تولید برق از 2.6 درصد زباله های تهران/ عضو شورا: تفكیك زباله از مبدا در پایتخت صفر است

به استناد آمارهایی كه منابع رسمی شهرداری پایتخت منتشر كرده، در كلان شهر تهران روزانه هفت هزار و 500 تن زباله تولید می شود و «منصور باقرصاد» مدیر عامل سازمان مدیریت و جمع آوری پسماند شهر تهران تاكید دارد كه فقط 200 تن زباله بازیافتی(معادل 2.6 درصد زباله های تولیدی روزانه شهر تهران) برای تولید سه مگاوات برق مورد استفاده قرار می گیرد.
در همین حال، «محمدمهدی تندگویان» عضو شورای اسلامی شهر تهران بر این باور است كه تكفیك زباله از مبدا در كلان شهر تهران صفر است و در 12 سال اخیر هیچ فعالیت عملیاتی در این خصوص انجام نشده است و از سوی دیگر تاكنون هیچ درآمدی از محل جمع آوری و بازیافت زباله های شهر تهران به شورای شهر اعلام نشده است.
به گزارش ایرنا، تولید انبوه زباله در شهر تهران سالهاست به دلیل آنچه كارشناسان آن را «بی‌تدبیری مدیریت شهری» می نامند، به یكی از معضلات شهری تبدیل شده و تحلیلگران می گویند هیچ یك از راهكارهای به‌ كار گرفته شده برای حل این مشكل مثمر ثمر نبوده است.
نخستین مناظره انتخابات ریاست جمهوری جمعه هشتم اردیبهشت ماه با محوریت مسائل اجتماعی و فرهنگی برگزار شد. در جریان این مناظره یكی از نامزدها در پاسخ به اظهارات نامزد دیگر در خصوص ناكامی برای اجرای طرح تفكیك زباله به رغم گذشت 12 سال گفت: یكی از توفیقات این دوره مدیریت شهری پایتخت، تولید برق از زباله بوده است.
ماجرای تولید برق از زباله ها اولا به شهر تهران محدود نمی‌شود اما موضوع این است كه بسیاری از تحلیلگران و حتی اعضای شورای اسلامی شهر تهران می گویند به علت مقرون به صرفه نبودن این طرح، محل حرف و حدیث است و شهرداری هم تاكنون گزارشی در این زمینه نداده است.
منصور باقرصاد مدیرعامل سازمان مدیریت و جمع آوری پسماند شهر تهران در این خصوص می‌گوید: دستگاه زباله سوز «آرادكوه» در كهریزك سه مگاوات برق تولید می‌كند كه تاكنون حدود 22 هزار مگاوات برق به شركت برق تحویل داده كه در كنتور مشخص است.
سئوالی كه پیش می آید اینكه مصرف برق در چه زمینه ای است و چه درآمدی دارد كه مدیر عامل سازمان مدیریت و جمع آوری پسماند شهر تهران در پاسخ به این سئوال افزود: برق تولیدی این كارخانه به شبكه برق رسانی كشور داده می شود.
دستگاه زباله سوز آرادكوه كهریزك دهه فجر سال 93 با اعتباری بالغ بر 9 میلیون دلار و 160 میلیارد ریال ساخته شد كه 60 درصد آن توسط شهرداری و 40 درصد از سوی بخش خصوصی تأمین شد و حالا به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران 60 درصد درآمد حاصل از این كارخانه متعلق به شریك چینی آن است.
اما محمدمهدی تندگویان عضو شورای اسلامی شهر تهران در این باره نظر دیگری دارد، وی به خبرنگار ایرنا گفت: قطعات این دستگاه زباله سوز كه اغلب كهنه بود از كشور چین با هزینه بالا وارد شد اما نكته مهم این است كه این كارخانه تا به امروز حتی یك ریال درآمد نداشته و اگر داشته به شورای شهر اعلام نشده است.
البته باقرصاد مدیرعامل سازمان مدیریت و جمع آوری پسماند شهر تهران اعلام كرده برق تولیدی این كارخانه به قیمت 540 تومان برای هر كیلووات از سوی اداره برق خریداری می شود كه ارزش كل برق تولیدی این كارخانه از زمان راه اندازی تاكنون حدود 10 میلیارد تومان بوده است، اما تندگویان می گوید: اگر این كارخانه درآمد دارد پس چرا یك هزار و 400 میلیارد تومان به سازمان پسماند شهرداری هزینه می دهیم؟
مدیرعامل سازمان جمع آوری و مدیریت پسماند شهر تهران در خصوص بودجه این سازمان در سال 93 و 95 نیز گفت: بودجه این سازمان در سال 93 حدود 90 تا 100 میلیارد تومان بود كه رقم آن برای سال 95 به 130 میلیارد تومان رسیده است.
وی در پاسخ به این سئوال كه چرا با وجود كسب درآمد از كارخانه زباله سوز بودجه این سازمان طی سه سال اخیر افزایش یافته گفت: مدیریت شهری در طول سال حدود 500 میلیارد تومان برای جمع آوری، رفت‌وروب و حمل و نقل زباله شهر تهران پرداخت می كند.
این مقام شهرداری تهران درعین حال اظهاركرد: در تمام دنیا مدیریت پسماند یك شهر هزینه زاست نه درآمد زا، طرح این موضوع كه زباله سوز باید درآمد داشه باشد غیركارشناسی است چرا كه باید زباله را بی‌خطر كنیم.
براساس اعلام شهرداری تهران، با راه اندازی این دستگاه زباله سوز قرار بود با سوزاندن روزانه 200 تن زباله سه مگاوات برق تولید شود كه این امر با اعتراض تعدادی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران و كارشناسان حوزه شهری روبه رو شد.
مجتبی عبداللهی معاون وقت خدمات شهری شهرداری تهران در خصوص این زباله سوز گفته بود كه با بهره برداری از دستگاه زباله سوز آرادكوه در كهریزك، روزانه 200 تا 300 تن زباله بازیافت شده و سه تا چهار مگاوات برق تولید خواهد شد.
نكته قابل توجه دیگر این است كه براساس اعلام شهرداری تهران روزانه هفت هزار و 500 تا هشت هزار تن زباله در تهران تولید می شود و حجم تولید زباله در برخی مناطق به گونه ایست كه شهرداری تهران مجبور است روزانه دو تا سه نوبت اقدام به جمع آوری زباله ها كند.
البته شهرداری تهران در سال های اخیر اقدامات و هزینه های زیادی برای فرهنگ سازی در این زمینه انجام داده كه بسیاری از كارشناسان همواره گفته اند اكثر آنها به جای كارشناسی بودن، تبلیغاتی بوده و جنبه شعاری داشته است.
برای مثال یكی از اهداف شهرداری تهران از راه اندازی كمپین آسمان آبی زمین پاك در سال 93 مباحث مربوط به تفكیك زباله بود كه تنها جنبه یك شو تبلیغاتی برای شهرداری داشت.
در قالب این كمپین جمعی از مردان سفید (وایت من ها) ابتدا در مناطق شش، هشت و 11 دست نوشته و پلاكارد های با مضامین آموزش رفتارهای ترافیكی و محیط زیستی شهروندان در دست داشتند و قرار بود این در مرحله بعد این اقدام در سطح مناطق 22 گانه دنبال شود.
تفكیك زباله از مبدأ یكی از موضوعاتی بود كه در این كمپین دنبال می شد اما با گذشت مدتی این كمپین به صورت شعاری درآمد كه تنها بنرهای آن زینت بخش همایش های مختلف شهرداری تهران بود و در ورق هایی اطراف كارگاه های مترو پایتخت نقاشی می شد.
در همین راستا آموزش هایی نیز در سراهای محلات برگزار شد كه آنها نیز چندان اثر بخش نبود و نكته مهم تر اینكه سطل های زباله محله ها همان سطل های زباله قدیمی بود و در صورتی كه زباله ها از سوی شهروندان هم تفكیك می شد درنهایت با ریختن آن درون این سطل های زباله و جمع آوری آن در شب با یكدیگر مخلوط می شدند.
رحمت‌الله حافظی، عضو شورای اسلامی شهر تهران نیز درهمین ارتباط در گفت‌وگو با یكی از روزنامه ها درباره نحوه مدیریت پسماند در شهرداری تهران گفت كه «مدیران شهرداری تهران هیچ انگیزه‌ای برای ساماندهی پسماند پایتخت نداشته‌اند. دلیل آن نیز بسیار واضح و مشخص است. زباله كالای بسیار با ارزشی است كه از‌ آن به‌عنوان طلای كثیف یاد می‌شود. برای جمع‌آوری زباله، شهرداری باید مزایده برگزار كند. این درحالی است كه شهرداری تهران مناقصه برگزار كرده است.»
او می‌افزاید: «شركت‌هایی كه در بحث پسماند ورود پیدا می‌كنند و تقاضای جمع‌آوری زباله می‌كنند، باید به شهردای بابت صدور مجوز جمع‌آوری زباله پول پرداخت كنند. اما متاسفانه در شهرداری تهران علی‌رغم اینكه پولی دریافت نمی‌شود بلكه میلیاردها تومان از بودجه شهر نیز به حساب آن شركت‌ها واریز می‌شود. حال شهردار باید پاسخ دهد كه چرا چنین اتفاقی در 10 سال گذشته رخ داده است؟ از یك سو میلیاردها تومانی كه از بودجه شهرداری پرداخت شده و از سوی دیگر میلیاردها تومانی كه می‌توانست به خزانه شهرداری تزریق شود اما نشده است. تمامی این پول‌ها كجا رفته و به حساب چه كسانی واریز شده است؟».
محمدمهدی تندگویان نیز درباره بحران پسماند در شهر تهران به خبرنگار ایرنا گفت كه «تفكیك زباله از مبدا در پایتخت صفر است. در این 12 سال كه قالیباف شهردار بود هیچ كار عملیاتی در این خصوص انجام نشده است. در یك دوره كوتاه مدت، شهروندان تفكیك زباله در مبدا را انجام دادند اما به‌دلیل آماده نبودن زیرساخت‌ها در سازمان پسماند، امكان جمع‌آوری از مبدا نبود و این طرح اجرایی نشد. این مشكل تنها به‌دلیل سوء مدیریت رخ داده و دلیل دیگری ندارد. یا شاید اشخاصی از این سوء‌مدیریت منتفع می‌شوند كه به‌عنوان عضو شورای شهر از آن خبر ندارم».
تندگویان با بیان اینكه متأسفانه كارخانه زباله سوز تكنولوژی قدیمی و آلایندگی زیست محیطی دارد به ایرنا گفت: اكنون تكنولوژی های روز دنیا درخصوص بازیافت پسماند تغییر كرده و نكته مهم این است كه تولید برق از 20 درصد زباله ها امكان پذیر است و شهرداری تهران 80 درصد مابقی را چه می كند.
وی با اشاره به اینكه روزانه هفت هزار تن زباله در شهر تهران تولید می شود گفت: درآمد حاصل از این زباله ها چه مقدار است؟
عضو شورای اسلامی شهر تهران با تأكید بر اینكه چهار سال است كه این سوال از شهردار تهران مطرح می شود تصریح كرد: اگر روزی شهرداری تهران اعلام كند چه اقدامی در حوزه تفكیك پسماند صورت می گیرد ما حرف هایمان را پس می گیریم.
وی افزود: چرا از هفت هزار تن زباله شهر تهران هیچ درآمدی نداریم در حالیكه سایر كشورها زباله می خرند برای تولیدات مشخصی از زباله ها.
تندگویان تأكید كرد: هیچ درآمدی در تولید زباله به شورای شهر اعلام نشده و نكته مهم این است كه در مواقعی به دلیل وزش باد و بوی نامطبوع و آلودگی امكان بهره برداری از زباله سوز نیست.
اما مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران در این باره گفته است این كارخانه در طول سال تنها به مدت یك ماه برای رفع نواقص و ایرادات كارخانه تعطیل می شود.
تندگویان در این خصوص می گوید: در صورت تولید برق در زباله سوز، میزان برق تولیدی بیش از مصرف همان نیروگاه نیست و راه اندازی این نیروگاه هیچگونه صرفه اقتصادی نداشته است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینكه موضوع تفكیك زباله مشخص است گفت: هر شب همه زباله های تر و خشك داخل یك مخزن ریخته می شود و هیچگونه تفكیكی صورت نمی گیرد.
وی افزود: شب ها شركت هایی وجود ندارند كه زباله ها را به صورت تفكیكی جمع آوری كنند و اغلب زباله جمع كن هایی هستند كه زباله ها را به مناطقی منتقل كرده و از آن درآمد كسب می كنند.
تندگویان خاطرنشان كرد: همه شهروندان زباله جمع كن های غیرقانونی را می بینند و سئوال این است چرا شهرداری تهران نتوانسته در این 12سال شبكه رسمی مشخص درست كند كه زباله ها به كارگاه های مشخص منتقل شوند.
وی تأكید كرد: در صورت وجود درآمد، سازمان پسماند نه تنها نباید بودجه دریافت كند بلكه باید برای شهرداری درآمد پایدار نیز داشته باشد.
عضو شورای اسلامی شهر تهران با تأكید بر اینكه در حوزه پسماند موضوع ساماندهی است گفت: مردم هم فرهنگ تفكیك زباله را دارند و هم این اقدام را انجام می دهند اما این وظیفه مردم نیست كه دنبال كیوسك هایی بگردند و زباله تفكیكی خود را تحویل دهند بلكه شهرداری باید با ایجاد یك سازمان این كار را انجام دهند.
تهرام/9353**1625