان دولت آلمان را به تروریسم‌پروری متهم كرده بود. تنش میان آنكارا و اروپا در حالی بالاگرفته كه قرار است همه پرسی اصلاح 18 ماده قانون اساسی تركیه برای گذر از نظام پارلمانی به نظام ریاستی بیست و هفتم فرودین ماه برگزار شود. رسانه های عربی طی روزهای گذشته به تحلیل دلایل و پیامدهای اختلاف میان آنكارا و كشورهای اروپایی پرداختند.
** تنش با اروپا تاكتیك تركیه برای دستیابی به نتیجه مطلوب
روزنامه های «الحیات» چاپ لندن، «الدستور» و «الرای» اردن، «الیوم السابع» و «الاهرام» مصر با اشاره به افزایش تنش میان تركیه و كشورهای اروپایی، این موضوع را تاكتیك دولتمردان تركیه برای گذر از نظام پارلمانی به نظام ریاستی به شمار آورده اند.
به نوشته روزنامه الحیات، روابط تركیه و كشورهای اروپایی پس برخی رویدادها و عكس العمل ها در روزهای گذشته تیره شد. پس از مخالفت كشورهای اروپایی با برپایی برخی نشست های تبلیغاتی كه به دست مقام های تركیه در محافل ترك تبارها در كشورهای اروپایی اداره می شود، این روابط تیره شد. مقام های كشور تركیه با این كمپین ها می خواهند اقلیت های ترك تبار را تشویق كنند به اصلاحیه قانون اساسی تركیه رای مثبت دهند.
مقام های اروپایی از حجم بالای شكاف سیاسی، كینه و كدورت های داخل تركیه اطلاع دارند. از این رو، آنان در مسیر فعالیت های آنكارا كه جنبه تبلیغاتی دارد، سنگ اندازی می كنند. آنان تلاش می كنند كه از انتقال مشكلات سیاسی و اختلاف های داخلی تركیه به اروپا و محافل اقلیت های ترك تبار در این كشورها جلوگیری كنند.
اردوغان می خواهد با اصلاح قانون اساسی اختیارهای خود را افزایش دهد. این مساله ای است كه در تركیه همگان بر روی آن اتفاق نظر ندارد. زیرا مخالفان تركیه نگران هستند كه موفقیت اردوغان در این زمینه او را به سوی دیكتاتوری پیش می برد.
اردوغان برای تعدیل این قانون به آرای ترك تبارهای مقیم اروپا نیازمند است. شمار این افراد حدود 5 میلیون تن است كه 3 میلیون آنان در آلمان زندگی می كنند. آنان در انتخابات پارلمانی گذشته بیش از نیمی از آراء خود را به حزب «عدالت و توسعه» دادند. اكنون نیز اردوغان تلاش می كند از هر ابزاری برای به دست آوردن رای استفاده كند.
به نوشته الدستور، كشورهای اروپایی ترسیده اند كه برگزاری كمپین های تبلیغاتی شكاف ها و ناآرامی ها را در محافل اقلیت های ترك تبار در این كشورها افزایش دهد. از این رو، برخی كشورهای اروپا با برپایی این نشست ها مخالفت و از حضور وزیران تركیه در این نشست های تبلیغاتی جلوگیری كرده اند. زیرا كشورهای اروپایی تغییر قانون تركیه را به منزله پیش رفتن به سوی دیكتاتوری می دانند.
الدستور در بخشی از گزارش خود آورد: موضوع خنده آور آن است كه اردوغان با تحریم ها و مجازات های ناگوار اروپا را تهدید كرد. این اقدام اردوغان ما را به یاد اظهارات خیرسرانه او علیه روسیه، ایران، سوریه و عراق می اندازد. او یك باره تغییر موضع داد. جنگ های اردوغان علیه اروپا هم پس از نتیجه همه پرسی های تركیه، پایان خواهد یافت و خواهیم دید كه در سیاست های تركیه تغییرها وانعطاف های بزرگی رخ خواهد داد. بار دیگر اردوغان نشان خواهد داد كه رهبری او و باقی ماندن حزب او در قدرت تنها اولویت های او است و هر كسی كه بر خلاف خواسته های او عمل كند به درك فرستاده خواهد شد.
به نوشته روزنامه الیوم السابع، در حالی كه درباره پیامدهای همه پرسی تركیه برای تغییر قانون اساسی تردیدهایی وجود دارد. برخی منتقدان اردوغان بر این باورند كه او با جنگ ساختگی و عوام فریبانه با اروپا می خواهد ملی گرایان تركیه را به سوی خود بكشد تا با رای دادن به قانون ریاستی اختیارات بیشتری به او بدهند. در این خصوص، «چنگیز جاندار» روزنامه نگار ترك گفت سیاست كنونی تركیه درباره سوریه، هلند، آلمان با دستور كارها و سیاست های داخلی آنكارا در ارتباط است. همه این سیاست ها با تبلیغات برای همه پرسی كه به اردوغان اختیارات بیشتری می دهد، گره خورده است.
به نوشته روزنامه الاهرام، ناظران گفته اند هدف اردوغان از دامن زدن به تنش با كشورهای اروپایی این است كه با هر ابزاری مردم را خرسند سازد تا به طرح او برای تغییر قانون اساسی تركیه رای دهند. اما این ناظران نمی دانند كه اردوغان چگونه می خواهد كشورهای دارای حاكمیت را در برابر اراده خود تسلیم سازد. او غرور قدرت و توهم رهبری را دارد. درس و عبرت های بسیاری در جنگ اردوغان علیه اروپا وجود دارد.
روزنامه الرای اردن در گزارشی به قلم «طارق مصاروه» نوشت: مشاجره های اردوغان و كشورهای اروپایی گسترش پیدا خواهد كرد و همه اروپا را فراخواهد گرفت. ارزش نظام ریاستی تركیه چیست كه اردوغان می خواهد برای دستیابی به آن هزاران تن را به خیابان های اروپا روانه كند. او از فاشیسم و نازیسم خواندن همسایه های خود به چه چیزی دست می یابد؟
** پناه بردن اردوغان به رگ تعصب ملی ترك ها در اروپا
روزنامه های الحیات و الدستور در بخشی از گزارش های خود به سوء استفاده اردوغان از تعصب های قومی و مذهبی با هدف پیش بردن برنامه های خود اشاره كردند.
الدستور در گزارشی به قلم «عریب الرنتاوی» نوشت: این نخستین بار نیست كه اردوغان برای دستیابی به هدف های سیاسی خود به رگ تعصب ملی ترك ها پناه می برد. او فرصت طلب است. زیرا شهروندان تركیه كه در كشورهای اروپایی ساكن هستند تنها ترك تبار نیستند. بلكه بخشی از آنان كرد، سكولار و اسلام گرا هستند.
الحیات در گزارشی به قلم «طارق عزیزه» با عنوان«اردوغان و اروپا: قلدری جایگزین دیپلماسی» نوشت: ژرف نگری در روند بحران كنونی و چگونگی برخورد با آن نوعی از قلدرمابی اردوغان را در برخورد با این مساله و تنش آفرینی بیشتر او را نشان می دهد.
اردوغان مانند گذشته، اكنون هم می خواهد از اختلاف با كشورهای اروپایی احساس دینی و ملی همه را تحریك كند. او اقدام دولت های اروپایی را افزون بر دشمنی با تركیه دشمنی با اسلام به شمار می آورد و می گوید كه این موضوعی است كه با اسلام هراسی در ارتباط است و چهره واقعی غرب را نشان می دهد. او از بحران كنونی و رفتار بد پلیس هلند سوء استفاده می كند تا درباره مردمسالاری و حقوق بشر سخنرانی كند. این در حالی است كه اردوغان به بهانه كودتای نافرجام در تركیه، مردمسالاری و حقوق بشر را لگد كوب و هزاران تن را زندانی كرده و دهان همه را بسته است. او سیاست های فاشیسم و جنگ آشكار خود علیه كردها را هم ادامه می دهد.
** استفاده راستگرایان اروپا از موضع گیری های تركیه
روزنامه الدستور اردن در بخشی از گزارش خود به استفاده راستگرایان تندرو از موضع گیری های مقام های تركیه اشاره كرد و در این زمینه نوشت: راستگرایان اروپایی كه در نتیجه مهاجرت ها و موج پناهجویان عرب و مسلمان به كشورهای اروپایی در حال قدرت یابی هستند، اكنون گمشده خویش را در موضع گیری های تركیه پیدا كرده اند. آنان بدترین اقدام های باج خواهی و جنجال آفرینی را آغاز كرده اند و گفتمان های نژادپرستانه خود را از سرگرفته اند. نازیسم و فاشیسم خواندن آلمان و هلند خنده آور است. به ویژه كه این موضع از سوی كسی مطرح شده است كشورش را به توتالیتاریسم دینی، مذهبی و ملی پیش می برد.
پژوهشم **9278**1601**خبرنگار: اصغر یوسفی ** انتشاردهنده : شهناز حسنی
تهران- ایرنا- رسانه های عربی در روزهای گذشته با اشاره به افزایش تنش ها در روابط تركیه و كشورهای اروپایی این مساله را در واقع به مثابه تلاش و تاكتیك آنكارا برای دستیابی به نتیجه مطلوب در همه پرسی قانون اساسی ارزیابی كرده اند.