چالدران؛ شهرستانی محروم با ظرفیت های بی بدیل برای توسعه

به گزارش ایرنا به نقل از نماینده مردم چالدران، این شهرستان زمانی پس از قلعه گنج محروم ترین شهر كشور بود و پس از خیزش اقتصادی قلعه گنج و در حال حاضر به رتبه آخر نزول كرده است.
آسفالته نبودن 350 كیلومتر از 450 كیلومتر راه های روستایی، كمبود دست كم 20 تخت بیمارستانی و بهره نبردن از صنعت و مزایای آن با وجود زمین های مستعد و شهرك صنعتی مصوب تنها بخشی از محرومیت های این شهرستان به شمار می رود.
نبود شبكه فاضلاب شهری و روستایی، بی سوادی 30 درصد از جمعیت 10 تا 45 ساله و 40 درصد از بانوان و بهره نبردن از گاز طبیعی در 91 درصد از روستاها از دیگر محرومیت های این شهرستان است.
این شهرستان دارای چندین هزار هكتار مرتع و زمین های كشاورزی حاصلخیز است اما به علت نبود آب كافی و امكانات زیرساختی، سرمایه گذاران تاكنون برای سرمایه گذاری در این شهرستان رغبتی نداشته اند؛ چالدران معبری برای ورود و خروج مسافر و كالا نیز در مرز تركیه ندارد.
شنیدن نام قره كلیسا، یادبود جنگ چالدران، آب و هوای سرد و لازم نبودن كولر حتی در وسط گرمای تابستان و طبیعتی گردشگرپذیر و تاریخی، محرومیت این شهرستان را دور از انتظار جلوه می دهد اما حقیقت چیز دیگری است...

** كاهش جمعیت بیش از هزار و 300 نفری چالدران در پنج سال گذشته
رئیس سازمان برنامه و بودجه آذربایجان غربی گفت: مشكلات موجود در چالدران باعث شده كه جمعیت این شهرستان بین 2 سرشماری سال های 90 و 95 افزون بر هزار و 300 نفر كاهش یابد و به حدود 45 هزار نفر برسد كه این روند كاهشی در برخی روستاها بسیار مشهود است.
ناصر حضرتی افزود: جمعیت شهرستان چالدران در سرشماری سال 90 حدود 46 هزار و 400 نفر بود كه این تعداد در سال 95 به 45 هزار و 60 نفر رسید.
وی اضافه كرد: با توجه به این رقم شاهد رشد منفی جمعیت در چالدران هستیم كه این رقم نشان دهنده برخی مشكلات اقتصادی در این منطقه است.
وی اظهار كرد: این كاهش جمعیت در چالدران در حالی است كه در كل آذربایجان غربی شاهد افزایش 1.16 درصدی جمعیت در این دوره بوده ایم.
وی ادامه داد: نرخ رشد جمعیت در روستاهای چالدران نیز بسیار ناامیدكننده تر و منفی 2.5 درصد است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه آذربایجان غربی با اشاره به اینكه نرخ بیكاری چالدران بسیار بیشتر از میانگین استانی است، گفت: در این شهرستان 51.4 درصد شاغلان در بخش كشاورزی، 23 درصد در بخش خدمات و تنها 13 درصد در بخش صنعت مشغول به كار هستند.
حضرتی نرخ باسوادی در چالدران را بسیار نامناسب ارزیابی كرد و افزود: نرخ باسوادی كل این شهرستان 70 درصد و بانوان 60 درصد است كه وجود شكاف قابل توجه در حوزه باسوادی در این منطقه را نشان می دهد.
وی سرانه تخت فعال بیمارستانی در آذربایجان غربی را 1.2 تخت به ازای هر هزار نفر اعلام كرد و ادامه داد: این رقم نیز در چالدران بسیار كم و حدود 87 صدم تخت به ازای هر هزار نفر است.
وی اضافه كرد: 21 درصد راه های روستایی چالدران آسفالته است و فاضلاب شهری نیز در این شهرستان وجود ندارد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه آذربایجان غربی از برخورداری تنها 9 درصدی روستاهای چالدران از گاز طبیعی خبر داد و اظهار كرد: ضعف زیرساخت ها در این شهرستان بسیار محسوس است و باید در این خصوص بازنگری اساسی صورت گیرد.
حضرتی گفت: از جمله مهمترین معضلات اقتصادی چالدران، وضعیت نابسامان شهرك صنعتی این شهرستان است؛ به طوری كه بیش از 80 درصد این شهرك دارای معارض بوده و وضعیتش مشخص نیست.

** توسعه چالدران به جهشی در توسعه اقتصادی این شهرستان نیاز دارد
عین الله شریف پور، نماینده مردم ماكو، شوط، پلدشت و چالدران در مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص وضعیت این شهرستان به خبرنگار ایرنا گفت: چالدران مشكلات بسیار زیادی در حوزه های مختلف زیرساختی، زیربنایی، اقتصادی، صنعتی، كشاورزی، آب و خاك دارد كه باید برای بهبود آنها جهشی در توسعه اقتصادی ایجاد شود.
وی افزود: در بررسی های صورت گرفته، چالدران 17 هزار نمره منفی دریافت كرده و محرومیت این شهرستان بسیار قابل توجه است.
وی اضافه كرد: نبود فرهنگ مشاركت به علت ضعف پایگاه های درآمدی مردم از عوامل مهم محرومیت و توسعه نیافتگی چالدران به شمار می رود.
وی با اشاره به اینكه فرسایش خاك در چالدران رقم بسیار قابل توجهی است، اظهار كرد: این شهرستان نیاز بسیار زیاد به اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری دارد و موضوع آب برای این شهرستان باید با برنامه ریزی مناسب حل شود.
نماینده مردم ماكو، شوط، پلدشت و چالدران در مجلس شورای اسلامی گفت: به دلیل نبود آب كافی، اكثر كشت ها در چالدران دیم بوده و این موضوع، كشاورزی را با مشكلات جدی در این شهرستان مواجه كرده است.
شریف پور با اشاره به اینكه تفاهم نامه ایجاد زمینه برای توسعه شهرستان چالدران به امضای مدیرعامل بنیاد مستضعفان كشور و استاندار آذربایجن غربی رسیده است، افزود: در شهریورماه امسال با حضور وزیر كشور در این شهرستان، تفاهم نامه توسعه نهایی می شود كه باید با استفاده از این ظرفیت، زمینه توسعه چالدران را با بیشترین سرعت ممكن فراهم كرد.

** استاندار آذربایجان غربی: وضعیت فعلی چالدران قابل قبول نیست
استاندار آذربایجان غربی گفت: وضعیت چالدران نسبت به دهه 60 بسیار بهتر شده اما وضعیت فعلی قابل قبول نیست و مسئولان باید به سرعت به فكر توسعه این منطقه محروم باشند.
قربانعلی سعادت افزود: دستگاه های مختلف باید برنامه خود را برای حوزه های مختلف در چالدران تهیه كنند تا شاخص های توسعه ای این شهرستان كه زیر متوسط استانی است، دست كم به میانگین استانی برسد.
وی با اشاره به اینكه مقدمات دریافت ردیف اعتباری ویژه از مجلس شورای اسلامی برای رساندن شاخصه های شهرستانی پایین تر از میانگین استانی فراهم شده است، ادامه داد: ادارات مختلف از جمله جهاد كشاورزی، راه و شهرسازی، آب منطقه ای، صنعت، معدن و تجارت و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باید در این راستا طرح های خود را در سریع ترین زمان ممكن ارائه دهند.
وی مشكل مراتع، فرسایش خاك و استفاده نامناسب از ظرفیت معادن را از مشكلات مهم چالدران برشمرد و افزود: اسكان عشایر، استفاده از ظرفیت مراتع برای راه اندازی دامداری صنعتی، پرورش زنبور عسل و راه اندازی صنایع تبدیلی به همراه بهینه كردن فعالیت مراتع باید در دستور كار جدی مسئولان استانی قرار گیرد.
استاندار آذربایجان غربی وجود معارض در 80 درصد سطح شهرك صنعتی چالدران را باعث تعجب دانست و اضافه كرد: مسئولان حوزه های مرتبط در این باره راهكارهای سریع اعمال كنند.
سعادت از امضای تفاهم نامه در راستای رفع محرومیت های چالدران با بنیاد مستضعفان خبر داد و اظهار كرد: پیش از چالدران، قلعه گنج كرمان در قالب این طرح روند توسعه ای یافته و به شهرستانی توسعه یافته تبدیل شده است كه باید از تجربه این شهرستان جنوبی كشورمان بهره لازم را در راستای توسعه چالدران ببریم.
وی بر تهیه فوری طرح احداث چهار دبیرستان شبانه روزی در چالدران تاكید كرد و ادامه داد: یكی از مهمترین مشكلات چالدران، نرخ پایین باسوادی و ترك تحصیل دانش آموزان این شهرستان در مقاطع اول و دوم متوسطه است كه باید برای این امر راه حل مناسبی بیاندیشیم.
وی اضافه كرد: به همین منظور راه اندازی دبیرستان های شبانه روزی در دستور كار است كه باید در سریع ترین زمان ممكن طرح احداث آنها تدوین شود.
به گزارش ایرنا، توسعه چالدران باید با در نظر گرفتن ظرفیت های بالقوه به ویژه در حوزه گردشگری چالدران تدوین و نباید ظرفیت مرز 150 كیلومتری نیز در این برنامه ریزی ها فراموش شود.
2093/3072
** گزارشگر: صابر چهرقانی ** انتشار دهنده: علیرضا فولادی