به گزارش خبرنگار حوزه كتاب ایرنا، نمایشگاه بین المللی كتاب تهران طی 29 دوره برگزاری، فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشته و امسال در سی امین دوره برگزاری این نمایشگاه، شاهد تخصصی تر شدن حوزه كتاب، ارتقای جایگاه كتابخوانی در كشور و حضور فعال ناشران در بخش های مختلف هستیم.
سی امین دوره نمایشگاه بین المللی كتاب تهران در فضایی به مساحت 135 هزار متر مربع برگزار می شود و 2 هزار و 260 غرفه و یكهزار و 677 ناشر داخلی در حوزه های مختلف از جمله پزشكی، حقوق، دانشگاهی، آموزشی و كمك درسی، كودك و نوجوان در این رویداد حضور دارند.
همچنین در بخش خارجی 47 هزار و 234 عنوان كتاب لاتین و 150 هزار و 144 كتاب عربی عرضه می‌شوند.
2 هزار و 333 متر فصا برای ناشران لاتین و 2 هزار و 85 متر برای ناشران عربی اختصاص یافت و تعداد نمایندگی‌ها در لاتین 204 موسسه و عربی 150 موسسه هستند.
جمعی از ناشران داخلی سی امین دوره نمایشگاه بین المللی كتاب تهران را متفاوت از سالهای گذشته دانسته و معتقدند كه عرضه كتاب های این دوره در نمایشگاه، 10 تا 15 درصد بیش از دوره های قبل است.
** تولید كتاب 15 درصد افزایش داشته
ناشر نمونه و مدیرعامل انتشارات مجد در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا می گوید: در سی امین دوره نمایشگاه بین المللی كتاب تهران، آثار مختلفی در حوزه های تاریخ، فلسفه، كلام، فقه، داستان، عمومی، دانشگاهی، كمك آموزشی، دفاع مقدس و غیره عرضه می شود.
سید عباس حسینی نیك با بیان اینكه تولید كتاب حدود 15 درصد در كشور افزایش یافته، می افزاید: نمایشگاه بین المللی كتاب تهران مهمترین رویداد فرهنگی كشور است و به دلیل حجم بالای بازدید كننده در این رویداد، كتاب های با عناوین متنوع عرضه می شود تا پاسخگوی نیاز مراجعان باشد.
** تنوع كتاب ها با توجه به نیاز و سلایق مردم
وی با بیان اینكه كتاب از تولیدات علمی و فرهنگی كشور محسوب می شود، ادامه می دهد: بیشترین خریداران كتاب از نمایشگاه، دانشگاه ها و كتابخانه های عمومی هستند هرچند ناشران نیز سعی می كنند تا كتاب ها را بر اساس نیاز و سلایق اقشار مختلف مردم عرضه كنند.
مدیر انتشارات مجد با بیان اینكه نمایشگاه كتاب مانعی برای كسب درآمد كتابفروشی ها نیست، پیشنهاد می دهد كه در این نمایشگاه سالن هایی برای اهل قلم دایر شود تا بتوانند در زمینه رایت كتاب فعالیت كنند.
وی می گوید: در این دوره از نمایشگاه كتاب های خارجی نیز بصورت متنوع عرضه می شود.
حسینی نیك با بیان اینكه عرضه كتاب های خارجی تولید 2016 و 2017 در نمایشگاه بین المللی كتاب تهران كم است، می افزاید: متولیان فرهنگی باید در این زمینه اطلاع رسانی وسیعی انجام دهند.
** مردم به كتاب و مطالعه علاقه مندند
مدیرعامل انتشارات عروج وابسته به دفتر نشر و تنظیم آثار امام خمینی(ره) نیز می گوید: حضور گسترده ناشران و اقشار مختلف مردم در نمایشگاه بین المللی كتاب تهران، حاكی از اثرگذاری این رویداد در اقتصاد نشر كشور است.
حمید غفاری می افزاید: حضور مردم برای بازدید از نمایشگاه بین المللی كتاب تهران بویژه در سال گذشته نشان دهنده علاقه آنها به مقوله كتاب و كتابخوانی است از این رو پیش بینی می شود، امسال نیز در سی امین دوره برگزاری این نمایشگاه، حضور مردم پررنگ تر باشد.
وی با بیان اینكه علاوه بر ناشران داخلی، ناشران خارجی نیز مشتاق هستند در این نمایشگاه حضور یابند، ادامه می دهد: نمایشگاه كتاب تهران مهمترین رویداد فرهنگی كشور است و ناشران خارجی این نمایشگاه را محل مناسبی برای عرضه محصولات و اطلاع رسانی فرهنگ كشور خود می دانند.
** نمایشگاه كتاب دستاوردهای مطلوبی داشته است
غفاری با بیان اینكه دستاوردهای نمایشگاه بین الملی كتاب تهران طی چند سال اخیر مطلوب بوده، ادامه می دهد: نباید تمام افكار و تمركزها به سمت برگزاری این نمایشگاه رود، بهتر است سیستم توزیع عادلانه كتاب در سراسر كشور ساماندهی شود.
وی توضیح می دهد: اكنون تهران مركز تولید اكثر كتابها شده و در برخی شهرها و نقاط دیگر مردم دسترسی راحت تری به خرید كتاب ندارند و مشكل توزیع وجود دارد.
مدیرعامل موسسه عروج می افزاید: باید برای كتابفروشی ها تسهیلاتی قائل شد و یا از طریق سیستم ارتباطی نوین، مردم را در فضای مجازی با كتاب آشنا كرد.
به گفته غفاری، باید امكانات و تجهیزاتی فراهم شود تا مردم در فضای مجازی بتوانند با ناشران تماس داشته و كتاب های مورد علاقه خود را تهیه كنند.
وی اضافه می كند: بیشترین فروش كتاب در حوزه های مختلف در نمایشگاه بین المللی كتاب تهران انجام می شود، مردم در طول برگزاری نمایشگاه، توجه بیشتری به مقوله كتاب دارند از این رو بهتر است بسترهایی فراهم شود تا كتاب در سبد خانوار قرار گیرد و محدود به زمان مشخصی نباشد.
این ناشر می گوید: اكنون مردم بیشتر از كتاب هایی كه بدور از ابهام بوده و ساده نویسی شدند استقبال می كنند؛ كتابهایی كه مربوط به تاریخ و خاطرات شخصیت ها است.
غفاری می گوید: خاطرات شخصیت ها مورد توجه عموم بوده و در صورتی كه رویكرد مشخصی داشته باشند خوب به فروش می رسند و در نمایشگاه كتاب نیز مورد توجه قرار می گیرند.
وی با اشاره به حضور موسسه عروج وابسته به دفتر نشر و تنظیم آثار امام خمینی (ره) در سی امین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران توضیح می دهد: این موسسه 50 عنوان كتاب چاپ اول درباره فقه، احكام، تاریخ و خاطرات شخصیت ها در نمایشگاه كتاب تهران ارائه می دهد.
**نمایشگاه رویداد تخصصی اقتصاد كتاب و نشر
سخنگوی سی امین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران می گوید: نمایشگاه كتاب تهران به پشتوانه 30 دوره برگزاری، اكنون به رویداد تخصصی اقتصاد كتاب و نشر تبدیل شده است.
همایون امیرزاده با بیان اینكه نمایشگاه كتاب تهران در مدت 30 سال برگزاری به سمت تخصصی شدن پیش رفته، می افزاید: بروز و ظهور حوزه های تخصصی كتاب در این نمایشگاه ملموس تر شده است.
وی ادامه می دهد: در سال های گذشته نمایشگاه كتاب تهران، محل تجمیع اتفاقات متنوع فرهنگی بود اما اكنون محوری بودن كتاب، اساس برگزاری نمایشگاه است.
امیرزاده با اشاره به فعالیت های جنبی و رویكردهای مثبت این رویداد فرهنگی تصریح می كند: در این زمینه پیشرفت های خوبی را شاهدیم و رویكرد واگذاری امور و تشكل های نشر در طول این سالها روند تكاملی خود را با سرعت بیشتری طی كرده و جایگاه صنوف نیز تثبیت شده است.
امیرزاده، افزایش بخش های مختلف نمایشگاه و تقویت رویكرد و فعالیت های فرهنگی را از دیگر دستاوردهای برگزاری نمایشگاه كتاب تهران بیان كرده و می افزاید: دیپلماسی فرهنگی نیز با برگزاری این نمایشگاه رشد مناسب داشته، امروزه بسیاری از كشورها علاقه مندند فرهنگ خود را از زوایه نمایشگاه كتاب تهران به دنیا نشان دهند.
وی با بیان اینكه در سال های اخیر كشورهای افغانستان، عمان و روسیه مهمان ویژه در نمایشگاه بین المللی كتاب تهران بودند، ادامه می دهد: امسال نیز ایتالیا مهمان ویژه است و این امر نشان می دهد كه كشورها مشتاق هستند خود را از دریچه این نمایشگاه به مخاطبان ایرانی معرفی كنند.
سخنگوی سی امین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران توجه به بخش های مختلف، رعایت حقوق صنفی و توجه به پدیدآورندگان را از زمینه های نوظهور در نمایشگاه كتاب تهران عنوان می كند.
** نمایشگاه كتاب دسترسی مردم به كتاب را آسان می سازد
نایب رئیس اتحادیه ناشران و كتابفروشان نیز می گوید: نمایشگاه كتاب چرخه دسترسی اقشار مختلف مردم به كتاب های مورد نیاز را آسان می كند.
محمد توكل صدیق می افزاید: نمایشگاه بین المللی كتاب تهران به عنوان مهمترین رویداد فرهنگی در چند سال اخیر دستاوردهای خوبی را به همراه داشته است.
وی با بیان اینكه خلاءهایی بسیاری از نظر نحوه توزیع و دسترسی به كتاب در كشور وجود داد، اظهار می كند: نمایشگاه كتاب تهران فرصت خوبی است تا اقشار مختلف مردم در یك مقطع زمانی مشخص با مراجعه به این نمایشگاه، كتاب های مورد نیاز خود را تهیه كنند.
توكل صدیق تصریح می كند: نباید فقط متكی به برگزاری این نمایشگاه بین المللی در كشور باشیم، ضرورت دارد فروشگاه های كتاب بصورت دائمی در سراسر كشور دایر شوند تا مردم در هر زمانی كه احساس نیاز به كتاب مورد نظر كردند، بتوانند آن را تهیه كنند.
عضو شورای سیاستگذاری سی امین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران می گوید: این نمایشگاه در طول سالهای اخیر نقش مهمی در تامین نقدینگی ناشران داشته اما بهتر است راهكار اساسی برای رونق بخشی اقتصاد صنعت نشر اندیشه شود تا تولیدكنندگان و پدیدآورندگان كتاب با عشق و علاقه همراه با سودآوری مطلوب بتوانند چرخه تولید كتاب را برپا دارند.
توكل صدیق با تاكید بر این نكته كه شبكه توزیع كتاب در كشور تقویت شود تا چرخه دسترسی مردم به این محصول فرهنگی تسریع یابد، می افزاید: اگر این امكان محقق شوند نمایشگاه كتاب تهران نیز محلی برای دیدن محصولات فرهنگی، بررسی آثار و برگزاری نشست های مختلف خواهد بود كه برای مردم و ناشران مفید است.
وی با بیان اینكه تبادل رایت داخلی باید در كشور جدی گرفته شود، اظهار می كند: اكنون قانون كپی رایت در كشور انجام می شود، در عین حال باید تبادل رایت داخلی را جدی بگیریم و ناشرانی كه كتابهایی دارند و چاپ نمی كنند، امتیاز چاپ آن را به ناشر دیگری واگذار كنند.
صدیق ادامه می دهد: نمایشگاه بین المللی كتاب تهران محل مناسبی است كه ناشران به تبادل رایت داخلی اهمیت دهند و با مشاركت یكدیگر اقدام به تولید كتاب كنند.
عضو شورای سیاستگذاری سی امین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران با بیان اینكه در سال گذشته حدود 700 تا 800 میلیارد تومان كتاب فروخته شد، ادامه می دهد: مردم ایران بسیار علاقه مند به خواندن كتاب هستند، باید بسترهای لازم برای تقویت شبكه توزیع كتاب بصورت عادلانه در سراسر كشور فراهم شود و فروشگاههای كتاب نیز گسترش یابند.
وی با بیان اینكه مساله كتابخوانی فقط به حوزه نشر باز نمی گردد، می افزاید: ارزش قائل شدن به علم، دانش و فرهنگ در جامعه، وابسته به نگاه مسوولان به این مقولات و سیاست سیاستگذاران كلان كشور از مباحث مهم در این زمینه است كه باید مورد ارزیابی قرار گیرد.
نایب رئیس اتحادیه ناشران و كتابفروشان اضافه می كند: نمایشگاه كتاب در ترغیب مردم به خرید كتاب مهم است، شاید درصد كمی از كتب تولیدی به معرض نمایشگاه گذاشته شده و سایر كتاب ها در قفسه ها بر روی هم انباشته شود اما وقتی امكانات برای ناشر فراهم باشد، ارائه كتاب به مخاطب در انتخاب بهتر كمك خواهد كرد.
وی با اشاره به اهمیت دادن خانواده به عنوان یك كانون اجتماعی به امر كتاب و كتابخوانی، ادامه می دهد: ضرورت دارد والدین همراه فرزندان خود از نمایشگاه بین المللی كتاب تهران دیدن كنند و اینگونه كودكان و نوجوانان را با محل برگزاری و فروش كتاب آشنا كرده و آنها را تشویق به كتابخوانی كنند.
نمایشگاه بین المللی كتاب تهران كه از 13 تا 23 اردیبهشت ماه در شهر آفتاب برگزار می شود از اهمیت ویژه ای میان ناشران و متولیان فرهنگی برخوردار بوده و جایگاه كتاب و مطالعه را تسریع می بخشد.
حضور ناشران و نویسندگان خارجی بویژه از كشور ایتالیا كه مهمان ویژه سی امین دوره نمایشگاه بین المللی كتاب تهران است، منجر به آشنایی با فرهنگ غنی ایرانیان می شود.
فراهنگ ** 9022 ** گزارش از رقیه نوری * انتشار: امید غیاثوند
تهران - ایرنا - نمایشگاه بین المللی كتاب تهران علاوه بر دستاوردهای مثبتی كه دارد، از ظرفیت هایی فراوانی برای ترویج و توسعه كتاب و كتابخوانی برخوردار است.
