عید فطر در آئینه سنت های سیستان و بلوچستان

به گزارش ایرنا، سنت های پاك و آئین های مقدس را می توان به بهترین شكل و بصورت بكر در سیستان و بلوچستان نظاره كرد زیرا سبك زندگی سنتی و باورهای عمیق و قلبی مردم این سامان در طول سالیان دراز دست نخورده به جای مانده كه جغرافیای این استان، پراكندگی، دورافتادگی و سبك زندگی قومی و قبیله ای آنان سبب این امر شده است.
سیستان و بلوچستان را باید سرزمین سنت، آئین و باورهای پاك و دست نخورده دانست كه مردم آن توانسته اند در گذر روزگار و پیشرفت های دنیای صنعتی و فناوری اعتقادات و سنت های خود را به بهترین شكل حفظ كنند.
ماه رمضان در این استان اهمیت ویژه ای دارد و مردم برای آن ارزش خاصی قائلند، مردم این استان رسوم زیبایی در این ماه دارند كه هنوز هم پس از سالهای متمادی آنها را انجام می دهند.
رمضو الله (رمضونیكه)، چمروك و دهل از جمله این آئین هاست كه هر یك پیامی از بركات ماه رمضان و نیز همیاری مردم با یكدیگر در شب زنده داری و تامین نیازهای مستمندان دارد.
یكی از عرصه های نمود فرهنگ و آئین های كهن این سامان اعیاد و مراسم آن است و بهترین عرصه نمایش باورها را نیز می توان در عید سعید فطر به عنوان یكی از اعیاد اصلی مردم شیعه و سنی این استان دید.
عید فطر در این منطقه اهمیت ویژه ای دارد و با توجه به پایبندی مردم منطقه به دین و آئین خود برای این عید سعید سنت های خاصی قائلند.
** سنت های عید فطر در میان اهل سنت و بلوچستان
مردم بلوچ و اهل سنت این عید را به عنوان یكی از اعیاد اصلی خود می دانند و برای برگزاری جشن عید فطر از چند روز قبل تدارك لازم را می بینند.
بازارهای سیستان و بلوچستان در روزهای منتهی به عید فطر شلوغترین و پرترافیك ترین ایام را می گذرانند و زنان و مردان بلوچ برای این روز بهترین و نو ترین جامه ها و كفش را تهیه می كنند.
معمولا زنان بلوچ از چند روز قبل از عید فطر برای خرید پارچه و سوزندوزی های مربوطه به بازار می روند و پارچه فروشی ها و فروشندگی های پارچه های سوزندوزی شده شلوغ ترین روزهای خود را سپری می كنند.
خیاطی ها از رونق زیادی برخوردار می شوند مردم این منطقه از 10 روز مانده به عید و حتی بیشتر از آن پارچه های خریداری شده را برای تهیه لباس محلی بلوچی به خیاط می دهند بطوریكه در این روزها می توان رونق كسب و كار خیاطی ها را به خوبی مشاهده كرد.
شب قبل از عید سعید فطر باید نظافت خانه به طور كامل انجام شده باشد و این وظیفه بیشتر بر عهده زنان است.
حنابندان یكی از آئین های زیبای این منطقه است، در این آئین كه در شب پایانی ماه مبارك رمضان برگزار می شود زنان بلوچ با تهیه حنا، دست و پاها را با نقش و نگارهای زیبا منقوش می كنند و آماده برگزاری عید فطر می شوند.
مردم بلوچستان در غروب آخرین روز ماه مبارك رمضان تعدادی از جوانان را به عنوان چمرك برای رویت هلال ماه انتخاب كرده و به ارتفاعات شهر و روستا اعزام می كنند و پس از مشاهده ماه فرارسیدن ماه شوال را به روحانی محل و مردم مژده می دهند.
مردان بلوچ در روز عید با لباس هایی سفید برای برگزاری نماز عید فطر حاضر می شوند زیرا معتقدند البسه سفید و تمیز سبب زدودن شیطان و بدی ها می شود.
همچنین مردان پس از اتمام نماز یكدیگر را در آغوش گرفته و فرا رسیدن عید را تبریك می گویند و در صورتی كه از یكدیگر دلگیر باشند طلب حلالیت می كنند.
مردم بلوچ به مناسبت عید فطر سه روز كار و كاسبی خود را تعطیل و به دید و بازدید می پردازند و اگر فردی از نزدیكان خود را از دست داده باشند برای دلداری نزد خانواده او می روند.
**شكرگزاری عید فطر در سیستان
مردم منطقه سیستان در شمال سیستان و بلوچستان نیز عید سعید فطر را با جشن و سرور و شكرگزاری به درگاه خداوند گرامی می دارند و برای این عید از چند روز قبل تدارك می بینند، زنان این منطقه قبل از رسیدن عید نان، شیرینی و كلوچه خرمایی مخصوص محلی را تهیه می كنند و برای پذیرایی از میهمانان آماده می شوند.
مردم سیستان برای استقبال از عید سعید فطر لباس های نو بر تن می كنند و با ظاهری آراسته در مجامع حضور می یابند.
دید و بازدید و صله رحم یكی از باورها و رسوم خاص مردم این منطقه است و عید را فرصت مغتنمی برای كنار گذاشتن كدورت ها و آشتی دادن افراد می دانند، معمولا در این روز اعضای كوچكتر فامیل به منزل بزرگترها می روند.
همچنین عیدی دادن و گرفتن از سایر رسوم مردم سیستان در این عید است.
مردم این منطقه اعم از زن و مرد به همراه كودكان صبح زود روز عید فطر عازم عیدگاه ها شده و نماز عید فطر را در هر شهر و روستایی با شكوه خاصی اقامه می كنند.
مصافحه و در آغوش گرفتن یكدیگر پس از اقامه نماز از سنت های خاص مردم سیستان و بلوچستان است.
كیسه بركت نیز یكی دیگر از رسوم این منطقه است كه در آن افراد با جمع آوری نذورات، فطریه و كفاره، اقلام و مبالغ جمع آوری شده را به اشخاص نیازمند هر محله و منطقه هدیه می كنند.
قربانی كردن نیز از دیگر سنت های مردم منطقه سیستان است كه برای تطهیر و زدودن بدی ها انجام می شود.
**عید فطر نماد همبستگی شیعه و سنی سیستان و بلوچستان
ماه رمضان در سیستان و بلوچستان به عنوان سرزمین اتحاد شیعه و سنی بسیار گرامی شمرده می شود، اتحاد مردم این منطقه به حدی زیاد است كه دشمنان اسلام و نظام اسلامی تمام تلاششان را برای ایجاد اختلاف در میان آنان بكار گرفته اند اما اعتقاد مردم به آئین های دینی، مذهبی و ملی سبب نقش برآب شدن توطئه های شوم دشمنان شده است.
مدیركل تبلیغات اسلامی سیستان و بلوچستان گفت: عید فطر نماد وحدت و همبستگی مسلمانان و یكی از مهمترین اعیاد و آیین های دینی ماست كه به بهترین شكل در سیستان و بلوچستان به نمایش گذاشته می شود.
حجت الاسلام عیسی بزمانی اظهار داشت: مسلمانان در روز عید فطر پاداش یك ماه روزه داری را از خدواند به عنوان میزبان و صاحب این ماه دریافت می كنند.
وی افزود: آیین ها و سنت های اسلامی به وی‍ژه در ماه مبارك رمضان در سیستان و بلوچستان از جایگاه برجسته فرهنگی و اجتماعی برخوردار است كه از صدر اسلام تاكنون نسل به نسل منتقل شده است.
بزمانی گفت: مردم سیستان و بلوچستان در روز عید سعید فطر به یكی از مهمترین تاكیدات دینی خود كه همانا انجام صله رحم است به بهترین شكل عمل می كنند.
وی ادامه داد: مردم ما در این ماه پربركت استقبال بسیار شایسته ای از قرآن و محافل قرآنی و همچنین نمازهای جمعه و جماعات، آیین های شب های قدر و راهپیمایی روز جهانی قدس داشتند كه جای تقدیر دارد.
مردم مومن و خداجوی سیستان و بلوچستان در روز عید سعید فطر با حضور پرشور و نشاط در عیدگاههای شهرستان های زابل، هیرمند، زهك، هامون، نیمروز، زاهدان، میرجاوه، خاش، سراوان، سیب سوران، مهرستان، ایرانشهر، نیكشهر، دلگان، فنوج، قصرقند، سرباز، كنارك و چابهار و روستاهای مختلف نماز عید سعید فطر را به امامت ائمه جمعه شیعه و سنی اقامه می كنند.
رمضان ماه مهمانی خداوند به پایان آمد و شادكامی از آن كسانی شد كه خوشه های طلایی این ماه پربركت را برچیدند و از خوان این نعمت بی دریغ به وسع خویش روزی تناول كردند، دست های نیازمند همچنان منتظر سالی دیگرند تا اگر نفسی برآید بتوانند باردیگر در این ضیافت الهی شركت كرده و روح و جان را تطهیر كنند.
7311**6081 خبرنگار: اسماعیل مرادقلی **انتشار دهنده: حیدر سرایانی