به گزارش خبرنگار ایرنا، مدیران آب منطقه ای و آب و فاضلاب شهری و روستایی گنبدكاووس روز یكشنبه درجلسه مدیریت بحران شهرستان، نسبت به كم توجهی مشتركان و كشاورزان درمصرف آب هشدار دادند.
به گفته این مدیران، شهرستان گنبدكاووس با برخورداری از شرایط اقلیمی خشك و بیابانی كه متوسط بارش سالانه آن كمتر از 250 میلیمتر می باشد، بشدت نیازمند مدیریت مصرف آب و پرهیز از كشت محصولات با نیاز آبی بالا بویژه شالی است كه باید مورد توجه جدی مردم و كشاورزان قرار گیرد.
*** سد گلستان درحال خشك شدن است
مدیر امور منابع آب سه شهرستان گنبدكاووس، مینودشت و گالیكش می گوید: بسیاری از كشاورزان این منطقه با خاطرات خوش سال آبی 95 - 94 كه سال خوبی از لحاظ بارش بود، اقدام به كشت بی رویه انواع محصول از جمله هندوانه و شالی كردند.
حسین قنبری گفت: درسال آبی گذشته درمجموع 400 میلیمتر بارش داشتیم كه امسال به كمتر از 250 میلیمتر كاهش یافته اما با این حال و با وجود اخطارهای داده شده به كشاورزان، متاسفانه این اخطارها و هشدارهای كم آبی جدی گرفته نشد.
وی بااشاره به كاهش شدید حجم آب سد گلستان درمقایسه با سال قبل، اظهار داشت: در سال گذشته در این زمان این سد 27 میلیون متر مكعب ذخیره آب داشت اما امروز، به كمتر از یك و نیم میلیون متر مكعب رسیده است.
قنبری با انتقاد شدید از نصب موتور پمپ های غیرمجاز توسط اهالی روستای سارجه كر در حومه سد گلستان، اضافه كرد: صاحبان این پمپ ها كه 300 تا 400 دستگاه است، به صورت غیرمجاز از آب سد برای مزارع شالی خود استفاده می كنند.
وی، حفر چاه های غیرمجاز در مسیر گرگانرود را از دیگر مشكلات حاد امور آب منطقه ای این شهرستان دانست و تصریح كرد: مجموعه این عوامل دركنار كاهش بارش های امسال سبب شده تا حجم آب سد گلستان به كمترین میزان درسال های اخیر برسد.
مدیر امور منابع آب سه شهرستان گنبدكاووس، مینودشت و گالیكش خاطرنشان كرد: اگر روند برداشت های غیرمجاز ار سد گلستان ادامه یابد، این سد در یك هفته تا 10 روز آینده خشك می شود و مزارع شالی اطراف آن نیز دچار خسارت می شوند.
قنبری از برخورد با متخلفان این حوزه و معرفی آنان به مراجع قضایی خبر داد و گفت: باوجود معرفی این افراد به مراجع قضایی اما روند طولانی دادرسی (برخی پرونده های سال قبل اكنون درحال بررسی است) و نیز جرایم پایین سبب شده تا این افراد همچنان به برداشت ها و حفر چاه های غیرمجاز ادامه دهند.
وی با تاكید برضرورت رسیدگی سریع و برخورد قاطع با متخلفان درحوزه برداشت های غیرمجاز آب، اضافه كرد: جرایم باید بازدارنده باشد تا فرد متخلف جرات استفاده از منابع آبی كه متعلق به بهره برداران مجاز است را پیدا نكند.
قنبری تعداد چاه های آب دراستان گلستان را 35 هزارو 100 حلقه اعلام كرد كه از این تعداد حدود 15 هزار حلقه آن غیرمجاز كه بیشتر آن عمق بین 10 تا 12 متر دارند، است ضمن اینكه 87 درصد منابع آبی زیر زمینی توسط چاه های مجاز و 13 درصد نیز توسط چاه های غیرمجاز برداشت می شود.
به گفته این مقام مسئول از مجموع چاه های مجاز گلستان حدود هشت هزار حلقه آن در سه شهرستان گنبدكاووس، مینودشت و گالیكش درشرق این استان قرار دارد.
*** بخش قابل توجهی از آب شرب روستاها صرف مصارف غیرشرب می شود
به گزارش ایرنا، مدیر امور آب و فاضلاب روستایی گنبدكاووس نیز دراین جلسه با ابراز نگرانی از مصارف دامی و زراعی بخش قابل توجهی از منابع آب شرب (افزون بر 50 درصد) توسط روستاییان این شهرستان، برلزوم فرهنگ سازی مصرف صحیح آب تاكید كرد.
سیدمهدی حسینی گفت: به دلیل خشكسالی و مصارف غیر شرب توسط مشتركان و نیز كشت بی رویه شالی درمنطقه، سطح آب های زیرزمینی كاهش یافته و برخی از چاه های تامین آب شرب از مدار خارج شده است.
وی افزود: با این حال برای تامین آب شرب برخی روستاهای گنبدكاووس از جمله محمدایمر و ساری بخش مجوز حفر چاه جدید گرفته شده است.
حسینی، روستاهای زیر پوشش این شركت را 141 روستا بامجموع 32 هزار مشترك اعلام كرد و گفت: هم اكنون 23 روستا با تنش آبی مواجه اند و به 30 روستا و نقطه جمعیتی دیگر این شهرستان كه فاقد آب هستند با شش دستگاه تانكر به صورت سیار آبرسانی می شود.
وی با ابراز گله مندی از كمبود منابع مالی آب و فاضلاب روستایی گنبدكاووس برای تامین آب و نگهداری تاسیسات آبرسانی، اضافه كرد: درحال حاضر این شركت هشت میلیارد و 500 میلیون ریال به پیمانكاران بدهی دارد.
مدیر امور آب و فاضلاب روستایی گنبدكاووس به عمر بالای شش دستگاه خودروی آبرسانی سیار این شركت اشاره كرد و گفت: دو دستگاه از این خودروها از چرخه استفاده خارج شده اند و تعمیر هر خودرو به 300 میلیون ریال اعتبار نیاز دارد.
حسینی افزود: اگر این خودروها به چرخه آبرسانی سیار بازنگردند، مدت آبرسانی به مناطق مرزی از هر 25 روز یكبار نیز بیشتر می شود.
*** كاهش دبی آب چاه ها و مصارف غیرشرب از مشكلات اساسی است
به گزارش ایرنا، مدیر امور آب و فاضلاب شهری گنبدكاووس نیز دراین جلسه از كاهش دبی دو حلقه چاه 'فلمن' از منابع تامین آب شرب این شهر از 400 لیتر در ثانیه به كمتر از 100 لیتر خبر داد و گفت: علت كاهش دبی آب این چاه ها، حفر بی رویه چاه های غیرمجاز در اطراف این چاه ها و كشت بی رویه شالی درمنطقه می باشد.
احمد ابراهیمی افزود: درحال حاضر میزان تولید آب برای مصرف افزون بر 60 هزار مشترك این شركت 640 لیتر بر ثانیه است كه متاسفانه بخش قابل توجهی از این آب توسط مشتركان در حوزه روستاهای همجوار شهر گنبدكاووس به مصارف غیرشرب (دام و زراعت) می رسد.
وی باتاكید برضرورت همكاری مشتركان در مدیریت مصرف و پرهیز از استفاده آب شرب برای مصارف غیر شرب (دام و زراعت)، اضافه كرد: درصورت استمرار وضعیت فعلی و همكای نكردن مشتركان قطع آب مشتركان دور از انتظار نیست.
*** برداشت های بی رویه از منابع آبی نگران كننده است
به گزارش ایرنا، غلامعلی نورا مدیر جهادكشاورزی گنبدكاووس نیز با تاكید بر ضرورت استفاده بهینه از منابع آبی توسط كشاورزان و مردم، خاطرنشان كرد: امروز كمبود منابع آبی و برداشت های بی رویه از آن همه مسئولان گلستان را نگران كرده است.
وی گفت: با اینكه رعایت الگوی كشت، پرهیز از كشت محصولات با نیاز آبی بالا مثل شالی و توسعه شیوه های نوین آبیاری توسط مجموعه جهاد كشاورزی استان گلستان درحال پیگیری است اما در مدیریت مصرف آب ، نیازمند فرهنگ سازی جدی هستیم.
نورا، بدون اشاره به میزان كشت امسال شالی در گنبدكاووس، اضافه كرد: پارسال حدود 10 هزار هكتار شالی دراین شهرستان كشت شد كه برآوردهای اولیه حاكی از افزایش 20 تا 30 درصدی نسبت به سال قبل می باشد.
*** كمبود آب شرب درمناطق مرزی به مرحله بحران رسیده است.
به گزارش ایرنا، بخشدار بخش مرزی داشلی برون گنبدكاووس نیز در این جلسه با اشاره به مشكل خشكسالی و كاهش شدید روان آب رودخانه اترك درسال جاری، گفت: با توجه به شغل مردم این بخش كه بیشتر كشاورزی و دامپروری است، وجود آب از نیازهای اساسی آنان است.
حمید سالمی افزود: به دلیل خشكسالی و كمبود آب كه اكنون به مرحله بحران رسیده است برخی از اهالی روستاهای مرزی برای یافتن شغل مجبور به مهاجرت شدند.
وی، تعیین رژیم حقوقی اترك و دادن حق آبه از سد 'شرین دره' استان خراسان شمالی، تكمیل آب بندان ها و بندهای خاكی درمنطقه مرزی و تسریع دراحداث مجتمع آبرسانی فجر را از نیازهای ضروری مردم بخش مرزی داشلی برون دانست و بر پیگیری و رفع آن تاكید كرد.
سالمی اضافه كرد: برخی روستاییان به دلیل كمبود آب مجبورند برای دام های خود آب را با قیمت بالا ( هر 11 هزار لتیر یك میلیون و 500 هزار ریال) خریداری و به منطقه حمل كنند.
وی تصریح كرد: درحال حاضر علاوه بر مشكل بی آبی برخی روستاهای نوار مرزی، صاحبان غرفه های بازارچه مرزی اینچه برون و شهروندان اینچه برون از كمبود آب شرب بشدت رنج می برند.
با وجود خشكسالی و مشكلات كمبود منابع آبی، استفاده بی رویه كشاورزان از منابع آبی زیرزمینی و مهمتر از همه استفاده برخی مشتركان از آب شرب برای مصارف دامی و زراعت در منطقه گنبدكاووس جای تعجب و سوال دارد؟
شهرستان گنبدكاووس با 350 هزار نفر جمعیت درشرق استان گلستان واقع است و حدود 170 هزار هتكار اراضی زراعی و باغی دارد.
/3039/1860
گزارش : علی لكزانوری ** انتشار دهنده: تاج محمد شیری
گنبدكاووس - ایرنا- با وجود خشكسالی و كمبود منابع آب در گنبدكاووس به عنوان بزرگترین شهرستان گلستان كه با یك چهارم مساحت استان در شرق آن واقع است، رویكرد مردم منطقه در مصرف، بیانگر جدی گرفته نشدن هشدارهای متولیان امور نسبت به تنش آبی در این منطقه است.
