به گزارش ایرنا، با وجود اینكه در بحث طراحی لباس و عرضه آن هر روز مدل های جدیدی وارد بازار می شود اما بانوان كهگیلویه و بویراحمدی همچنان به حفظ پوشش سنتی خود پایبند هستند.
استفاده از این لباس، به ویژه در جشن ها برای بانوان در همه سنین و همه طبقات اجتماعی استفاده چشمگیری دارد.
تعدادی از زنان و مردان كهگیلویه و بویراحمدی در زمینه دوخت، آموزش طراحی ودوخت، تولید وسایل تزیینی مانند گردن آویز و دست بند، مهره دوزی های روی آن و عكاسی و فروش لباس‌های آماده كسب درآمد می‌كنند.
لباس محلی و سنتی زنان استان كهگیلویه و بویراحمد كه پوشیدن آن از دیرباز تاكنون در دیار آریوبرزن مرسوم بوده از سه بخش اصلی سرپوش، بالاتنه و پایین تنه تشكیل شده است.
سرپوش لباس محلی زنان كهگیلویه و بویراحمد، شامل یك پارچه روپوش یا همان روسری به نام میناست كه به طور معمول دارای بیش از یك متر طول و بین 60 تا 70 سانتیمتر عرض است.
بر روی این روپوش مینا یك سربند پارچه‌ای به نام چارقد یا لچكی پوشیده می‌شود كه زیبایی آن را دو چندان می‌كند.
همچنین یك كلاه كوچك زیر مینا قرار می‌گیرد تا پوشش دهنده موهای جلو سر زنان باشد و به طورمعمول زیورآلات سنتی و ظریف به آن متصل می‌شود.
گردن آویزهای خوش بوی سنتی ساخته شده از میخك زینت دهنده این لباس است كه در سال‌های اخیر استفاده از آن احیا شده است.
بخش بالاتنه لباس محلی زنان كهگیلویه و بویراحمد، همان پیراهن است كه به گویش محلی جامه نامیده می‌شود و از زیر گردن تا كف پای زنان را از جلو و پشت می‌پوشاند.
بخش پایین تنه كه به شكل دامن است تنبان نامیده می‌شود و پنج تا 12متر پارچه برای دوخت آن بكار می‌رود به‌طوری كه این دامن از بالا كشدار و كاملاً چین خورده است و در پایین آن تزیین‌هایی مانند نوار دوزی یا پارچه‌های پلیسه دار به كار می‌رود.
رنگ و جنس پارچه این لباس‌ها معمولاً بنا به طبیعت این استان در مناطق گرمسیری و سردسیری، نوع بافت عشایری و روستایی، تنوع باورها و گرایش قومی و قبیله‌ای و سن زنان انتخاب می‌شود.
** رواج لباس محلی
رئیس صنف طراحی و دوخت كهگیلویه و بویراحمد گفت كه لباس محلی بانوان این دیار به دلیل زیبایی، حفظ حجاب و در عین حال راحتی با رنگ‌های شاد و متنوع ماندگار شده است.
نسرین فرخی بیان كرد كه دوره آموزشی دوخت لباس‌های محلی به مدت 80 ساعت در طول سال برگزار كه با استقبال بانوان روبه رو می‌شود.
وی با اشاره به‌جای خالی آموزش لباس محلی مردان كهگیلویه و بویراحمدی و برخی زینت‌های كلاه‌های بانوان در این دوره بر بازنگری این آموزش‌ها تأكید كرد.
فرخی كه از سال 1380 تاكنون در زمینه طراحی و دوخت لباس‌های سنتی فعالیت دارد، تصریح كرد كه رواج دوباره وسایل تزیینی ساخته شده از میخك با مدل‌های جدید در قالب انگشتر، گوشواره، دستبند و گردنبند رخداد خوبی است كه به ماندگاری فرهنگ كهن این دیار كمك زیادی كرده است.
وی با اشاره به اینكه لباس‌های محلی برخی مناطق ایران، تنها در بقچه مادربزرگ‌ها پیدا می شود گفت كه ماندگاری این لباس در بین دختران جوان جای خوشحالی دارد.
وی بیان كرد: شركت در جشنواره بین‌المللی لباس‌های محلی اقوام ایرانی كه قرار است در شهریور امسال برگزار شود از برنامه‌هایی است كه می‌تواند به معرفی لباس زیبای محلی این دیار كمك كند.
وی با اشاره به نمایش آیین عروس برون مردم كهگیلویه و بویراحمد با لباس محلی زنان و مردان در آیین جشنواره لباس محلی اقوام ایرانی در سال 1392 در تهران، گفت كه این لباس از زیباترین جلوه‌های تمدن ایرانی است.
فرخی ابراز داشت كه این لباس یكی از جاذبه‌های گردشگری مردم استان كهگیلویه و بویراحمد است به طوری كه بسیاری از ایران گردان با پوشیدن این لباس و گرفتن عكس یادگاری آن را برای همیشه ماندگار می‌كنند.
وی بیان كرد كه بسیاری از دختران و زنان جوان در جشن‌های عروسی از این لباس‌ها استفاده می‌كنند.
** لباس‌های سنتی با شكلی امروزی
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كهگیلویه و بویراحمد گفت: حجاب كامل، تنوع رنگ‌ها و گذر پارچه‌ها از سنتی به پارچه‌های امروزی سبب شده است كه لباس محلی زنان این استان پس از هزاران سال، هنوز پوشش محبوب زنان باشد.
محمود باقری افزود: لباس سنتی زنان كهگیلویه و بویراحمد پیوندی با طبیعت این استان دارد به طوری كه زردی اشعه خورشید، آبی آسمان و سبزی دشت را می‌توان در رنگ و طرح تن پوش این لباس مشاهده كرد.
وی افزود: رنگ و جنس پارچه این لباس‌ها در مناطق مختلف و نسبت به بافت عشایری و روستایی و سن زنان متفاوت است به‌طوری كه دختران نوجوان و كودكان لباسی با رنگ‌های شاد و دامن كم حجم و زنان مسن، لباسی با رنگ‌های تیره و دامن پر حجم‌تر به تن می‌كنند.
باقری گفت: لباس سنتی مردم كهگیلویه و بویراحمد اسفند سال 1395 به شماره 1380 در لیست آثار فرهنگی ملی به ثبت رسید.
نایب رئیس صنف پارچه فروشان یاسوج نیز با بیان اینكه استفاده بانوان این استان از لباس محلی سبب رونق كار 180 پارچه فروش در شهر یاسوج شده است، گفت: پارچه‌های سنتی كه برای دوخت لباس محلی استفاده می‌شود، در سال‌های اخیر جای خود را به پارچه‌های امروزی داده و سبب استقبال و گرایش بیشتر دختران نوجوان و جوان كهگیلویه و بویراحمد به استفاده از لباس محلی شده است.
نصیر مندنی پور گفت كه با در نظر گرفتن تعداد زیادی خیاط می‌توان گفت كه لباس محلی این استان اشتغال قابل توجهی ایجاد كرده است.
لباس محلی زنان كهگیلویه و بویراحمدی یكی از 50 اثر معنوی ثبت شده این دیار است كه ضمن زنده نگه داشتن بسیاری از سنت‌ها جلوه‌ای باشكوه از هنر مردم ایران زمین است.
گرچه لباس محلی مردانه به مرور زمان فراموش شده است اما لباس محلی زنانه همچنان در همه شهرها و روستاهای استان استفاده می شود.
لباس محلی زنان كهگیلویه و بویراحمد همه ویژگی های پوشش ایرانی اسلامی را دارد و تولید و عرضه آن نیز از نظر اقتصادی مورد توجه قرار دارد و این عوامل بر ماندگاری آن تاثیر گذاشته است.
در سال های اخیر كه تغییرات كوچكی در زمینه طراحی این لباس صورت گرفته است بر مانایی این اثر فرهنگی استان موثر بوده است.
خبرنگار: فرزانه شریفی** انتشاردهنده:حسینعلی راشكی
8143/6110/8005
یاسوج- ایرنا- پوشش محلی بانوان كهگیلویه و بویراحمد جلوه‌ای از هنر و تمدن ایرانی است كه ضمن زیبایی و فراگیری آن، برای هنرمندان، طراحان، فروشندگان و تولیدكننده های زیادی شغل ایجاد كرده و هنوز مورد استقبال دختران و زنان این استان است.
