14.8 درصد مصرف كنندگان گل را دانشجویان تشكیل می دهند/62.4 درصد مصرف كنندگان تزریقی مواد، سرنگ غیربهداشتی مصرف می كنند

به گزارش خبرنگارایرنا، محسن روشن پژوه شب گذشته درنشست خبری شیوع شناسی اعتیاد افزود: درمصرف كنندگان مستمر، پس ازتریاك، مصرف خانواده حشیش و گل با فراوانی 4.4 درصد رتبه دوم را را دارد و اغلب مصرف كنندگان گل را مردان، افراد دارای تحصیلات دیپلم و زیردیپلم و مجردها تشكیل می دهند.
وی با بیان اینكه 33.3 درصد مصرف كنندگان مواد مخدر از نوع گل بیكارهستند، بیان داشت: براساس پیمایش ملی اعتیاد، 51.9 درصد مصرف كنندگان گل در گروه سنی 15 تا 29 سال قرار دارند.
روشن پژوه افزود: 53.2 درصد مصرف كنندگان مواد در طول عمرشان تریاك، 6.5 درصد حشیش و 7.1 درصد هروئین مصرف كرده اند.
وی ادامه داد: مصرف موادی مانند گل، میزان بروز رفتارهای پرخطرمانند ارتباطات جنسی محافظت نشده را تشدید می كند بنابراین پرداختن به این مساله و توجه به اقدامات پیشگیرانه از اهمیت بسزایی برخوردار است.
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور اظهارداشت: 34.9 درصد افرادی كه تجربه مصرف گل را داشته اند ، ماده دیگری نیز تزریق كرده اند كه برای نظام سلامت ، قابل تامل خواهد بود.
روشن پژوه افزود: 84.6 درصد مصرف كنندگان گل ، مرد و 15.4 درصد مصرف كنندگان گل، زن هستند.
وی گفت: گل از خانواده محرك ها و حشیش بوده و در درازمدت موجب بروز عوارضی مانند قفل شدگی می شود.

**24.6 درصد جمعیت عمومی كشور داروهای اعتیاد آور مصرف می كنند
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: سازمان بهزیستی كشور در پیمایش ملی اعتیاد، علاوه بر مواد، تعریف مواد را براساس منابع علمی طبقه بندی كرد چراكه در تعاریف علمی، الكل، سیگار، داروهای اعتیاد آور و قلیان و هرچه كه برعملكرد مغز تاثیر می گذارد ، جزو مواد تعریف می شود.
روشن پژوه افزود: براساس پیمایش ملی اعتیاد، یكی از مشكلات جامعه، استفاده از داروهای اعتیاد آور بدون تجویز پزشك است.
به گفته وی، 24.6 درصد از جمعیت عمومی – نزدیك 53 میلیون نفر- 15 تا 64 سال در سال گذشته، خودسرانه و بدون تجویز پزشك، داروهای اعتیاد آور مصرف می كنند.
وی یادآورشد: بنزودیازپین، دیفنوكسیلات و استامینوفن كدئین و مسكن ها از جمله این داروهای اعتیادآور به شمار می روند.
روشن پژوه گفت: براساس این پیمایش ، 24.2 درصد از جمعیت 15 تا 24 سال كشور قلیان ، 19.8 درصد سیگار و 8.5 درصد مواد در طول عمرشان مصرف كرده اند كه به معنای اعتیاد نیست ، مصرف كننده مستمر به معنای كسی است كه طی سال، ماه و هفته گذشته مصرف مواد داشته است.

** تریاك پرمصرف ترین و همچنان ركوردار
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشورگفت: براساس این پیمایش، پرمصرف ترین ماده در طول عمر، همچنان تریاك بوده و شیشه و كریستال رتبه دوم و حشیش در رتبه سوم قرار دارد.
روشن پژوه افزود: اما درمصرف كنندگان مستمر، مصرف تریاك در صدر قرار داشته و سپس مصرف خانواده حشیش و گل با فراوانی 4.4 درصد رتبه دوم را را دارد.
وی با اشاره به تغییر الگوی مصرف از شیشه به حشیش گفت: این آمار به نوعی فریب دهنده است چراكه تصورمی شود مصرف شیشه وجود ندارد درحالیكه همچنان مصرف شیشه را داریم اما در مصرف كنندگان مستمر، میزان مصرف حشیش بیشتر شده است.
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: بیشتر شدن مصرف حشیش به معنای كمتر شدن مصرف شیشه نیست بلكه مصرف ها ، چندگانه شده و مصرف حشیش به مصرف شیشه اضافه شده است.
روشن پژوه تصریح كرد: همچنین مصرف همزمان گل با شیشه، گل با قلیان و گل با مشروبات الكلی در این پیمایش گزارش شد.
وی افزود: بالغ بر 80 درصد مصرف كنندگان مستمر گل ، مشروبات الكلی هم مصرف كرده اند. مصرف قلیان و سیگار نیز داشته اند.
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: 30.5 درصد مصرف كنندگان مواد ، مصرف دو ماده، 15 درصد ، مصرف سه ماده ، هشت درصد ، مصرف چهار ماده و پنج درصد نیز مصرف پنج ماده را داشته اند.

**نداشتن تفریح مهم ترین انگیزه مصرف مواد
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: در پیمایش ملی اعتیاد ، علاوه بر تعیین الگوی مصرف و ویژگی مصرف، انگیزه مصرف نیز پرسیده شد.
روشن پژوه افزود: 33.8 درصد مصرف كنندگان ، انگیزه مصرف مواد خود را نداشتن تفریح ، 19 درصد به علت جلب توجه و 17 درصد به علت مواجهه با مشكلات زندگی ، اعلام كردند.
وی یادآور شد: البته این انگیزه ها براساس 'خوداظهاری' ، احصا شده و ممكن است در مطالعات كیفی عمیق، علل دیگری نیز استخراج شود.

**62.4 درصد مصرف كنندگان تزریقی مواد، سرنگ غیربهداشتی استفاده می كنند
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: از جمله موضوعاتی كه نظام سلامت را تهدید می كند، تزریق مواد است ؛ هرچند كه برنامه های سلامت موجب كنترل موج های مختلف اچ.آی.وی (ایدز) شده اما افزایش و پوشش بیشتر این برنامه ها برای معتادان تزریقی ضروری است.
روشن پژوه افزود: نتایج پیمایش ملی اعتیاد نشان می دهد كه باید در سیاست های سلامت و اعتیاد ، تغییراتی به وجود آید چراكه با وجود گسترش برنامه های كاهش آسیب و درمان ، همچنان باید این برنامه ها تقویت شود.
وی تصریح كرد: 4.7 مصرف كنندگان مواد در طول عمر خود تجربه تزریق داشته اند و 62.4 درصد از این افراد از سرنگ های غیربهداشتی و دست دوم برای تزریق خود استفاده كرده اند.
وی تاكید كرد: بنابراین لازم است كه برنامه های سرنگ و سوزن استریل و كاهش آسیب برای معتادان تزریقی باید افزایش یابد.

**فقط 3.8 درصد زنان مصرف كننده مواد تحت درمان بوده اند
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: پیمایش ملی اعتیاد نشان داد كه روش مصرف مواد در هفته گذشته بین زنان ، كشیدن بوده است و تنها 3.8 درصد مصرف كنندگان زن در طول عمرشان تحت پوشش درمان های اعتیاد قرار داشته اند.
روشن پژوه افزود: این نتایج نشان می دهد كه پوشش درمان های اختصاصی اعتیاد زنان باید افزایش یابد.
وی ادامه داد: زنان به علت ملاحظات فرهنگی و اجتماعی فراوان، كمتر به مراكز درمانی مراجعه می كنند و از سوی دیگر الگوهای اختصاصی درمان اعتیاد زنان، محدود است هرچند كه مراكز درمان زنان افزایش یافته و جزو اولویت های بهزیستی نیز قرار گرفته است.
وی اضافه كرد: 2.3 درصد زنان دارای تجربه مصرف مواد، تزریق داشته اند و 75 درصد آنان از سرنگ های استریل استفاده كرده اند.
به گفته روشن پژوه، بیشترین ماده مصرف در زنان تریاك، سپس شیشه و سوخته تریاك بوده است.

**میانگین سن شروع مصرف مواد در زنان 26.2 سال است
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: میانگین سن مصرف مواد در جامعه نسبت به آمار سال 90 ، (یعنی 24 سال) كاهش پیدا نكرده است اما شیوع مصرف مواد در رده سنی 15 تا 29 تغییراتی دارد به آن معنا كه زنان زیر 30 سال نسبت به گذشته ، مصرف مواد را زودتر شروع كرده اند.
روشن پژوه افزود: میانگین سن مصرف كنندگان مواد تقریبا 24 سال بوده و همین عدد باقی مانده است ، به آن معنا كه اعتیاد جوان نشده اما شیوع سن مصرف زودتر شده است.
وی ادامه داد: میانگین سن شروع انواع مواد و دارو در جمعیت عمومی زنان و مردان 24.3 سال ، در مردان 24.1 سال و در زنان 26.2 سال است .
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور اظهار داشت: میانگین سن شروع مصرف در مردان گروه سنی 15 تا 29 سال نیز 19.1 سال و در زنان 20.3 سال است.
روشن پژوه گفت: میانگین سن شروع مصرف مواد در مردان در گروه سنی 30 تا 44 سال، 22.8 سال اما در زنان 27 سالگی است.
وی تصریح كرد: نتایج پیمایش ملی اعتیاد نشان می دهد كه قبح مصرف مواد در زنان كمتر شده و زنان جوان ، راحت تر و زودتر ، مواد مصرف می كنند.

** دارویی برای درمان اعتیاد به شیشه
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: در سه سال گذشته ، پژوهشی در خصوص تاثیر داروی مودافینیل در درمان شیشه و محرك انجام شده است.
روشن پژوه افزود: مودافینیل، داروی روانپزشكی است كه در اختلالات خواب ، تمركز و بیش فعالی استفاده می شود و در برخی منابع گفته شده بود كه در درمان مواد محرك نیز موثر است.
وی خاطرنشان كرد: نتایج پژوهش ما نیز نشان داد كه داروی مودافینیل در طولانی تر شدن دوره پرهیز و پاكی موثر است.

**تشریح چگونگی اجرای پیمایش ملی اعتیاد
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور گفت: بعد از اجرای پیمایش ملی خانوار كشور كه توسط سازمان بهزیستی و حمایت ستاد مبارزه با مواد مخدر انجام شد به خاطر ملاحظاتی كه وجودداشت منتظر شدیم ستاد مبارزه با مواد مخدر به عنوان مرجع ، آمار مربوط به آن را اعلام كند كه این كار انجام شد.
روشن پژوه در مورد متدولوژی این پیمایش افزود: پیمایش هایی كه در حوزه یا اعتیاد صورت می گیرد با مشكل كم گزارش دهی مواجه است چون اعتیاد پدیده اجتماعی قبیح است و در ایران نیز مصرف موادمخدر جرم شناخته می شود بنابراین كارهای پژوهشی و مراجعه به در منزل دچار محدودیت هایی از جمله 'كم گزارش دهی' است و این مساله در منابع اپیدمیولوژی نیز مطرح شده و خود ما نیز به عنوان مجریان به این امر واقف هستیم.
وی ادامه داد: بنابراین تلاش كردیم گزارش خوداظهاری مردم به واقعیت نزدیك باشد ؛ در منابع سازمان ملل متحد و سازمان جهانی بهداشت با توجه به نیاز برنامه ریزی ها به داشتن آمار جمعیت عمومی به محدودیت منابع تاكید شده است.
به گفته وی، بهترین روش برای برآورد رفتارهایی مانند اعتیاد با توجه به ملاحظات كشورهایی مانند ایران ، 'خوداظهاری' است .
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور تصریح كرد: تجارب نشان می دهد كه اگرچه 'خوداظهاری' ممكن است با 'كم گزارش دهی' همراه باشد اما بهترین الگوی گزارش دهی است.
روشن پژوه گفت: پیمایش ملی اعتیاد خانوار ، سه بار بصورت آزمایشی در مناطق مختلف كشور اجرا شد و برای اجرای این پیمایش از پاسخ نامه، پاكت نامه و صندوق های بی نام و نشان استفاده شد و مردم نیز گاهی خودشان ، داوطلبانه اطلاعات دیگری درباره اعتیاد به كارشناسان پیمایش، ارائه می دادند.
وی خاطرنشان كرد: این پژوهش روی 61 هزار نفر در استان های كم شیوع ، شیوع با متوسط و پرشیوع اعتیاد انجام شد و متناسب با حجم جمعیت منطقه، حجم نمونه را مشخص كردیم.
وی اضافه كرد: برای اجرای این پیمایش (94-95) ، 30 هزار نقشه داشتیم و آمادگی داریم كه ابعاد آن را تبین كنیم و به نقد بگذاریم تا اجرای پیمایش های بعدی ارتقا یابد.
معاون پیشگیری و اعتیاد سازمان بهزیستی كشور ادامه داد: در اجرای این پیمایش ، 200 نفر در قالب تیم های پژوهشی ، آموزش دیدند و پرسشنامه ها بیش از 12 بار بازبینی شد و در چهار سطح استانی ، منطقه ای، ملی و فنی بر آن نظارت داشتیم .
وی با اشاره به آمار جدید معتادان مبنی بر وجود دو میلیون و 808 هزار معتاد در كشور گفت: در این زمینه پژوهش تحقیقی دانشگاه علوم پزشكی كرمان و تحقیق وزارت كشور نیز مورد توجه قرار گرفته و برش های پیمایش بهزیستی با دستاوردهای وزارت كشور در این زمینه و درصد پیمایش انجام شده در وزارت كار ، قابل تطبیق است.
روشن پژوه افزود: آمار اعلام شده اعتیاد از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر از اعداد پیمایش سازمان بهزیستی كشور احصا و با تفاسیری تحت عنوان 'مصرف كننده مستمر' ، همراه شده است.
وی یادآور شد: هدف سازمان بهزیستی از انجام پیمایش ملی اعتیاد ، برآورد مصرف مواد در طول عمر، سال، ماه و هفته گذشته و دانستن ویژگی های مصرف كنندگان بوده است.
وی تصریح كرد: سازمان بهزیستی در پیمایش خود به سراغ برآورد اعتیاد نرفته است چراكه پدیده اعتیاد یك پدیده وابسته به روانشناختی است بنابراین برای این پیمایش ، تجربه مصرف مواد را احصا كردیم اما در همه جای دنیا براساس تجربه مصرف مواد، فرمول هایی طراحی می كنند و فرض می گیرند كه ارقام به دست آمده حاصل از این فرمول ها، تعداد مصرف كننده مستمر مواد هستند.
اجتمام**9185*1724*
خبرنگار: سادات حسینی خواه * انتشار: حسین فتح الهی
*آگاهی از آخرین اخبار اجتماعی و حوادث ایران و جهان در كانال تلگرام گروه اجتماعی ایرنا:
@irnaej
https://t.me/irnaej