به گزارش گروه پژوهش و تحليل خبري ايرنا، مناسبات تهران با عربستان سعودي در يكي دو سال گذشته دست خوش تنش هايي شد. برخي مسائل ميان دو كشور موجب شد تا تهران و رياض روابط خود را متوقف كنند. در طول اين دوره دستگاه ديپلماسي كشورمان همواره نسبت به از سرگيري روابط با عربستان سعودي و حل و فصل سوءتفاهم ها از طريق گفت وگو تاكيد داشت.
بتازگي نيز «قاسم الاعرجي» وزير كشور عراق در ديدار با «عبدالرضا رحماني فضلي» عنوان داشت كه «محمدبن سلمان» وليعهد عربستان به صورت رسمي از اين مقام هاي عراقي درخواست كرده است تا بغداد به عنوان واسطه بين ايران و عربستان براي كاهش تنش ها تلاش كند. اين خبر در رسانه هاي انگليسي زبان منطقه بازتاب گسترده اي داشت.
**تغيير نگاه عربستان به عراق
در چند هفته اخير روابط عربستان و عراق به نحو محسوسي متفاوت شده است كه با توجه به تحولات ميداني در موصل و ديدارهاي ديپلماتيك دو طرف قابل توجه است. تارنماي شبكه خبري «الجزيره» قطر در گزارشي عنوان داشت كه عربستان سعودي به دنبال كمك عراق است تا براي برقراري رابطه رياض با تهران وارد عمل شود.
اين گزارش با استناد به گزارش يك شبكه تلويزيوني عراق آورده است بغداد از درخواست عربستان براي ميانجيگري و برقراري ارتباط با ايران استقبال كرد. دولت رياض از نخست وزير عراق هم براي اين كار درخواست كمك كرده بود.
كانال تلويزيوني «الغدير» عراق گزارش داد كه وليعهد عربستان اين پيشنهاد را به «حيدر العبادي» ارائه كرد و مقام هاي اين كشور نيز پيام را به ايران انتقال داده اند كه مورد توجه و استقبال ايران نيز قرار گرفت.
الجزيره در تحليل خود از اين تحولات عنوان داشت پس از پيروزي هايي كه عراق به دست آورده است نظر عربستان سعودي به سوي اين كشور جلب شده است.
به گفته وزير كشور عراق آرامش، ثبات و احياي روابط ايران و عربستان سعودي مي تواند نتايج مثبتي را در كل منطقه داشته باشد. اين گزارش با بيان اينكه الاعرجي چند روز پيش در تهران بود افزود: وي در ماه گذشته ميلادي به عربستان سفر كرده بود. ضمن اينكه «مقتدي صدر» از چهره هاي ضد آمريكايي نيز چندي پيش به عربستان رفت. صدر اكنون چهره اي ناسيوناليست به خود گرفته است.
الجزيره سپس به تنش هاي اخير ميان كشورهاي عربي حوزه خليج فارس نيز پرداخت و به نقل از يكي از كارشناسان خود آورد رفتار ديپلماتيك عربستان با عراق متناقض است. اگر عربستان سعودي نسبت به روابط قطر و ايران حساسيت دارد چگونه مي تواند از عراق درخواست ميانجيگري با ايران را بدهد. البته عربستان خيلي خوب مي داند كه عراق روابط نزديكي را با ايران دارد.
تارنماي نشريه «The New Arab» نيز در گزارشي با اشاره به اين درخواست وليعهد عربستان از دولت عراق آورد وزير كشور عراق اعلام كرده كه پس از اين درخواست وي به عنوان ميانجي تعيين شده است.
اين گزارش ، اقدامات وزير كشور عراق را آخرين تلاش ها براي تقويت روابط ميان دو رقيب منطقه اي دانست و افزود: طرف سعودي به ايران گفته است نخستين قدم براي كاهش تنش ميان دو كشور رفتار مثبت در قبال مراسم حج و دادن اجازه براي زيارت قبرستان بقيع است. وزير كشور عراق با اشاره به تعهد سعودي ها براي اجراي اين امر تاكيد كرد اكنون بقيع بر روي حجاج ايراني باز است.
گويا از سوي مقام هاي عراقي به طرف عربستاني چند نكته اعلام شد نخست اينكه احترام به حجاج ايراني براي تهران بسيار اهميت دارد؛ ضمن اينكه ايران هميشه تقويت روابط با عربستان را خواسته است.
بر اساس اين گزارش، آخرين تحولات در مورد عربستان پس از ديدار محمد بن سلمان با مقتدي صدر رهبر برجسته شيعيان عرق رخ داد كه ديداري نادر به شمار مي رود. دو رهبر در اين ديدار بر گسترش روابط تجاري از طريق كنسولگري جديد سعودي در نجف تاكيد كردند. گفته مي شود صدر براي حضور در مناسك حج ويزاي ويژه اي را از دولت رياض هديه گرفته است.
**درخواست دو شخص اول پادشاهي عربستان از عراق
نكته جالب در اين است كه رياض تاكنون پيشنهاد ميانجي گري بسياري از كشورها را رد كرد اما پادشاه و وليعهد اين كشور در دو ديدار جداگانه از مقام هاي ارشد عراقي درخواست مي كنند تا اقدامي را براي كاهش تنش با تهران انجام دهند.
تارنماي خبرگزاري روسي «اسپوتنيك» در اين زمينه نوشت رياض از عراق خواست تا كانال ديپلماتيكي را با ايران باز كند و ميانجي روابط اين كشور با تهران شود.وزير كشور عراق اعلام كرد وليعهد عربستان سعودي به صورت رسمي از وي خواسته است تا براي كاهش تنش ميان تهران و رياض وارد عمل شود. پيش از آن نيز ملك سلمان نيز چنين درخواستي را مطرح كرده بود.
تارنماي نشريه «گالف تايمز» نيز در اين زمينه بدون نام بردن از وليعهد عربستان نوشت يكي از اعضاي خانواده سلطنتي عربستان از عراق خواست تا براي كاهش تنش ميان تهران و رياض تلاش كند. از اين رو عراق بنا به درخواست سعودي به عنوان واسطه وارد عمل شده است.
اين گزارش كوتاه با اشاره به قطع روابط دو كشور از ژانويه سال 2016 (دي ماه 1394) نوشت «حسن روحاني» رئيس جمهوري ايران پس از انتخاب دوباره به عنوان رياست جمهوري بار ديگر تلاش كرد تا به بحران با عربستان سعودي پايان دهد.
پژوهشم**9130**1601**خبرنگار: حسين عباسي نسب** انتشار: شهناز حسني
ايرنا پژوهش، كانالي براي انعكاس تازه ترين تحليل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشي ايران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شويد.
تهران- ايرنا-رويكرد جمهوري اسلامي ايران در سياست خارجي به ويژه در مورد همسايگان و كشورهاي منطقه، روابطي خوب، حسن همجواري و حل و فصل برخي مسائل با روش هاي مسالمت آميز و از طريق گفت وگو بوده است و همين رويه باعث شده تا عربستان تلاشي جدي را براي كمك گرفتن از عراق جهت ميانجيگيري ميان تهران و رياض آغاز كند.
