به گزارش گروه پژوهش وتحلیل خبری ایرنا، مدتی است كه نارضایتی از رئیس جمهوری آمریكا در این كشور عمومی و داغ شده است و شهروندان آمریكایی در تظاهرات متعدد، شعار استیضاح «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری این كشور را فریاد می زنند. برخی شركت كنندگان در این اعتراض ها حتی ترامپ را به خاطر رویكردهای نژاد پرستانه و تبعیض آمیز به «آدولف هیتلر» تشبیه می كنند.
اگرچه در ایالات متحده تاكنون موضوع استیضاح رئیس جمهوری اجرایی نشده است اما دونالد ترامپ به حدی نامحبوب شده است كه گفته می شود حتی تعدادی از نمایندگان كنگره آمریكا نیز بررسی تشریفات قانونی این كار را هم شروع كرده اند. براساس نظرسنجی ها نزدیك به 60 درصد مردم آمریكا، ترامپ را رئیس جمهوری نامحبوب خود می دانند. این حجم از مخالفت ها در چنین مدت كوتاهی پس از آغاز ریاست جمهوری بی سابقه بوده است.
موضوع هایی همچون ماهیت روابط ترامپ با روسیه در دوره رقابت های انتخاباتی و پس از آن، اتخاذ سیاست های خاص در عرصه های داخلی و خارجی و لغو برخی فرمان های اوباما كه در بین مردم طرفداران زیادی دارد از مهمترین دلایل گسترش نارضایتی عمومی عنوان شده است.
**فرایند سخت استیضاح در آمریكا
در چارچوب قانون نظام سیاسی آمریكا، رئیس جمهوری از مصونیت بسیار بالایی برخوردار است و تنها كنگره می تواند رئیس جمهوری آمریكا را در صورت داشتن اكثریت مورد سوال قرار دهد.
به باور تحلیلگران فرایند استیضاح رئیس جمهوری در آمریكا سخت ، و كنار گذاشتن یك رئیس جمهوری در این روند بسیار نادر است. این اقدام وقتی دشوارتر می شود كه حزب متبوع رئیس جمهوری (یعنی اكنون جمهوریخواهان) اكثریت كنگره را هم در اختیار داشته باشد. پیش بینی ها حاكی از آن است حتی برخی جمهوریخواهان هم از استیضاح حمایت خواهند كرد، به ویژه اگر اسناد و شواهدی متقن در زمینه رابطه و دخالت روسیه در كارزار انتخاباتی دونالد ترامپ ارائه شود.
استیضاح رئیس جمهوری آمریكا می تواند به دو شكل صورت گیرد. نخست ممكن است دیوان عالی علیه وی اعلام جرم و از كنگره درخواست استیضاح كند. در شكل دوم كنگره به صورت مستقیم وارد عمل می شود. در هر دو حالت موضوع باید به تصویب اكثریت مجلس نمایندگان آمریكا برسد و در پایان كار هم اكثریت قاطع سناتورها باید به استیضاح رئیس جمهوری رای مثبت بدهند.
البته برخی گمان می كنند كه درخواست (petitions) تظاهرات كنندگان آمریكا در این روند تاثیرگذار باشد. در این چند روز درخواست های پرشماری برای استیضاح رئیس جمهوری آمریكا از سوی شهروندان این كشور امضا شده است. باید گفت این خواسته ها به معنای فشار بر رئیس جمهوری برای استعفا نیست بلكه تنها توجه دولت را به این نكته جلب می كند كه برای رسیدگی بیشتر به تقاضای مردم تلاش كند.
تارنمای نشریه International Business Times نوشت: درخواست های مردمی به هیچ عنوان برای رئیس جمهوری آمریكا بار حقوقی ندارد.
این گزارش افزود: اكنون برخی نمایندگان كنگره پیش نویس استیضاح علیه ترامپ را جمع آوری و تدوین كرده اند. اگر حداقل یكی از این مواد در مجلس اكثریت را به دست آورد استیضاح روند اجرایی خود را آغاز می كند. سپس موضوع به سنا داده می شود تا دادگاهی را با نظارت دیوان عالی تشكیل دهد. حقوقدانان مجلس به عنوان دادستان از رئیس جمهوری و وكلای وی سوال می كنند. سنا در جلسه دادگاه نقش هیات منصفه را دارد. در پایان اگر دو سوم سناتورها، رئیس جمهوری آمریكا را مجرم تشخیص دهند، وی از این مقام خلع می شود و معاون رئیس جمهوری جای وی را خواهد گرفت.
تاكنون هیچ استیضاحی از سوی مجلس نمایندگان و سنا نهایی نشده است. اما برخی روسای جمهوری آمریكا به مرز استیضاح نزدیك شدند. «ریچاردنیكسون» در سال 1974 از مقام ریاست جمهوری كناره گیری كرد و جای خود را به «جرالد فورد» داد. «بیل كلینتون» هم در سال 1998 از سوی مجلس نمایندگان استیضاح شد اما در سنا چنین موضوعی اتفاق نیفتاد.
**تظاهرات در ده ها شهر آمریكا
در چند روز گذشته هزاران معترض در دهها شهر آمریكا استیضاح دونالد ترامپ را خواستار شدند. تارنمای روزنامه انگلیسی «ایندپندنت» نوشت: تظاهرات كنندگان در 46 شهر آمریكا شعار می دادند و از كنگره آمریكا خواستند اقدامی را در زمینه محدود كردن ترامپ (Lock him up) انجام دهد.
هفته گذشته بزرگترین تجمع در شهر لس آنجلس برگزار شد و بیشتر از 10 هزار نفر درخواست هایی را در این زمینه امضا كردند. البته طرفداران ترامپ هم در برخی شهرهای آمریكا تجمع هایی داشتند كه به علت درگیری آن ها با مخالفان ترامپ، به ویژه در فیلادلفیا، پلیس سه نفر را دستگیر كرد. در شهر نیویورك نیز حامیان استیضاح رئیس جمهوری روبروی هتل ترامپ با طرفداران وی درگیر شدند.
این روزنامه انگلیسی آورده است كه «برد شرمن» سیاستمدار دموكرات و از اعضای كنگره هم در میان تظاهركنندگان حضور داشت. وی تاكید كرد: باید كاری برای محافظت كشورمان سوءاستفاده از قدرت انجام داد و از بی كفایتی عام و مهلك (دولت ترامپ) جلوگیری كرد.
**ترامپ و پیشگوییِ استاد تاریخ
پائیز سال 2016 و پیش از برگزاری انتخابات آمریكا، یك استاد تاریخ در دانشگاه های آمریكا پیروزی ترامپ را در انتخابات ریاست جمهوری آمریكا پیش بینی كرده بود. «آلان لیچمن» حتی جایگاه «مایك پنس» را هم در دولت اعلام كرده بود اما اكنون وی تاكید می كند كه ترامپ استیضاح خواهد شد.
تارنمای نشریه «پلتیكو» در مورد دیدگاه های این تاریخ شناس در مورد احتمال استیضاح ترامپ نوشت: لیچمن با استفاده از فرمولی كه بر اساس میزان محبوبیت نامزدهای ریاست جمهوری طراحی شد، توانسته بود پیروز 8 انتخابات ریاست جمهوری آمریكا را درست پیش بینی كند. فرمول وی در مورد ترامپ نیز صادق بود اما اكنون لیچمن كتابی را در زمینه پایان دوره ترامپ با استیضاح منتشر كرده است.
پلتیكو افزود: برخی دموكرات ها پیش از این اعلام كرده بودند نخستین اقدامی را كه سال آینده پس از پیروزی در انتخابات (مجلس آمریكا) انجام می دهند پیگیری موضوع استیضاح ترامپ خواهد بود. همچنین لیچمن در كتاب خود توضیح داده است كه چگونه دونالد ترامپ با خط مشی های خود باعث تهدید و نابودی موسسات و سنت هایی می شود كه در مدت 230 سال گذشته ایالات متحده را امن و آزاد نگاه داشتند. به همین دلیل حتی ممكن است یك كنگره جمهوریخواه هم منتخب خود را محاكمه كند.
لیچمن فهرست جرایم احتمالی را كه ممكن است علیه ترامپ مطرح شود چنین برشمرد: اتهام خیانت و همراهی با روسیه، سوءاستفاده از قدرت و نقض حقوق بشر.
همچنین وی به دادستان كل آمریكا هم اعلام كرد مجلس حتی می تواند علیه ترامپ و جرایم وی پیش از ریاست جمهوری اعلام جرم كند. اقدام هایی همچون تخلفات در حوزه ساخت و ساز مسكن، مشكلات موسسه های خیریه، نقض تحریم كوبا و دانشگاه ترامپ از جمله این موارد هستند.
تارنمای نشریه «تایم» نیز در گزارشی به دیدگاه های لیچمن پرداخت و نوشت این استاد تاریخ به دلیل پیش بینی پیروزی ترامپ در انتخابات از وی پیام تقدیر دریافت كرد اما به زودی رئیس جمهوری آمریكا یك جلد از كتاب جدید وی را دریافت خواهد كرد كه چارچوب آن پیش بینی بزرگ دیگرِ لیچمن یعنی استیضاح، است.
لیچمن تاكید می كند رئیس جمهوری آمریكا نمی تواند خود را از شفافیت و پاسخگویی مبرّا بداند. نهایت پاسخگویی رئیس جمهوری نیز از طریق استیضاح مشخص می شود.
وی در كتابش با عنوان «پرونده یك استیضاح» هشت دلیل احتمالی برای توضیح خواستن از دونالد ترامپ را مطرح كرده است كه به طور عمده به حوزه های سیاسی، امنیتی، تجاری و منافع وی مربوط می شود. این استاد تاریخ اعتقاد دارد حتی می توان ترامپ را به علت مخالفت با توافق تغییرات اقلیمی، به جنایت علیه بشریت متهم كرد.
پژوهشم**9130**1601**خبرنگار: حسین عباسی نسب** انتشاردهنده : شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.
تهران-ایرنا-اعتراض به سیاست های «دونالد ترامپ» در مدت كوتاه ریاست جمهوری به حدی بالا گرفته است كه علاوه بر تظاهرات كنندگان آمریكایی، برخی نمایندگان جمهوریخواه و دموكرات هم زمزمه هایی مبنی بر استیضاح وی را مطرح می كنند.