به گزارش روز دوشنبه ایرنا، چای یكی از اصلی ترین نوشیدنی ها در كشورمان است، اما چای تولید داخل در سال های گذشته به دلیل كاهش حجم تولید، پایین بودن كیفیت، واردات بی رویه چای خشك خارجی و در مواقعی عرضه چای های بی كیفیت انباری و نامطلوب (كمپوست) به بازار و كم توجهی مردم، محبوبیت خود را از دست داده بود و مردم به تهیه و مصرف چای های خارجی روی آورده بودند.
به دلایل گفته شده، بخش عمده چای تولید چایكاران ایرانی در سال های گذشته روی دست كارخانجات و تولیدكنندگان باقی می ماند و به ناچار آن را در انبارهایی با شرایط نامناسب نگهداری می كردند و در نهایت به دلیل گذشتن تاریخ مصرف باید به كمپوست تبدیل می شد. اما برخی مدعی بودند كه عده ای سودجو چای های غیرقابل مصرف تاریخ گذشته را به طور مجدد با افزودن رنگ و اسانس به بازار عرضه می كنند.
حتی برخی از ایرانی ها به دلیل مصرف طولانی مدت چای های خارجی هندی و سیلان دیگر طعم و بوی چای ایرانی را نمی پسندیدند و این نیز بر دلایل مصرف نشدن چای تولید داخل افزوده بود.
اما كارشناسان صنعت چای معتقدند چای ایرانی به دلیل بكارنرفتن سم در تولید آن از طبیعی ترین و كیفی ترین انواع چای در دنیا به شمار می رود.
بوته چای برای نخستین بار در چین و حدود پنج هزار سال پیش شناخته شد كه به تدریج خواص درمانی آن كشف و علاوه بر آن برای مصارف رنگ‌آمیزی نیز استفاده می‌شد.
هلندی‌ها در قرن هفدهم چای را از چین به اروپا بردند و در مغازه‌های عطاری عرضه می كردند و در قرن ۱۸ نیز ملكه وقت انگلیس چای را به عنوان نوشیدنی صبحانه خود انتخاب كرد.
در ایران نیز 'محمدمیرزا كاشف‌السلطنه' مشهور به چایكار در سال 1274 هجری شمسی به عنوان ژنرال كنسولی ایران وارد بمبئی شد و در زمان بازگشت خود در سال 1285 شمسی مقداری تخم چای را به همراه چهار هزار گلدان چای، قهوه، تخم كنف، دارچین، فلفل، میخك، هل، انبه، گنه گنه، كافور، ریشه زردچوبه، زنجبیل تهیه و به ایران وارد كرد.
كاشف السلطنه در آن زمان تخمین زد كه كشت چای نه تنها كشور را در مدت 10 تا 12 سال می‌توانست در تولید این محصول خودكفا كند، بلكه یك محصول بهادار برای تحول اقتصاد ایران بود.
كاشف السلطنه نخستین مردی بود كه كشت چای را در ایران رواج داد به همین دلیل «پدر چای ایران» خوانده شد.
همچنین برای تقویت صنعت چای كشور در سال 1337 سازمان چای كشور تاسیس شد اما به دلایل مختلف برای مدتی این سازمان منحل و به طور مجدد در سال 1389 برای احیای صنعت چای كشور راه اندازی شد.
چای نام گیاهی نوشیدنی با مزه تلخ و گس است كه با دم كردن برگها، جوانه‌ها یا شاخه‌های فرآوری شده بوته چای به مدت چند دقیقه درآب داغ تهیه می‌شود و منبعی طبیعی از كافئین، تئوفیلین، تیانین و آنتی اكسیدان‌ها است.
مصرف چای تولید داخل در كشورمان علاقمندان و مخالفانی دارد؛ برخی به دلیل دیردم بودن و كمرنگ بودن رنگ آن تمایلی به استفاده از چای ایرانی ندارند و برخی به دلیل ارگانیك بودن آن و داشتن طعم و رنگ طبیعی طرفدار آن هستند.
'هلیا نفری' كارمند یك نهاد دولتی درباره مصرف چای ایرانی به خبرنگار گفت: من و خانواده ام به هیچ عنوان چای ایرانی مصرف نمی كنیم، زیرا این چای دارای رنگ كم و بویی مخصوص و دم طولانی مدت است كه باب میل ما نیست.
'محمد ملك زاده' یكی از شهروندان در گفت و گو با ایرنا درباره چای ایرانی گفت: من یكی از طرفداران مصرف چای ایرانی هستم اما به دلیل عرضه كم آن به بازار همیشه برای تامین آن با مشكلاتی مواجه هستیم.
وی یكی از مشكلات چای ایرانی را نداشتن بسته بندی مناسب عنوان كرد و افزود: اگر چای ایرانی همانند چای های خارجی در بسته بندی های مناسب و درجه بندی های مختلف عرضه شود، به طور حتم علاقمندان به مصرف این محصول می توانند با انگیزه بیشتری آن را تهیه و مصرف كنند.
به گفته وی، اكنون بخش عمده بازار چای كشور را چای های خارجی و وارداتی تشكیل می دهد و شما در مراجعه به واحدهای فروش خیلی با چای ایرانی مواجه نمی شوید كه به نظر من این یك معضل برای تولید داخل است.
'پروین حقی' یكی دیگر از شهروندان كشورمان چای ایرانی را یكی از نوشیدنی های دلچسب می داند و می افزاید: چای ایرانی با رنگ و اسانس طبیعی تولید و عرضه می شود. اما یكی از مشكلات آن آگاهی نداشتن مردم نسبت به مصرف این چای طبیعی است. لذا از مسئولان امر انتظار می رود علاوه بر افزایش تولید چای كیفی در داخل، مصرف آن را نیز فرهنگ سازی كنند تا این صنعت در كشور پابرجا بماند.
'محمدولی روزبهان' رئیس سازمان چای كشور درباره كیفیت چای ایرانی و استقبال مردم از این محصول به خبرنگار ایرنا گفت: در دولت یازدهم به دلیل حمایت های دولت از صنعت چای كشور شرایط برای افزایش تولید و همچنین تولید كیفی مهیا شد.
وی از اقدامات حمایتی دولت تدبیر وامید از صنعت چای را افزایش قیمت خرید تضمینی برگ سبز چای، پرداخت وام های به زراعی، پرداخت وام به كارخانجات چای، تشكیل صندوق حمایت از صنعت چای كشور با پرداخت 100 درصد سهام چایكاران توسط دولت، تامین نقدینگی كافی خرید برگ سبز چای با تمام مشكلات و پرداخت به موقع مطالبات چایكاران عنوان كرد.
به گفته روزبهان ، دولت با برنامه های خود علاوه برحمایت از تولیدكنندگان و كارخانجات فرآوری چای در ارتقای سطح آگاهی عمومی مردم در مصرف چای تولید داخل نقش موثری داشته است.
رئیس سازمان چای كشور اظهار داشت: اقدام های ارزشمند دولت در احیای صنعت چای كشور به گونه ای بود كه ما بازخوردش را در اقبال مصرف كنندگان از تولیدات چای داخلی دیدیم، به طوری كه مصرف چای خشك تولید كشورمان در سال 1392 نزدیك به 19 هزارتن بود و این رقم در سال 1395 به 31 هزارتن رسید كه معادل 63 درصد افزایش مصرف را نشان می دهد.
به گفته روزبهان ، تولید برگ سبز چای در سال 1392 نزدیك به 80 هزارتن بود كه با كمك های دولتی این میزان در سال 1395 به 139 هزارتن برداشت برگ سبز چای منجر شد.
وی اظهار داشت: در واقع مصرف چای تولید داخل به نحوی افزایش پیدا كرده كه میزان كل مصرف چای در كشور تغییر نداشته و این امر بیانگر آن است كه مردم مصرف خود را از چای خارجی به داخلی تغییر داده اند.
روزبهان با اشاره به اینكه برداشت چین اول برگ سبز چای از 15 اردیبهشت ماه آغاز شده است، گفت : در اردیبهشت ماه 40 درصد چای تولیدی سالیانه كشور برداشت و فرآوری می شود و امسال نه تنها با هشت درصد رشد تولید نسبت به سال گذشته مواجه هستیم، بلكه بخش عمده چای تولیدی كشور در كارخانجات فرآوری و به فروش رسیده است.
به گفته وی، با استقبال خوب مردم از چای تولید داخل اكنون بخش اندكی از چای خشك باقیمانده است كه در انبارها نگهداری می شود.
رئیس سازمان چای كشور با بیان اینكه سالیانه 72 درصد چای مصرفی كشور از محل واردات تامین می شود، گفت: با تلاش های دولت تدبیر و امید در حمایت از چایكاران ایرانی میزان واردات چای خارجی 11 درصد كاهش داشته است.
میزان كل مصرف چای در كشور سالیانه حدود 110 هزار تن است.
وی افزود: به طوری كه واردات چای خارجی در سال 1392 نزدیك 90 هزار تن بود كه در سال 1395 به 80 هزارتن رسید و این امر سبب شد در 2سال گذشته 100 میلیون دلار صرفه جویی در واردات چای خارجی نصیب اقتصاد كشور شود.
روزبهان افزایش مصرف چای ایرانی را علاوه بر ایجاد انگیزه برای چایكاران شمال كشور، تقویت درآمد معیشتی تولیدكنندگان این محصول، ایجاد زمینه مناسب برای تحول این صنعت، ایجاد اشتغال و صرفه جویی ارزی در واردات چای خارجی عنوان كرد.
رئیس سازمان چای كشور درباره انتقادهای برخی مبنی بر كم رنگ بودن و دلخواه نبودن عطر چای ایرانی گفت: چای ایرانی پس از چای هندی یكی از معطرترین چای های جهان به شمار می رود. چای ایرانی دارای عطر طبیعی است و هیچ نوع اسانسی برای آن بكارگرفته نمی شود.
به گفته این مقام مسئول، چای ایرانی دارای عطر طبیعی مطبوع و چای هندی دارای رنگ است زیرا هندی ها چای دارای رنگ زیاد را با شیر می نوشند.
وی درباره رنگ چای ایرانی نیز گفت: اگر مردم به دنبال این هستند كه یك قاشق چای حداقل چهار استكان چای بدهد این یك تفكر اشتباه است زیرا یك قاشق چای طبیعی نمی تواند چنین كارایی داشته باشد و اگر چنین چیزی شد بدانند چای مصرفی شان دارای اسانس و رنگ مصنوعی است.
روزبهان افزود: چای ایرانی یكی از طبیعی ترین چای های تولیدی جهان است كه به دلیل شرایط اقلیمی و آب و هوایی، كشت در اراضی شیبدار، بارش زیاد، زمستان های سرد و یخبندان (با از بین رفتن آفات) از هیچ نوع سمی برای مبارزات شیمیایی در تولید آن استفاده نمی شود.
وی با بیان اینكه ایران تولیدكننده انواع چای سفید، سیاه و سبز در كشور است، گفت: اكنون هر كیلوگرم چای سفید ایرانی به قیمت 12 میلیون ریال( یك میلیون و 200 هزارتومان)، چای خشك سیاه بهاره درجه یك هم قیمت با چای های هندی با نرخ هایی بین 350 تا 400 هزار ریال( 35 تا 40 هزارتومان) به فروش می رسد.
وی افزود: اما میانگین قیمت چای ایرانی در بازار بین 100 تا 200 هزار ریال است.
روزبهان ادامه داد: اكنون رقم چای مورد مصرف كشور ما بذر كلن هیبریدی (چای تركیبی) چین با بوته های كوتاه و برگ های كوچك است.
رئیس سازمان چای كشور گفت: پارسال در مجموع 139 هزارتن برگ سبز چای به ارزش 2 هزار و 340 میلیارد ریال (234 میلیارد تومان) از چایكاران خریداری شده كه در مقایسه با سال 1394 از لحاظ وزنی 60 درصد و از لحاظ ارزشی 73 درصد رشد داشته است.
به گفته وی، اكنون برداشت برگ سبز چای در سه چین بهاره، تابستانه و زمستانه از اواسط اردیبهشت ماه امسال آغاز و تا اواخر مهر ماه ادامه دارد.
روزبهای افزود: به طور معمول 40 درصد برداشت برگ سبز چای در اردیبهشت ماه و مابقی در پنج ماه باقیمانده سال زراعی یعنی تا اواخر مهرماه انجام می شود.
به گزارش ایرنا، اكنون 55 هزار خانوار چایكار در باغات چای به وسعت 21 هزار و 500 هكتار فعالیت دارند. همچنین در شرایط فعلی 150 كارخانه عملیات تحویل برگ سبز چای و فرآوری این محصول را برعهده دارند.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
IRNAeco@
https://t.me/irnaeco
اقتصام**9186**1561** گزارشگر: هما همت خواه**انتشار:مژگان توانا
تهران- ایرنا- حمایت دولت یازدهم از چایكاران و صنعت تولید چای كشور نه فقط رشد تولید و بهبود عملكرد آن را بدنبال داشته ، بلكه آمار افزایش 63 درصدی مصرف چای خشك تولیدی كشورمان نشان می دهد «مردم با چای ایرانی آشتی كرده اند».
