كاخ موزه سردار ماكو؛ شاهكار تاریخی با معماری تلفیقی ایرانی - فرنگی

به گزارش ایرنا این كاخ موزه به عنوان یكی از رویایی ترین كاخ های ایران با عمری بیش از 120 سال در روستای باغچه جوق و در دامنه كوه چركین و چشمه ای بنام كلیسه جای گرفته است.
استخر بزرگ باغ كه جوی آبی از آن به قسمت‌های مختلف باغ جریان دارد، نخستین تصویری است كه به محض ورود به باغ مشاهده خواهید كرد و بعد از آن ساختمان با ابهت كاخ است كه چشمتان را خیره می كند و شما را به این بنای 2 طبقه می كشد.
كاخ سردار ماكو در محوطه باغی به مساحت 11 هكتار قراردارد ونمای خارجی آن نیز با مجسمه‌های گچی پوشیده شده و معماری آن تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و غربی و به ویژه معماری روسیه اواخر سده نوزدهم است.
گچبری این ساختمان را اساتید ایرانی انجام داده اند و آئینه‌كاری آن در سطح عالی است؛ در بالای عمارت هم دور تا دور گلدان‌ها و مجسمه‌هایی خواهید دید كه اغلب جای گل و چراغ بوده اند.
پایه ستون‌ها و گلدان‌های این كاخ از سنگ خاراست و نخستین گرامافونی كه به ایران وارد شده در این عمارت به چشم می‌خورد كه طول بوق آن 60 سانتیمتر و ارتفاع پایه‌اش بیش از یك متر است.
قدم كه به درون كاخ كه می گذاری و از پله ها بالاتر می روی، پرده‌های زربفت، مبل‌های بی نظیر، تخت‌خواب‌های متعدد با تشك‌های پر قو، كاغذ دیواری‌ها و رنگ‌آمیزی سالن‌ها و نقاشی سقف اتاق‌ها، ظروف چینی و لوسترهای كریستال و زیباتر از تمام اینها تالار آئینه ای است كه چشمتان را خیره می كند.
شاید از همه این ها دیدنی تر، نقاشی های خوش رنگ و لعابی باشد كه در گوشه گوشه سالن ها و اتاق ها می بینید و هر كدام متناسب با فضای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی آن دوران كشیده شده اند.
مهم ترین قسمت كاخ، تالار مرتفع و كشیده و آئینه كاری و گچ بری شده حوضخانه است؛ تمام واحدهای معماری بر محور این تالار احداث شده و از نظر مصالح، سیستم آرایش و نوع در و پنجره دارای شیوه خاصی است.
ساختمان سنگی معروف به آشپزخانه هم بخش دیگری از بناست كه باید از آن بازدید كنید و ساختمان های گلخانه، حمام، انباری و نگهبانی از دیگر قسمت های این مجموعه به شمار می رود.
مدیركل میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان غربی، كاخ موزه باغچه جوق را متعلق به دوره قاجاریه دانسته و می گوید: این كاخ به دستور تیمور تیموری، معروف به اقبال السلطنه ماكوئی ساخته شد كه یكی از حكام مقتدر وقت و از سرداران مظفرالدین شاه بود.
جلیل جباری ادامه می دهد: ویژگی های منحصر به فرد این كاخ آنقدر چشمگیر بود كه دولت پهلوی در سال 1353 شمسی آن را خریداری كرد و بعد از انجام تعمیرات ضروری و رفع خطر از آن برای بازدید عمومی آماده كرده و نام كاخ موزه را بر آن گذاشت.
وی اضافه كرد: خانواده سردار ماكویی تا سال 1353 در این كاخ زندگی می كردند و پس از مرمت و بازسازی محوطه و ساختمان آن از سال 1358 به منظور بازدید عموم افتتاح شد.
مدیركل میراث فرهنگی و گردشگری استان ادامه داد: این كاخ موزه در سال 1366 شمسی در اختیار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گرفت.
اهمیت این اثر تاریخی در جذب گردشگران در حدی است كه به گفته مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماكو این سازمان در سال گذشته 40 میلیارد ریال برای مقاوم سازی و مرمت كاخ موزه باغچه جوق اختصاص داده است.
به گفته حسین فروزان این اثر تاریخی در نزدیكی بازارچه مرزی ماكو قرار دارد و بسیاری از گردشگران را پس از خرید به بازدید از این اثر سوق می دهد.
به گزارش ایرنا شهر ماكو در سر حد چهار كشور ایران، تركیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان قرار دارد و دارای موقعیت جغرافیایی منحصر به فردی است و بر اساس همین اهمیت، روس ها در زمان جنگ جهانی راه آهنی از شاه تختی به ' دوغو بایزید' احداث كردند كه از شهر ماكو می گذشت و نزدیك به 150 كیلومتر آن در خاك ایران بود ولی اكنون مسیر این خط آهن غیر قابل استفاده است.
این شهر از شمال به رود آراز، از طرف مغرب به كدوك كلامه (سرحد تركیه) از طرف مشرق به پل خداآفرین آراز و از طرف جنوب به خاك تركیه و خوی محدود می شود.
پوشش گیاهی، رودها، چشمه ها، غارها، آبشارها، آب و هوای مناسب، مردم مهمان نواز، لباس های محلی رنگی، صنایع دستی و دست بافته های عشایر ماكو از ظرفیت های كم نظیر گردشگری در شمال غرب كشور است كه مسافران زیادی را به سوی خود جذب می كند.
دخمه سنگی فرهاد، عمارت كلاه فرنگی، كاخ باغچه جوق، حمام تاریخی ماكو، پل پنج چشمه، قره كورپو (پل سیاه)، پل قلعه جوق، كوه قیه، كوه چركین، ساختمان بیمارستان قدیمی ارتش و سد بارون از جمله جاذبه های گردشگری این شهر به حساب می آید.
ماكو از شهرهایی است كه در دره بنا شده و به وسیله ی رود پرآب زنگمار به 2 قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده است؛ قسمت جنوبی شهر در دامنه ی كوه سبد قرار گرفته و آبادی چندانی ندارد ولی بخش شمالی آن كه در دامنه ی كوه قیه قرار دارد، آبادتر است.
شهری كه یادگاری از دوران اورارتوهاست از سمت غرب و شرق نیز به جلگه های 'قلعه دره سی' و 'چای باسار' منتهی می شود و به دلیل محصور بودن در بین 2 كوه، نام داش ماكو یا شهر سنگی به خود گرفته است.
منطقه آزاد ماكو نیز به عنوان جوان ترین و در عین حال بزرگترین منطقه آزاد كشور شاهد دستاوردهای قابل توجهی در زمینه تسهیل تجارت و توسعه متوازن در دولت یازدهم است؛ توسعه ای كه مرز بازرگان را به عنوان مهمترین مرز زمینی كشور در مسیر بالندگی اقتصادی قرار می دهد.
این منطقه به لحاظ محدوده جغرافیایی منطبق بر شهرستان های ماكو، شوط، پلدشت و شهر مرزی بازرگان بوده و به تنهایی بیش از 75 درصد كل مساحت مناطق آزاد كشور را به خود اختصاص داده و دومین منطقه آزاد بزرگ دنیاست.
8135/ 3072
** گزارش: شهین غریب بیدادرس ** انتشار دهنده: علیرضا فولادی