به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه و هیات همراه وی پس از گذراندن یك روز سخت كاری در پاكستان، عصر دیروز به تهران بازگشتند؛ سفری متفاوت از دیگر سفرها كه اغلب با موضوع توسعه روابط تجاری و اقتصادی اتفاق می افتاد.
این بار رییس دستگاه دیپلماسی از این جهت در صدر هیاتی سیاسی و نظامی- امنیتی عازم پاكستان شد كه پیگیری موضوع شهادت شماری از مرزبانان كشورمان در مرزهای جنوب شرقی، هدف اصلی این سفر بود و همكاری بیشتر دو كشور همسایه را در حفظ و تقویت امنیت مرزها دنبال می كرد.
** حفظ امنیت مرزها؛ اولویت هیات ایرانی
یكی از مهمترین مسائل بین ایران و كشورهای همسایه در منطقه ای آشوب زده، حفظ امنیت مرزها است. روز چهارشنبه ششم اردیبهشت ماه در نزدیكی مرز ایران با پاكستان، نیروهای مرتبط با گروهك تروریستی موسوم به «جیش العدل» 9 نفر از مرزبانان ایرانی را به شهادت رساندند. در جریان این درگیری ها دو نفر دیگر مجروح و یك تن نیز به گروگان این گروه در آمد.
پس از وقوع این رویداد تروریستی، حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری كشورمان در نامه ای خطاب به «محمد نواز شریف» نخست وزیر پاكستان با اظهار تاسف از این حمله، خواستار پیگرد قانونی عاملان این اقدام تروریستی شد. اقدام دیگر جمهوری اسلامی احضار «آصف دورانی» سفیر پاكستان در تهران به وزارت امور خارجه و ابلاغ مراتب اعتراض به سفیر این كشور بود. در جریان احضار سفیر پاكستان به وی اعلام شد كه جمهوری اسلامی ایران قویا انتظار دارد طرف پاكستانی اقدامات جدی و اساسی برای بازداشت تروریست ها و مجازات آنان انجام دهد.
این رویداد تروریستی زمینه را برای سفر هیات مشترك سیاسی، نظامی و امنیتی به همسایه شرقی فراهم كرد. این نخستین باری بود كه هیاتی در این سطح از كشورمان عازم اسلام آباد شد تا به صورت جدی مسائل مرزی را پیگیری كند.
اهمیت این سفر را می توان از تركیب هیات ایرانی و طرف مذاكره خارجی دریافت. در هیات اعزامی جمهوری اسلامی ایران در كنار وزیر امور خارجه، شخصیت های موثر دیگری همچون سردار «غلامرضا محرابی» معاون رییس ستادكل نیروهای مسلح، سردار «قاسم رضایی» فرمانده مرزبانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، «محمدحسین ذوالفقاری» معاون امنیتی وزارت كشور و «علی اوسط هاشمی» استاندار سیستان و بلوچستان نیز حضور داشتند.
در این سفر یك روزه چند نشست و گفت وگو بین بین مقامات ایرانی با پنج تن از عالی ترین مقامات دولتی، نظامی و پارلمانی پاكستانی انجام گرفت. ظریف و همراهانش روز چهارشنبه در ملاقات با نخست وزیر، ژنرال «قمر جاوید باجوا» فرمانده ارتش، «چودری نثار علی خان» وزیر كشور و «سردار ایاز صادق» رییس مجلس ملی و «ناصرخان جنجوعه» مشاور امنیت ملی پاكستان، حادثه تروریستی اخیر را در مرز ایران و پاكستان به بحث و بررسی گذاشتند.
این سفر یك روزه با دستاوردهایی در حوزه امنیتی مرزها همراه بود به طوری كه ظریف عصر دیروز و در پایان این سفر از توافق دو كشور برای ایجاد خط تماس مستقیم بین فرماندهان نظامی و عملیاتی دو كشور با هدف تقویت امنیت مرزهای منطقه خبر داد.
وزیر امور خارجه كشورمان در این ارتباط اظهار كرد: در ملاقاتی كه امروز با ژنرال قمر جاوید باجوا فرمانده ارتش پاكستان داشتم، وی قول داد كه در آینده نزدیك و ظرف مدت چند هفته آینده، نیروهای ارتش این كشور را در مناطق مرزی با ایران با هدف كمك به امنیت مرز و پیشگیری از تكرار حوادث تلخی چون حادثه تروریستی هفته گذشته كه منجر به شهادت تعدادی از مرزبانان غیور كشورمان شد، افزایش دهد.
توافق طرف ایرانی و پاكستانی برای برگزاری كمیسیون مشترك امنیتی در آینده نزدیك با حضور مسوولان عالی سیاسی و نظامی دو كشور از دیگر دستاوردهای این گفت وگوهای شش ساعته بود.
علاوه بر آن، پیگیری وضعیت یكی از مرزبانان كشورمان كه در حادثه اخیر به دست تروریست ها به اسارت گرفته شده از دیگر مسائل مطرح شده در گفت وگوی میان مقامات دو كشور بود. در جریان این رایزنی ها، مسوولان بلندپایه پاكستانی تعهد دادند تا از هیچ كوششی با هدف كمك به آزادی این مرزبان ایرانی كوتاهی نكرده و در این امر همكاری لازم را با مسوولان جمهوری اسلامی ایران داشته باشند.
** اعلام برائت و انزجار پاكستانی ها از عملیات تروریستی علیه ایران
پس از وقوع رویداد تروریستی هفته گذشته، از مسوولان عالی رتبه پاكستانی گرفته تا مجامع علمی- دانشگاهی و شهروندان این كشور برائت خود را از آن اعلام كردند. به عنوان نمونه جمعی از مقامات ایالتی و شخصیت های سیاسی، اقتصادی ایالت بلوچستان پاكستان روز چهارشنبه با حضور در سركنسولگری كشورمان در كویته و امضای دفتر یادبود شهدای مرزبان جمهوری اسلامی ایران به مقام شامخ این شهدا ادای احترام كردند.
در سفر ظریف به همسایه شرقی نیز مقامات عالی رتبه پاكستانی در دیدار با اعضای هیات اعزامی كشورمان، این رویداد تروریستی را قویا محكوم كرده و همچنان كه اشاره شد، پیگیری پرونده و همكاری بیشتر برای پیشگیری از تكرار رویدادهای مشابه را وعده دادند.
مرزهای ایران و همسایه های شرقی همچون افغانستان و پاكستان تاكنون درگیری و تنش های زیادی را به خود دیده است اما این درگیری های مسلحانه تروریستی برخی گروه های تندرو نتوانسته است به روابط حسنه ایران و پاكستان لطمه وارد كند. در این میان همكاری های گسترده تر تهران و اسلام آباد برای مقابله با ناامنی های مرزی ضروری به نظر می رسد كه باید توجهی ویژه به آن صورت گیرد.
حفظ امنیت مرزها اما به راحتی امكانپذیر نیست و نیاز به راهكارهای اساسی و كاربردی دارد. بی تردید ادامه تنش ها و ناامنی مرزی مانعی در برابر گسترش تعاملات تجاری و اقتصادی دوجانبه است. از طرفی، مبارزه با قاچاق كالا و سوخت و ایجاد امنیت مرزی جز با اراده و عزم جدی دو كشور به ویژه طرف پاكستانی میسر نیست.
باید این را هم در نظر داشت كه ناامنی در مرزهای دو كشور علاوه بر آسیب زدن به همكاری ها و تعاملات گوناگون به ناامنی های منطقه ای نیز منجر می شود و دست گروه های تروریستی را در هراس افكنی باز می گذارد. بنابراین، تحركات تروریستی در مرز ایران و پاكستان را نباید تنها به روابط همین دو كشور خلاصه كرد و نیازمند مشاركت جدی منطقه ای است.
نكته مهم دیگر این كه تاكنون ناامنی های زیادی در این مرزها اتفاق افتاده و برخی بازیگران منطقه ای با تسلیح و تحریك گروه های تروریستی سعی در خدشه دار كردن روابط ایران و همسایگان داشته اند؛ موضوعی كه تاكنون به دلیل هوشیاری مقامات و مسوولان كشورمان ناكام مانده است.
در همین ارتباط بود كه رهبر معظم انقلاب اردیبهشت ماه 1393 در دیدار با نواز شریف با تاكید بر اشتراكات گسترده فرهنگی و دینی ایران و پاكستان و ضرورت افزایش سطح تعاملات اقتصادی دو كشور، تاكید كردند: دست هایی در كار است تا با شیوه های مختلف از جمله ایجاد ناامنی در مرز مشترك طولانی، میان دو ملت دوست و صمیمی ایران و پاكستان و میان دو دولت فاصله ایجاد كند اما نباید اجازه داد تا فرصت بزرگ گسترش روابط میان دو كشور از دست برود.
پژوهشم**1969**9279**خبرنگار: حسن شكوهی نسب**انتشاردهنده: سیدمحمد موسی كاظمی
تهران- ایرنا- قول همكاری سران اسلام آباد به هیات اعزامی ایران در موضوع پیگیری پرونده اقدام تروریستی اخیر در مرزهای شرقی، گامی رو به جلو برای تامین امنیت مرزهای ایران و پاكستان و تقویت حسن همجواری دو كشور است.
