به گزارش ایرنا، وقتی كه در دسته های بزرگ چند صد و چند هزاری می آیند از گونه ها و رنگ هایی مختلف، جلوه های بی نظیری از شكوه آفرینش و قدرت بیكران لایزال الهی را به نمایش می گذارند.
مهاجرت پرندگان وحشی كه هر سال در همه نقاط دنیا توسط برخی گونه ها و به شیوه غریزی صورت می گیرد سالیان سال است كه ذهن نوع بشر بویژه دانشمندان و زیست شناسان را به خود مشغول ساخته است.
معمولا مهاجرت پرندگان كوچرو به علت تغییرات آب و هوایی، یافتن غذای كافی و یا زیستگاه های مناسب، امن و وسیع برای زادآوری، تخم گذاری و مراقبت از جوجه های تازه متولد شده است.
زیستگاه های گرمسیری استان ایلام همه ساله در هفته ها و ماه های سرد سال میزبان مرغان مهاجری است كه هرسال با آغاز فصول سرد به سمت آب ها و دشت های گرم این منطقه كوچ می كنند.
این پرندگان از نقاط دور دست به ایران و ایلام آمده یا به منظور گذر، استان ایلام را برای مدت كوتاهی به عنوان اقامتگاه موقت انتخاب می كنند و پس از وقفه ای به سفرشان ادامه می دهند.
استان ایلام به بركت طبیعتی زیبا، متنوع، چهار فصل و تا حدی بكر همه ساله میزبان پرندگان مهاجر از انواع و نژادهای گوناگونی است كه از سرزمین های دور و نزدیك بر حسب غریزه خدادادی به این دیار مهاجرت می كنند.
هر چند ایلام دارای پهنه های آبی گسترده و رودخانه های پر آب نیست، اما همین روان آب ها و دریاچه های موجود در استان و كوهساران باشكوهش سالیان سال است كه با تمام وجود چشم به راه این مهمانان عزیز و خسته است وقتی این پرندگان از راه می رسند سفره و خوان كرم خود را گسترانیده و عاشقانه آنها را در آغوش می گیرند.
**
از سال 2006 تاكنون 10 ماه می برابر با 20 اردیبهشت به عنوان روز جهانی پرندگان مهاجر نامگذاری شده است، روز پرندگان مهاجر با هدف توجه مجامع جهانی به این مرغان به عنوان سرمایه های بین المللی است و شعا امسال این روز دنیایی سالم برای پرندگان مهاجر و انسان ها است.
**
معاون نظارت و پایش اداره كل حفاظت محیط زیست ایلام در این خصوص می گوید: شكار و صید توسط شكارچیان غیر مجاز عاملی مهم در انقراض پرندگان است و مردم و مسئولان همه كشورها را به حفاظت از آنها فرا می خواند.
علی طاهر سارایی یادآور شد: بر اساس آمارهای جهانی بیش از 12 درصد معادل 192 گونه از پرندگان دنیا در معرض خطر انقراض قرار دارند كه نابودی این وحوش لطمه های جبران ناپذیری را به حیات كره زمین می زند.
وی با بیان اینكه شكار و صید یا زنده گیری پرندگان از سوی افراد و شكارچیان متخلف مهمترین عاملی است كه زندگی و امنیت این وحوش را به مخاطره می اندازد، افزود: باید دیدگاه های مردم نسبت به محیط زیست و حیات وحش تغییر كند.
سارایی با بیان اینكه شكار و صید پرندگان در همه جا و با شدت و ضعف مشاهده می شود، تاكید كرد: البته استان ایلام نسبت به دیگر استان های كشور و استان های همسایه خود از لحاظ كاهش شكار و صید از وضعیت مطلوبی برخودار است.
وی گفت: سطح آگاهی مردم استان ایلام به ویژه در سال های اخیر نسبت به محیط زیست تغییر كرده و آنها به نوعی خود را ملزم به احترام به طبیعت و حیات وحش كرده اند و مسئولان اداره كل حفاظت محیط زیست نیز تمام تلاش خود را برای حفظ سلامت محیط زیست و زیستگاه ها بكار گرفته است.
سارایی از عموم مردم خواست ضمن اجتناب از آسیب رساندن به پرندگان بومی و مهاجر و پرهیز از تخریب زیستگاه های آنها، محل زندگی این وحوش پرنده را به مامنی امن همراه با وفور غذا برای این پرندگان تبدیل كنند.
** ایلام محیطی مساعد و مناسب برای پرندگان مهاجر و بومی است
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره كل حفاظت محیط زیست ایلام نیز در زمینه مهاجرت پرندگان به استان ایلام اظهار كرد: استان ایلام همه ساله در فصل زمستان و بهار پذیرای پرندگان مهاجر متعدد از گونه های مختلفی است.
اكبر محمدزاده گفت: همواره بدن پرندگان همزمان با فصل مهاجرت و كوچ به صورت غریزی دچار تغییرات هورمونی و سیستماتیك می شود و این تغییرات پرندگان را به مهاجرت سوق می دهد.
وی با بیان اینكه مهاجرت پرندگان انواع مختلفی دارد، یادآور شد: برخی از پرندگان مهاجر زمستان گذاران هستند كه به علت تغییرات آب و هوایی و شرایط جوی برای یافتن غذا اقدام به مهاجرت به سرزمین های دیگر می كنند و برخی نیز پرنده جوجه آور بهاره هستند كه برای تخم گذاری و تولید مثل به زادگاه اولیه خود بر می گردند.
محمدزاده افزود: در نقاط مختلف استان ایلام 16 سایت پرنده خشك زی و 14 سایت پرنده آبزی و كنار آبزی وجود دارد كه پرندگان مهاجر در فصل مهاجرت و پرندگان بومی در این سایت ها سكنا دارند و همه ساله زمستانه و بهاره مورد سرشماری قرار می گیرند.
وی اضافه كرد: نامگذاری یك روز بنام روز جهانی پرندگان مهاجر موجب آگاهی بخشی مردم در مورد نقش و اهمیت سلامت و حیات این گونه های جانوری در اكولوژی طبیعت می شود.
وی گفت: بیشتر پرندگان مهاجر ایلام از مناطق آسیای مركزی، سیبری، اسكاندیناوی و اوراسیا است كه در زمستان و بهار ایلام را برای مهاجرت خود انتخاب می كنند و البته گونه ای از پرندگان نیز تنها به عنوان مهاجر عبوری برای رفع خستگی و تغذیه در طول مسیر مهاجرت یك توقف كوتاه در استان دارند.
محمدزاده افزود: دانشمندان با اختراع حلقه و انجام حلقه گذاری بر پای پرندگان توانستند به بسیاری از اطلاعات و منابع علمی در خصوص علل و چگونگی مهاجرت پرندگان دست یابند و در ایران نیز حلقه گذاری توسط كاشناسان خبره پرنده شناسی صورت می گیرد.
وی در ادامه توضیح داد: با انجام حلقه گذاری می توان فصول دقیق تر مهاجرت، مسیرهای عبور و محل های توقف بلند و كوتاه مدت پرندگان، زمان زاداوری و بسیاری دیگر از اطلاعات در باره این جانوران را بدست آورند.
وی با توجه به اینكه پرندگان در طول مسیر مهاجرت خود دچار حوادث مختلفی چون مریضی، تصادف و برخورد با موانع طبیعی، شكار توسط حیوانات و انسان جان خود را از دست می دهند و یا زخمی می شوند، تاكید كرد: در صورت مشاهده پرندگان مرده یا زخمی موارد را به ادارات محیط زیست اطلاع دهند.
به گفته وی، پرندگانی كه حلقه گذاری شده اند و این حلقه ها از نظر علمی دارای اهمیت و بار عملی زیادی هستند، بنابراین كسانی كه به هر علت با این پرندگان برخورد كردند، این حلقه ها را باید ادارات محیط زیست تحویل دهند.
محمدزاده اظهار كرد: با توجه به فصل بهار كه هنگام مهاجرت پرندگان جوجه آور است، از عموم مردم خواست ضمن اینكه محیطی امن برای این پرندگان ایجاد كنند و در تغذیه آنها با سازمان های مردم نهاد زیست محیطی و ادارت محیط زیست همكاری كنند، از شكار و آسیب رسانی به این پرندگان به طور جدی اجتناب ورزند.
** پرندگان مهاجر نیازمند امنیت هستند
به گزارش ایرنا، استان ایلام در فصل بهار پذیرای پرندگان جوجه آور مهاجری چون بادخورك، پرستو، سبزقبا، سنگ چشم، توكا، سهره و پری شاهرخ و در زمستان هم پرندگانی نظیر اردك، چنگر، سلیم، آب چیلك و حواصیل است.
پرندگان مهاجر در صورت عدم احساس امنیت در یك مكان به مرور از سفر به آن مكان خودداری می كنند و اماكن امن تری را جایگزین مكان های قبلی می كنند، بنابراین مردم برای در امان ماندن این جلوه های باشكوه طبیعت باید فضاها امن و بكری را برای آنها ایجاد كنند.
مهاجرت پرندگان به شكل های مختلف طولی، عرضی، شبانه، روزانه و قاره ای است كه یا برای زادآوری و تولید مثل است و یا به علت شرایط جوی نامساعد به منظور یافتن غذا و زیستگاه امن انجام می گیرد.
باید به یاد داشته باشیم كه دو فاكتور و شاخص مهم در مهاجرت پرندگان امنیت زیستگاه و وفور غذا است كه باید مردم استان ایلام به عنوان میزبان، این دو شاخص مد نظر پرندگان را همواره برای آنها مهیا كنند.
192 گونه پرنده مهاجر و بومی در استان ایلام شناسایی شده است و در سرشماری های سال گذشته هشت هزار پرنده آبزی و كنارآبزی و 14 هزار پرنده خشك زی در استان ایلام سرشماری شد.
تالاب ها، رودخانه ها و دریاچه های پشت سدها چون سد و رودخانه های سیمره، كنگیر، عقبه كرخه، دویرج، میمه و سیكان از مهمترین اماكن حضور پرندگان آبزی و كنارآبزی و مانشت، قلارنگ، كولگ، كبیركوه، دیناركوه ماوای پرندگان خشك زی در استان ایلام است.
كل پرندگان بومی و مهاجر شناسایی شده كشور 535 گونه است كه معادل یك سوم كل پرندگان دنیا است و در دنیا نیز 10 هزار گونه پرنده تاكنون شناسایی شده است.
سامانه 1540 اداره كل حفاظت محیط زیست استان ایلام آماده دریافت گزارش تخلف های زیست محیطی، مشاهده پرندگان زخمی یا مرده، پیشنهاد و انتقادهای زیست محیطی مردم است.
خبرنگار: زهرا موسوی ** انتشار دهنده: مجید سلیمانی
7172/9102
ایلام - ایرنا - حضور زیبا و دسته جمعی شان در كنار تالاب ها و رودخانه ها نا خودآگاه شادی زاید وصفی را در درون هر بیننده و گردشگری به غلغله می اندازد.
