برگزیدگان هفتمین دوره مسابقه ملی فناوری نانو روز گذشته (شنبه) در آیینی با حضور رئیس ستاد ویژه فناوری نانو معاونت علمی ریاست جمهوری و معاون پژوهش و فناوری مدیر امور پژوهشی دانشگاه صنعتی شریف در تالار 1 این دانشگاه معرفی شدند.
این مسابقه كه طی هفت سال گذشته به طور مستمر برگزار شده و تا امروز 460 نفر از برترین های فناوری نانو را از میان دانشجویان به جامعه علمی معرفی كرده است، 22 اردیبهشت ماه در سطح دانشگاه های سراسر كشور برگزار شد.
در مسابقه امسال از میان ۱۶۸۳ داوطلب، ۲۸ نفر به عنوان برگزیده نهایی اعلام شدند كه از این میان، ۱۰ داوطلب به عنوان نفر برتر كل مسابقه، ۱۰ داوطلب به عنوان برگزیدگان مقطع كارشناسی و ۸ داوطلب نیز به عنوان سه برتر رشته‌هایی كه بیش از ۵۰ نفر از داوطلبان آن در جلسه آزمون حضور داشته‌اند و حداقل ۶۰ درصد امتیاز نفر اول آزمون را كسب نموده‌اند، معرفی شدند. غیر از این، از مدرسان برتر و نهادهای ترویجی فعال در زمینه فناوری نانو تقدیر شدند.
شركت در این مسابقه برای عموم دانشجویان آزاد است اما به طور معمول بیشتر دانشجویان رشته شیمی، مهندسی مواد، مهندسی فناوری نانو و رشته های مرتبط در آن شركت می كنند.
كارگروه ترویج و آموزش عمومی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو به عنوان برگزار كننده این مسابقه امسال برای ورود به عرصه بین المللی تصمیم گرفت از میان رتبه های برتر این مسابقه یكصد نفر را به اولین دوره نانواستارتاپ آب دعوت كند تا تیم برتر به المپیاد بین المللی فناوری نانو/ International Nanotechnology Olymiad راه یابد.
این المپیاد كه قرار است اوایل سال 2018 میلادی برگزار شود و در واقع رویدادی علمی در زمینه فناوری نانوست، به ابتكار ایران، روسیه، كره جنوبی و تایوان، میزبان دانشجویان خلاق در زمینه فناوری نانو خواهد بود و در اولین دوره به موضوع آب و فاضلاب می پردازد.
از میان این 100 نفر، 60 نفر در قالب 15 تیم چهارنفره یك هفته (از 24 تا 30 تیر9 در رقابتی فشرده و با اقامت یك هفته ای در دانشگاه صنعتی شریف آخرین دستاوردهای خود را در فناوری نانو آب به معرض نمایش و داوری گذاشتند؛ از این میان، 7 تیم دیروز برای راهیابی به مرحله دوم معرفی شدند تا در مرحله بعدی در اواخر مردادماه جاری، تیم ایران به صورت غیرحضوری برای شركت در المپیاد بین المللی فناوری نانو انتخاب شود.
بیشتر این گروه ها در زمینه تست های تشخیصی برای تشخیص انواع آلودگی در آب، تصفیه آب از پساب های صنعتی، بومی سازی غشاء های سیستم تصفیه آب یا تشخص سلامت آب مصرفی با عسكبرداری از روی یك نمونه كار كرده بودند، اما گروه نخست ایده ای برای تبدیل رطوبت موجود در هوا به آب شیرین ارائه داد و شاید به دلیل وانفسای فعلی بحران آب، بیش از سایرین مورد توجه قرار گرفت.
برگزیدگان این مسابقه از دانشجویان برتر كشور در مقاطع مختلف تحصیلی و رشته های مرتبط هستند و انتظار می رود در سال های بعد در عرصه تولید علم به ویژه فناوری نانو بیش از پیش از آنان بشنویم.
***هزینه های آزمایشگاهی فناوری نانو بالاست
علی ماجدی دانش آموخته مقطع دكتری نانوشیمی گرایش نانومواد معدنی از دانشگاه تهران كه با نمره 69.62 رتبه نخست كشوری این مسابقه را به خود اختصاص داد، در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار علمی ایرنا در مورد فعالیت هایش اظهار كرد: از اولین دوره مسابقه نانو در ایران در این مسابقه شركت كردم، آبان گذشته تحصیلات من به پایان رسید و برای آخرین بار در مسابقات حاضر شدم.
وی كه دانشجوی پسادكتری در دانشگاه اصفهان است، در مورد مشكلات پژوهشگران حوزه نانو نیز گفت: ما به حمایت مالی بیشتری نیاز داریم. در دوره دكتری در حد وام های دانشجویی متعارف به ما كمك می شد؛ در حالی كه هزینه های تحقیقات و آنالیز نانو خیلی گران است.
وی ادامه داد: حتی كمك های پژوهشی (گرنت های) این مسابقه كفایت نمی كند. برای احراز رتبه نخست، دو میلیون تومان گرنت پژوهشی به من اختصاص یافته و این در حالی است كه یك تی ام/TM (میكروسكوپ الكترونی عبوری) برای بررسی تصاویر هر نمونه به قیمت 200 هزار تومان و بی ای تی/BET برای بررسی میزان تخلخل هر نمونه نیز لازم است كه از نظر هزینه همین اندازه است؛ همه این ها هزینه های زیادی را به داشجویان تحمیل می كند و اگر پژوهشگر بخواهد تجربی كار كند هزینه های زیادی را باید متقبل شود.
ماجدی در مورد همكاری ستاد توسعه فناوری نانو گفت: در كل همكاری آنها خوب است؛ ولی به دلیل گسترده شدن فعالیت های دانشجویی ستاد هم با مشكل كمبود بودجه روبرو است.
وی افزود: ستاد ماهانه یك میلیارد و 400 میلیون تومان از كل فعالیت های پژوهشی دانشجویان در حوزه نانو حمایت می كند؛ ولی چون سطح فعالیت ها زیاد شده است، جوابگو نیست.
***باید از محصولات با ریسك پذیری پایین تر حمایت شود
علی شهروزیان فر سرپرست تیم آوان نانو نیز كه به عنوان تیم نخست مرحله اول، نانواستارتاپ آب را دریافت كرده اند، در مورد محصول این تیم گفت: با توجه به اینكه 30 درصد از منابع آب شیرین جهان به صورت گردشی بین دریاها و آسمان ها قرار دارد، ایده تیم ما این بود كه رطوبت نسبی در هوا به ویژه در شهرهای شمالی و جنوبی كه گاه به 100 درصد هم می رسد، با استفاده از سطوح اَبَر آب دوست كه در واقع یك نانوساختار است، گرفته شود و به آب شیرین برای مصارف كشاورزی و آشامیدنی تبدیل شود.
وی كه دانش آموخته مهندسی مواد از دانشگاه آزاد اسلامی شهر دزفول و صاحب یك شركت دانش بنیان در این شهر است، افزود: ما شركت دانش بنیانی در دزفول داریم كه در زمینه مهندسی پزشكی فعال است و پیش از این در زمینه سنسورهای گاز برای تشخیص عوامل مختلف و تولید مواد كمپوزیتی كار كردیم و پیشینه تحقیقاتی به ما برای موفقیت در این دوره كمك كرد.
شهروزیان فر نیز مهم ترین مشكل معمول شركت های دانش بنیان در حوزه فناوری نانو را مشكل مالی برشمرد و گفت: غیر از اساتید دانشگاه كه شركت های دانش بنیان را تاسیس می كنند، بیشتر دانشجویان با مشكل مالی عمده روبرو هستند.
وی تاكید كرد: ستاد ویژه توسعه فناوری نانو به شركت های دانش بنیان فعال در این زمینه وام می دهد؛ اما این وام بلاعوض نیست و یك شركت نوپا مجبور است بعد از یكی دو سال وام را بازگرداند.
شهروزیان فر یادآور شد: ستاد می تواند با شناسایی متخصصان و میزان ریسك پذیری محصولات آنها، وام ها را به جای این كه به همه شركت ها اختصاص دهد، در اختیار شركت هایی بگذارد كه محصول آنها ریسك پذیری پایین تر و استفاده بیشتری دارد. ضمن اینكه مراحل گرفتن وام دشوار است.
سرپرست گروه آوان نانو در مورد یك هفته ای كه در دانشگاه صنعتی شریف مشغول طراحی ایده بودند، گفت: در این یك هفته با چالش های مختلف روبرو بودیم و دریافتییم كه در برابر این چالش ها باید چگونه واكنش نشان دهیم.
علمی**9157
خبرنگار: منصوره شوشتری*انتشار: زهره محتشمی پور
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با كانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me
تهران- ایرنا- پژوهشگران و دانشجویان برتر فعال در حوزه فناوری نانو معتقدند هزینه های آزمایشگاهی این رشته بسیار بالا و از روی ضرورت نیازمند حمایت بیشتر دولت است.
