به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق امروز یكشنبه 29 مردادماه، آغازعملیات بازپس گیری شهر تلعفر از دست تروریست های تكفیری را اعلام كرد؛ شهری با حدود 300 هزار نفر جمعیت كه در پنجاه كیلومتری «موصلِ» تازه آزاد شده واقع است و اكنون مهمترین كانون تجمع نیروهای داعش در عراق قرار گرفته است.
در عملیات آزادسازی تلعفر یگان های مسلح عراقی اعم از نیروهای ارتش، پلیس فدرال، نیروهای سازمان مبارزه با تروریسسم و نیز بسیج مردمی عراق موسوم به «الحشد الشعبی» حضور دارند و انتظار می رود با پاكسازی این شهر از عناصر داعش، بساط این گروه تروریستی از خاك عراق برچیده شود.
عملیات تلعفر تداوم روندی موفق است كه در دو سال گذشته و در پی بسیج و تقویت نیروهای مسلح عراق در جهت بیرون راندن تروریست های تكفیری از این كشور جریان داشته و می رود تا آخرین ضربات را بر پیكر نیمه جان داعش وارد آورد. نخستین نقطه عطف این روند، آزادسازی «فلوجه» در خردادماه 95 برای رهاندن بغداد از تهدید مستقیم تروریست ها بود. در ادامه، موصل یعنی پایتخت خودخوانده داعش در اواسط ماه گذشته به دست نیروهای عراقی افتاد تا آخرین نیروهای داعشی در عراق، تلعفر را آخرین پناهگاه خود قرار دهند. از این رو انتظار می رود نبرد حساس و سرنوشت ساز این شهر در مقایسه با عملیات پیشین با دشواری های خاص خود همراه باشد.
سقوط آخرین پایگاه داعش از دید بسیاری از مردم و ناظران تحولات عراق دارای پیامدهایی مهم و به معنای پایان یك دوره پرچالش و آغاز دوره ای تازه در تاریخ این كشور است. نیروهای عراقی در حالی در آستانه اخراج داعش قرار گرفته اند كه تا سه سال پیش و در پی اشغال یك سوم از قلمرو این كشور، تمامیت سرزمینی عراق با تهدید چندپارگی و فروپاشی مواجه بود.
سرنوشت نبرد تلعفر اما افزون بر مردم و دولت عراق برای بسیاری از بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای از اهمیت چشمگیری برخوردار است. شكست نهایی داعش در نخستین نگاه به معنای ناكامی راهبردهای مداخله جویی و تروریست پروری برخی دولت های غربی به ویژه آمریكا است. با پایان كار داعش در عراق دوره كارآمدی سیاست یك بام و دوهوای آمریكایی مبنی بر مبارزه اعلانی با تروریست ها به سر خواهد رسید؛ سیاستی كه از یك سو خواستار باقی ماندن استخوان تروریسم تكفیری لای زخم عمیق عراق است و از دیگر سو، طیفی از نیروهای مبارز علیه داعش را هدف قرار داده است.
تلعفر در استان نینوا، بر سر یكی از اصلی ترین خطوط مواصلاتی عراق با سوریه و نزدیك به شهر «رقه» مركز داعش در این كشور قرار دارد و از این رو در اختیار داشتن تلعفر برای تروریست ها حیاتی است. در سوی دیگر، محور ضد تروریستی به آزادی تلعفر به چشم مرحله ای گریزناپذیر و ضروری می نگرد. به این ترتیب، آزادسازی تلعفر در حكم پیروزی قاطع محور مقاومت در خاورمیانه خواهد بود. در این میان، برای كشوری چون سوریه آزادی تلعفر چشم اندازهای روشنی برای غلبه بر گروه های متعدد تروریستی به تصویر خواهد كشید.
رقبای محور مقاومت اما در اندیشه تغییر موازنه به سود خود از مدت ها پیش تكاپویی سیاسی را برای دوره پساداعش در عراق به راه انداخته اند. تلاش برای اثرگذاری بر جریان های گوناگون سیاسی و اجتماعی عراق به ویژه گروه های مختلف شیعی یكی از اصلی ترین اقدامات سیاسی در جهت جبران از دست دادن برگ های برنده میدانی است. از این رو در ماه های اخیر برخی چهره و جریان های سیاسی با نزدیكی به سعودی ها بر لزوم توقف حمایت محور مقاومت از «بشار اسد» در سوریه و پایان ماموریت نیروهای بسیج مردمی عراق در دوره پساداعش سخن به میان آورده اند.
تحولات كنونی عراق همچنین از سوی مقامات تركیه به عنوان دیگر قدرت خاورمیانه ای با حساسیت دنبال می شود. یكی از دلایل رهبران تركیه در این زمینه اكثریت تركمن های شیعه در تلعفر است و وضعیت قومی این شهر برخی واكنش ها را از سوی آنكارا برانگیخته است. این در حالی است كه تحلیلگران نگرانی های سیاسی تركیه در زمینه كاهش نقش این كشور در تحولات شمال عراق و نیز سوریه و همچنین دغدغه های امنیتی ناشی از فعال شدن نیروهای حزب «كارگران كردستان» (پ.ك.ك) در مناطق مرزی عراق و سوریه را دلایل اصلی حساسیت مقامات آنكارا می انگارند.
افزون بر این بازیگران، در مناطقی چون اقلیم كردستان عراق نیز پیامدهای كامیابی بغداد در پاكسازی عراق از تروریست ها و ادعاهای مطروحه در زمینه الحاق مناطقی از تلعفر به قلمرو كُردی سبب شده مقامات اربیل تحولات نبرد تلعفر را به دقت دنبال كنند.
از دید بسیاری از تحلیلگران، اهمیت عملیات كنونی نیروهای عراقی و نتیجه نهایی آن سبب ایجاد فصلی نو در تاریخ این كشور خواهد شد و معادلات تازه ای را پیش روی بسیاری از بازیگران منطقه ای خواهد نهاد.
پژوهشم**9279**1601**خبرنگار: سیدمحمد موسی كاظمی**انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
تهران- ایرنا- آغاز عملیات آزادسازی شهر «تلعفر» به عنوان آخرین گام برای بیرون راندن داعش از نقاط حساس خاك عراق از امروز آغاز شد؛ عملیاتی كه جدا از پیامدهایش در سرنوشت این كشور، به دلیل اهمیت آن برای بازیگران خارجی، از مدت ها پیش مورد توجه دولت های خاورمیانه ای و غربی قرار گرفته است.