استان مازندران زمانی با توزیع بیشتر از 20 هزار جعبه تخم نوغان میان كشاورزان از قطب های مهم نوغانداری در كشور بود ، ولی این شغل در سال های گذشته بویژه دهه 80 به دلایل مختلف از جمله سر و سامان نداشتن سیاست های بخش كشاورزی ، قاچاق و مهم تر از همه واردات رسمی پیله تر به كشور رو به فراموشی رفت .
میزان توزیع تخم نوغان در مازندران در سال 92 به كمترین میزان در تاریخ نوغانداری این استان یعنی كمتر از یكهزار و 400 جعبه رسید و زنگ هشدار را برای فراموشی این بخش مكمل درآمدی حوزه كشاورزی به صدا در آورد.
با این وصف از سال 93 با آغاز ساماندهی سیاست های بخش كشاورزی در دولت یازدهم ، ریزش در بخش نوغانداری مازندران متوقف شد و با افزایش تدریجی ، آمار توزیع تخم نوغان در سال گذشته به یكهزار و 950 جعبه افزایش یافت .
توزیع تخم نوغان در مازندران از ماه فروردین آغاز می شود و تا پایان ماه اردیبهشت ادامه دارد .
** رغبت بیشتر برای نوغانداری
رئیس اداره توسعه نوغانداری مازندران در باره وضعیت این بخش مكمل كشاورزی در استان گفت : امسال با افزایش قیمت خرید تضمینی و رونق بازار تولید و صادرات فرش كشور ، تقاضا برای خرید پیله بیشتر شد و در نتیجه رغبت برای فعالیت نوغانداری در استان افزایش یافته است.
مناف شوكت جلیل روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به وجود بیش از 2 هزار جعبه تخم نوغان آماده توزیع در استان اشاره كرد و افزود : از آنجائی كه امسال نرخ خرید تضمینی پیله ابریشم به 18هزار و 104تومان افزایش یافته است ، تقاضا برای گرفتن جعبه تخم نوغان رو به افزایش است .
پارسال قیمت تضمینی هركیلوگرم پیله ابریشم تر 16 هزار و 600 تومان بود ولی نوغانداران مازندران به خاطر وجود رقابت در بازار آزاد ، تمامی محصولات خود را به قیمت 23 تا 25 هزار تومان در بازار آزاد به فروش رساندند .
** توسعه روابط خارجی ، مهم ترین علت
رئیس اداره توسعه نوغانداری مازندران با بیان این نكته كه رونق بازار داخلی خرید و فروش و صادرات فرش به خارج از كشور و توسعه روابط بین لمللی سبب شد تا تقاضای قیمت خرید پیله نسبت به قیمت تضمینی بیشتر شود ، گفت : به همین دلیل پارسال نوغانداران محصول خو را به دلیل بالا بودن قیمت در بازار ،به دولت تحویل ندادند.
وی ثابت ماندن قیمت یارانه ای هفت هزار و 500 تومانی هر جعبه تخم نوغان و توزیع 10 هزار اصله نهال توت برای اصلاح توتستان استان را از دیگر دلایل افزایش رغیت نوغانداری برشمرد.
رئیس اداره توسعه نوغانداری مازندران گفت : از سه سال پیش دولت به اهمیت افزایش تولید پیله ابریشم توجهی جدی كرده است و امروز نتایج آن با اقبال كشاورزان به نوغانداری آشكار شده است .
وی افزود : به طور یقین با اصلاح توتسان های استان به عنوان مهم ترین نیاز مواد غذایی كرم ابریشم و همچنین گسترش ارتباطات اقتصادی ایران در سطح بین المللی ، نوغانداری نیز گسترش می یابد.
** وضعیت مطلوب توتستان ها
رئیس اداره توسعه نوغانداری مازندران وضعیت درختان توت و برگ این درختان را به عنوان مهم ترین غذای كرم ابریشم امسال در استان مطلوب ارزیابی و پیش بینی كرد كه نوغانداران مازندران سال خوبی را در پیش داشته باشند.
بر اساس آمار سازمان جهاد كشاورزی ، 475 هكتار توتستان در مازندران برای تامین ماده غذایی كرم ابریشم وجود دارد.
پانزدهم فروردین تا اواسط تیر ماه هر سال زمان آغاز و پایان پرورش كرم ابریشم در مازندران است.
روستاییان بخش های بندپی شرقی، غربی و بابلكنار شهرستان بابل ، آهنگركلا قائمشهر و لفور سوادكوه بیشترین فعالیت نوغانداری را در مازندران انجام می دهند.
با این كه نوغانداری در مازندران به یك دهم دهه 60 و 70 كاهش یافته ، ولی این استان همچنان جایگاه چهارم كشور را در این زمینه دارد .
** پیری نسل نوغاندار
به اعتقاد كارشناسان كشاورزی ، اگر چه دولت با اصلاح سیاست ها و حمایت های مختلف نقش مهمی در رونق دوباره نوغانداری در مازندران داشته و خواهد داشت ، ولی پیری نسل نوغاندار در این استان مشكلی است كه چاره اندیشی برای آن تنها از دولت و دستگاههای اجرایی ساخته نیست .
یكی از دلایل پیری نوغانداران مازندران ، بی رغبتی فرزندان برای ادامه فعالیت پدران و مادرانشان است .
پرورش كرم ابریشم یكی از فعالیت های جانبی روستاییان بویژه زنان روستایی مازندران است .
بر اساس آمارهای تا اوایل دهه دوم پس از انقلاب اسلامی حدود هشت هزار خانوار روستایی به فعالیت نوغانداری در مازندران مشغول بودند كه در سال 92 به كمتر از یكهزار خانوار كاهش یافت .
خبرنگار : سید رضا هاشمی كروئی ** انتشار دهنده : حسن فلاحتی
6990/1654
ساری - ایرنا - نوغانداری در مازندران پس از حدود دو دهه سیر نزولی ، برای نخستین بار در سال جاری با اقبال كشاورزان نشانه هائی از بازگشت به دوران طلائی را نشان داده است .
