به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریكا برخلاف رویه های «باراك اوباما» تنش آفرینی را در دستور كار خود قرار داده است. در بیش از شش ماهی كه از دوره ریاست جمهوری ترامپ می گذرد، گفتار و رفتار وی به گونه ای بود كه چیزی جز تنش را برای جهانیان و آمریكا نداشته است.
یكی از خط مشی های چالشی ترامپ در قبال توافق هسته ای با ایران بوده كه با رویكردهای تند وی همراه شده است. ترامپ تاكید دارد تا به هر بهانه ای روند توافق هسته ای را متوقف كند. به نظر می رسد همراهان و مشاوران ترامپ واقع بین تر از رئیس جمهوری آمریكا باشند زیرا در این زمینه هشدارهای گوناگونی را به وی اعلام كرده اند.
تحلیلگران نیز تاكید دارند ادامه این استراتژی تنها باعث انزوای بیشتر دولت آمریكا خواهد شد. پس از این هشدارها بود كه اكنون ترامپ به دنبال كم كردن از بار فشار و هزینه های اقدام های غیرمنطقی سیاسی در قبال برجام و تغییر تاكتیك است.
**رویكرد بدون مشتری ترامپ در برجام
بسیاری از تحلیلگران و رسانه ها رویكردهای دولت آمریكا و رئیس جمهوری جنجالی این كشور را غیرمنطقی و عاملی برای منزوی شدن كاخ سفید در برابر متحدان می دانند.
روزنامه «واشنگتن پست» تصمیم ترامپ برای برهم زدن توافق هسته ای را ادامه راهنمایی اشتباه وی عنوان كرد و افزود: رئیس جمهوری آمریكا تصمیم خود برای از كار انداختن توافق هسته ای با ایران را گرفته است. در حالی كه متحدان آمریكا و بازرسان بین المللی اجرای مفاد توافق برجام از سوی ایران را تایید می كنند، ترامپ با اكراه برای یك دوره دیگر تا ماه اكتبر (مهرماه) پایبندی تهران و توقف تحریم ها را به كنگره آمریكا اطلاع داد. وی پس از آن تاكید كرد دیگر این توافق را تایید و تمدید نمی كنند.
بر اساس تحلیل واشنگتن پست، در صورت كنار كشیدن ترامپ از توافق، كشورهای اروپایی در كنار روسیه و چین، به گونه ای رفتار خواهند كرد گویی تغییری رخ نداده است. در این صورت آن ها بر حجم روابط تجاری خود با ایران اضافه می كنند. ضمن اینكه آمریكا دیگر نمی تواند روی كمك این شركا حساب كند. در نتیجه هزینه های ایالات متحده در خلیج فارس به شدت افزایش می باید.
خبرگزاری روسی «اسپوتنیك» نوشت ترامپ بارها از ایران بابت توافق هسته ای و آزمایش موشكی انتقاد كرده است اما با توجه همه فشارهای بین االمللی احتمال موفقیت وی برای پاره كردن برجام ناچیز است. علت اصلی این امر حمایت های بین المللی از برجام است. كشورهای اروپایی در كنار چین، ژاپن، كره جنوبی، هند و روسیه از جمله بازیگرانی هستند كه به دلیل مبادلات تجاری با تهران، از برداشته شدن تحریم ها استقبال كرده اند و تمایلی به قطع این رویه ندارند.
بیشتر تحلیلگران تاكید می كنند بی اعتبار كردن برجام باعث دشمنی بیشتر تهران و واشنگتن می شود. واشنگتن پست در گزارش دیگری تصریح كرد در این صورت آمریكا نمی تواند امیدوار باشد كه حتی اروپایی ها به وی كمك كنند تا تحریم های جدیدی را علیه ایران به اجرا در آورد. موضوع پیوستن آن ها به واكنش های تند نظامی هم از دسترس دورتر باقی خواهد ماند.
** آمریكا كشور شرور برجام
به طور قطع كاخ سفید با پشت پا زدن به برجام بر مشكلات خود خواهد افزود. تارنمای نشریه «پلتیكو» ضمن هشدار به ترامپ نسبت به عواقب خطرناك اقدام نسجیده در خروج از برجام آورده است این اقدام باعث بی اعتباری آمریكا و وعده ها و توافق هایش در نظر كره شمالی می شود. این اتفاق آمریكا را با دو بحران تا حدودی مشابه در شرق آسیا و خاورمیانه روبرو می كند.
نشریه «آتلانتیك» در مورد دیگر پیامدهای تضعیف توافق هسته ای ایران آورد بسیاری از اعضای دولت ترامپ به شدت اعتقاد دارند كه دولت باراك اوباما و حتی جورج بوش به اندازه كافی به موضوع ایران نپرداختند و رویكرد نصفه و نیمه ای را به این امر داشتند.
این گزارش افزود آمریكایی ها اغلب ایران را كشور شرور می نامند اما اگر ترامپ بخواهد با اقدامات خود توافق هسته ای را تضعیف كند دیگر این تهران نیست كه به عنوان محور شرارت بیان می شود بلكه آمریكا به عنوان كشور «سركش جامعه بین الملل » مطرح می شود زیرا یك توافق بین المللی را بی اعتبار كرده است.
« وزیران امور خارجه و دفاع آمریكا این موضوع را درك كرده اند و لازم است تا ترامپ نیز آن را دریابد. اگر آمریكا باعث شكست و فروپاشی توافق هسته ای با ایران شود تنها طرفی كه مورد سرزنش قرار می گیرد آمریكا خواهد بود. در این شرایط دیپلماسی چند جانبه آمریكا نمی تواند رویكرد قابل اجرایی را برای جلوگیری كردن از نیّات هسته ای ایران باشد.»
** مقصّر نشان دادن ایران
بی اعتباری و غیرعقلانی بودن رویكردهای ترامپ به حدی آشكار است كه حتی رسانه های تندروی آمریكایی نیز به آن اعتراف دارند و تلاش می كنند مانع اجرای خواسته های ترامپ شوند.
روزنامه «هافینگتون پست» در گزارشی با عنوان «ترامپ توافق هسته ای را نقض می كند» نوشت پیامد سیاست های ترامپ این است كه ایالات متحده را منزوی می كند. اوباما سیاست ایران و آمریكا را وارد مسیر تازه ای كرد كه موجب به دست آمدن برجام شد. زمان به رئیس جمهوری پیشین اجازه نداد تا این مذاكرات را توسعه بدهد اما جانشین وی بر تنش ها میان دو طرف افزود و می خواهد همه چیز را بر هم بزند.
بسیاری از تحلیلگران به سیاستمداران آمریكایی توصیه می كنند دولت این كشور باید كاری كند تا هزینه های فروپاشی برجام بر عهده آمریكا نباشد. آن ها می گویند باید روشی را در پیش گرفت تا ایران به عنوان مقصر اصلی جلوه گر شود.
«ركس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریكا در این زمینه با ترامپ مخالف است و هشدار داد كنار كشیدن از توافق تنها باعث دور شدن متحدان اصلی از ایالات متحده خواهد بود. وی تاكید كرد بیشترین تلاش كاخ سفید باید برای رسیدن به این هدف باشد كه ایران وادار شود رفتار خود را در اثر فشار جمعی تغییر دهد.
تارنمای نشریه منطقه ای «گالف نیوز» نوشت تیلرسون و مشاور امنیت ملی ترامپ استدلال می كنند اگر ترامپ تصمیم دارد پایبندی ایران به برجام را تایید نكند باید با روش های دیگر فشار را بر ایران افزایش دهد.
«مایك پمپئو» مدیر سی.آی.ای هم با این رویكرد موافق است اما اعتقاد دارد توافق هسته ای باید به عنوان نقطه فشار مورد استفاده قرار گیرد. تحلیلگران و دیپلمات های آمریكایی می گویند آمریكا نباید عدم پایبندی ایران را اعلام كند اما باید به روند افزایش تحریم های جدید در مسائل غیرهسته ای و گسترش فشار بر ایران ادامه دهد.
در همین چارچوب توصیه تحلیلگران و رسانه های آمریكایی به ترامپ این است كه اگر ترامپ نمی خواهد پایبندی ایران را تمدید كند باید حداقل مسیری را انتخاب كند كه موجب بحران دیپلماتیك برای آمریكا و انزوای این كشور نشود.
پژوهشم**9130* 1601**خبرنگار: حسین عباسی نسب** انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.
تهران- ایرنا- دولت آمریكا در زمینه اجرای توافق هسته ای گرچه شرارت هایی را انجام می دهد اما در رسیدن به خواسته های خود تنها و منزوی است، از این رو تلاش می كند تا هزینه های فروپاشی و خروج از برجام را به گردن ایران بیندازد.
