ایران با موقعیت ویژه سیاسي، جغرافیایي و اقتصادي همواره كانون توجه قدرت هاي بزرگ جهان بوده است و افزایش قدرت دفاعي در كنار دیپلماسي فعال، تنها راه بازدارندگی در برابر دشمنان به شمار می رود. رزمندگان سلحشور ایران در هشت سال دفاع مقدس با وجود برخی نارسایی های تسلیحاتی و اطلاعاتی در مقایسه با دشمن، با ایمان و اراده راسخ به مصاف دشمن رفتند و حماسه هایی جاودان آفریدند. در هفته گذشته روزنامه های مختلف به منظور نهادینه كردن فرهنگ ایثار و شهادت با انتشار گزارش ها و مطلب هایی در محورهای گوناگون به این مهم پرداختند.
** شهید چمران؛ بنیان‌گذار ستاد جنگ‌های نامنظم در دفاع مقدس
مصطفی چمران 31 خرداد 1360 هجری خورشیدی در منطقه دهلاویه به مقام والای شهادت نایل آمد. او فیزیكدان، نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی و از فرماندهان ایران در جنگ ایران و عراق و بنیان‌گذار ستاد جنگ‌های نامنظم در جریان جنگ تحمیلی بود.
روزنامه «كیهان» در گزارشی، عنوان «خورشید اخلاص» را منتشر كرد و آورد: مردی از تبار مجاهدان راه خدا و آنان كه دل در گرو یاد و راه و خواست دوست دارند و از خود می‌گذرند و در این سیر ایثارگرانه، به تصویرگری بلندترین و والاترین و درخشنده‌ترین تابلوی بندگی و ایمان و راستی و درستی نائل می‌آیند. مردی كه چه در ایران و چه در آمریكا و چه در لبنان، چه در جامه وزارت و چه در هیئت رزمنده چریكی، چه با دولتمردان و چه با یتیمان و بی‌نوایان، تنها چمران بود و بس. همان عارف خاكی و همان سیر و سلوك افلاكی، درست مانند آنچه قلمش فاش كرده بود: «خوش دارم كه در نیمه‌های شب در سكوت مرموز آسمان و زمین به مناجات برخیزم. با ستارگان نجوا كنم و قلب خود را به اسرار ناگفتنی آسمان بگشایم. آرام آرام به عمق كهكشان‌ها صعود نمایم، محو عالم بی‌نهایت شوم. از مرزهای علم وجود در گذرم و در وادی ثنا غوطه ور شوم و جز خدا چیزی را احساس نكنم.»
روزنامه «ایران» در گزارشی با عنوان «روح لطیف یك فاتح فروتن»، نوشت: جاذبه دكتر چمران كه همه را جذب خودش كرده بود این بود كه پای كار بود و همپای نیروی عادی می‌دوید و همه جا می‌رفت. از آن تیپ فرماندهانی نبود كه عقب بایستند و نیرورا جلو بفرستند. از جمله اقدامات بسیار مفید وكارساز ایشان بلافاصله بعد از جنگ تشكیل ستاد جنگ‌های نامنظم با حضور افراد كارآمد بود. در این ستاد افرادی همانند؛ سید مجتبی هاشمی، جوادغنچه، مرحوم رضا ارومی، آقای تهرانی و شاهرخ بودند كه تیمی قوی در روزهای اول جنگ به حساب می‌آمدند.
این روزنامه همچنین در یادداشتی با عنوان «شریعتی در آیینه چمران از زبان دوست»، نوشت: مقایسه شخصیت‌های تاریخی در بین مورخان برای شناخت بیشتر ابعاد شخصیت‌ها كاری مرسوم است. چراكه شخصیت‌ها می‌توانند آیینه یكدیگر باشند و زمانی كه در مقابل هم قرار می‌گیرند نكات پنهانی از خود را به مخاطب معرفی كنند. عموماً برای این كار شخصیت‌هایی انتخاب می‌شوند كه در تاریخ ردپا؛ آثار و نشانه‌ای از خود بر جای گذاشته باشند كه قابل بررسی باشد.
در ادامه این یادداشت آمده است: روزهای پایانی خرداد ماه بزرگداشت دو بزرگمرد تاریخ ایران؛ دكتر «علی شریعتی» و دكتر «مصطفی چمران» است. این موضوع بهانه خوبی است تا به مقایسه این دو شخصیت كه بیش از هر شخصیتی در تاریخ نزدیك و شبیه به هم هستند بپردازیم.
روزنامه «ابتكار» در عنوان «از جنس بی‌قراری»، نوشت: مصطفی چمران از آن دست شخصیت‌هایی است كه همواره با نوعی بی‌تابی و بی‌قراری زندگی كرد. از تهران تا آمریكا و از آن‌جا تا لبنان و بعد بازگشت به ایران همه و همه حكایت از همان روح بی‌قرار و حال متلاطم داشت. 31 خرداد ماه سالروز شهادت اوست. شهادت مردی كه هر چه داشت برای آرمان‌ها و اعتقاداتش هزینه كرد و در این راه از هیچ كاری كوتاهی نكرد.
روزنامه «جام جم» در یادداشتی با قلم مهدی چمران رییس شورای شهر تهران، عنوان «شهید چمران پایه‌گذار مقاومت اسلامی در منطقه» را منتشر كرد و آورد: شهید دكتر مصطفی چمران، شخصیت كم‌نظیری بود كه همه وجودش را خالصانه فقط برای رضای خدا در خدمت مردم گذاشته بود و در این مسیر به مبارزه با طاغوت‌ها در اقصی نقاط جهان می‌پرداخت. ایشان یكی از جوانان بی‌نظیر كشور بود كه توانست در دوران دبیرستان و دانشگاه عنوان شاگرد ممتازی را به خود اختصاص دهد و سپس با استفاده از بورس تحصیلی عازم آمریكا شود.
در ادامه این یادداشت آمده است: ایشان در مصر، دوره آموزش جنگ‌های چریكی را گذراند و در همان زمان به فلسطینیان و تعدادی از ایرانیان كه در این شهر حضور داشتند اصول جنگ‌های چریكی را آموزش داد. به‌جرات می‌توان گفت شهید چمران پایه‌گذار مقاومت اسلامی در منطقه و لبنان بود و مقاومتی كه امروز در حزب‌الله لبنان و به‌طور كلی در كشورهای دیگر به‌وجود آمده توسط ایشان پایه‌‌گذاری شده است.
روزنامه «خراسان» در گزارشی با عنوان «عارفانه های یك سردار»، نوشت: آن‌چنان كه برخی گمان می‌كنند نیست؛ راز و نیازهای شهید چمران با پروردگار، تنها به روزهای سخت تكاپو و مجاهدت در میدان نبرد با ستمگران محدود نمی‌شود. هرچند هنگامی كه انسان، مرگ را در چند قدمی خود می‌بیند، مناجات با خالق یكتا رنگ و بویی دیگر پیدا می‌كند؛ اما او، مزه شیرین این مناجات را از عنفوان جوانی چشیده بود. حتی زمانی كه برای تحصیل به آمریكا رفت، زرق و برق دنیای مادی غرب، او را نفریفت.
روزنامه «شهروند» در گزارشی با عنوان «الگوی ایثار و مقاومت»، می نویسد: «شهید چمران روحیه مبارزه‌طلبی با استعمارگران داشت و امروز باید این تفكر در جامعه ترویج شود.» «شهید چمران جنگجویی پرهیزكار و عارفی والامقام بود كه زندگی خود را وقف احیای ارزش‌های دینی و دفاع از وطن كرد.» «شهید چمران در حوزه علمی جزو برگزیدگان برتر دانشگاه تهران و دانشجوی ممتاز در اروپا و آمریكا بود.» «شهید چمران الگویی برای همه مردم و مسئولان در همه ابعاد شخصیتی، اخلاقی، سیاسی و معرفتی است و شهرستان ساوه مفتخر به پرورش و تربیت چنین شخصیت‌هایی است.» اینها جمله‌هایی درباره شهید مصطفی چمران است؛ كسی كه به راستی می‌توان او را الگوی ایثار و مقاومت دانست.
**دفاع مقدس و روایت های مقاومت و ایثار
هشت سال جنگ تحمیلی بازگوكننده حماسه های ایثار و مقاومت رزمندگان سلحشور این مرز وبوم در رویارویی با تجاوزهای رژیم بعث است كه در آن رزمندگان اسلام در برابر تجاوز دشمن ایستادگی و دشمن را وادار به عقب نشینی كردند.
روزنامه «جوان» در یادداشتی با قلم علیرضا محمدی و با انتشار عنوان «اشغال مهران نفاق را به قتلگاه مرصاد كشاند»، آورده است: خردادماه 1367 منافقین دومین حمله سازمان‌یافته نظامی خود را به خاك كشورمان انجام دادند. اولین تجاوز آنها با نام عملیات آفتاب در هشتم فروردین ماه 67 به منطقه فكه صورت گرفته بود. 28 خردادماه 1367 منافقین دومین حمله سازمان‌یافته نظامی خود را به خاك كشورمان انجام دادند. اولین تجاوز آنها با نام عملیات آفتاب در هشتم فروردین ماه 67 به منطقه فكه صورت گرفته بود و در دومین خیانت آشكار به زادبوم آبا و اجدادی‌شان، به شهر مهران حمله كردند. در گزارش زیر به صورت اجمالی بررسی می‌كنیم كه چطور اشغال مهران، منافقین را در سراشیبی سقوط فرو برد.
در ادامه این یادداشت می خوانیم: 29 خردادماه 1367 یك روز پس از حمله منافقین به خطوط مرزی استان ایلام، شهر كوچك مهران كه پیش‌تر چند بار بین نیروهای ایرانی و عراقی دست به دست شده بود، اشغال شد. البته این شهر مرزی در زمان تجاوز نفاق خالی از سكنه بود و متجاوزان نیز نتوانستند بیشتر از سه روز در آن دوام بیاورند و اول تیرماه مجبور به فرار شدند.
این روزنامه در گزارش دیگری با عنوان «روزی كه خانه ملت مشهد ایرانیان شد»، نوشت: خدا جای حق نشسته است. حتی وقتی قرار است توحش داعش كلاشنیكف به دست مردم را بدون شناسایی قبلی دسته‌جمعی هدف قرار دهد. خدا جای حق نشسته تا نمونه‌ترها گلچین شوند؛ آنهایی كه شهادت را پیش‌تر از عمق دل آرزو كرده بودند. یك نفر از روستا آمده بود تا پیگیر كارهای مسجد نیمه‌ساز روستایشان شود، آن یكی از شهری دیگر پیگیر مشكلات شغلی خودش و همكارانش بود و یك نفر دیگر آمده بود به آشنایش سر بزند، یكی كارشناس اقتصادی مركز پژوهش‌ها، دیگری پاسداری تازه‌داماد و... شهدا از لرستان تا بجنورد، آذربایجان شرقی و... همگی در یك ساعت و روز خاص در ساختمان مجلس گرد آمده بودند تا راهی بزم شهادت شوند.
احمد محمدتبریزی در یادداشتی با عنوان «اقداماتی كه مهندسان نظامی جهان را متحیر می‌كرد» در روزنامه «جوان» می نویسد: رزمندگان جهاد سازندگی در طول هشت سال دفاع مقدس همپا و همراه نیروهای نظامی در عملیات‌های گوناگون حاضر شدند و در پشتیبانی و مهندسی جنگ نقش بسیار مهمی را ایفا كردند. فعالیت‌های پشتیبانی، تداركاتی و مهندسی رزمی تكمیل‌كننده یك عملیات نظامی است و نقش تعیین‌كننده‌ای در میزان موفقیت عملیات دارد.
در ادامه این گزارش می خوانیم: جهاد سازندگی كه در 27 خرداد سال 58 با فرمان امام تأسیس شد، با شروع جنگ تحمیلی به یاری جبهه‌ها شتافت و نقشی مهم در پیشبرد جنگ ایفا كرد. حضرت امام به نیروهای جهادی لقب سنگرسازان بی‌سنگر را داده بودند و با درایتی مثال‌زدنی چشم امید به فعالیت‌های جهاد دوخته بودند. اهمیت كار نیروهای جهادگر در دوران دفاع مقدس زمانی بیشتر آشكار می‌شود كه بدانیم نظام جمهوری اسلامی هنگام جنگ نظامی نوپا بود و تهیه امكانات لازم جهت مقابله سراسری در توان دولت وقت نبود.
** شهیدان؛ روایتگران حماسه های شجاعت و رشادت
شهیدان به عنوان روایتگران حماسه های شجاعت و رشادت به شمار می روند؛ آنان كه مجاهدانه در مسیر حق و دفاع از مام وطن گام نهادند و تمام هستی خود را در مسیر تعالی اسلام نثار كردند.
روزنامه «جوان» با درج عنوان «پدرم با شجاعتش تروریست‌ها را به سخره می‌گرفت»، نوشت: در میان شهیدان مدافع حرم شهید فریدون احمدی سرگذشت عجیبی نسبت به بقیه دارد. شهید احمدی كه یك بار قصد رفتن به سوریه را در سال 92 داشت با مخالفت خانواده نتوانست به مقابله با تروریست‌های تكفیری بپردازد. پس از چند سال وقفه این پاسدار كرمانشاهی در سال 94 به صورت داوطلبانه عازم سوریه و در همان اولین اعزام اسیر و شهید می‌شود. شهید احمدی در طول 14 ماه اسارت شدیدترین شكنجه‌های تروریست‌های تكفیری و سلفی را تحمل می‌كند تا در آخر به درجه رفیع شهادت نائل می‌آید.
این روزنامه در گزارشی دیگر با انتشار عنوان «زمانی برای آشنایی با شهیدان آذربایجانی»، آورد: پس از عملیات بیت‌المقدس رزمندگان آذربایجانی به صورت مستقل در تیپ عاشورا سامان گرفتند و در ادامه جنگ و در همان ماه‌های سال 1361 به لشكر عاشورا تبدیل شدند. لشكر عاشورا كه نیروهای سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل را تحت پوشش قرار می‌داد در عملیات بزرگ و سرنوشت‌ساز نقشی مهم و تأثیرگذار ایفا می‌كرد. در رابطه با اهمیت فراوان این لشكر همین بس كه برادران شهید باكری مسئولیت فرماندهی را بر عهده داشتند و گره‌گشای جبهه‌ها در مقاطع حساس بودند.
روزنامه «جوان» همچنین در گزارشی با عنوان «سفره‌ای با قاب‌های كوچك و چشم‌های مهربان!»، می نویسد: در شب میلاد امام حسن مجتبی(ع) سعادتی نصیبم می‌شود تا به دعوت پایگاه بسیج شهید اصغرقرهی همسفره خانواده شهدای دفاع مقدس و دفاع از حرم در مراسم افطاری «رمضان با شهدا» باشم. حضور خانواده‌هایی از دو رویداد تاریخی (دفاع مقدس و دفاع از حرم) خط سیری از مقاومت و ایثار را نشان می‌دهد كه اكنون خود را در قالب امنیت موجود در كشورمان به خوبی نشان می‌دهد.
*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مهسا شریفی**انتشار دهنده: شهربانو جمعه
پژوهشم**2059**2002**9131
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
تهران- ایرنا- مرور و بازروایی شجاعت و ایثار بزرگمردانی همچون شهید مصطفی چمران سبب ترویج فرهنگ شهادت در جامعه می شود. او كه به منظور حفظ عزت و استقلال این سرزمین در عرصه مقاومت و ایثار درخشید و جان خویش را خالصانه فدا كرد و نام خود را در تاریخ پر افتخار ایران ماندگار ساخت.
